واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: دوشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۴:۱۹
در یک نشست تخصصی اساتید برجسته دانشگاهها به نقد و تحلیل نظریه "گفتاری بودن زبان قرآن کریم" پرداختند. در این نشست اساتید حاضر اعلام کردند که معتقدیم مخاطب قرآن، عرب معاصر نبوده و علاوه بر مردم عرب نگاهی هم به مردم در اعصار دیگر دارد. به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در این نشست تخصصی که در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران برگزار شد، ابتدا جعفر نکونام با ارائه نظراتی تحت عنوان"گفتاری بودن زبان قرآن کریم" اظهار کرد: زبان قرآن، زبان گفتاری است و زبان عامه مردم است نه گروه خاص و قشر خاصی. وی در ادامه گفت: ما نمیتوانیم قرآن را تفسیر به رای کنیم. قرآن به اندازه حاجت عرب در عصر نزول آن جامع بوده و قرآن وحی و گفتاری و خطابهای مطابق عصر پیامبر(ص) است. ولی در عین حال این را میگویم که قرآن برای تمامی زمانها است چون یک کتابی است که هرکسی میتواند به آن مراجعه کند. در ادامه این نشست حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی با ارائه نظری با عنوان"بحث گفتاری و نوشتاری بودن قرآن" و نقد نظریه نکونام، گفت: ما منکر گفتاری بودن قرآن نیستیم، ولی آن را تلقی به یک مخاطب خاص نمیدانیم، قرآن فقط برای یک زمان خاص نبوده بلکه قرآن گفتاری است که برای تمام زمانها است. خداوند وقتی در قرآن از واژه رحمتللعالمین بودن استفاده میکند این گفتار فقط محدود به عده خاصی نیست بلکه سایر جوامع و اعصار را نیز در بر میگیرد. وی یادآور شد: گفتاری بودن قرآن به این معنا نیست که دیگران مخاطب آن نیستند چراکه مفاهیم قرآن مصداقهای عام دارد. اگر ما بگوییم قرآن برای مخاطب خاص است یعنی اینکه ما نمیتوانیم آن را بفهمیم و این حرف درستی نیست. ایازی تصریح کرد: ما معتقدیم پیامبر(ص) میدانست که قرآن برای قرنهای بعد هم سخن دارد و اینکه قرآن منبع تشریع است نه اینکه یک کتابی مثل توضیحالمسائل باشد. اگر ما بگوییم قرآن گفتاری است یعنی اینکه فقط مردم جاهل زمان عرب آن را میفهمیدند. این استاد دانشگاه تصریح کرد: قرآن مخاطبان خود را دعوت به تفکر و تعقل کرده است و امام رضا(ع) در حدیثی میفرمایند: "قرآن هر روز شگفتیهایی برای جهانیان دارد." در ادامه این نشست مجید معارف استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران با رد نظریه نکونام اظهار کرد: ما قبول داریم که زبان گفتاری متفاوت از زبان نوشتاری است اگر بخواهیم مثالی ساده بزنیم مصداق آن میشود سخنرانیهای شهید مطهری که وقتی از طریق ضبط صوت پیاده میشد امکان داشت شهید مطهری در محتوا و ادبیات نوشتاری آن تغییر ایجاد کند چراکه زبان گفتار با زبان نوشتار متفاوت است. ولی اینکه بخواهیم بگوییم قرآن مخاطب خاص دارد درست نیست. وی تصریح کرد: اینکه ما بخواهیم بگوییم قرآن فقط برای یک جامعه خاص است نظریهای نادرست است. قرآن مخاطب عام دارد مثلا "یا ایها الناس" و یا "بنی آدم" در مقوله مخاطب عام قرار میگیرند ولی گاهی ممکن است که این "یا ایها الذین امنوا" قرآن در دل "اولوالالباب" قرار گیرد یعنی همان عرب زمان جاهلیت که گاه قرآن از آنها گلهمند است. ما هرگز نمیتوانیم منکر اعجاز و علمی بودن قرآن شویم اگر ما بخواهیم علمی بودن قرآن را زیر سوال ببریم یعنی اینکه قرآن متعلق به 1400 سال پیش است و برای زمان امروز حرفی ندارد که این اصلا قابل فهم و درست نیست. در ادامه این نشست جعفر نکونام با دفاع از نظریات خود گفت: اینکه من میگویم مخاطب قرآن خاص است یعنی اینکه توده مردمی که در عصر مکه و مدینه هستند را دربر میگیرد برای روشن شدن این موضوع به خطبههای حضرت علی(ع) در مسجد کوفه اشاره میکنم این حضرت وقتی در مسجد کوفه سخن میگفت از گزارههای عام و خاص استفاده میکرد ولی منظور این حضرت حتی گاهی در گزارههای عام مخاطب خاص بود و سایر جوامع را دربر نمیگرفت. نکونام در ادامه دفاع از خود گفت: من میگویم برای فهم قرآن نباید به فلسفه و امثال اینها مراجعه کنیم بلکه باید بفهمیم که منظور قرآن و خطابههای قرآن در زمان عصر جاهلیت چه مفهومی داشته و طبق آن مفهوم برداشتهایی از قرآن داشته باشیم یعنی اینکه ما باید بفهمیم در زمان جاهلیت آن واژهای که در قرآن است چه مفهومی داشته و طبق آن از قرآن برداشت درستی داشته باشیم. اینکه ما بخواهیم به سادگی هر برداشتی از قرآن داشته باشیم درست نیست مثلا اینکه در قرآن راجع به وضو آیه داریم به معنای آن نیست که قبل از نزول قرآن طهارتی وجود نداشته بلکه بوده ولی قرآن اختلافات و درگیریهایی که مطرح میشد را رفع کرده است. در ادامه این نشست مجید معارف در رد نظریههای جعفر نکونام گفت: ما هم معتقدیم که باید برای فهم قرآن از لوازم منطقی استفاده کنیم ولی قرآن فقط مختص عرب جاهلیت نبوده، قرآن در اکثر سورهها یک وحدت موضوعی دارد و سورههای قرآن طبقهبندی شده است. در زمان پیامبر(ص) هرکسی که یک سوره از قرآن را حفظ میکرد فقیه به شمار میآمد چرا که هر سورهای از قرآن برای خود یک قرآن کامل است و ما باید آنها را بفهمیم. در ادامه این نشست حجتالاسلام والمسلمین ایازی با رد کامل نظریه جعفر نکونام گفت: قرآن جاودانه است، قرآن قابل فهم و کشف است پس اینکه ما بگوییم موضوعات قرآن پراکنده است اینگونه نیست. دیوان حافظ شیرازی که نوشته یک فرد است هم موضوعات متفاوتی دارد ولی همه موضوعات گرد یک معنای خاص میچرخند پس قرآن هم که معجزهای خاص است مفاهیمی دارد که ما باید آن را برای عصر حاضر به درستی کشف کنیم. انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 78]