واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
زندگی نامه ی حضرت آيت الله العظمي امام خميني رحمت الله علیه(قسمت چهارم) قيام امام خميني عليه احياي كاپيتولاسيون، و تبعيد به تركيه: شاه به تصور اين كه كشتار و بازداشتها و محاكمهها، نيروي مقاومت عمده را از سر راه برداشته است، تحت فشار آمريكا در انجام اصلاحات ديكته شدة كاخ سفيد مصمم بود. احياي رژيم كاپيتولاسيون (مصونيت سياسي و كنسولي اتباع آمريكايي در ايران) در دستور كار فرا گرفت. تصويب لايحه كاپيتولاسيون به وسيله مجلس فرمايشي سنا و شورا تير خلاصي بر استقلال نيم بند ايران بود. سركوبي شديد مبارزين و حبس و تبعيد آنان و حكومت پليسي شاه نفس را در سينهها حبس كرده و كسي ياراي مخالفت نداشت. در اين ماجرا نيز امام خميني به قيامي دوباره برخاست. روز چهارم آبان كه روز تولد شاه بود، به عنوان روز افشاگري از سوي امام خميني انتخاب و خبر آن حضرت به علماي شهرهاي مختلف، منتشر گرديد. شاه براي تهديد امام خميني و باز داشتن ايشان از تصميم به ايراد سخنراني در اين روز، نمايندهاي به قم اعزام نمود. حضرت امام نماينده شاه را نپذيرفت پيغام شاه به آية الله حاج آقا مصطفي (فرزند ارشد امام) ابلاغ گرديد. امام خميني بي اعتنا به تهديدها، در روز موعود يكي از ماندگارترين سخنرانيهاي خويش را در جمع كثيري از روحانيون و مردم قم و ديگر شهرها ايراد كرد. اين نطق تاريخي در حقيقت محاكمة دخالتهاي غيرقانوني هيئت حاكمه آمريكا در كشور اسلامي ايران و افشاي خيانتهاي شاه بود. افشاگري امام عليه تصويب لايحه كاپيتولاسيون ايران را در آبان سال 43 در آستانه قيامي دوباره قرار داد. اما رژيم شاه به بهرهگيري از تجربه سركوبي قيام 15 خرداد سال قبل به سرعت دست به كار شد از سوي ديگر در اين زمان جمع زيادي از عناصر برجسته مذهبي و سياسي مدافع قيام امام، در زندان و يا تبعيدگاه بودند. برخي از مراجع تقليد و علماي بزرگ نيز كه در ابتدا قيام 15 خرداد به صحنه مبارزه آمده بودند پاي خود را از صحنه مبارزه بيرون كشيدند كه اين وضعيت تا سال پيروزي انقلاب (1357) نيز ادامه داشت. خطر اصلي براي رژيم شاه وجود امام خميني بود كه به هيچ ترفندي نتوانسته بودند وي را به سكوت وادار كنند. تجربه گذشته نشان داده بود كه بازداشت او در داخل كشور دشواريهاي رژيم را صد چندان ميكند. قصد سوء نسبت به جان وي نيز به منزلة ايجاد زمينة شورشي غيرقابل كنترل در سراسر كشور ارزيابي ميشد. سرانجام تصميم به تبعيد ايشان به خارج از كشور گرفته شد. سحرگاه 13 آبان 1343 دوباره كماندوهاي مسلح اعزامي از تهران، منزل امام خميني در قم را محاصره كردند. حضرت امام بازداشت و به همراه نيروهاي امنيتي مستقيماً به فرودگاه مهر آباد تهران اعزام و با يك فروند هواپيماي نظامي تحت الحفظ مأمورين امنيتي و نظامي به آنكارا پرواز كرد. عصر آن روز ساواك خبر تبعيد امام را به اتهام اقدام عليه امنيت كشور! در روزنامهها منتشر ساخت. موجي از اعتراضها به صورت تظاهرات در بازار تهران، تعطيلي طولاني مدت دروس حوزهها و ارسال طومارها و نامهها به سازمانهاي بين المللي و مراجع تقليد جلوهگر شد. آية الله حاج آقا مصطفي خميني نيز در روز تبعيد امام بازداشت و زنداني شد و پس از چندي در 13 ديماه 1343 به تركيه نزد پدر تبعيد گرديد دوران تبعيد امام در تركيه بسيار سخت و شكننده بود. حضرت امام حتي از پوشيدن لباس روحانيت در آن جا ممنوع شده بود. اما هيچ يك از فشارهاي رواني و جسمي نتوانست آن حضرت را وادار به سازش كند. محل اقامت اوليه امام، هتل بولوار پالاس تركيه بود. فرداي آن روز براي مخفي نگاه داشتن محل اقامت، امام را به محلي واقع در خيابان آتاتورك منتقل كردند. چند روز بعد (21 آبان 1343) براي منزويتر ساختن ايشان و قطع هر گونه ارتباطي، محل تبعيد را به شهر بورسا واقع در 46 كيلومتري غرب آنكارا نقل مكان دادند. در اين مدت امكان هرگونه اقدام سياسي از امام خميني سلب شده و ايشان تحت مراقبت مستقيم مأمورين اعزامي ايران و نيروهاي امنيتي دولت تركيه قرار داشت. اقامت امام در تركيه يازده ماه به درازا كشيد در اين مدت رژيم شاه با شدت عمل بي سابقهاي بقاياي مقاومت را در ايران در هم شكست و در غياب امام خميني به سرعت دست به اصلاحات آمريكا پسند زد. رژيم در چند مورد براثر فشار مردم و علما ناگزير شد با اعزام نمايندگاني از سوي آنان براي كسب خبر از حال امام و اطمينان از سلامت وي موافقت نمايد. اقامت اجباري در تركيه فرصت مغتنم براي امام بود تا تدوين كتاب بزرگ «تحرير الوسيله» را آغاز كند. در اين كتاب كه حاوي فتاواي فقهي امام خميني است، براي نخستين بار در آن روزها، احكام مربوط به جهاد و دفاع و امر به معروف و نهي از منكر و مسائل روز بعنوان تكاليف شرعي فراموش شده مطرح گرديد است. تبعيد امام خميني از تركيه به عراق روز 13 مهرماه 1344 حضرت امام به همراه فرزندشان آية الله حاج آقا مصطفي از تركيه به تبعيدگاه دوم، كشور عراق اعزام شدند علل و انگيزهها از تغيير محل تبعيد امام عمدتاً عبارت بودند از: فشارهاي مداوم جامعه مذهبي و حوزههاي علميه داخل و خارج و تلاشها و تظاهرات دانشجويان مسلمان خارج كشور براي آزادي امام، تلاش رژيم شاه براي عادي جلوه دادن اوضاع و اقتدار و ثبات خويش به منظور جلب حمايت بيشتر آمريكا، مشكلات امنيتي و رواني دولت تركيه و افزايش فشارهاي داخلي جامعه مذهبي تركيه و از همه مهمتر تصور رژيم شاه از اين كه فضاي ساكت و سياست ستيز آن ايام در حوزه نجف و وضعيت رژيم حاكم بر بغداد خود مانعي بزرگ براي محدود نمودن فعاليتهاي امام خميني خواهد بود. استقبال پرشور طلاب و مردم از ايشان در شهرهاي مذكور، خود بيانگر آن بود كه برخلاف تصور رژيم شاه پيام نهضت 15 خرداد در عراق و نجف نيز هواداراني يافته است. دوران اقامت طولاني و 13 ساله امام خميني در نجف در شرايطي آغاز شد كه هر چند در ظاهر فشارها و محدوديتهاي مستقيم در حد ايران و تركيه وجود نداشت اما مخالفتها و كارشكنيها آن چنان گسترده و آزار دهنده بود كه امام با همه صبر و بردباري معروفش بارها از سختي شرايط مبارزه در اين سالها به تلخي تمام ياد كرده است. ولي هيچ يك از اين مصائب و دشواريها نتوانست او را از مسيري كه آگاهانه انتخاب كرده بود باز دارد. امام خميني سلسله درسهاي خارج فقه خويش را با همه مخالفتها و كارشكنيهاي عناصر مغرض در آبان 1344 در مسجد شيخ انصاري (ره) نجف آغاز كرد، كه تا زمان هجرت از عراق به پاريس ادامه داشت. امام خميني در تمام دوران پس از تبعيد، عليرغم دشواريهاي پديد آمده، هيچ گاه دست از مبارزه نكشيد، و با سخنرانيها و پيامهاي خويش اميد به پيروزي را در دلها زنده نگاه ميداشت. امام خميني در پيامي (17 خرداد 1346) به مناسبت جنگ شش روزة اعراب و اسرائيل فتواي انقلابي خويش را مبني بر حرمت هر گونه رابطه تجاري و سياسي دولتهاي اسلامي با اسرائيل، و حرمت مصرف كالاهاي اسرائيلي در جوامع اسلامي را صادر كرد. در همين زمان (خرداد 1346) بود كه قصد رژيم داير بر تبعيد امام از نجف به هندوستان با افشاگري و تلاش و مخالفت گروههاي سياسي مبارز خارج و داخل كشور عقيم ماند. با روي كار آمدن حزب بعث (26 تير ماه 1347) در عراق و دشمني اين حزب با حركتهاي اسلامي، دشواريهاي بيشتري فرا روي نهضت امام خميني پديد آمد، اما حضرت امام دست از مبارزه نكشيد. امام خميني در گفتگويي با نمايندة سازمان الفتح فلسطين در 19 مهر 1347 ديدگاههاي خويش را دربارة مسائل جهان اسلام و جهاد ملت فلسطين تشريح كرد و در همين مصاحبه بر وجوب اختصاص بخشي از وجوه شرعي زكات به مجاهدان فلسطيني فتوا داد. 30 مرداد 1348 قسمتي از مسجد الاقصي به وسيلة صهيونيستهاي افراطي به آتش كشيده شد. شاه كه تحت فشار افكار عمومي قرار داشت با پيشنهاد قبول هزينة تعمير مسجد به كمك اسرائيل شتافت تا از استمرار خشم مسلمانان كاسته شود. امام خميني در پيامي، فريبكاري شاه را افشاء كرد. چهار سال تدريس، تلاش و روشنگري امام خميني توانسته بود تا حدودي فضاي حوزة نجف را دگرگون سازد. در سال 1348 علاوه بر مبارزين بي شمار داخل كشور مخاطبين زيادي در عراق، لبنان و ديگر بلاد اسلامي بودند كه نهضت امام خميني را الگوي خويش ميدانستند. حضرت امام سلسله درسهاي خويش را دربارة حكومت اسلامي يا ولايت فقيه در بهمن 1348 آغاز كرد. انتشار مجموعةاين درسها در قالب كتابي تحت عنوان «ولايت فقيه» يا «حكومت اسلامي» در ايران و عراق و لبنان در موسم حج شور تازهاي به مبارزه ميداد.منبع:www.andisheqom.com
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 194]