واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی:
آداب و رسوم دعای باران در ایران از مطالعه اساطير و آيينها و مناسك و رسوم مختلف مردم در سراسر جهان بر ميآيد كه آب همواره به عنوان «بن مايه آفرينش» و بارور كننده و زاينده مورد تقديس و ستايش بوده است و همواره اقوام گوناگون براي...
از مطالعه اساطير و آيينها و مناسك و رسوم مختلف مردم در سراسر جهان بر ميآيد كه آب همواره به عنوان «بن مايه آفرينش» و بارور كننده و زاينده مورد تقديس و ستايش بوده است و همواره اقوام گوناگون براي آن سرشتی جادويی قائل بوده اند.در حوزههاي گوناگون فرهنگي و با توجه به جغرافياي بومي آيينها، باورداشت هاي گوناگوني در مورد آب مشاهده مي شود. يكي از اين حوزههاي فرهنگي ايران است كه با توجه به خصوصيات جغرافيايي اقليمهاي متفاوتي را در بر ميگيرد. در بیشتر اين آيينها، ترس از خشكسالي به چشم ميخورد؛ از همين روي، مراسمي چون عروسي آب و دعاهاي باران و نماز و نيايش براي طلب باران و يا شستن تابوت در آب و يا نهادن علم عزاداري براي باران خواهي پديد ميآيد؛ و يا اينكه در باور مردم آب همواره از سرشتي جادويي برخوردار است، چنانكه شبها كاريزها و قناتها و چشمهها و رودخانهها مأوای موجودات وهمي و جنيان و پريان ميشود .مراسم دعاي باران در حوزه كويربا توجه به اينكه فلات ايران - بويژه نواحي مركز و حاشيه و اطراف كويرهاي بزرگ «لوت» و «نمك» - خشك و كم آب است، يكي از مشكلات اساسي مردم شهری و در روستایی تأمین آب است. ارزش حياتي باران براي كشاورزان و دامداران - كه بشدت به نم و رطوبت زمينمتكي اند - سبب شده است كه هميشه چشم به آسمان بدوزند و در انتظار آمدن ابرهاي بارانزا باشند و همين امر موجب برگزاري مراسم براي طلب و تمناي باران شده است. این مراسم به دو صورت فردی و گروهی انجام ميگيرد .نمونههای فردی* نهادن قيچی در زير ناودان (در روستاهای سربند، عليآباد، مهاجران، فراهان)* وارونه گذاردن بيل در آبراه خانهها (در روستاهای مشك آباد، خمين، محلات، ساوه، سربند)* نوشتن نام هفت يا چهل كچل و گره زدن ريسمان و آويختن آن از ناودان (در روستاهاي سربند، ده كوهر، ده داوود، هند رود، شازند، خمين، محلات، و در ميان بختياريها)نمونههاي گروهينماز استسقاء يا نماز باران، چمچه گلين، عروسي قناتدر اين بخش، باختصار و به عنوان نمونه مراسم «چمچه گلين» و «عروسي قنات» را برای شما شرح می دهیم:چمچه گليناين مراسم از جمله مراسم فراگير و رايج در آيين نمايشي باران خواهي در نقاط مختلف ايران و حتي ديگر كشورهاست (از جمله تركيه، بلغارستان، يوگسلاوي، سوريه، تركمنستان، تاجيكستان، پاكستان) .اين مراسم با كار بچههايي شروع ميشود كه يكي از آنها «چمچه» يا قاشق بزرگ چوبي را در دست دارد. بچهها لباس عروسكي را كه از قبل آماده كردهاند به تن چمچه ميپوشانند و آن را چمچه گلين (عروس باران) مينامند. يكي از بچهها چمچه گلين را به دست ميگيرد و همراه بچههاي ديگر، در حالي كه ترانه عروس چمچه و تمناي باران را ميخوانند، براي گرفتن هديه به در خانهها در (شهر يا روستا) ميروند.بر در هر خانه، رئيس يا بزرگ خانه سطل يا ظرفي آب روی عروس چمچه ميريزد و مقداری حبوبات و مواد خوراكی يا پول به بچهها ميدهد. در پايان، بچهها با موادی كه
چهارشنبه 7 آبان 1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 190]