واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: مطالبی پیرامون رزق و روزی برای شما می نویسیم. رزق در لغت به معنای عطاء دائمی آمده است، و باید گفت كه كلمه رزق فقط مختص به مادیات نمی شود، بلكه رزق اعم است از مادیات و معنویات؛ كما این كه در دعاها آمده است که مثلاً: "اللهم ارزقنا توفیق الطاعة" یعنی خدایا توفیق اطاعت خود را روزی من گردان. اصلی ترین عامل در كسب روزی برای انسان تلاش و كوشش همت خود اوست، چرا كه«لیس للإنسان إلا ما سعی» یعنی برای انسان هیچ چیز نیست مگر آنچه كه كوشیده و به دست آورده ـ (نجم/39) ـ یعنی اگر انسان تلاش نمود و حركت كرد خداوند نیز در دامان او بركت می نهد، و اگر سستی كرد چیزی جز تنگدستی نصیب خود نكرده است. خداوند در جای دیگر می فرماید: هر كس بر وفق كوشش و تلاشش پاداش می گیرد.(طه/15 ـ 20) در این رهگذر هر كس كمر همت بست و به دنبال كسب روزی رفت، چه مادی و چه معنوی، سود جست؛ و هر كسی تنبلی كرد، جز زیان و افسوس برای خود فراهم نكرده است. البته در عین لزوم تلاش برای كسب روزی، از معصومین رسیده است كه رزق همه از سوی خداوند مقدر است، و نباید نگران آن بود. رسول اكرم(ص) ـ به امام علی(ع) می فرمایند: "لاتهتم برزق غد فإنّ كل غد یأتی برزقه" یعنی خود را به زحمت نینداز برای رزق فردا كه هر روز روزی آن روز به همراهش می رسد.(الحكم الظاهرة، ص470) دیگر از عواملی كه سبب ازدیاد روزی می شود توكل به خداوند در تمامی امور زندگی، خصوصاً در رزق و روزی است؛ چرا كه خداوند موجودی را كه آفرید و به واسطه آن به خود "احسن الخالقین" گفت، و او را خلیفه خود در روی زمین قرار داد، هرگز از یاد نمی برد؛ همانطور كه روزی پرندگان آسمان و جنبندگان كوچك زیر زمین را از یاد نمی برد. در مقابل این، ما نیز وظیفه داریم یاد او را از خاطر دور نكنیم كه تنها روزی دهنده ما خداوند است، نه كسی دیگر. از حضرت رسول(ص) نقل شده است كه فرموده اند: "لو أنكم تتوكلون علی الله حق توكله لرزقكم كما یرزق الطیر..." یعنی هر كس از شما توكل كند به خداوند به گونه ای كه حق توكل را ادا كند خداوند روزی شما را خواهد داد، كما اینكه روزی پرندگان در آسمان را می دهد.("الحكم الظاهرة"، ص470) و حضرت علی(ع) نیز در این باره می فرمایند: "من توكل علی الله سبحانه كفی واستغنی" یعنی هر كس توكل كند به خداوند تعالی، همین او را كافی است و خداوند او را بی نیاز از هر چیز دیگری كند. کسی که تنها به تلاش خود تکیه دارد، و خداوند را فراموش کرده است، خداوند هم روزیش را به خود او می سپارد، تا به او بفهماند که رزاق نه اندیشه و تلاش او، بلکه خداوند است. قناعت و میانه روی در اقتصاد و معیشت خانواده نیز یكی از اسباب جلب روزی است، یعنی نه افراط نه تفریط. در این باره نیز احادیث بسیاری وارد شده است. حضرت علی(ع) می فرمایند: "كن قانعا تكن غنیاً" یعنی قانع باش تا بی نیاز شوی[از دست درازی و استمداد طلبیدن از غیر خداوند.]("الحكم الظاهره"، ص478) و باز در جای دیگر می فرمایند: هیچ گنجی مانند قناعت نیست.("الحكم الظاهره"، ص479) در نقطه مقابل، از عواملی كه موجب فقر و تنگدستی می شود اسراف و احتكار است. حضرت علی(ع) در این باره می فرمایند: "سبب الفقر الأسراف" یعنی اسراف باعث فقر و تنگدستی است.(الحكم الظاهرة، ص492) و در باره احتكار كننده می فرماید: "المحتكر محروم من نعمه" یعنی احتكار كننده از نعمت محروم است. دیگر از عواملی كه باعث ازدیاد روزی می شود شكر نعمت است. به عبارت دیگر: "شكر نعمت نعمتت افزون كند كفر نعمت و ناشكری از كفت بیرون كند" حضرت علی(ع) در این باره می فرماید: "شكر نعمة یضاعفها و یزیدها"(همان، ص475) دیگر از عوامل جلب روزی خداوند، صدقه و قرض دادن است. صدقه و قرض دادن، گذشته از آثار دیگری كه دارد، خداوند خود ضامن برگشت عوض آن شده است، كما اینكه در یكی از آیات می فرماید: "وما أنفقتم من شیء فهو یخلفه وهو خیر الرازقین" یعنی هر چه در راه خداوند انفاق كنید به شما عوض می بخشد و او بهترین روزی دهندگان است.(سبأ/39) و در جای دیگری می فرماید: آن كیست كه به خداوند قرض نیكو دهد تا خداوند بر او چندین برابر برگرداند و پاداشی با لطف و كرامت به او عطا كند.(حدید/12) حضرت علی(ع) نیز در این باره می فرماید: "استنزلوا الرزق بالصدقة ..."؛ و در ادامه این حدیث می فرماید: كسی كه به گرفتن عوض یقین و باور داشته باشد در بخشیدن سخی و جوانمرد است. ازدواج نیز بنابر قول پیامبر(ص) یكی دیگر از عواملی است كه می توان به وسیله آن از خداوند روزی طلبید. ایشان در این باره می فرمایند: "إستنزلوا الرزق بالنكاح" یعنی به وسیله ازدواج از خداوند روزی بخواهید.("نهج الفصاحة"، ص 92) دعا نیز یکی از اسباب جلب روز است. برای نمونه چند مورد از آنها را به صورت فهرست وار كه فرصتی برای ذكر منبع آنها هم نیست، ذكر می كنیم. خواجه نصیر طوسی در كتاب "آداب المتعلمین" می گوید: زیاد گفتن "لا حول ولا قوة إلا بالله" و صلوات فرستادن بر محمد و آل محمد ـ علیهم السلام ـ روزی را زیاد می كند. خواجه در همان كتاب از كتاب "عدة الداعی"، اثر ابن فهد حلی، نقل می كند كه حضرت صادق(ع) این دعا را برای طلب روزی فرموده اند: "یا الله یا الله یا الله أسئلك بحق من حقه علیك عظیم أن تصلی علی محمد وآل محمد وأن تزرقنی العمل بما علمتنی من معرفة حقك وأن تبسط علی ما حظرت من رزقك." و در مورد نماز برای طلب روزی روایت است كه مردی نزد رسول خدا(ص) آمد و گفت: یا رسول الله صاحب عیالم و قرض و وام دارم و حالم سخت است. دعایی به من یاد دهید تا به وسیله آن طلب روزی كنم از خداوند. حضرت فرمودند: وضوی كاملی بگیر و دو ركعت نماز بخوان. پس ركوع و سجود آن را تمام به جا آور، و سپس بگو: یا ماجد یا واحد یا كریم الوجه إلیك بمحمد نبی الرحمة..." ادامة این دعا در كتاب مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی موجود است. دعا، دعا برای پدر و مادر، سحر خیزی، دوری از فحشاء، روبیدن درب خانه، شستن ظرفها، صله ارحام، شستن دست پیش از غذا و بعد از غذا، روشن كردن چراغ پیش از غروب آفتاب، خوردن ریزه های طعام كنار سفره، شانه كردن موی، گرفتن ناخن و شارب روز جمعه، انگشتر عقیق و فیروزه و یاقوت در دست كردن، دعا برای مؤمن در خلوت، خواندن آیة الكرسی، سلام كردن، قل هو الله احد خواندن بعد از داخل شدن به خانه، خواندن سورة واقعه در شب پیش از خواب و... را نیز از عوامل ازدیاد روزی شمرده اند. همانطور که انجام گناه، خصوصاً دروغگویی، اظهار فقر در حالی كه فقیر نیست، خوابیدن بین مغرب و عشا و بعد از اذان صبح تا طلوع آفتاب، عاق والدین شدن، شانه كردن موی در حال ایستاده، جاروب كردن خانه در شب، بر طرف نكردن تار عنكبوت از خانه، ناشسته گذاشتن ظرفهای كثیف در منزل و... كه مواردش بسیار است نیز از عواملی شمرده شده که باعث فقر می شود. با آرزوی توفیق. موسسه ذکر ـ قم. باستانی.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2955]