واضح آرشیو وب فارسی:ايران: پيشخوان نگاهي به كتاب «نظريه سواد رسانهاي» اثر دبليو جيمز پاتر رژيم غذايي استفاده از رسانه
ياسين پوراسماعيل
1. هربرت مارشال مكلوهان، استاد كانادايي ارتباطات در كتاب «درك رسانه؛ گسترش ابعاد وجودي انسان» كه در سال 1965منتشر كردهاست پيشبيني نزديك به واقعيتي ميكند و مينويسد: «زماني كه دهكده جهاني تحقق يابد لازم است انسانها به سواد جديدي به نام سواد رسانهاي دست يابند.»
با توجه به رشد روز افزون رسانهها و پديدآمدن رسانههاي نوين كه مخاطبان را غرق در جهان اطلاعات كردهاند، پاسخ به اين پرسش كه «رسانهها با ذهن مخاطب چه ميكنند؟ و مخاطب تحت چه عوامل و متغيرهايي تحت تأثير رسانه قرار ميگيرد؟» آنقدر برجسته شد كه تحليلگران را به سمت تحقيق پيرامون «سواد رسانهاي» سوق داد تا به شناختي دقيق و تحليلي عميق از ماهيت فرستندگان پيام و اثرات محتواي رسانه دست يابند.
اما سواد رسانهاي چيست؟ دكتر شكرخواه، استاد ارتباطات، بسيار ساده و خوش فهم سواد رسانهاي را «رژيم غذايي استفاده از رسانه» تعريف ميكند (شكرخواه،1386، ص33).
در واقع سواد رسانهاي، دانش تأثيرپذيري و تأثيرگذاري رسانهها در مخاطبان را ارتقا ميبخشد تا با تجزيه و تحليل اينكه چه كساني پيام رسانه را خلق ميكنند و از چه تكنيكهايي براي جذب مخاطب استفاده ميكنند به «گزينشگري پيام رسانه» دست زند. مخاطبي كه به اين سطح از آگاهي ميرسد برخوردي هدفمند با رسانه خواهد داشت كه ارتباطش را دوسويه تعريف ميكند و از مخاطبي منفعل به تحليلگري متفكر و فعال در مواجه با رسانهها بدل خواهد شد.
2. كتاب«نظريه سواد رسانهاي » اثر دكتر جيمز دبليو پاتر، استاد دپارتمان ارتباطات دانشگاه كاليفرنيا است. او كه داراي دكتراي ارتباطات و دكتراي تخصصي تكنولوژي آموزشي است سردبيري مجله «رسانههاي الكترونيك» را نيز برعهده دارد و علاوه بر اين كتاب، تحقيقات ديگري پيرامون تاريخچه، تئوري و آينده سواد رسانهاي نيز داشتهاست. به اين اعتبار او را ميتوان از چهرههاي مطرح در حوزه رسانه و بطور تخصصيتر از تئوريسينهاي «سواد رسانهاي» برشمرد.
اينها گفته شد تا انتخاب مترجمان اين كتاب را شايسته تقدير دانست كه براي ترجمه در زمينه سواد رسانهاي به سراغ اثري مرجع رفتهاند و كتابهاي دسته چندم را هدف قرار ندادهاند. كتاب به تلاش دكتر محمد سلطانيفر، دكتر شهناز هاشمي و ناصر اسدي روي پارسي به خود گرفته و با توجه به اين كه مترجمان خود از دانشآموختگان علوم ارتباطات هستند ميتوان گفت اين اثر شانس آن را داشته تا از ترجمهاي تخصصي و زباني علمي برخوردار باشد. در عين حال كه از نثري خوشخوان هم بيبهره نيست.
3. در تشريح ويژگيهاي كتاب از جمله نكاتي كه ميتوان برشمرد نثر آموزشي و كاربردي آن است. علاوه بر اينكه استفاده از منابع دست اول و روزآمد، اين اثر را به منبعي آموزشي و پژوهشي براي دانشجويان حوزه ارتباطات و متخصصان عرصه رسانه، روزنامهنگاري و روابط عمومي بدل كرده است. يكي ديگر از امتيازات اين كتاب در مقايسه با ديگر آثار اين حوزه ميتوان به جامعالاطراف بودن آن اشاره كرد. برخلاف تأليفات و تحقيقاتي كه در حوزه سواد رسانهاي انجام شده كه اغلب يك شاخه از حوزه ارتباطات و رسانه را به زير ذرهبين خود ميبرند، مؤلف اين اثر سعي كرده اثري چند منظوره را فراهم آورد كه مخاطبان حوزه رسانههاي ديداري، شنيداري و ديگر سامانههاي ارتباطي را دربرگيرد. لازم به ذكر است كه كتاب«نظريه سواد رسانهاي» اخيراً به همت انتشارات «سيماي شرق» به چاپ دوم رسيده است.
.
چهارشنبه 20 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 85]