واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: بیشتر جوانان از وسوسه های شیطان در امان نیستند برای جهاد اکبر و مبارزه با نفس و شیطان چه راه هایی سراغ دارید شیطان دشمن انسان است. چه راهی برای شناسایی این دشمن و دفاع در برابر شیطان پیشنهاد می کنید؟ تزکیه نفس از مسائل مهمی است که با عزم و ارادهای استوار و تلاش و کوششی پیگیر و مستمر انجام پذیر است. در این مسیر دو کوشش به طور موازی و همزمان باید انجام پذیرد: الف) جهاد علمی: در این راستا انسان باید آگاهی و معارف خویش را با مطالعات دینی در بعد عقاید اخلق احکام و دستورات الهی افزون سازد تا با بصیرت و شناخت و آگاهی در راه خداوند قدم نهد و در صراط مستقیم گام بردارد. چه بدون آن انسان دچار قشری گری درویشمآبی و صوفی مسلکی خواهد شد. ب) جهاد عملی: در این زمینه انسان باید: 1- در وهله اول بکوشد واجبات الهی را بدون اندک کم و کاست انجام دهد و از محرمات و معاصی با تمام وجود چشم پوشد. 2- در مرتبه دوم به مستحبات و نوافل بپردازد و از مکروهات دوری گزیند. 3- در مرتبه سوم تمامی اوصاف رذیله را از خویش دور سازد و خود را به زیور اخلاق حسنه وملکات فاضله بیاراید. 4- در مرحله چهارم باید از آنچه او را از خدا دور میدارد- هر چند مباح باشد. دوری گزیند و سراپای وجود خویش و همه اعمال خود را الهی کند. حتی خواب و خوراک و لباس خویش را برای خدا و طبق آنچه او میپسندد انجام دهد. برای انجام این امور اولین چیزی که سالک نیاز دد تنبه و بیداری و توجه و مراقبت دائمی نسبت به خود و افعال و احوال خویش و از همه مهمتر حضور قلب و توجه به معبود در نماز است. در این زمینه توصیههایی تقدیم میگردد لیکن آنچه مهم است خود شمایید که با ارادهای قاطع به انجام آنها پرداخته و در این صورت خداوند یار و یاورتان خواهد بودبرای مبارزه با گناه وهواهای نفسانی رعایت چند نکته لازم است: الف) کوچک نشمردن هیچ گناهی هرچند به نظر صغیره باشد، ب) عزم جدی و آهنین بر ترک معصیت و مراقبت جدی و دائمی نسبت به تمام افعال خود، ج) شرط نمودن با خدا مبنی بر ترک معصیت و همچنین از او استعانت جستن د) هر گاه فکر گناه و وسوسه آن به ذهن آمد بلافاصله آن را از لوح ذهن خارج کردن و توجه خود رابه خدا و امور شریفه مشغول داشتن. جدیت و موفقیت در این امر پیروزی بزرگی است و در واقع دفع دشمن شیطان نفس از همان خاکریز اول است. قرآنمجید در وصف پارسایان میفرمایدإِنَّ اَلَّذِینَ اِتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ اَلشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ پرهیزگاران چون گرفتار وسوسه شیطان شوند هماندم متذکر (یاد خدا) شده و بصیرت یابند،(1)، ه) مطالعه و تفکر پیرامون عواقب سوء و وخیم گناه. در این رابطه مطالعه کتب پیرامون معاد بسیار نافع و لازم است، و) خود را همواره در محضر حق تعالی دانستن و او را به یقین در همه حال مراقب و بینای به افعال خود نگریستن، ز) توجه به چهره کریه و زشت واقعی سیئات، ح) برای ترک معاصی لازم است دربسیاری از موارد انسان از مکروهات و چه بسا از برخی مباحات نیز چشم پوشد تا او را به انجام زشتی ها نزدیک نسازند، ط) در حد ممکن دوری جستن از مکانها و شرایطی که آدمی را به گناه ترغیب مینماید، ی) تقویت اراده، ک) محاسبه نفس همه روزه و در صورت رخداد خطا خود را محاکمه و توبیخ نمودن و بلافاصله استغفار کن، ل) مطالعه پیرامون زندگی پارسایان و زاهدان و مطالعه کتب اخلاقی و توصیههای زیر میتواند شما را در کنترل بیشتر نفس یاری نماید:- سعی و کوشش در انجام وظایف و واجبات دینی،- خواندن نماز با حضور قلب و در اول وقت،- گرفتن روزه مستحبی به ویژه دوشنبه و پنجشنبه ههفته،- تلاوت قرآن به ویژه بعد از نماز صبح،- سوره یوسف را زیاد بخوانید و در آن تدبر کنید،- تأمل و اندیشه در آیات قرآن،- حتی المقدور سعی در خواندن نماز شب،- سحر خیزی،- شرکت در ورزشهای فردی و دسته جمعی،- تنظیم برنامه برای تمام شبانه روز و پر کردن اوقات فراغ با برنامههای صحیح و سودمند،- شرکت در فعالیتهای مذهبی و اجتماعی،- پرهیز از نگاه نامشروع، امام صادق (ع) فرمود: "نگاه پس از نگاه، در دل بیننده شهوت را میانگیزاند" و باز فرمود: "نگاه، تیری از تیرهای شیطان است، چه بسا نگاهی که اندوههای دراز در پی دارد". - عدم معاشرت و دوستی با افراد منحرف و فاسد،- انتخاب دوستان مؤمن و سالم،- به یاد خدا بودن در همه اوقات،- کنترل افکار و نیندیشیدن به صحنههای شهوتانگیز،- از پرخوری و نیز از خوردن غذاهای چرب و پرانرژی و تحریک کننده پرهیز کنید،- حتی الامکان در جای گرم نخواب،- از لباسهای خشن و گشاد استفاده کنید،- از مشاهده صحنههای مهیج و تحریک کننده دوری کنید،- سعی کنید هیچ گاه تنها نشوید،- با آب سرد در فصول مناسب استحمام کنید،- برنامه منظم مطالعاتی برای خود قرار دهید و سعی کنید فرصتهای خود را با تفکر و مطالعه مناسب پر د،- سوره نور را بخوانید و در آن تدبّر کنید. ضمنا مطالعه کتابهای زیر را به شما توصیه میکنیم: 1- معاد، شهید آیت الله دستغیب 2- نقطههای آغاز در اخلاق عملی، مهدوی کنی 3- کیمیای سعادت، غزالی 4- معراج السعاده، نراقی 5- شرح منازل السایرین، خواجه عبدالله انصاری 6- هزار و یک نکته، حسنزاده آملی 7- نامهو برنامهها، حسن زاده آملی 8- انسان کامل، حسن زاده آملی 9- خودشناسی برای خودسازی، محمد تقی مصباح یزدی 10- پرواز در ملکوت (یا آداب الصلاة)، امام خمینی 11- چهل حدیث، امام خمینی 12- اخلاق اسلامی (ترجمه العادات)، دکتر مجتبوی 13- رساله لقاءالله، میرزا جواد ملک تبریزی. راه مبارزه با شیطان هم چند چیز است: اول آنکه به وسوسهها و القائات او بیاعتنایی کنید. وقتی شما را به پندارهای بد و باطل وا میدارد، فکر خود را به مسائل دیگر مشغول کنید. در روایتی معصوم (یا امام محمد باقر (ع) یا امام صادق (ع)) میفرماید: "جز این نیست ک خبیث (شیطان) میخواهد اطاعت شود، پس وقتی که سرپیچی شود، به سوی هیچ یک از شما باز نمیگردد" [فروع کافی، ج 3، ص 358] الحذر ای گل پرستان از شرش تیغ لاحولی زنید اندر سرش کاو همی بیند شما را از کمین که شما او را نمیبینید همین دایما صیاد ریزد دانهها دانه پیدا باشد و پنهان دغا هرکجا دانه بدیدی الحذر تا نبندد دام بر تو بال و پر(3) دومین راه مبارزه با شیطان که لازمه راه اوّل بوده و بسیار مهم است آنکه ما در همه امور زندگی، و در هر کاری که میخواهیم انجام دهیم، و هنگام مواجهه با هر مشکلی از خداوند و از وسائط فیض و رحمت او کمک میگیریم، باید با دعا، تضرع و درخواست عاجزانه توجه خداد به خویش را جلب کنیم. خداوند متعال نیز این حقیقت را با لحن خاصی بیان کرده است: قُلْ ما یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْ لا دُعاؤُکُمْ بگو اگر دعای شما نباشد، پروردگارم اعتنایی به شما نمیکند"،(4). بعد از خداوند متعال باید از ائمه (ع) درخواست نمود تا ما را از وسوسههای شیطانی نجات دهند و حالت بیداری و انتباه را در ما مستقر سازند تا بر اثر غفلت، شیطان با وسوسههای خود بر ما مستولی نشود.تلاوت و یا شنیدن آیات قرآنی و تدبّر در آنها، تفکر در آیات خلقت و نظایر اینها نیز، همه در وجود انسان ایجاد آمادگی میکند تا نور یقظه و جذب الهی به سراغ او آمده و وی را از غفلت، اوهام و وسوسههای شیطان نجات داده و به خود بیاورد. به این حقیقت متوجه باشید قرآن کریم در هر بابی از ابواب خود، برای انسان هدایتها، تذکرها، هشدارها و انذارها دارد و هر کس صادقتر و دردمندانه به سراغ قرآن رود و در کلام حضرت معبود به "فکر" صادقانه بپردازد، کلام، رموز و اشارات کلام الهی راهگشای وی خواهد بود. گفت پیغمبر که نفحتهای حق اندرین ایام میآرد سبق گوش وهش دارید این اوقات را در ربایید این چنین نفحات را نفحه آمد مر شما را دید و رفت هر که را میخواست جان بخشید و رفت نفحه دیگر رسیده آگاه باش تا از این هم وانمانی خواجه تاش(5) سومین راه آن است که در همه احوال از "غفلت" اجتناب ورزید و در همه احوال در "یاد" حضرت حق باشید. چرا که شیطان همواره میکوشد انسان را به غفلت کشانده و از این راه آدمی را دچار تزلزل، شک و تردید سازد. از این رو باید تصمیم بگیرید که مراقب حال خود باشید و ه وقت به هر بهانهای به "غفلت" کشیده شدید، فوراً متذکر شوید و استعاذه و استغفار کنید و به حالت ذکر و یاد خدا برگردید. آیات 200 و 201 سوره اعراف به این حقیقت اشاره کرده و میفرماید: "و اگر وسوسهای از جانب شیطان بر تو راه یافت، پس به خدای متعال پناه ببر، او سمیع و علیم است، پرهیزگاران را هر وقت وسوسه شیطانی رسد و طایف شیطانی بر دل آنها روی بیاورد، فوراً به خود آیند، و به حقیقت حال آگاه شوند." اگر حقیقتش را بخواهید، این غفلت است که آدمی را در دام شیطان و وسوسههای او قرار میدهد و یکی از تبعات آن، همان ترد، اضطراب و شک و تزلزل است. به بیان دیگر، غفلت از حق به این معنی که انسان باطناً خدای متعال را فراموش کند، از او و از ذکر او غافل شود و مستغرق در این و آن، و این سو و آن سو گردد، اساس همه گرفتاریها و وسیله راه یافتن شیطان بر دل و وسوسههای آن است. چنانکامام صادق (ع) نیز به این حقیقت اشاره فرمودهاند که فان الغفلة مصطادالشیطان و رأس کل بلیة و سبب کل حجاب حقیقت آن است که غفلت صیدگاه شیطان، ریشه هر بلا و بدبختی و سبب همه حجابها است"،(6).جلیس دل و قرین آدمی به هنگام غفلت جز شیطان نیست چنان که خود غفلت هم از ناحیه شیطان است و اوست که انسان را به غفلت میکشد و از یا خدا غافل میگرداند اِسْتَحْوَذَ عَلَیْهِمُ اَلشَّیْطانُ فَأَنْساهُمْ ذِکْرَ اَللَّهِ شیطان بر آنان سخت احاطه نمود و آنان را ایاد خدا غافل کرد."،(7). پیام غیبی این آیه آن است که آنجا که فکر و دل تو و باطن تو به کلی از خدا غافل شد، او را فراموش کرد، و مستغرق در اوهام و خیالات و این و آن گشت، بدان که شیطان بر تو استیلاء یافته و فکر و دل تو را و یا "تو" را به آنجاها کشانیده است، تا از یاد معبود خویش باز بمانی و خسران بینی. این دو آیه را مکرر بخوانید و در آن تدبر فرمایید: وَ مَنْ یَعْشُ عَنْ ذِکْرِ اَلرَّحْمنِ نُقَیِّضْ لَهُ شَیْطاناً فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ، وَ إِنَّهُمْ لَیَصُدُّونَهُمْ عَنِ اَلسَّبِیلِ وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ و هر کس از ذکر خدای رحمان روی برگرداند، شیطانی را بر او میگماریم که دوست و مصاحب او میگردد. و این شیاطین مسلماً آنان را از راه باز میدارند و خودشان گمان میکنند که در راه هدایت پیش میروند"،(امیدواریم که با دقت در مطالب پیش گفته و به کارگیری آنها، شک و تردید شما به آرامش و ثباتی پایدار مبدل گردد و همیشه در زندگی پیروز و بهروز باشید. ای خدا فریاد زین فریاد خواه داد خواهم نه ز کس زین دادخواه دادخود از کس نیابم جز مگر ز آن که او از من به من نزدیکتر منابع و مآخذ: (1) اعراف، آیه 201 (2) وسائلالشیعه، ج 14، ص 138 و 139 (3) (مثنوی 3 2859- 2856) (4) (فرقان، آیه 77) (5) (مثنوی 1 1954- 1951) (6) (مصباح الشریعة، باب بیست و چهارم) (7) (مجادله، آیه 19) (8) (زخرف 36 و 37) /www.porsojoo.com
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 588]