تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834958277
بر ستيغ تحقيق و دانشوري(3)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
بر ستيغ تحقيق و دانشوري(3) *مروري بر پيشينه و مکانت علمي شهيد آيت الله قاضي طباطبائي حجت الاسلام والمسلمين دکتر هاشم هاشم زاده هريسي ويژگي ها و خصوصيات علمي شهيد آیت الله قاضي طباطبائي مقام علمي علامه شهيد قاضي طباطبائي علاوه بر عمق و بلنداي آن ، از امتيازات و ويژگي هاي خاصي برخوردار است که او را از بسياري از عالمان و دانشمندان، متمايز مي سازد . اين خود نکته مهمي است که تبيين آن را گرچه به طور گذرا ضروري مي سازد، زيرا کمتر بدانها پرداخته شده است. 1. اطلاعات علمي اين مرد علم و تحقيق ، صرفاً طولي و يا صوري نيست ، بلکه از عمق فراواني برخوردار و بر فکر و انديشه سليم و قوي و بر مطالعات و تحقيقات وسيع و دقيق استوار است . اين علم در يک و يا دو رشته علمي رايج در حوزه هاي علميه متوقف نمي شود ، بلکه از وسعت ، گستره و تنوع زيادي برخوردار است . او عالم ذوفنون بود در علوم متنوع و رشته هاي مختلف علمي تبحر داشت: فقه ، اصول، فلسفه ،کلام، عرفان، ادبيات، رجال، تراجم، انساب، تاريخ ،علوم قرآني ، علوم و حديث و درايت، شعر و ادب، کتابداري ، و کتاب شناسي. وي در همه اين زمينه ها مطالعات دقيق و تحقيقات وسيع داشت که آثار و نشانه هاي همه آنها در نوشته هاي آن مرد بزرگ کاملاً متجلي و نمايان است . 2. علم او صرف علم و دانستن نبود ، بلکه توام با خوب دانستن ، عميق فکر کردن ، دقيق فهميدن، باريک بيني و نکته سنجي، توام با قرائت خوب ، برداشت خوب ، به کارگيري خوب و مناسب بود و معلومات خود را به روز مي کرد و منطبق با شرايط و نيازهاي روز عرصه مي داشت و فکر و انديشه عميق ، ناب و سالمي در پشت معلومات و اطلاعاتش قرار داشت . 3. تنها يک سلسله اطلاعات و انباشته در مغز او نبود که با خود او نيز مدفون شود ، بلکه وي به معلومات خود عينيت مي بخشيد و ماندگارشان مي ساخت. وي با قلم شيواي فارسي و نگارش سحرآميز عربي خود ، مواد خام معلوماتش را به مواد مفيد مصرفي تبديل و به جامعه تزريق مي کرد و علوم ، افکار و انديشه هاي ناب و سالم خود را در سطح جهان اسلام تا حوزه هاي علميه و در ميان دانشمندان، انديشمندان و محققان و عموم جوامع اسلامي منتشر مي ساخت و بعد از خود نيز براي آيندگان به يادگار گذاشت. 4. به معلومات و اطلاعات خود سخت معتقد و پاي بند بود، زيرا آنها را با رنج و مشقات و با فکر و انديشه و با تحقيقات عميق و مطالعات جامع و فراگير به دست آورده بود، لذا به صحت ،سلامت ، درستي و حقانيت آنها ايمان کامل داشت و خود در زندگي بدان ها عمل مي کرد . وي با بيان و قلم شيوا و رساي خود و با منطق و استدلال، آنها را به اثبات مي رساند و نشر و رواج مي داد و به ديگران منتقل مي ساخت. در پاي معلومات و معتقدات خود محکم مي ايستاد و از آنها دفاع مي کرد . نسبت به جعل ، دروغ ، خرافات و تحريف حقايق و واقعيت ها حساسيت شديدي داشت و برمي آشفت و با شجاعت ، صراحت و قاطعيت و با برهان و منطق و با اطلاعات وسيع و قلم شيوا ، رسا و آتشيني که داشت به مبارزه بي امان با آنها بر مي خاست . از جعليات، اکاذيب ، تحريفات ، انحرافات، موهومات و خرافات پرده بر مي داشت و آنها را رسوا و برملا مي ساخت و در اين زمينه آثار قلمي فراوان دارد. 5. از اخلاص علمي بالايي برخوردار بود . علمش و قلمش بر پايه اخلاص استوار بود . علم را صرفاً براي علم و يا براي خود و براي شهرت، مقام و منال نمي خواست، بلکه علم را براي اسلام ، براي عالمان و محققان و در خدمت آنان و در راه حق ، حقيقت و فضيلت مي خواست ؛ به همين جهت با آن اطلاعات وسيع و معلومات جامع و تحقيقات عميق و قلم شيوا و رسائي که داشت ، مي توانست کتاب هاي مستقل زيادي را به نام خود تاليف و منتشر کند و استفاده هاي مادي و معنوي زيادي از آنها ببرد و شهرت علمي و مقام اجتماعي فزون تري کسب کند، ولي قلمش و علمش در خدمت خودش نبود ، بلکه در خدمت اسلام و خدمت گزاران اسلام بود و همه زحمات ، مشقات و تحقيقات توان فرساي خود را به پاي آنها مي ريخت و تقديم آنها مي نمود . وي با تعليقه زدن ، حاشيه زدن و پاورقي و مقدمه و موخره نوشتن به احياي کتب گرانسنگ علماي بزرگ که در معرض زوال بودند ، مي پرداخت و با تصحيح و اصلاح ، ذخاير علمي و ميراث فرهنگي گذشتگان صالح را احيا مي کرد و به جريان چرخه علمي و بهره برداري وارد مي ساخت . او کتاب هايي را احيا و منتشر کرد که بدون تلاش او، اسم و رسمي از آنها در عرصه علم و فرهنگ باقي نمي ماند، زيرا کسي در فکر اصلاح و احياي آنها نبود. او در فکر خود و مقام خود نبود و تبليغ نفس نمي کرد . او مي خواست کاشف الغطاها را احيا کند و زنده نگه دارد ، از آثار گذشتگان شبهه زدائي کند و گرد و غبار دروغ تحريف و خرافات را از چهره آنها برگيرد ، نه براي آنکه خود جلوه کند؛ هر چند به طور مستقل و به نام خود، کتاب وزين «اربعين » را دارد که آن هم از جهت رفع اشکالات تحريفات و اشتباهاتي بود که در برخي از کتب علماي گذشته ديده بود و نه براي ارضاي نفس خود يا شهرت . اين اخلاص علمي در همه آثار او به وضوح نمايان است و نظير او کمتر يافت مي شود که با داشتن آن همه اطلاعات وسيع و قلم شيوا و تحمل آن همه مشقات تحقيقات، نه براي خود و به نام خود ، بلکه به نام ديگران و احياي آثار ديگران کار و کوشش کند . بايد در پيشگاه چنين عالم با اخلاص ، زحمتکش و خدمتگزار ، عرض ادب نمود و به نام او و به پاس خدمات عالمانه و خالصانه او ، باشکوهترين همايش هاي تجليل ،تکريم و قدرداني را به پا داشت. 6. وي آگاه به زمان و با نيازها و مشکلات جوامع اسلامي آشنا بود در تحقيقات و نوشته هايش به دنبال مسائل روز و رفع نيازها و حل مشکلات و اصلاح ناهنجاري ها بود و انگشت روي دردهاي اصلي و نقاط حساس مي گذاشت و به درمان آنها مي پرداخت. در بحث ويژگي هاي قلم به اين موضوع خواهيم پرداخت . 7. مهم ترين امتياز و ويژگي اين عالم با اخلاص و برجسته و اين شهيد بزرگوار ، قلم شيوا ، سحرآميز و اعجاب انگيز اوست . براي تجليل از قلم او فصل مستقلي را مي گشايم . قلم شيواي شهيد قاضي و ويژگي هاي آن او يک عالم و دانشمند معمولي که صرفا حامل علم باشد، نبود، بلکه عالم عامل بود . عالم داراي حرف و سخن بود ، عالم صاحب فکر ، انديشه و قلم بود آن هم قلمي شيوا و استثنائي ، قلم روز و قوي ، قلم رسا و گويا ، قلم سحرآميز و اعجاب انگيز ، قلم شيرين تر از عسل ،نرم تر از زبد و برنده تر از شمشير، قلمي که هر جا ، کجي ،انحراف ، تحريف، جعل ، دروغ ، تعصبات کورکورانه و اتهامات و خرافات مي ديد، از شدت تاسف و تاثر مي گريست تا آنها را بشويد و بزدايد . از نوک قلمش آتش مي ريخت تا هرچه تحريف ، دروغ و تهمت است بسوزاند. همه اين حالات اعجاب انگيز در قلم او نمايان است. قلم او از ويژگي ها و امتيازات او بود و او را از بسياري از علما و دانشمندان متمايز مي ساخت. قلمي دو زبانه: فارسي و عربي که در هر دو عرصه، شيوا، زيبا، ساده و روان بود ، ولي قلم عربي او چيز ديگري است و از ويژگي هاي خاصي برخوردار است . اين قلم واقعا سحرآميز است و هر انسان صاحب نظري را به وجد مي آورد و به شگفتي و تحسين وا مي دارد ، به طوري که قلم بسياري از نويسندگان عرب زبان نيز به پاي آن نمي رسد. قلمي است سليس ، روان ، اديبانه و داراي سوز و گداز که از دل بر مي خيزد و بر دل مي نشيند . قلمي است که استدلال را با حماسه ، انديشه را با احساس درمي آميزد و اين خود هنر بزرگي است که شهيد قاضي از اين هنر در حد اعلا برخوردار بود . بسيارند عالماني و دانشمنداني که مغزشان مالامال از علم و فضيلت است و مردان علم و عملند ، ولي از نشر و بروز آن ، عاجزند و يا توان محدودي دارند و نمي توانند در حد وسيعي اثرگذار باشند . عده اي از علما و دانشمندان هم فقط از طريق تدريس و بيان که شعاع برد آن طبيعتا محدود است ، مي توانند ناشر علم و فضيلت باشند ، ولي عالمان صاحب فکر ، انديشه و قلم، آن هم قلم سيال و جوال دو زبانه، اندکند، از نوادر و نخبگانند ، تحول آفرين و اثرگذارند، جاودانه و ماندگارند و آثار آنها تا قيامت باقي است و شهيد قاضي طباطبائي يکي از اين عالمان و دانشمندان و بلکه از بارزترين آنهاست . اين حقيقت را از زبان و قلم آيت الله العظمي ميلاني بشنويم که در تجليل از قلم و نوشته هاي اين شهيد بزرگوار اظهاراتي دارند که مضمون آن چنين است: «وسعت اطلاعات و معلومات يک عالم ، ذوالعلوم و ذوالفنون بودن و حتي اهل تحقيق و اهل فکر و انديشه بودن او يک چيز است که شايد خيلي ها داشته باشند ، ولي صاحب قلم بودن و معلومات انباشته هاي ذهني خود را با عبارات فصيح و رسا و با قلم شيوا نوشتن ، چيز ديگري است ، يک علم و بلکه هنر ديگري است و شايسته تقدير و تجليل فراوان ، ولي بسيار کمياب است و کار همگان نيست. موهبت الهي و نعمت خدادادي است ». سپس تعيين مصداق مي کنند و خطاب به شهيد قاضي مي گويند :«اين قريحه و اين سبک نوشته هاي فضيلت آميز حضرت عالي مورد اعجاب است و اين فضلي است از جانب خدا که به هر کسي که بخواهد عطا مي کند.» و سپس اضافه مي کنند : «اين موضوع را در جلسه اي خصوصي با آيت الله کاشف الغطاء در ميان گذاشتم و ايشان تصديق نمود.»(59) از اين سخن چنين استفاده مي شود که موضوع صحبت و مذاکره در جلسه خصوصي اين دو آيت الله ، قلم شيوا توأم با علم و فضيلت شهيد قاضي و کتاب جنه الماوي کاشف الغطاء بوده است که با قلم زيبا و شيواي اين شهيد بزرگوار تنظيم ، تکميل ، احيا و منتشر شده است .در مورد زيبايي ، سلامت و شيوايي قلم شهيد قاضي و وزانت، متانت و ارزش علمي نوشته هاي او و توصيف و تمجيد از قلم و آثار قلمي اين بزرگوار ، صاحب نظران ، قلم شناسان ، کتاب شناسان و بزرگان قلم و ادب سخنان فراوان و ارزشمندي گفته اند که ذکر همه آنها حجم مقاله را سنگين مي کند و از ظرفيت آن خارج است ؛ بدين جهت من در اينجا به عنوان نمونه به همان سخنان پر ارج و پر معناي آيت الله العظمي ميلاني اکتفا مي کنم و به نکته مهم ديگري در ارزش قلم و آثار قلمي شهيد قاضي طباطبائي مي پردازم . اين شهيد بزرگوار ، عالم و آگاه به زمان بود، نيازهاي جامعه اسلامي را خوب مي شناخت ، در تحقيقات علمي و آثار قلمي خود، اهداف خاص و بلندي را دنبال و خلاها را پر و نيازها را برطرف مي کرد و ضرورت ها را پاسخ مي گفت . آثار قلمي او تکرار نوشته هاي ديگران نبود، بلکه اصلاح و تصحيح نوشته هاي آنان و رفع نواقص و اشکالات بود. هر کتاب و اثر علمي وزين و ارزشمندي را از ذخائر و ميراث گذشتگان مي ديد که کمياب و در معرض زوال است ، با اصلاح و تصحيح و تکميل به احيا و نشر آن مي پرداخت مانند کتاب هاي «اللوامع الاتهيه - آداب النفس » و امثال آن و يا هر کتاب خوب و ارزشمندي را مي يافت که اشکالات و نواقصي در آن وجود داشت با پاورقي زدن ، به تصحيح و اصلاح آن مي پرداخت و رفع اشکال و آن را منتشر مي کرد ، مانند « انوارالنعمانيه » و امثال آن . وي هر کتاب و نوشته اي را ارزشمند و يا در مسير وحدت اسلامي و مصالح جهان اسلام و پاسخ گوي نيازهاي روز امت اسلامي مي ديد، به تنظيم، تکميل و نشر آنها مي پرداخت مانند کتاب ها و نوشته هاي استاد و مرشد محبوبش آيت الله شيخ محمد حسين کاشف الغطاء يعني «فردوس الاعلي و جنه المأوي » و امثال آن . اگر احساس مي کرد سؤالات و اشکالاتي در جامعه و در ميان مردم و جوانان مطرح است ، به پاسخ آنها مي پرداخت و شبهات را رفع مي کرد مانند کتاب هاي «اجوبه الشبهات الواعيه » و « ملحقات انيس الموحدين » و امثال آنها . هر مسئله مورد اخلاقي را مي ديد که تحقيق در مورد آن و کشف حقيقت آن ضرورت داشت و کسي بدان نمي پرداخت ، اين مسئوليت را بر دوش مي کشيد مانند کتاب وزين و قطور «اربعين » و مسايل زيادي که در لابلاي آن ، بدانها پرداخته است . سومين نکته مهم و قابل توجه در نوشته ها و آثار قلمي اين شهيد بزرگوار، توجه و حساسيت به جعل، تحريف و وارد کردن اخبار و داستان هاي دروغ و خرافي به اسلام ، جمود، تحجر ، قشرگرائي ، اخبارگري ، اتهامات مذهبي ، شبهه افکني ، اختلاف افکني در اسلام بود که بسيار از آنها رنج مي برد و در هر جا و در هر کتاب و نوشته اي با اين گونه مسائل روبرو مي شد ، سخت برمي آشفت ، شمشير قلم به دست مي گرفت ، به مبارزه و مقابله با آنها برمي خاست ، به سئوالات ، اشکالات و شبهات پاسخ مي داد ،به شبهه زدائي ، تحريف زدايي، جعل، دروغ و خرافات زدائي و به طور کلي به لکه زدائي از چهره اسلام و تشيع مي پرداخت ، با تحقيقات بسيار عميق و طولاني ،پرده از روي حقايق برمي داشت ، چهره آنها را نمايان مي ساخت و جعالان ، تحريف گران و دروغ پردازان را رسوا و برملا مي ساخت. بسياري از نوشته ها و آثار قلمي اين شهيد بزرگوار و عالم باوقار مخصوصاً تعليقاش به اين گونه موضوعات اختصاص دارد زيرا بزرگترين مشکل امت اسلامي و سنگين ترين آفت اسلام را در اين گونه مسائل و امور مي ديد ، بدين جهت به اصلاح آنها و مبارزه با آنها قيام مي کرد . نسبت به اين گونه مسائل و ناهنجاري هاي اعتقادي ، علمي و فرهنگي، حساسيت شديدي داشت و براي مبارزه با آنها از نظر علمي، قلمي و اطلاعاتي از آمادگي کامل برخوردار بود . در اين عرصه ، هم فعال بود و هم موفق و اين روش يعني مبارزه با خرافات ، تحريفات، جعليات ، اتهامات و اختلافات مذهبي يکي از برجسته ترين خصوصيات و ويژگي هاي علمي و قلمي او بود . متاسفانه در عرصه مبارزه ، ما او را تنها يک مبارز سياسي مي شناسيم ، در صورتي که او بسي بيش از آنکه مبارز سياسي باشد ، مبارز علمي و قلمي است و پيش از اينکه مجاهد عرصه سياست باشد ، مجاهد عرصه فکر ، انديشه و قلم است . و در اين عرصه کارهاي ارزنده اي را انجام داده و آثار فراواني را خلق کرده است و هرچه در اين باره گفته شود کم است و حق او ادا نمي شود . به نظر من حق او در صورتي ادا مي شود و روح اين شهيد بزرگوار در صورتي شاد و از ما راضي خواهد بود که مبارزات و مجاهدات علمي و قلمي او را زنده نگه داريم و همه نوشته ها ،پاورقي ها ، تعليقات و تحقيقات اين عالم مجاهد در مبارزه با تحريفات، خرافات ، جعليات ، اتهامات و اختلافات مذهبي و امثال آنها را تحت يک عنوان واحد در مجموعه اي مستقل ، سامان دهي ، جمع آوري و منشر سازيم ، ولي متاسفانه تحقيقات ، نوشته ها و نظرات علمي او به صورت متفرقه و پراکنده در تعليقات و پاورقي هاي کتاب هاي مختلفي که بعضي از آنها کمياب و يا نايابند و در دسترس عموم نيستند، گم شده و ناشناخته مانده اند. من لازم مي دانم و پيشنهاد مي کنم و بر آن تأکيد مي ورزم که آثار علمي ،فکري و قلمي علامه شهيد قاضي طباطبائي بازيابي ، سامان دهي ، دسته بندي و موضوع بندي و از اين حالت پراکندگي و کميابي خارج و به صورت مجموعه اي واحد و يا چند جلدي به دو زبان فارسي و عربي چاپ و منتشر شوند و در دسترس همگان قرار گيرند تا هم مقام علمي ، فکري و ارزش قلمي وي براي عموم روشن گردد و هم همگان در سطح جهان اسلام بتوانند از افکار و نظرات اين محقق برجسته ، خوش فکر و خوش قلم استفاده کنند . او براي خود کار نکرد و به نام خود و براي شهرت و آوازه خود ننوشت ، بلکه براي اسلام و به نام علماي بزرگ اسلام و در جهت احياي ذخائر علمي و ميراث فرهنگي گذشتگان صالح کار کرد و قلم زد و ما نيز موظفيم در برابر اخلاص و فداکاري او و براي زنده ماندن نام و يادش و نشر افکار و ترويج اهداف علمي وي کار کنيم . نام ، ياد، خاطرات ، افکار و انديشه هاي آن عالم با اخلاص و مجاهد و شهيد والامقام را نه تنها بايد در بعد سياسي ، بلکه بايد در بعد علمي و فرهنگي نيز احيا، جاودانه، فراگير و همگاني سازيم، زيرا احيا و زنده نگه داشتن نام او و نشر افکار و انديشه هاي او همان احياي اسلام و نشر اسلام و خدمت به اسلام است. بر اساس همين ضرورت است که نگارنده اين کار مهم را از همين جا شروع و پيشنهادي را که مطرح کردم ، خود آغاز مي کنم و نمونه اي را ارائه مي دهم و در ارائه نمونه از تعليقات متين «انوار نعمانيه » شروع مي کنم و به تحليل و تبيين آنها مي پردازم . اين تعليقات به نظر نگارنده از پرمحتواترين و ارزشمندترين و در عين حال مظلوم ترين ، کمياب ترين و گمنام ترين تعليقاتند و نکاتي بسيار مهم ، دقيق، ظريف و مورد نياز روز در آنها نهفته است و مقام برجسته علمي علامه شهيد قاضي طباطبائي ، افکار ، انديشه ها ، دغدغه ها و ديدگاه هاي او را در مسائل و موضوعات مختلف به وضوح نشان مي دهد و جايگاه و شخصيت علمي وي را که موضوع بحث ما است ، به عنوان يک نمونه بارز و روشن براي ما ترسيم مي کند . اميد است اين طرح ، القاي فکر جديد ، ارائه روش نو و فتح البابي در اجراي يک طرح جامع در معرفي و نشر آثار علمي و قلمي اين شهيد والامقام باشد .ان شاءالله. پي نوشت ها : 59. آيت الله العظمي ميلاني منبع:ماهنامه شاهد یاران، شماره 51
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 280]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها