محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798230064
-خشم در برابر خِرَد
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
خشم در برابر خِرَد «ای انسان‌های متمدن و عاقل، احساس غرور نکنید. عقلی که مدعی آنید و به آن می‌بالید، لحظه‌ای برای مختل شدن و از میان رفتنش کفایت می‌کند. واقعه‌ای غیرمنتظره، احساس هیجانی شدید و ناگهانی در روح، یکباره معقول‌ترین و ذکاوتمندترین انسان را به فردی غضبناک یا سفیه تبدیل خواهد کرد.»
این نقلی که فوکو در کتاب «تاریخ جنون» از «مته» پزشک اهل ژنو یاد می کند، تذکاری تأمل برانگیز در باب مساله کنترل خشم و تبعات بی اعتنایی به لزوم غیرقابل انکار آن است. چه، خروج خشم از حیطه اختیار آدمی و ناتوانی در کظم غیظ، مرز میان انسان ذی شعور و انسان فاقد قوای عقلانی را از میان برمی دارد و به بیانی دیگر خرد انسانی را با توحش حیوانی جایگزین می کند. حال، اگر مصاف این کشمکش درونی نه میدان کارزار یا حتی کوچه و خیابان، که خانه و خانواده یعنی مأمن و مأوای انسان باشد آن وقت مساله، اهمیتی دوچندان می یابد که نمی توان بسادگی از کنار آن گذشت. موضوع خشم و خشونت در خانواده موضوعی است که نه تنها از منظر اخلاق فردی و اجتماعی، که بیشتر از منظر امنیت روحی و سلامت روانی افراد جامعه حائزاهمیت است و همین امر، لزوم اعتنای ویژه و توجه درخور به این مهم را گوشزد می کند. خشم نهان روزگار غریبی است. از یک طرف اوضاع و احوال جامعه، شرایط زمانی و مکانی، و اقتضائات زیستن مدرن، طاقت ها را بیش از پیش، طاق کرده و آستانه تحمل افراد را به حداقل ممکن رسانده، طوری که انسان این عصر به بیان کافکا «خستگی اش به خستگی گلادیاتوری از جنگ برگشته می ماند. کارش گردگیری گوشه ای از میز یک مستخدم اداره بوده است.» (فرانتس کافکا، یادداشت های روزانه) و از طرف دیگر رواج تزویر، ریا و تظاهر در جهان امروز، مرز نیک و بد را تشخیص ناپذیر کرده یا دست کم به کلافی پیچیده و سردرگم بدل ساخته، چنان که سخت می توان گفت چه زمانی با مراعات کردنمان داریم اخلاقی عمل می کنیم و چه هنگامی مراعاتمان صرفاً ریشه در ضعف و خشم پنهانمان دارد. کامو بیان قابل تأملی در این باب دارد. می گوید: «من معتقدم که باید نیرومند و خوشبخت بود تا بتوان به تیره بختان کمک کرد. آن بدبختی که زیر بار زندگی شخصی خود به زانو درآمده است، نمی تواند به هیچ کس مدد کند. بر عکس کسی که بر خود و بر زندگی خود مسلط است می تواند واقعاً بخشنده و بزرگوار باشد و براستی چیزی به دیگران بدهد. مردی را می شناختم که زنش را دوست نداشت و از این امر رنج می برد. تا آن که روزی تصمیم گرفت، از راه ترحم، زندگی خود را وقف همسرش کند. اما از آن روز زندگی زن بیچاره، که تا آن زمان باری قابل تحمل بود، مبدل به جهنم واقعی شد. متوجه هستید که فداکاری و از خود گذشتگی مرد، تمام و کمال بود. امروزه مردان و زنانی از این دست هستند که زندگی خود را وقف بشریتی می کنند که چندان دوستش ندارند. این عاشقان عبوس، ازدواجشان برای روزهای تیره زندگی است نه روز های آفتابی. پس با تعجب می بینیم که جهان چهره خوشایندی ندارد و مشکل است که بتوان در آن خوشبختی خود را اعلام کرد.» (آلبر کامو، مقاله «چرا به تئاتر می پردازم ») اقتضای زمانه یکی دیگر از علل رواج خشونت پنهان و عیان در روابط خانوادگی جوامع امروزی، سبک زندگی مدرن است که فارغ از ارزشگذاری، اقتضائات خاص خود را دارد. به موازات بازتر شدن فضای جامعه و گسترش آگاهی ها در عصر انفجار اطلاعات، فردیت انسان ها اصالتی بی سابقه یافته و همین امر، امکان همزیستی افراد با یکدیگر را، که زندگی زناشویی و خانوادگی مهم ترین مصداق آن است، با مشکل مواجه ساخته است. بعلاوه، رفتارهای عاطفی نیز به تبعیت از کاهش نیازهای عاطفی یا تحت الشعاع قرار گرفتن این نیازها در مقایسه با احتیاجات دیگر، تنزل پیدا کرده و روز به روز کم رنگ تر شده است. در چنین شرایطی پیداست که همزیستی مسالمت آمیز امری خلاف عادت یا نادر و استثنائی تلقی می شود و زندگی های زناشویی اگر به جدایی نینجامند، عمدتا یا بر خشم نهان تکیه دارند، آن چنان که در بیان کامو اشاره شد، یا این که خشم عیان و خشونت کلامی و رفتاری بخشی جدایی ناپذیر از زندگی خانوادگی افراد محسوب می شود، که این هردو ـ هم از منظر حیات فردی و حیات اجتماعی ـ به مراتب ویرانگرتر از جدایی و تنهایی است. کارل پوپر در این خصوص می نویسد: «در جامعه امروز افراد بسیاری هستند که هیچ یا تقریبا هیچ تماس نزدیک شخصی [با دیگران] ندارند و در گمنامی و انزوا و در نتیجه ناشادمانی به سر می برند. اما گرچه جامعه به صورت انتزاعی درآمده است، ساختمان زیست شناختی انسان چندان تغییری نکرده است. آدمیان بعضی نیازهای اجتماعی دارند که نمی توانند آن نیازها را در جامعه انتزاعی برآورده کنند... آدمیان هنوز گروه های واقعی تشکیل می دهند و وارد همه اشکال تماس های اجتماعی واقعی با یکدیگر می شوند و می کوشند به هر نحو که می توانند نیازهای اجتماعی عاطفی خویش را برآورند. اما بیشتر گروه های اجتماعی در یک جامعه باز امروزی (به استثنای برخی گروه های خانوادگی خوشبخت) نمی توانند بخوبی این جای خالی را پر کنند؛ زیرا طریقی برای یک زندگی مشترک به دست نمی دهند...» پوپر در ادامه با ناگزیر خواندن این وضع پیش آمده و لزوم کنار آمدن با آن در مسیر پیشرفت آگاهی مدرن، تصریح می کند: «این ناآسودگی و این فشار، نتیجه فروریختن جامعه بسته است که هنوز هم بویژه در ایام دگرگونی اجتماعی در روزگار ما احساس می شود. این فشار محصول تلاشی است که زندگی در جامعه ای باز و تا حدی انتزاعی دائما از ما می طلبد ـ ثمره جد و جهد برای پیروی از عقل و چشم پوشیدن از دست کم بعضی از نیازهای عاطفی اجتماعی و سر پای خود ایستادن و مسئولیت قبول کردن است. به اعتقاد من، ما باید این فشار را تحمل کنیم زیرا بهایی است که باید در ازای هر افزایشی در دانش و شناخت و عقل و انصاف و همکاری و همیاری بپردازیم و در نتیجه در ازای بیشتر شدن احتمال بقا و ازدیاد جمعیت. بهایی که باید برای انسان بودن بپردازیم.» (کارل ریموند پوپر، جامعه باز و دشمنان آن، ترجمه عزت الله فولادوند، ص ۳۸۱ و ۳۸۴) حیات معقول می بینیم که برخی همچون پوپر، در مجموع با وضع موجود ابراز موافقت دارند و باوجود اذعان به کاستی های انکارناپذیرش، آن را بهای ناگزیر پیشرفت مدرن می دانند و این پیشرفت را نیز در مسیر حیات معقول و زیستن مبتنی بر خرد عنوان می کنند؛ اما در مقابل کم نیستند آنهایی که مزایای زیستن مدرن را حقیرتر از آن می دانند که بشود بهای سنگینی همچون از میان رفتن پیوندهای عاطفی را هزینه ناگزیر آن دانست و به پرداخت این هزینه مفتخر بود. اینان برآنند که مدرنیته ادامه منطقی تاریخ حیات بشر نیست و حتی اطلاق وصف «پیش» در واژه ارزشگذارانه «پیشرفت» نیز خود محل تأمل است و چه بسا بتوان گفت که آرمان مدرنیته در کلیت معنادار حیات انسانی به واقع «پس» است و نه «پیش». در مجموع می توان گفت اگر انسانیت بشر به خرد اوست و امتیاز او اختیار و آزادی برخاسته از انتخاب عقلانی است، هر آنچه مخالف با این مابه التمایز بنیادین باشد حرکت در مسیر تنزل آدمی خواهد بود، حال این بیراهه می تواند خشونت عیان و تحمیلی ریشه دار در سنت های جوامع بسته باشد یا خشونت نهان. آزاد جعفری / جام جم
چهارشنبه 16 اردیبهشت 1394 ساعت 02:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 107]
-
گوناگون
پربازدیدترینها