تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان میشوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستورانها و کافهها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835146209
ويژگىهاى الغدير
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
ويژگىهاى الغدير نويسنده:غلامحسين زينلى بحث از علامه امينى(رحمت االله علیه) و اثر پر مغز و جاودانهاش، كتاب «الغدير» و نماياندن عظمتهاى اين اثر و پديد آورنده آن، آنچنانكه نه حقى از اين اثر بىنظير ضايع گردد و نه از آن مؤلف بىبديل، الحق كارى است بس مشكل. امينى، متفكر و پژوهشگرى است عميق، همه سو نگر و جامع الاطراف، كه همه خوبيها و زيباييها و بايدهاى يك نويسنده برجسته و ممتاز را در خود فراهم آورده است. و اگر او را در دايره تحقيقات و پژوهشهاى دينى، جزء نوادر و نوابغ مسلم، به حساب آورديم، سخنى به گزاف نگفتهايم. در چند دهه اخير در انديشه ارباب فرهنگ و ادب، در كشور ما و ساير بلاد اسلامى، دو واژه «امينى و الغدير» با هم متلازم گشتهاند، قدر و منزلت اين اثر بزرگ و آن دانشمند كم نظير، هنوز بر بسيارى از طبقات اجتماع ما، حتى طبقات تحصيلكرده و مراكز دينى پوشيده است. آنها هم كه با «الغدير» آشنايند، غالبا اطلاعاتشان از حد كليات فراتر نمىرود، و همين قدر مىدانند كه «الغدير» اثر بزرگى است كه توسط يكى از عالمان طراز اول اسلام و تشيع پديد آمده است. و اما اينكه اين كتاب، پيامآور چه رسالتى است؟ و حول محور چه موضوعاتى بحث مىكند؟ و چه معارفى، با چه سبك و ويژگيهايى در اين كتاب طرح گشته است؟ بر بسيارى از مردم، بلكه بر بسيارى از طبقات تحصيلكرده و خواص نيز پوشيده مانده است، بنابراين هم «امينى» و هم «الغدير» هنوز جايگاه واقعى خود را در جامعه ما پيدا نكرده و همچنان مهجور ماندهاند. امروز، در عصر انقلاب شكوهمند اسلامى، يكى از كارهاى كه بايد به جد به آن پرداخته شود، معرفى اينگونه دانشمندان و اينگونه آثار است، تا نسل جوان با گذشته فرهنگى خود آشنا شوند، و الگوهاى مناسب را بشناسند و از آن پيروى كنند. در اين فرصت ما بر آنيم تا در حد وسع خويش، برخى از امتيازات و ويژگيهاى اين اثر بزرگ را بيان نماييم تا طبقات مختلف جامعه ما، بيش از پيش با «الغدير» آشنا شده و از معارف بلند آن بهرهمند گردند. اكنون نظر خوانندگان گرامى را به مواردى از اين ويژگيها جلب مىكنم: 1ـ شاهكار ادبى: بدون ترديد «الغدير» يكى از شاهكارها و متون معتبر و مستحكم ادب عربى است، و از اين جهت با معتبرترين متون ادب عربى كه توسط دانشمندان و ادباى عرب زبان پديد آمده است قابل مقايسه و برابرى است، اهميت اين قضيه وقتى به خوبى روشن مىشود كه بدانيم نويسنده اين اثر شگرف ، يك دانشمند غير عرب و ايرانى و ترك زبان است. و نشانى است از استعداد، تلاش، كوشش، هوشمندى و نبوغ فرزندان ايران؛ [زيرا تا آنجا كه ما اطلاع داريم نمونههاى فراوانى از دانشپژوهان ايرانى را مىتوان سراغ گرفت كه براى تحصيل علم دين به حوزه نجفاشرف، يا ساير حوزههاى عتبات مقدسه هجرت نموده و در شعر و نثر و به طور كلى در ادب عربى سرآمد دانشمندان دوران خود گشتهاند. و اين واقعيتى است كه خود دانشمندان عرب نيز به آن معترفاند، از جمله در برخى از تقريظهايى كه بر «الغدير» نوشتهاند، آن را گامى بزرگ در جهت احياء ادبيات عرب به شمار آوردهاند. 2ـ وحدت اسلامى: علامه امينى، از جمله متفكران و مصلحانى است كه ايده و انديشه وحدت امت اسلامى را در سرلوحه كار خويش قرار داده، و اين ايده، همواره ذهن پوياى دانشور صلحانديش ما را به خود معطوف داشته است، تا جايى كه بازتاب اين انديشه را در سرتاسر كتاب «الغدير» مىتوان مشاهده نمود. او هر گاه سخن يا نوشتهاى مشاهده مىكند كه در جهت خلاف فكر «وحدت امت اسلامى» گفته و يا نوشته شده باشد، بر مىآشوبد و سخت از خود حساسيت نشان مىدهد. از ديدگاه صاحب الغدير تنها رشتهاى كه مىتواند امت اسلام را به يكديگر پيوند دهد و آنان مىتوانند با چنگ زدن به آن در طريق سعادت آفرين وحدت اسلامى قرار گيرند، همانا تمسك به قرآن و عترت است. قرآن و عترت دو عضو هدايتگر و سعادتآفريناند و به منزله دو بالاند براى هر مسلمانى كه مىخواهد در مسير سعادت و كمال حركت كند. و چنان كه در حديث ثقلين آمده است، پيامر گرامى، هدايت و سعادت امت اسلامى را تنها در پرتو پيروى از اين دو مسير مىداند و بس. بنابراين اگر كسى بخواهد با تمسك به يكى از اين دو در مسير كمال حركت كند، به سر منزل مقصود نخواهد رسيد. در گذشته تاريخ نيز كسانى كه اهلبيت(عليهمالسلام) را رها كردند و خواستند راه سعادت را تنها در پرتو قرآن بپيمايند، راه به جايى نبرده و در انبوهى از انحرافات و مشكلات گرفتار آمدند. عنصر ديگرى كه از ديدگاه علامه امينى در مسأله وحدت امت اسلامى نقش مهمى بر عهده دارد، عنصر «شناخت و آگاهى» است. وحدت پايدار پيروان مذاهب اسلامى در صورتى ميسر است كه برخاسته از شناخت و آگاهى و درك متقابل پيروان مذاهب، از اعتقادات و باورهاى مذهبى يكديگر باشد، و «الغدير» نيز دقيقا در راستاى تحقق اين عنصر وحدتآفرين، پديد آمده است. از ديدگاه صاحب «الغدير» عامل ديگرى كه در ايجاد وحدت اسلامى از نقش مهمى برخوردار است، حسن ظن و مراعات انصاف و حقجويى از يك سو، و پرهيز از سوءظن و بدگمانى و بىانصافى از سوى ديگر است. اگر هر انسان عاقل و منصفى، در طرحى كه «الغدير» براى وحدت اسلامى ارائه مىكند با بىطرفى بينديشد، آن را به حال امت اسلامى سودمند و ضرورى تشخيص داده و به عنوان پايه و اساس درستى براى تحقق وحدت اسلامى، خواهد پذيرفت، چنانكه جمع كثيرى از دانشمندان اهل سنت پس از آگاهى از «الغدير»، اقدام مرحوم امينى را مورد تأييد قرار داده و بر آن صحه گذاردند. متفكر و انديشمند ما علامه امينى، اظهارنظرهاى غير محققانه، سطحى و جاهلانه و گاه مغرضانه برخى از دانشمندان و نويسندگان اهل سنت نسبت به تشيع را عامل مهمى در جهت تفرقه امت اسلامى به شمار آورده و آن را مخل وحدت اسلام مىداند و راه از ميان برداشتن اين مانع را در آگاهى و شناخت درست آنان از منابع تشيع جستجو مىكند. يكى از اصلىترين هدفهاى «الغدير» چارهانديشى در جهت رفع سوءظنها و ارائه راهى براى ايجاد تفاهم و اتحاد در ميان امت اسلامى است. 3 ـ اثرى بىبديل: از نخستين قرون اسلامى تا كنون، در دفاع از تشيع و حقانيت امام على بنابيطالب(علیه السلام) آثار و تأليفات فراوانى به رشته تحرير درآمده است ولى در ميان همه اين پژوهشها «الغدير» از جايگاه رفيع و منزلت خاصى برخوردار است. و تا كنون از حيث محتوى و استحكام مطالب، ابتكار و نوآورى، جامعيت و تنوع موضوعات، و حجم و گستردگى كتاب، اثرى كه از هر حيث بتوان آن را با «الغدير» قابل مقايسه دانست، نگارش نيافته است. بدين لحاظ مىتوان گفت كه «الغدير» در نوع خود نمونه منحصر به فرد است. 4 ـ امين نقل: از امتيازات «الغدير» آن است كه نويسنده دانشمند آن، در سراسر اين كتاب بزرگ، جمله جمله و سطر سطر مطالب كتاب خود را به صدها و هزاران جلد از منابع فريقين و بخصوص، آثار معتبر دانشمندان اهل سنت مستند نموده است. نخست به نقل مطالب مىپردازد، و با رعايت امانت و بدون هيچگونه دخل و تصرفى، مطالب را از منابع معتبر اهل سنت نقل مىكند، و پس از طرح مطلب، در صورت نياز، از آن، در راستاى اهداف خود استفاده مىكند. دقت و امانت كامل او در نقل، بگونهاى است كه او را «امين نقل» لقب دادهاند. 5 ـ آموزگار نقد و دانشگاه نقدشناس: در كتاب پر ارج «الغدير»«نقد»، از اهميت و جايگاه ويژهاى برخوردار است، و اساسا مىتوان گفت شالوده «الغدير» بر پايه «نقد و نقادى» پىريزيى شده است، خواننده، هيچ فصل و مبحثى را در اين كتاب بزرگ پيدا نمىكند، مگر اينكه يك يا چند نقد اساسى و آموزنده در آن وجود دارد. مرحوم امينى اين كتاب را با هدف اثبات يكى از اساسىترين مسائل اعتقادى و سياسى تشيع، يعنى مسأله «امامت و ولايت»، بر اساس منابع مورد قبول خود اهل سنت تأليف نموده است، اين رسالت بزرگ را با چنان دقت و قدرت و استحكام و هوشيارى، بانجام رسانده است كه تعجب هر خوانندهاى را برمىانگيزد. در حول محور «نقد و نقادى»، مىتوان از ابعاد مختلفى در باره «الغدير» سخن گفت، و «نقد» را از ديدگاه «الغدير» و مؤلف دانشمند آن به اقسام مختلفى تقسيم نمود. مانند: نقد كتابهاى منفى و تفرقهافكن، نقد شخصيتهاى منفى، نقد نظريههاى نادرست، نقد اجمالى، نقد تفصيلى و ... اينها و مواردى از اين قبيل برخى از اقسام نقد است كه در «الغدير» به زيباترين شكلى مطرح است. نكته مهم آن است كه اين نقدها، نه از سر خصومت و دشمنى، بلكه از سر صدق و صفا و با هدف متحد ساختن صفوف امت اسلامى صورت گرفته است. بعنوان مثال اگر علامه امينى، شخصيت و عملكرد افرادى مانند عمروعاص و معاويه يا افكار و انديشههاى افرادى مانند: ابنعبد ربه، ابن حزم اندلسى، عبدالكريم شهرستانى، ابنتميمه، و رشيد رضا و ... را مورد نقد قرار مىدهد، به خاطر آن است كه در پرتو نقد، و با نشان دادن انحرافات موجود در انديشه و عمل اين اشخاص، چهره واقعى آنها را به جامعه اسلامى بشناساند، تا كسى فريب سخنان غرضآلود آنان را نخورد. علامه امينى(رحمت االله علیه) پس از نقل و نقد مطالب تعدادى از آثار مغرضانه و سراسر اتهام برخى از پيشينيان اهل سنت مىگويد: «اين بود نمونههايى از ياوهسراييهاى كتب قوم، بدون اينكه بخواهيم به طور كامل آنها را بررسى كنيم... تنها مقصود ما از نشان دادن اين نمونهها، توجه امت اسلامى به موجبات كينهتوزىها و دشمنىهاى آميخته با روحيات گروهى دشمنان دغل باز اهل بيت(علیه السلام) و دنبالهرويهاى متعصب آنان است تا در قبال طايفه بزرگى از امت (شيعه اهل بيت)، به اينگونه كتب و نوشتههاى آلوده مانند باطلگرايان و گمراهان شتابزدهاى كه نام برديم، اعتماد نكند. پيداست، وقتى خواننده، انگيزه خيانت آنان را بداند، او را مىرسد كه پيرامون مطالب موهن و بىاساس و نسبتهاى نارواى آنان تحقيق بعمل آورد.» (1) مرحوم امينى، شخصيت و افكار شمار زيادى از اينگونه افراد را با شيوهاى كاملا تحقيقى و عالمانه، و با تكيه بر ادله محكم و غير قابل انكار، به نقد كشيده است، بگونهاى كه اگر مؤلفان و نويسندگان آن كتابها امروز زنده بودند و نقدهاى نيرومند علامه امينى را بر نوشتههاى خود مىديدند، از نوشته خود اظهار پشيمانى مىكردند. در اين زمينه نيز «الغدير» بمنزله آموزشگاهى است و «امينى» بمنزله آموزگارى كه بهترين نوع «نقد» را به انسان مىآموزد. رسم مرحوم امينى(رحمت االله علیه) بر آن است كه در نقد نظريات حريف، در مسائل مهمى كه مورد اختلاف فريقين است، مانند مسأله جانشينى پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و مباحث مربوط به آن، هرگز بر منابع تشيع تكيه نمىكند، بلكه نقد خود را صرفا بر منابع گوناگون اهل سنت استوار مىسازد تا اينكه سخن حق او ضايع نشده و مورد قبول مخاطب قرار گيرد. 6 ـ ويژگيهاى نقد در الغدير: علامه امينى، در نقد آثار، شخصيتها و نظرات نادرست، داراى اصول و ويژگيهاى خاصى است . برخى از آن ويژگيها عبارت است از: الف) خستگىناپذيرى: صاحب «الغدير» كار خود را در نقد، بر پايه صبر و بردبارى و متانت، بنا نهاده است. و سعى او بر آن است تا مسأله مورد نظر را بصورت جامع و با همه ابعاد و زواياى آن، نقد و بررسى كند. و هيچگاه در انجام رسالتى كه در جهت بيان حقايق بر عهده دارد احساس خستگى نمىكند. بعنوان نمونه بنگريد به نقد و پاسخ ايشان به «عبدالله قصيمى» در بحث «سلسله دروغگويان و حديثسازان». «قصيمى» پس از اينكه رجال شيعه را متهم به جهل و دروغسازى مىكند، مىگويد: «و در ميان اهل سنت، كسى كه متهم به دروغسازى به خاطر دنيا و تقرب به اهل آن ... باشد وجود ندارد .» (2) علامه امينى در پاسخ به ادعاى قصيمى، اگر چند نمونه از دروغ سازانش كه نامشان در منابع اهل سنت آمده و خود دانشمندان اهل سنت به حديثسازى و دروغپردازى آنها اعتراف و تصريح كردهاند را ذكر مىنمود، براى اثبات بىاساس بودن ادعاى آقاى «قصيمى» كافى بود ولى ايشان به اين مقدار اكتفا نكرده و از تعداد 700 نفر با نام و نشان ياد كرده از رجال احاديث اهل سنت كه به جعل حديث و دروغپردازى اشتغال داشتهاند. مرحوم امينى هم زمان با ذكر نام و نشان آن 700 نفر، شمار كثيرى از دانشمندان بزرگ اهل سنت را نام مىبرد كه به دروغسازى اين 700 نفر اعتراف نموده و احاديث وارده از طريق آنها را فاقد ارزش و اعتبار اعلام داشتهاند». (3) ب) استفاده از منابع مورد قبول اهل سنت: «ايشان در تمامى موارد، نقدهاى خود را بر منابعى استوار ساختهاند كه مورد قبول مخاطبان اصلى «الغدير» يعنى اهل سنت، است. و بر اين اساس، باب هر گونه بهانهجويى را بر حريف بسته است». ج) رعايت ادب علمى: مؤلف «الغدير» در نقد انديشهها و افكار ديگران، همواره از متانت و ادب علمى سود مىجويد، و هرگز سخنان ياوه و بىاساس دروغپردازان، قلم او را از صراط مستقيم اعتدال خارج نمىسازد . د) امانت در نقل: وى در نقدهاى خود مىكوشد تا نخست سخن طرف را نقل نموده و آنگونه كه مقصود خود نويسنده آن است به طرح سخن او بپردازد، بدون آنكه هيچگونه دخل و تصرفى در آن روا داشته باشد و آنگاه به نقد آن مىپردازد. ه) در نقد شبهات، همواره، بيش از حد نياز به القاءكننده شبهه پاسخ مىدهد، حسن اين اقدام اين است كه موجب مىشود تا خواننده «الغدير» بطلان شبهه، و نيز حقانيت پاسخهاى صاحب «الغدير» را با همه وجود باور كند، و در حقانيت تشيع، جاى هيچگونه شك و ترديدى براى او باقى نماند. 7 ـ نقد نقد: «الغدير» را افزون بر «نقد»«نقد نقد» نيز مىتوان به حساب آورد، چون نويسنده هوشمند آن، كتاب خويش را بگونهاى تأليف نموده است كه اشكالات و نقدهاى احتمالى مخالفين را پيشاپيش پاسخ گفته است. بنابر اين اگر كسى به نقد «الغدير» يا بخشهايى از آن بپردازد، پاسخ ناقد، در خود «الغدير» موجود است، و نياز به پاسخ و نقد تازهاى نخواهد داشت. يكى از عللى كه موجب شده تا «الغدير» در طى بيش از نيم قرن كه از انتشار نخستين جلدهاى آن مىگذرد، مورد نقد قرار نگيرد همين مسأله است. چرا كه نويسنده دانشمند «الغدير» كوشيده است تا با بكار بردن اصول و روشهايى، اين كتاب را بصورت اثرى نقدناپذير درآورد و باب هر گونه چون و چرا را بر حريف ببندد. وى براى تحقق اين هدف، دست به اقداماتى زده كه مواردى از آن چنين است: 1) مثلا در مواردى كه به روايات استفاده شده كه ممكن است كسى بگويد: فلان روايت كه امينى به آن استناد نموده ضعيف است، يا راوى ثقه نيست. مرحوم امينى هم صحت روايت و هم ثقه بودن راوى را اثبات نموده است، و آن را به تأييد عدهاى از صاحبنظران اهل سنت نيز رسانده است. 2) يك حديث را از طرق مختلف و با سلسله سندهاى متعدد، نقل نموده تا جاى هيچگونه شبههاى در صحت و واقعيت آن باقى نماند. 3) در هر مورد، به ذكر يك دليل اكتفا نمىكند، بلكه ادله فراوانى از ديدگاههاى مختلف، براى اثبات مدعاى خود اقامه نموده است كه نمونه آن (در بحث در سلسله دروغگويان و حديثسازان) گذشت. 4) در نقل مطالب از متون و منابع اهل سنت، به يك يا دو كتاب اكتفا ننموده، بلكه به منابع متعددى استناد نموده، و گاه دهها و يا صدها دليل براى اثبات مدعاى خود ذكر مىكند، و خواننده، وقتى به دقت آن را مورد مطالعه قرار دهد به صحت آن اطمينان حاصل خواهد نمود . 8 ـ منابع اهل سنت تكيهگاه اصلى الغدير: مؤلف «الغدير» تكيهگاه اصلى خويش را، آثار و منابع اهل سنت قرار داده و شالوده «الغدير» را بر اساس اين منابع پىريزى نموده، و بيشترين بهره را از آن برده است. او با انتخاب اين روش منطقى و درست، باب هر گونه بهانهجويى را بر اهل سنت كه مخاطبين اصلى «الغدير»اند بسته است. دانشور فرزانه ما، استفاده از منابع تشيع را به موارد خاص و معين محدود ساخته و از آن در حد ضرورت استفاده نموده است. صاحب «الغدير» معتقد بود كه براى اثبات فضائل اهل بيت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و بخصوص حقانيت و فضائل اميرالمؤمنين(علیه السلام) بايد به منابع اهل سنت روى آورد و خود نيز چه در اعتقاد و چه در عمل، از پيشتازان اين عقيده بود. در اين راه، حدود 20 هزار كتاب، از آثار معتبر اهل سنت را از نخستين قرون اسلامى تا قرن حاضر، به خدمت گرفت و از آن بهره برد. 9 ـ اهل سنت بر سر دوراهى: يكى از ويژگيهاى كتاب «الغدير» آن است كه پيروان مذاهب چهارگانه اهل سنت را بر سر يك دوراهى قرار داده است. كه آنان به ناچار، بايد يكى از آن دو را انتخاب كنند. يا بايد «الغدير» را بپذيرند و يا از پذيرفتن آن خوددارى كنند، اگر بپذيرند، لازمهاش آن است كه تغيير عقيده داده و به مكتب اهل بيت پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) روى آورند، و از امام على بنابىطالب (علیه السلام) بعنوان نخستين جانشين بر حق پيامبر، و فرزندان معصوم آن حضرت(علیه السلام) آنگونه كه مورد نظر پيامبر اسلام است، پيروى كنند، كه البته اين يك راه عاقلانه و هوشمندانه است ، كه برخى از دانشمندان روشنضمير و آگاه اهل سنت، پس از مطالعه «الغدير» و ديگر آثار پر مغز، تشيع برگزيدهاند. و اما اگر «الغدير» را نپذيرند، بايد از بسيارى از منابع و كتابهاى معتبر خود دست بشويند. چون كتاب «الغدير» با استفاده از هزاران جلد از منابع دست اول و مورد قبول اهل سنت به رشته تحرير درآمده است. چون آنان نمىتوانند براى هميشه در مقابل «الغدير» سكوت اختيار كنند، چرا كه عصر ما، عصر تبادل افكار و انديشهها و پيشرفت شتابنده علم و آگاهى در ميان طبقات مختلف جامعه، بخصوص در بين طبقه تحصيلكرده و نسل جوان است، و آگاهى يافتن آنان از اين كتاب اين سؤال را مطرح خواهند نمود كه چرا عالمان و دانشمندان اهل سنت، در برابر كتابى با اين عظمت و با ارزشى علمى و تحقيقى، كه به نقد عقايد آنها پرداخته، اظهار نظر نكرده و سكوت اختيار كردهاند؟ 10 ـ آميختگى «الغدير» با «قرآن كريم»: بدون ترديد «الغدير» يك اثر بزرگ قرآنى، و علامه امينى يك قرآنشناس بزرگ و كمنظير است. او در پديد آوردن «الغدير» قرآن كريم را بعنوان نخستين و اصلىترين تكيهگاه خود قرار داده است، و با برداشت تازه و فهم عميقى كه از كتاب خداوند دارد، توانسته است در جاى جاى اثر بزرگ خود «الغدير» از آيات نورانى قرآن كريم، بهره گيرد، و بهرهگيرى مرحوم امينى از قرآن كريم به موضوع خاصى محدود نمىشود، بلكه او در همه زمينهها، و موضوعاتى كه در «الغدير» به طرح آن پرداخته است، اين راه را با دقت و زيبايى تمام پيموده است . گستردگى برداشتهاى صاحب «الغدير» از «قرآن» به حدى است كه اگر كسى آن را به يك نقطه منتقل نموده و در يك جا جمع كند، اين مجموعه يك الى دو اثر قوى و پر مغز تفسيرى را تشكيل خواهد داد. آشنايى و انس او با قرآن بگونهاى است كه در چند مورد از كتاب «الغدير» مطالبى را كه بعنوان افتتاح و مقدمه، نگاشته است. به تمام و كمال، تركيبى است از آيات قرآن كريم. بدون آنكه ايشان اشارهاى به اين حقيقت نموده باشد. مثل مقدمه جلد ششم، هفتم، هشتم، نهم و دهم «الغدير». علامه، در تمامى اين سرآغازها، همه گفتنىهاى لازم را در قالب آيات كلام خداوند، و از زبان قرآن بيان داشته است. بدون آنكه سخن ديگرى به آن آميخته باشند، در پايان بسيارى از مباحث نيز يك يا چند آيه از آيات قرآن كريم را با رعايت مناسبت و ظرافتى خاص، و در مقام نتيجهگيرى آورده است.و اين ميسر نيست مگر در پرتو آشنايى عميق و گسترده ايشان با قرآن كريم. به همين دليل مىتوان «الغدير» را يك اثر قرآنى دانست كه با دقت و ظرافت فوق العادهاى با قرآن عجين گشته است. 11 ـ محبت اهل بيت: علامه امينى عالمى است دوستدار پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بيت آن حضرت و بخصوص اميرالمؤمنين(علیه السلام) يعنى چهره شاخص و شخصيت بزرگ اهل بيت(علیه السلام). او به على بنابىطالب(علیه السلام) و اهل بيت(علیه السلام) عشق مىورزيد و محبت آنان در قلب و روح او موج مىزد. هر گاه كه بارگاه مطهر و نورانى مولى الموحدين على بنابىطالب(علیه السلام) را مىنگريست، بىاختيار سيلاب اشك از چشمانش سرازير مىشد . يا هنگامى كه براى زيارت به حرم مطهر مشرف مىشد و به خواندن زيارت مىپرداخت، از آغاز تا پايان زيارت اشك مىريخت. مهمترين انگيزهاى كه به او نيرو بخشيد تا اين همه مشقت و زحمت را تحمل كندو آن اثر بزرگ را پديد آورد، محبت على(علیه السلام) و اولاد معصوم آن حضرت بود . و مهمترين پشتوانه او براى رسيدن به چنين مقصودى، عنايت خداوند و توجه خاص على(علیه السلام) بود . 12 ـ مرد دين و كتاب سياست: علامه امينى، تنها يك فقيه يا متكلم يا مفسر يا محدث يا مورخ و... نيست. گر چه او از همه اين علوم حظى وافر دارد، اما ابعاد شخصيت او به اينها محدود نمىشود. نيز او از آن دسته عالمانى نيست كه در كنج خانه يا كتابخانهاى نشسته كتابى تأليف كند، و از آنچه در محيط او و در كل جهان اسلام مىگذرد باخبر نباشد. او دانشمند و متفكرى است كه افزون بر آگاهى از علوم مختلف اسلامى، داراى انديشه و عمل سياسى است. گر چه او در هيچ دانشگاهى در رشته علوم سياسى تحصيل نكرده است ولى در عين حالى هم در بعد سياست نظرى از درك و فهم سياسى بالايى برخوردار است و هم در زمينه سياست عملى، از فعالان سياسى به حساب مىآيد . و اما در بعد سياست نظرى، دو اثر بس ارزشمند علامه امينى يعنى كتاب «الغدير» و كتاب «شهيدان راه فضيلت» شاهد صادقى است بر ادعاى ما. در «الغدير» مرحوم امينى، دستهاى سياست را در جعل احاديث و در ساير زمينهها، بخوبى شناخته و آن را به همگان شناسانده است. «الغدير» را افزون بر يك كتاب قرآنى، كلامى، فقهى، حديثى، تاريخى و ... بايد يك كتاب سياسى نيز دانست، چرا كه اين اثر، مهمترين كتابى است كه در فلسفه سياسى تشيع به رشته تحرير درآمده است. 13 ـ «الغدير» دايرة المعارفى بزرگ: ويژگى ديگر «الغدير» جامعيت آن است. «الغدير» تنها يك كتاب معمولى نيست، بلكه يك دايرة المعارف بزرگ و عميق دينى است. گر چه نخستين و مهمترين هدفى كه «الغدير» براى آن پديد آمده است، بررسى همه جانبه حديث «غدير» و اثبات خلافت و ولايت اميرالمؤمنين(علیه السلام) است، و در اين زمينه حق مطلب را نيز ادا نموده است، ولى «الغدير» به اين موضوع منحصر نشده و بصورت دفاع جامعى از اسلام راستين و مكتب اهل بيت(علیه السلام) درآمده است، و به واقع مىتوان آن را دايرةالمعارف بزرگى دانست كه افكار و انديشههاى ناب اسلامى و دينشناسى را در موضوعات گوناگون، اعم از تفسير، تاريخ، كلام، فقه، سيره، رجال، حديث، اخلاق، ادب و ... بصورت كاملا عالمانه و تحقيق و با چهرهاى آراسته و زيبا، به جامعه اسلامى و همه پويندگان راه حقيقت، عرضه نموده است. بگونهاى كه خواننده را در حيرت و شگفتى فرو مىبرد، و به جرأت مىتوان گفت، در تمام موضوعاتى كه «الغدير» به آنها پرداخته است هيچ دايرةالمعارفى، آن سلسله از مباحث را با آن قوت و دقت و وسعت مطرح ننموده است. بسيارى از علما و دانشمندانى كه بر «الغدير» تقريظ نوشتهاند و يا در باره عظمت و جذابيتهاى آن اشعارى سرودهاند، به اين حقيقت مهم اعتراف نمودهاند. 14 ـ «الغدير» محل تلاقى دانشهاى مختلف: يكى ديگر از ويژگيهاى «الغدير» آن است كه اين كتاب، فراهم آمده از مجموعهاى از علوم و دانشهاى مختلف است. مؤلف انديشمند آن، با مهارت و تسلط كامل، مجموعهاى از علوم را به هم ربط داده و براى دستيابى به اهداف خود، آن را به خدمت گرفته است، بگونهاى كه خواننده اين كتاب، در برابر خود، مجموعهاى فراهم آمده از علومى چون، فقه، تفسير، حديث كلام، منطق، تاريخ، رجال، سيره، لغت و ادب را مشاهده مىكند كه نويسنده از هر دانشى در جاى خود و با رعايت تناسب و به زيباترين شكلى استفاده نموده است. مؤلف «الغدير» وقتى به «تفسير» و تحليل آيات قرآن مىپردازد چنان با مهارت و ژرفانديشى به اين امر مبادرت مىورزد كه گويى همه عمر خويش را در تفسير قرآن كريم صرف نموده است . وقتى به نقل و تجزيه و تحليل و نقد «حديث» مىپردازد، مىپندارى، همه عمر خويش را مصروف اين رشته از علم داشته است. وقتى وارد عرصه «علم رجال» و مباحث رجالى و تحليلى زندگى رجال حديث، و ياشعراى «غدير» مىشود و زواياى مختلف زندگى، انديشه و آثار آنان را مورد بررسى قرار مىدهد كه گويى خود با آنان مىزيسته است. در مباحث «تاريخى» او را مورخى متبحر و تمامعيار مىيابى كه احاطه و اطلاعات وسيع خود را در زمينه تاريخ، در كتاب بزرگ خود «الغدير» به خدمت گرفته است. در پاسخگويى به شبهات فقهى خصم، فقيهى است متبحر كه علاوه بر فقه مذهب اهل بيت(علیه السلام)، بر فقه مذاهب چهارگانه اهل سنت نيز احاطه دارد و در وقت لزوم از آن بهره مىبرد. و از همه مهمتر، وقتى به مباحث كلامى مىپردازد، نخست براهين خصم را نقد نموده و آنگاه، خود به استدلال مىپردازد و در اين راه چنان با دقت و قوت و هوشمندى عمل مىكند كه گويى تنها رشته تخصصى او رشته «كلام تطبيقى» است، و همه عمر پر بركت خود را صرف اين رشته از دانش نموده است. مرحوم امينى، اين همه را با دقت و مهارت در خور تحسين با هم درآميخته است. و اين نشان دهنده تبحر او در همه اين فنون است و اينكه او همه اين فضائل و زيباييها را در وجود خويش متبلور ساخته است. 15 ـ بيستهزار عنوان كتاب: از جمله ويژگيهاى «الغدير» آن است كه اين اثر، نمود خارجى محصول يك سلسله تحقيقات گسترده و دراز مدت است. مؤلف بطور معمول، مطالب خود را از يك منبع يا از يك دانشمند نقل نمىكند، يا اگر نقل كرد، منابع و نظرات فراوان ديگرى را بعنوان شاهد و مؤيد، در تأييد مطلب مورد نظر، ذكر مىكند، و همواره سعى او بر اين است كه از منابع مهم و معروف اهل سنت، بهره گيرد تا از آثار و منابع ناشناخته آنان. چنانكه خود در جايى نوشتهاند براى پديد آوردن «الغدير» از 15 هزار عنوان كتاب بهره گرفتهاند و ساختمان مستحكم و زيباى «الغدير» را بر بيش از پانزده هزار پايه و اساس، استوار نمودهاند و بدين ترتيب، كتاب خود را در برابر لغزشها و تحولات زمان مصونيت بخشيدهاند. اين آمار مربوط است به زمان انتشار جلدهاى سوم و چهارم «الغدير» و مرحوم امينى از آن زمان به بعد نيز تا پايان عمر، همه وقت خويش را صرف تكميل «الغدير» نمودهاند. به همين دليل آگاهان و كارشناسان مربوطه عقيده دارند كه علامه امينى براى پديد آوردن «الغدير» در طى مدت بيش از چهل سال، حداقل از 20 هزار عنوان كتاب استفاده نموده است. صاحب «الغدير» از قديمىترين آثار و تأليفات گرفته تا آخرين دستاوردهاى علمى كه در موضوع «غدير» به جهان دانش عرضه شده، كمك گرفته و سود جسته است، و اين از ويژگيهايى است كه جز در «الغدير» در جاى ديگرى نمىتوان آنرا يافت. وى براى غنا بخشيدن به اثر عميق و ارزشمند خويش به كشورهاى مختلف مسافرت نمود و بسيارى از كتابخانههاى مهم دنياى اسلام را، از شمال آفريقا گرفته تا شبه قاره هند، مورد بازديد و بررسى قرار داد و از همه كتابهايى كه در آن كتابخانهها، يافت مىشود و مىتوانست براى او مفيد باشد استفاده نمود و همچون باغبانى كه در فصل بهار با اشتياق به باغ و مزرعه مىرود تا از گلهاى رنگارنگ بهارى بچيند، با شور و شوق تمام، به كتابخانهها كه همان باغ و بوستان دانشمندان است، روى مىآورد و بخش اعظم وقت خويش را در كتابخانهها و مراكز تحقيقاتى مىگذراند، و از پيمودن چنين راهى و انجام چنين كارى، احساس خستگى نمىكرد كه هيچ، بلكه پر شور و با نشاط و اميدوار، به حركت خود ادامه مىداد. 16ـ الغدير براى دو كس تعجبآور است: مطالعه اين كتاب براى دو كس مىتواند تعجبآور باشد، نخست آنكه اگر يك نفر «شيعه» اين كتاب را مطالعه كند، تعجب خواهد نمود كه با وجود اين همه دلائل و شواهد و قرائن انكارناپذير، بر حقانيت على بنابىطالب و مكتب اهل بيت(علیه السلام) چرا اهل سنت راه و روش پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بيت(علیه السلام) را رها كرده و از مذاهب ديگرى پيروى نمودند؟ و اگر مطالعهكننده اين كتاب پيرو يكى از مذاهب «اهل سنت» باشد بدون شك، از «سنى» بودن خود تعجب خواهد كرد، كه چرا با وجود اين همه دليل و شاهد بر حقانيت مذهب اهل بيت(علیه السلام)، راه ديگرى پيموده و از صراط مستقيم «قرآن و عترت» منحرف گشته است. 17ـ جداسازى مطالب: وسعت و گستردگى بيش از حد مطالب، براى يك نويسنده تا حدودى موجب سر در گمى است. لكن نويسنده محترم «الغدير» با همه گستردگى اطلاعات و دانشها، مباحث و موضوعات مختلف را بسيار هنرمندانه از يكديگر تفكيك نموده و با نظم و اسلوبى خاص به عرضه آن پرداخته است . اما «الغدير» از اين جهت نيز مستثنى است، و مطالب آن به خوبى از هم تفكيك شده و متمايز گشته است. 18ـ روشى ايدهآل در اقامه دليل: علامه امينى براى دستيابى به هدف «اثبات خلافت و وصايت» و جانشينى بلافصل پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) براى امام على بنابىطالب(علیه السلام) در هر بحثى كه پا نهاده و به هر موضوعى پرداخته، در نگاه اول چنين به نظر مىرسد كه بيش از حد نياز، به اقامه برهان و ارائه دليل، مبادرت نموده است. به عنوان مثال: اگر امينى حديث «الغدير» را از 20 تن از صحابه و ياران پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، و يا از 30 تن از دانشمندان برجسته اهل سنت نقل مىنمود، براى اثبات مقصود او كافى بود . يا اگر اين حديث را از چند تن از صاحبان «صحاح سته» نقل كرده بود به مقصود خويش نائل آمده بود. ولى او به اين مقدار اكتفا نكرده و حديث «غدير» را بر اساس كاوشى گسترده، ابتدا از يكصد و ده تن از صحابه پيامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نقل مىكند. آنگاه از 84 تن از تابعين نقل نموده است. وى سپس در فاصله آغاز قرن دوم ه.ق تا سالهاى پايانى قرن 14 ه.ق در طى 13 قرن، حديث «غدير» را از منابع و آثار 360 تن از دانشمندان طراز اول اهل سنت نقل مىكند . او گرچه پيرامون يك موضوع، ادله فراوانى اقامه مىكند، اما از آنجا كه براى اين مقصود، اسناد و مدارك فراوانى را به شهادت طلبيده، و نوشته خود را به آنها مستند ساخته است، تنوع و جذابيت مباحث در حدى است كه هرگز خواننده را خسته نمىكند. سطر سطر اثر ارزشمند «الغدير» سرشار است از نكات تازه و خواندنى، و تحليلهاى دقيق و نكات آموزنده بگونهاى كه خواننده هر لحظه خود را در مقابل نكات تازهاى مىبيند؛ حسن اين اقدام هوشمندانه اين است كه موجب مىشود تا مطالبى كه ممكن است در بدو امر براى خواننده بعيد جلوه نموده و پذيرش آن دشوار باشد، آرام، آرام به خوبى روشن شده و جلوهگر شود، و خواننده، آن حقيقت را با همه وجود باور كند. 19ـ الغدير اثرى متعلق به بينالملل اسلامى: از خصوصيات «الغدير» جهانى بودن و بينالمللى بودن آن است، اثرى است فراتر از قوم و مليت، تعلق داشتن به مذهب خاص و متعلق به همه امت اسلامى، و از اين فراتر، متعلق به همه كسانى كه مىخواهند از سعادت هر دو جهان بهرهمند باشند، و در پرتو تعاليم «قرآن و عترت» و انديشههاى ناب الهى زندگى كنند. 20 ـ پشتوانههاى برتر: صاحب «الغدير»، به يقين دانشمندى است هوشيار، با ذكاوت، پر تلاش، فداكار، با صبر و حوصله و خستگىناپذير. و ترديدى نيست كه او براى پديد آوردن «الغدير» از همه اين عوامل بهره گرفته است، اما اين عوامل گرچه براى پديد آوردن اثرى مانند «الغدير» لازماند، لكن كافى نيستند، و به طور حتم، صاحب «الغدير» براى خلق اين اثر بزرگ، از دو عنصر و پشتوانه مهم ديگر نيز برخوردار بوده است: نخست، عنايت خداوند بزرگ، دوم توجه و حمايت صاحب ولايت حضرت اميرالمؤمنين(علیه السلام). همچنان كه بسيارى از دانشمندانى كه بر «الغدير» تقريظ نوشتهاند نيز به اين حقيقت بزرگ اعتراف نمودهاند. الغدير بهترين دفاعى است كه در طى 14 قرن كه از حيات اسلام و تشيع مىگذرد، از تشيع و مكتب اهل بيت(علیه السلام) به عمل آمده است. نيز در ميان هزاران عنوان كتاب كه در باره زندگانى على بنابىطالب(علیه السلام) نوشته شده است، «الغدير» بهترين كتابى است كه در اين زمينه به رشته تحرير در آمده، و در ميان اين همه آثار همانند خورشيد مىدرخشد و نورافشانى مىكند. در عظمت «الغدير» همين بس كه تاكنون، هر متفكر و دانشمندى، چه شيعه و چه سنى و چه از پيروان ساير اديان كه آن را با دقت مورد مطالعه قرار داده است، در برابر عظمت آن، به نشانه تواضع و فروتنى سر فرود آورده و زبان به تحسين اين اثر بزرگ و مؤلف دانشمند آن گشوده است. پىنوشتها: 1ـ الغدير، ج 3، ص 248 و ترجمه فارسى، ج 6، ص .682ـ الغدير (ترجمه فارسى)، ج 10، ص .103ـ بنگريد به الغدير (ترجمه فارسى)، ج 10، ص 113 ـ .116مأخذ: مجله كوثر
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 250]
صفحات پیشنهادی
ويژگىهاى الغدير
ويژگىهاى الغدير نويسنده:غلامحسين زينلى بحث از علامه امينى(رحمت االله علیه) و اثر پر مغز و جاودانهاش، كتاب «الغدير» و نماياندن عظمتهاى اين اثر و پديد آورنده آن، ...
ويژگىهاى الغدير نويسنده:غلامحسين زينلى بحث از علامه امينى(رحمت االله علیه) و اثر پر مغز و جاودانهاش، كتاب «الغدير» و نماياندن عظمتهاى اين اثر و پديد آورنده آن، ...
ديدار فرماندهان سپاه الغدير با نماينده ولى فقيه در استان يزد
حجت الاسلام صدوقى در جمع فرماندهان سپاه الغدير و اعضاى ستاد بزرگداشت بسيج با اشاره به ويژگى هاى بسيجيان گفت: همان طور كه امام خمينى (ره) فرمودند بسيج كانون ...
حجت الاسلام صدوقى در جمع فرماندهان سپاه الغدير و اعضاى ستاد بزرگداشت بسيج با اشاره به ويژگى هاى بسيجيان گفت: همان طور كه امام خمينى (ره) فرمودند بسيج كانون ...
خبرگزاري فارس:صبح امروز روي داد؛انفجار بمب در بيمارستان الغدير ...
ساعت 8:30 امروز سه شنبه 13 مهر يك بمب صوتي در بيمارستان الغدير تهران واقع در ... ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان كامل مى گردد: آن كه وقتى خشن.
ساعت 8:30 امروز سه شنبه 13 مهر يك بمب صوتي در بيمارستان الغدير تهران واقع در ... ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان كامل مى گردد: آن كه وقتى خشن.
نشست سفيران غدير در آكادمي ملي المپيك
نشست سفيران غدير در آكادمي ملي المپيك نخستين نشست سفيران غدير جامعه ورزش ... و روایات: پیامبر اکرم (ص):سه ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان ...
نشست سفيران غدير در آكادمي ملي المپيك نخستين نشست سفيران غدير جامعه ورزش ... و روایات: پیامبر اکرم (ص):سه ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان ...
غدير خم و سقيفه بنى ساعده
غدير خم و سقيفه بنى ساعده-(مشابهات، مفروضات و استنادات) جهانبخش ثواقب 1 چكيده پژوهش حاضر ... اين گزينش مى بايست بر اساس ويژگى هاى قرآنى صورت مى گرفت.
غدير خم و سقيفه بنى ساعده-(مشابهات، مفروضات و استنادات) جهانبخش ثواقب 1 چكيده پژوهش حاضر ... اين گزينش مى بايست بر اساس ويژگى هاى قرآنى صورت مى گرفت.
حديث غدير و میزان تواتر آن
حديث غدير و میزان تواتر آن-حدیث غدیر و میزان تواتر آندر مقاله شماره قبل داستان یوم ... ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان كامل مى گردد: آن كه وقتى خشن.
حديث غدير و میزان تواتر آن-حدیث غدیر و میزان تواتر آندر مقاله شماره قبل داستان یوم ... ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان كامل مى گردد: آن كه وقتى خشن.
اعلام ويژه برنامه هاى سالگرد ارتحال امام (ره) در فرهنگسراى انقلاب
اعلام ويژه برنامه هاى سالگرد ارتحال امام (ره) در فرهنگسراى انقلاب-اعلام ويژه برنامه هاى ... برپايى نمايشگاه ياد يار در نگارخانه مهر، نشست تخصصى شناخت ويژگى هاى امام ... به مراكز فرهنگى و هنرى، انتشار ماهنامه فرهنگى، اجتماعى غدير ويژه ارتحال حضرت امام ...
اعلام ويژه برنامه هاى سالگرد ارتحال امام (ره) در فرهنگسراى انقلاب-اعلام ويژه برنامه هاى ... برپايى نمايشگاه ياد يار در نگارخانه مهر، نشست تخصصى شناخت ويژگى هاى امام ... به مراكز فرهنگى و هنرى، انتشار ماهنامه فرهنگى، اجتماعى غدير ويژه ارتحال حضرت امام ...
حماسه غدير در آئينه سرايندگان
حماسه غدير در آئينه سرايندگان نويسنده: سيد محمد كاظم قزوينى در گذر قرون و اعصار ... با اين وصف كدامين شما از زندگى و نعمتهاى زندگى و پيامبر زندگىساز،از من بهره .... و در نثر و سروده،پرتويى از ويژگىها و درخشندگىهاى زندگى او را باز گفتهاند.
حماسه غدير در آئينه سرايندگان نويسنده: سيد محمد كاظم قزوينى در گذر قرون و اعصار ... با اين وصف كدامين شما از زندگى و نعمتهاى زندگى و پيامبر زندگىساز،از من بهره .... و در نثر و سروده،پرتويى از ويژگىها و درخشندگىهاى زندگى او را باز گفتهاند.
رحيم پور ازغدى: داشتن روحيه انقلابى علوى از ويژگى هاى بارز ...
12 آگوست 2008 – گروه سياسى ـ عضو شوراى عالى انقلاب فرهنگى اظهار داشت: اگر بخواهيم نمونه كوچكى از جامعه مهدوى را تصوير كنيم، بايد به خصوصيات و ويژگى هاى ...
12 آگوست 2008 – گروه سياسى ـ عضو شوراى عالى انقلاب فرهنگى اظهار داشت: اگر بخواهيم نمونه كوچكى از جامعه مهدوى را تصوير كنيم، بايد به خصوصيات و ويژگى هاى ...
جشن غدير در وين برگزار شد
18 دسامبر 2008 – جشن غدير در وين برگزار شد وين - صدها تن از شيعيان و دوستداران اهل بيت ... اکرم (ص):سه ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان كامل مى ...
18 دسامبر 2008 – جشن غدير در وين برگزار شد وين - صدها تن از شيعيان و دوستداران اهل بيت ... اکرم (ص):سه ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان كامل مى ...
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها