تبلیغات
تبلیغات متنی
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
طراحی سایت فروشگاهی فروشگاه آنلاین راه‌اندازی کسب‌وکار آنلاین طراحی فروشگاه اینترنتی وبسایت
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
سفر به بالی؛ جزیره‌ای که هرگز فراموش نخواهید کرد!
از بلیط تا تماشا؛ همه چیز درباره جشنواره فجر 1403
دلایل ممنوعیت استفاده از ظروف گیاهی در برخی کشورها
آیا میشود فیستول را عمل نکرد و به خودی خود خوب میشود؟
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1860340029
آيت‌الله نكونام در گفت‌وگوي مشروح با فارس عنوان كردنظرات عرفا، فلاسفه و فقها درباره موسيقي/ چرا برخي روايات موسيقى را نهي ميكنند
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: آيت‌الله نكونام در گفت‌وگوي مشروح با فارس عنوان كردنظرات عرفا، فلاسفه و فقها درباره موسيقي/ چرا برخي روايات موسيقى را نهي ميكنند
آيت‌الله نكونام از اساتيد حوزه علميه قم مي‌گويد: شايد نهي حضرات معصومين عليهمالسلام از موسيقى و آواز و صوت و صدا به اين خاطر بوده كه تمامى اين امور در دست اهل دنيا و نيز قدرتهاى كاذب بوده است.
خبرگزاري فارس ـ گروه آيين و انديشه: آيت الله محمد‌رضا نكونام از استادان حوزه علميه قم و صاحب تأليفات فراواني در زمينه علوم مختلف اسلامي است. وي در دوران جواني بيش از هشت سال موسيقي آموخته و در اين زمينه صاحب‌نظر است و تأليفاتي نيز دارد.
موسيقى صداى طبيعت و آهنگ آشناى تمامى موجودات است
* در گفتگويي كه قبلا با شما داشتيم، فرموديد موسيقي كار كرده‌ايد و در اين زمينه اطلاعات دقيقي داريد. در اين زمينه بيشتر بگوييد.
بله، بنده ساليان زيادي در محضر يكى از بزرگان موسيقى ايران استفادههاى بسيار داشتهام. ايشان گذشته از مهارت در صوت و آواز و برخوردارى از صداى خوش، صاحب بهترين اخلاق و برخورد انسانى و به صورت كامل وارسته و براى ما مربى شايستهاى بود.
اما موسيقى صداى طبيعت و آهنگ آشناى تمامى موجودات است و همه اقوام و ملل در طول تاريخ انسانى به نوعى با آن آشنايى داشته‌اند.
صوت، صدا، موسيقى و غنا همانند نطق و كلام، هميشه بيانگر احساس درونى انسان و هر حيوانى بوده و در زمانهاى پيش به صورت طبيعى و سنتى مورد استفاده قرار مىگرفته و بعدها به علمى مستقل تبديل شده است و تا به امروز كه از پيچيده‌ترين اقسام هنر به حساب مىآيد و به بخشهاى مختلف و دستههاى متعددى شكل يافته است و هر نوع آن حالات خاصى را تداعى مىكند. موسيقى و رديفهاى ايرانى از قديمىترين و اصيلترين نوع موسيقى در دنياست و هميشه در اين فن، اساتيد ماهرى وجود داشته‌اند كه هر يك، خود در رديف بزرگان و پيشتازان اين فن و صاحبان اين هنر بودهاند و از خود نوآورىهايى را به يادگار گذاشتهاند.
موسيقى ايرانى، خود داراى رديفها و دستگاههاى متعدد و مختلفى است كه تمامى آن به طور خلاصه از اين قرار است: افشارى، دشتى، اصفهان، ابوعطا، همايون، شوشترى، شور، شور شيراز، پهلوى يا مثنوى، سهگاه، چارگاه، ماهور و راست پنجگاه؛ كه هر يك نيز، خود داراى تقسيمها و اجزاى متعددى؛ مانند: درآمد، زير و بم و اوج و حضيض كلى و جزيى است كه هر يك براى خود اسم خاصى دارد. هر يك از اين مايهها داراى گوشههاى فراوانى است كه با خصوصياتى، همان دستگاه را دنبال مىكند و دستگاه‌ها چون خيابان‌ها و گوشه‌ها چون كوچه پس كوچه‌هاست.
نكته ديگر اينكه كمتر كسي پيدا مي‌‌شود كه مدعى نفرت‌داشتن از تمام مصاديق موسيقي باشد، مگر اينكه داراى ذوقى پوچ، شوقى دروغين و مزاجى خشك و جامد باشد هر انسان عاقلى به طور طبيعى از صوت، صدا، آهنگ و آواز لذت مىبرد و آن را آشناى جان خود مىداند؛ حالا چه اين نوا از انسان باشد يا از ديگر اشيا، خود اين مطلب، بيانگر حقيقت و عينيت خارجى موسيقى و مطلوبيت و صفاى ذاتى آن است.
تفاوت بينش اسلامي با غير اسلامي در موسيقي
در افكار و انديشههاى افراد غير مسلمان، كمتر كسى وجود دارد كه غنا و موسيقى را مذمت كند يا از آن پرهيز داشته باشد. غالب اقوام و ملل از آن تجليل مى‌‌كنند و دلبستگى خود را به آن اعلان داشته‌اند و موسيقى و غنا را شاد كننده روح و مشوق و آرامش دهنده نفس و راحتى بخش دل مىدانند. موسيقى و غنا اگر چه زبان احساس است، اما مىتواند تا حدى و در مقاطعى منافات با انديشه و تفكر انسانى داشته باشد و در مواردى موسيقى و غنا تخريبكننده انديشه و تفكر انسان است اگر چه پارهاى از آن نسبت به عواطف و احساسات آدمى يا عقل و انديشه مىتواند مفيد يا مضر باشد و آثار مثبت يا منفى به همراه داشته باشد و بحث در اين موضوع، تنها مربوط به افكار مسلمانان و لسان اهل ديانت نيست؛ هرچند در بعضى از جهات شرعى، مسايل و احكام خاصى مطرح مىشود؛ چون ديگران در ابتدا با اين امر آشنايى ندارند.
انسانهاى متفاوت و انديشمند، دانشمندان علمى و عرفانى و بزرگان دينى و فقهى، هركدام در زمينه حكم و موضوع و آثار و احكام اين فن هنرى، مطالب زيادي گفتهاند و انديشههاى متفاوت و مختلفى را با خصوصيات افراطى و تفريطى مورد نظر داشته‌اند كه هر يك، داراى ابعاد مختلف شدت و ضعف و اصلاح و تخريب است.
عارف و فيلسوف قائل به حرمت كلى موسيقى نيست
مثلاً عارف و فيلسوف قائل به حرمت كلى موسيقى و غنا نيست و خودشان را با توجيه و تأويل روحى و عرفانى آرام مى‌‌كنند. آنها خودشان را درگير لسان دليل و حكم نمىكنند و با بيانات عقلى كه لسان عقل و احساس است، خود را قانع مى‌‌كنند و خودشان را از هرگونه ابهام و عصيانى دور مىدارند و لسان احساس و عقل را حاكم بر تمام دلايل غير محكم نقلى مىدانند و در استفاده از موسيقي دريغ ندارند و هميشه خودشان را آشناى با اين زبان و آن را مشوّق ذوق و سبب حال خوش خود مىشناسند و دلايل نقلى را ضعيف و مبهم مىدانند و يا آن را توجيه مى‌‌كنند.
آنها بيان عقل و احساس را بيان حقيقت مىدانند و از آن رويگردان نيستند و تنها از عوارض شوم و مفاسد زيانبار جانبى موسيقى و غنا دوري مى‌‌كنند و به آن نزديك نمى‌شوند.
اما فقيه متشرّع جاى هيچ شبهه و توهمى را براى حرمت آن باقى نمىگذارد و يكجا مهر بطلان بر آن مى‌‌گذارد. فقيه تابع ظاهر دليل است و استحسانات عقلى را دور مىريزد و دليل نقل و شهرت و اجماع را قبول دارد.
البته، موسيقى و غنا، واقعيتى وجودى است كه هر قشرى از اقشار با آن به شكلى برخورد مى‌‌كنند و در مقام بيان، مورد احترام يا جسارت زيادى واقع شده است.
نقطه اتفاق عارف، فيلسوف و فقيه در مسأله موسيقي
بعضى آن را «زنديق پرور» و بعضى آن را «مونس شب‌‌هاى تنهايى اهل دل» دانستهاند. اما چيزى كه مورد اتفاق همگان از جمله: عارف، فقيه و حكيم است و جزء مسلمّات آنان به شمار مىرود اين است كه هرگونه فحشا و زشتى را بايد از موسيقي دور داشت و نبايد آن را آلوده با فساد و تباهى كرد.
پس آهنگ و صوتى كه فحشا به دنبال دارد يا همراه فساد و عصيان و تباهى است قابل تحسين و احترام عارفان و فيلسوفان و فقيهان نيست؛ اگر چه فقيه، نفس آهنگ، صوت، موسيقى و غنا را در بسيارى از موارد، نفس فحشا و زشتى مىداند.
ديدگاه قرآن و روايات در مورد موسيقى
اگر بخواهيم موسيقي را از منظر قرآن و روايات مورد بررسي قرار دهيم، در قرآن و احاديث در مورد موسيقي چه ديدگاهي بيان شده است؟
قرآن درباره موسيقى و غنا بيان صريحى نفرموده است؛ هر چند به لسان معصومين عليهمالسلام مىتوان از قرآن كريم براى حرمت آن، بيانى اجمالى نسبت به جهات يا امورى از مسايل جانبى آن به دست آورد و همين مقدار به تنهايى براى ديگر مصاديق و خصوصيتهاى آن كافى نيست.
در روايات، ديدگاههاى مختلفى درباره صوت و غنا ديده مىشود كه گاهي از آيات قرآن كريم نيز در آن اقتباس شده است كه بايد در اينباره به طور دقيق و روشن جست و جو و كوشش كرد و حدود حليت يا حرمت آن را بيان كرد.
روايت معتبرى براى بيان مفهوم غنا و حرمت آن و موسيقى كه دور است از مفاسد جانبى نداريم كه حرمت كلى آن را ثابت كند اگر چه نمىتوان به راحتى از آنها دست برداشت؛ به خصوص كه برداشت حرمت غنا و موسيقى مورد وثوق بسيارى از فقيهان اسلام است.
در روايات ما موارد تحسين و ارزشى بودن صوت و صدا خيلي ديده مىشود و اين مسأله بيانگر اين حقيقت است كه روايات ما به كلى آن را ترك نكرده و در اينباره تعبّد را نيز ملاك قرار نداده است.
اگر چه شناخت مصاديق حرمت و موارد تحسين آن آسان نيست و علماى دين و فقهاى بزرگوار در اين مسأله بيانات مختلفي دارند كه امكان سازش در بسيارى از موارد آن ممكن نيست، اما بايد در چينشى منطقى و بحثى عينى و واقعى، ملاكات عقلى را همراه دلايل متفاوت شرعى بررسى كرد و به طور مشخص و گويا نسبت به آن نظر داد كه اين موضوع ، مقام ويژهاى را طلب ميكند.
لذا در تعريف موسيقى و موضوع صوت و غنا، خصوصيات، مسايل و مصاديق و همچنين استدلال و احكام آن، اختلاف نظر زيادى وجود دارد. به صورت غالب، بعضي با بىاطلاعى كامل از موضوع يا عدم شناخت نسبت به احكام و دلايل آن، قائل به اباحه و تحسين عقلى يا حرمت و نفرت آن هستند و هيچ كدام، خصوصيات موضوع و حكم را به خوبى مورد توجه قرار نمىدهند و خُلق و خوى شخصى و سبك و مشرب خود را بر دليل حاكم مىدانند.
در طول تاريخ از موسيقي استفاده نادرست شده است
چرا در برخي روايات به شدت از موسيقى نهي شده است؟
شايد نهي حضرات معصومين عليهمالسلام از موسيقى و آواز و صوت و صدا به اين خاطر بوده كه تمامى اين امور در دست اهل دنيا و نيز قدرتهاى كاذب بوده است و آنان از اين امور هميشه استفادههاى نادرست مىكردهاند و اين صوت آسمانى و نواى ملكوتى، هميشه لجنمال هوسها و دستآويز شهوتپرستان گناهكار و مروّج احساسات فاسد بىحرمتان فاسق شده است.
غنا و موسيقى در طول تاريخ در اختيار فاسقان و محرك اصلى انحراف و بىعفتى بوده و هر جا فسادى برپاست، موسيقى و آواز هم آنجاست و اين دو، از همراهى با هرچه كه موجب تحريك شود و انگيزه گناه است، خوددارى ندارد و خود اين مسأله، مناطى براى شناخت حرمت شرعى و عدم تحسين عقلى موسيقى و صوت و صداى موجود است؛ اگر چه اين حرمت به واسطه همسايگان آلوده و فاسد اين ريحانه طبيعت باشد و معلوم است كه اسلام، هرگز به غفلت و تباهى انسان رضايت نمىدهد؛ هرچند كه اسلام از صوت و صداى حلال در مواقع لازم و بدون فساد، رويگردان نيست لذا هر جا بزم و شرابى برپاست، غنا و موسيقى، هم هست و اسلام، هيچ‌‌گاه به اين امور رخصت نمىدهد و به عوامل غفلت و بىخودى دامن نمىزند؛ چون انسان را در سايه عقل و انديشه سير مىدهد و مرّوج احساس بىمورد و كاذب و بىخودى نميشود، بلكه انسان را به احساس سالم و فكر و عبادت صحيح تشويق مىكند.
پس عينيت فساد موسيقى و غنا با همجواران آن در طول تاريخ جاى هيچ گونه شبهه و توهمى را در مورد حرمت آن باقى نمىگذارد و همه بحثهاى ذهنى را از آن دور مىكند.
اين امر، بيانگر اين حقيقت است كه موسيقى و غنا، هميشه عاملى اصلى براى فساد و انگيزهاى دايمى براى احساس نياز به فحشا و محرك اصلى شهوت و بىخودى بوده پس اگر معصيت و تباهى، غفلت از صدا و نواى موسيقى و غنا دور شود و اين امور موجب نشاط، الفت، توجه، فكر، شور، سرور، حضور، قرب و معرفت شود، ديگر مصاديق صوت و صدا و آواز و غناى حرام را ندارد و زمينه مساعدى را براى رقم زدن طرحى جديد فراهم مىكند.
البته جاى تأسف است كه هنوز بشر نتوانسته به طور اساسى، سالم و قانونمند از اين كيمياى هستى بهره ببرد.
جايگاه موسيقي در دنياي امروز
امروزه موسيقى در سراسر زندگى و تمام شؤون خصوصى و اجتماعى انسان وارد شده به طورى كه دوري از آن كاري مشكل است و براى رهايى از آن يا سالمسازى آن بايد انديشه تازهاى را دنبال كرد. متاسفانه تمام اقسام موسيقى و غنا در دنياى امروز، عامل اساسى هر فساد و تباهى است. فرهنگ جهان استكبارى و عوامل مخرب افكار انسانى، از ابتدا تا امروز، هميشه به وسيله موسيقي مطامع و مقاصد زشت خود را توجيه ميكند و فساد و فحشا را به جوامع انسانى تزريق ميكند و گذشته از آنكه مردم را از تفكر و انديشه دور ميكنند، مردم را درگير حيرت و بىخودى ميكنند و همين مسأله هدف اصلى استعمار و بىدينى است.
بنابراين، امروزه، مثل زمانهاى گذشته، غنا و موسيقى و آلات آن چاشنى و نمك هر گونه فحشا و گناه و فساد و تباهى شده است و به طور كلى بايد از هر نوع آلودهگي آن به دور ماند و از آنها پرهيز كرد.
اميدوارم بشر در سايه احكام حقيقى اسلام و توسعه حكومت دينى از موسيقي بهره‌‌مند شود.
انتهاي پيام/ك
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 147]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها