تبلیغات
تبلیغات متنی
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
طراحی سایت فروشگاهی فروشگاه آنلاین راه‌اندازی کسب‌وکار آنلاین طراحی فروشگاه اینترنتی وبسایت
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
سفر به بالی؛ جزیره‌ای که هرگز فراموش نخواهید کرد!
از بلیط تا تماشا؛ همه چیز درباره جشنواره فجر 1403
دلایل ممنوعیت استفاده از ظروف گیاهی در برخی کشورها
آیا میشود فیستول را عمل نکرد و به خودی خود خوب میشود؟
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1860315799
علیرضا سیداحمدیان: در تشخیص متفکر از نویسنده بازاری مشکل داریم -
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش از نشریات؛
علیرضا سیداحمدیان: در تشخیص متفکر از نویسنده بازاری مشکل داریم
شناسهٔ خبر: 2433723 سه‌شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۳ - ۱۰:۵۴
دین و اندیشه > اندیشمندان
یک مترجم آثار فلسفی گفت: آثار بنیادین فلسفه و فکر غربی هنوز ترجمه نشده یا به زبان‌های من درآوردی ترجمه شده‌اند و در نبود آکادمی، هنوز در تشخیص متفکر از سلبریتی بازاری مشکل داریم. به گزارش خبرگزاری مهر، علیرضا سیداحمدیان، از مترجمان آثار فلسفی، در نوشتاری در شماره دوم از مجله «فرهنگ امروز» ترجمه معاصر را به نقد کشیده و می‌گوید در زمان ما ترجمه کارکرد اسطوره‌ای پیدا کرده است؛ مترجمان کارکردی اساطیری برای خود و ترجمه‌هایشان قائل‌اند و آن را بدیل پراکسیسی می‌دانند که گویی به محاق رفته است.این مترجم آثار فلسفی، برخورد فرهنگ خاور نزدیک و ایران با امر تفکر را ناشی از سه مرحله؛ پس از اسکندر، پس از اسلام، و پس از مشروطه می‌داند و به تاریخ ترجمه آثار یونانی در جهان اسلام اشاره و نکات مثبتی از آن را بر می‌شمارد.اما وی درباره ترجمه‌های دوره جدید معتقد است: «ترجمه این دوران نیز نمی‌توانست همپای نهضت ترجمه قدیم گام بردارد که بی‌هیچ فرض پیشینی، اقدام به پذیرش فلسفه یونان کرد. ترجمه‌های جدید نیز تدریجا در دایره تنگ آثاری صورت می‌گرفتند که خود غربی‌ها آنها را آثار درجه سوم و چهارم تلقی می‌کردند.»سیداحمدیان با اشاره‌ای کنایه آمیز به تأخر ترجمه‌هایی مانند «سیر حکمت در اروپا» می‌نویسد: «سیر حکمت در اروپا شاید به جای خود اثر ارزشمندی بود و زبان و مضمون فلسفه به صورت منسجمی در آن با یکدیگر ادغام شده بود، اما همزمان با «فلسفه روشنگری» کاسیرر و پس از «هستی و زمان» هایدگر و دهه‌ها پس از «پژوهشهای منطقی» هوسرل نوشته شد. از نسل هوادارن بازگشت به اصالت از دست رفته باید پرسید که آیا امکان درک و فهم این آثار حتی برای انسان فرهیخته‌ای چون فروغی ممکن بود؟»وی در ادامه با تأکید بر تدام روند نابسامان ترجمه در ایران و اینکه «آثار بنیادین فلسفه و فکر غربی هنوز ترجمه نشده یا به زبان‌های من درآوردی ترجمه شده‌اند و در نبود آکادمی، هنوز در تشخیص متفکر از سلبریتی بازاری مشکل داریم» نکات مورد نظر خود درباره ترجمه‌های فکری و فلسفی را در ۱۲ بند مورد اشاره قرار می‌دهد: [۱] ترجمه‌های یکی دو دهه اخیر در حوزه علوم انسانی نه تنها نهضتی تشکیل نمی‌دهند، که توانایی تبدیل به نهضت را نیز ندارند. [۲] ترجمه‌ها اخیرا با این اعتقاد صورت می‌گیرند که جهان متن ترجمه تناظر با عالم واقعی دارد که مترجم در آن می‌زید؛ برای توجیه این نظر، از پست مدرن کمال استفاده صورت گرفته است. این وجه «بُت واره» ترجمه است. کنش ترجمه، که سرمنشأ تحول در جهان دانسته میشود، تعهد مترجم به «کار روشن فکری» است، نه فلسفه و علم. ترجمه عمل اجتماعی را نیز تعیین می‌کند، اما متن لاجرم اهمیت اولیه خود را از دست می‌دهد، جریان ترجمه متن دیگری را جانشین متن اول می‌کند تا پراکسیس یا در واقع نبود پراکسیس، منقطع نگردد.از این رو، دوره‌های مختلف ترجمه در ایران با مُدهای ترجمه همراه است. در دهه ۱۳۴۰ این مدزدگی با ترجمه آثار نیچه جدا آغاز شد. پس از انقلاب با موجی از نویسندگانی چون هایدگر، آدورنو، اشتراوس، اشمیت و دیگران دنبال شد که همگی به رغم همه تفاوت‌ها، در ضدیت با واقعیت مدرنیته، اتفاق نظر دارند و اخیرا سطح مطالات به نویسندگان بازاری هبوط کرده است. این جریان مُدزده ترجمه، عملکردی ضدفکر داشته است. [۳] کارکرد بُت واره ترجمه به این پیش داوری غلط تاریخ دامن زده است کارکرد اجتماعی و آگاهی بخش ترجمه، کارکردی متأخر است. بی‌اطلاعی از سابقه ترجمه و تفکر، خود مانع درک حقیقت تاریخی مهمی میشود که بحران کنونی، خود فرآورده آن است. [۴] ترجمه بی مبنا این توهم را در خواننده پدید می‌آورد که گویی با تحولات دنیای فکر گام بر می‌دارد. اگر روزگای «آنچه ود داشت» چراغ راه شمرده می‌شد، این بار وهم «چون که صد آید نود هم پیش ماست»، حس عقب ماندگی را جبران می‌کند. به همین دلیل، بی‌آنکه خطوط اساسی مدرنیته را بدانیم، بی‌آنکه یک متن بنیادین کانت و هگل را به شکلی معنادار ترجمه کرده باشیم، نقد دریداد و فوکو بر عقل و مدرنیته را جانشین فهم غایب ساختیم. این بار «ناقدان مدرنیته» به متفکران قوم بدل شدند. [۵] آنچه نویسندگان اروپایی می‌نویسند مربوط به خودشان است و مستقیما برای ما قابل استفاده نیست. سخن فیلسوفان نیز از این قاعده مستثنا نیست. اگر تفکری هست، باید ناظر به تمایز‌ها در خاستگاه‌ها، درعین شباهت‌ها باشد. نه قرینه سازی‌های تاریخی بی‌معنا. [۶] همسان انگاری ترجمه و تفسیر که نظری این قدر بدیع به نظر می‌رسد، از مفردات هرمنوتیک شلایرماخر و مربوط به اوایل سده نوزدهم آمان است. پست مدرن‌ها آن را نیز از کشفیات خود شمرده‌اند و به این ترتیب، راه ترجمه‌های مغلوط و حتی ترجمه‌های منحولی راکه عنوان «تألیف» بر خود دارند، هموار ساخته‌اند. [۷] ترجمه‌ای می‌تواند مؤدی به تفکر باشد پیش از هر چیز توانسته باشد فکر را از غیر فکر تشخیص دهد. همان طور که گفتیم، مشخصه اصلی نهضت ترجمه قدیم، تشخیص ارسطو و سپس افلاطون در میان دیگران بود. جهش‌های اخیر از یک متفکر کم اهمیت به یک متفکر بی‌اهمیت، ارتفاع فکری ایجاد نمی‌کند، تجربه تاریخی نیست و پیش از این بار‌ها تجربه شده است. [۸] البته تشخیص فکر بزرگ فلسفی به تنهایی کافی نیست. هیچ کس در عظمت فکر کانت شکی ندارد، اما ترجمه بسیار معروف «سنجش خرد ناب» از آن جهت «بسیار معروف» است که اصولا کسی آن را نمی‌خواند [...] آیا در این نهضت پرشکوه فکری حتی یک مترجم نیست که لااقل مقدمه «سنجش خرد ناب» را خوانده و از جنبه‌های مثبت و دقت به کار رفته در آن استفاده کرده باشد؟ [۹] ترجمه آثار بزرگ فکری مستلزم مفهوم سازی دقیق است. البته درک مفهوم «مفهوم» خود به مبنایی همچون «علم منطق» هگل نیازمند است تا بتواند نسبت میان وجود و ذات و مفهوم را توضیح دهد و ما فعلا با آن فاصله بسیار داریم. اما در همین مرحله، باید بدانیم که مفاهیم قراردادهای زبانی میان مؤلف و مترجم و مخاطب و جعلیات ذوقی و ابدی نیستند، بل کلماتی هستند بنیادین و برخاسته از فکر تاریخی که از هنگام تکوین می‌بالند و با بالیدنشان بسط فکر تاریخی را نیز نشان می‌دهند، مثل مفهوم «ذات». خاستگاه اصلی مفاهیم؛ فلسفه است. مترجم ذوقی از تشخیص مفاهیم عاجز است و آن‌گاه دست به ترجمه متنی می‌زند، دانسته یا ندانسته، مفاهیم کج و معوجی را در زبان مقصد وارد می‌کند که به دلیل عدم مناسبت، سرانجام درانتخاب طبیعی آن اقلیم نقض می‌شوند و هیچ نقشی در تفکر ایفا نمی‌کنند. [۱۰] ترجمه باید روشمند باشد. بسیار از مترجمین، نخست از عنوان کتاب یا اسم نویسنده، حکم به باطن آن می‌دهند، قراردادی با ناشر می‌بندند، در مرحله بعد کتاب را می‌گشایند و با «فرهنگ همه علوم انسانی» آشوری (که در نوع خود پدیده‌ای منحصر به فرد در علوم انسانی ایران است) به ترجمه آن مبادرت می‌کنند. کمتر مترجم و ناشری هست که در این آرزو نباشد که ترجمه‌ای متوسط از ترجمه انگلیسی متوسط فلان متفکر نازی را اول از همه روانه آشفته بازار فلسفه سیاسی ایران کند. [۱۱] شرط لازم اما ناکافی ترجمه، دانستن زبان مبدأ و مقصد در حد بالاست، به خصوص در علوم انسانی. هر متنی فقط باید از زبان اصلی آن ترجمه شود، نه اینکه آثار آلمانی از انگلیسی یا فرانسه، آثار فرانسوی از انگلیسی و حتی در مواردی آثار انگلیسی از فرانسه ترجمه و بعد با زبان اصلی مقابله شود. نیز ترجمه درست باید با استفاده از تصحیح منقح و علمی آنها انجام شود. برای ترجمه آثاری چون «شهریار» ماکیاولی یا «پدیدار‌شناسی روح» هگل نمی‌توان به سراغ نسخه‌های انگلیسی ارزان قیمت رفت. مترجمین معنای تصحیح انتقادی را نمی‌شناسند، هر چند باید گفت که بسیار از متون اساسا «بنیادین» نیستند و اصولا بیش از یک دهه عمر مفید ندارند تا به تصحیح و تنقیحی نیاز داشته باشند. [۱۲] سیر ترجمه‌ها در غرب روندی رو به جلو و پیش رونده دارد. هر ترجمه جدید، بهتر و کامل‌تر و دقیق‌تر از ترجمه قدیمی است. چنین چیزی در ترجمه‌های امروزی دیده نمی‌شود. اگر هم ترجمه‌ای از یک اثر مکرر شود، که خود به ندرت صورت می‌گیرد، ترجمه قدیم تقریبا همیشه بهتر و دقیق‌تر است. نقد ترجه «بد» و «بد‌تر» و «بد‌ترین» نیز دیگر ممکن نیست.»علیرضا سید احمدیان در پایان می‌افزاید: «بدیهی است که تفکر به ترجمه منوط است، اما این منطقا نه بدان معناست که «با هر ترجمه‌ای می‌توان فکر کرد»، به خصوص با ترجمه‌ای که نه زبان مبدأ و نه زبان مقصد در آن فهمیده شده، نه مفاهیم آن روشن است و نه ارتباطی با زمینه دارد. تفکر اصولا نسبتی با هستی دارد. هگل فلسفه را «درک صورت معقول از آنچه واقعا هست»، ویتگنشتاین تفکر را «تصویر منطقی امر واقع» و هایدگر آن را «برقراری نسبت شاعرانه با وجود» دانسته است. موج بلبشوی ترجمه‌های اضطراری، از این درک فرسنگ‌ها فاصله دارد. اندیشیدن به زمینه ناموجود اصولا غیرممکن و مندرج در ذیل «خیال» است که اهل تفکر را در آن راهی نیست.» *نوشتار فوق الذکر در صفحات ۷۴ تا ۷۷ از شماره دوم از مجله «فرهنگ امروز» با عنوان «اسطوره ترجمه؛ درباره کارکرد فکری یک پدیده فرهنگی» منتشر شده است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها