واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: مقام قرآنعلم و دین(2)
ادامه مطلب از علم و دین(1)... پیروزی های تجربی بوجود آمده دراین قرون، عامل شد تا بخشی از عالمان طبیعی با غرور و تكبر بپندارند كه دیگر چیزی برای كشف شدن باقی نمانده است و تا زمان كوتاهی پرده از راز همه معماهای جهان برداشته خواهد شد و همه مجهولات به دست توانای علم، شفاف، محسوس و روشن میشود. این نظر تا آنجا پیش رفت كه صاحب نظران این ایده گفتند: «اگر از چیزی آگاهی تجربی نتوان داشت، از آن موضوع هیچ آگاهی نمیتوان بدست آورد» و بر این اساس علم به معنی گسترده اول را معادل علم بمعنای محدود دوم آن گرفتند. یعنی، بخشی از آن را مساوی همه آن دانستند و هر چه را در قلمرو علم تجربی نمیگنجید در زمره مجهولات و مبهمات در آوردند. البته هر چند این ایجاد تفاوت در معنی گسترده علم در اروپا صورت گرفت، ولی چون در آن سرزمین این تفاوت را به تفاوت در اسامی نیز تسری دادند، مشكلات كمتری را ایجاد نمود. در زبان انگلیسی، علم به معنای اولی را knowledge و علم به معنای دوم را Science عنوان نمودند. اما هنگامیكه این ایده و نظر به كشور ما سرایت نمود دو عنوان مختلف برای تفاوت اختیار نشد. علــــم و دین از یكدیگر جدا نخواهد بود بلكه علم شـــــامل دین است. در فارسی و عربی كلمه «علم» در هر دو معنای فوق الاشاره مورد استفاده قرار گرفت و غفلت از این دو معنای جزئی و كلی اغلب، مشكلات زیادی را برای محققین بوجود آورده است. به هر حال، این تحولات، عامل گردید كه شق القمری صورت گیرد و در طی دو مرحله علم را كه تمامی دانستنیها را در خود گنجانده بود و جایی برای نزاع بین بخشی از دانسته ها و بخشی دیگر از آگاهی ها مطرح نبود، به دو بخش محسوس و نامحسوس جدا كرد. در مرحله بعدی اسم عام بر بخشی از مسمی سوار شد. یعنی علم تنها بر امور محسوس و تجربی اطلاق گردید و كار تا جایی پیش رفت كه آن بخش غیر تجربی بطور كلی بعنوان مجهول و مبهم به انسانها شناسانده شد.پس از این تفكیك در طی سالیان گذشته كاملاً مشخص شـد كه، نـه آنـانـی كه علــم را مختص اقـــوال مذهبــی و دینی می نمودند، به سود علم وانسان گام برداشتند و نه آنهایی كه بر اثر لجبازی علم را مختص به تجربیات حسی نمودند برای این دو مفید فایده بودند. نه تنها دینی كه خود را بدور از علوم تجربی و محسوس قرار داده بود، توانست انسان متعالی و خوب بسازد و نه پس از آن علم تجربی بدون آن بخش دینی و عرفانی و اخلاقی و غیر محسوس خود توانست رسالت بهینه سازی حیات انسانی را متجلی نماید و این را باید دانست كه با قبول سه واقعیت خدا، انسان و طبیعت، هرگز علم به بخش محسوس و غیر محسوس نمیتواند تقسیم گردد و مطمئناً علم به همان گستردگی معنی نیازمند است كه آنرا شامل تمام دانستنیها و آگاهی بدانند و علم فقط در مقابل جهل واقع شود. در چنین حالتی علم و دین از یكدیگر جدا نخواهد بود بلكه علم شامل دین است.
ادامه مطلب در علم و دین(3)... بخوانید انسان(1)بخوانید عقل و وحی(1) نوشته :محسن سید اسماعیلی تنظیم برای تبیان: پایدار جهت خرید کتب اسلامی کلیک نمایید.جهت خرید کتب حکمت و عرفان کلیک نمایید.جهت خرید نرم افزارهای اسلامی کلیک نمایید.جهت خرید نرم افزارهای تبیان کلیک نمایید.جهت خرید کتب دفاع مقدس کلیک نمایید.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 248]