شورای فرهنگ عمومی، نهادی با هدف ارتقای سطح فرهنگی جامعه، سالهاست که فعالیت میکند. اما چرا با وجود برگزاری جلسات متعدد و تصویب مصوبات فراوان، شاهد پیشرفت قابل توجهی در حوزه فرهنگ نیستیم؟ چرا بسیاری از مصوبات این شورا بر روی کاغذ باقی میماند و به مرحله اجرا نمیرسد؟ در این گزارش، به بررسی چالشهای پیش روی شورای فرهنگ عمومی و دلایل عدم موفقیت آن در تحقق اهداف خود میپردازیم.
شورای فرهنگ عمومی؛ چالشها و راهکارها
جلسه هشتصد و بیست و پنجم شورای فرهنگ عمومی، پس از ماهها وقفه، برگزار شد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی، در این جلسه به انتقاد از رویکردهای گذشته شورا پرداخت و بر ضرورت تغییر رویه و اتخاذ نگاهی نو برای حل مشکلات تأکید کرد.
چالشهای اصلی شورای فرهنگ عمومی:
عدم اجرای مصوبات: یکی از اصلیترین مشکلات شورای فرهنگ عمومی، نبود ضمانت اجرایی برای مصوبات آن است. بسیاری از مصوبات این شورا بر روی کاغذ باقی میمانند و به مرحله اجرا نمیرسند. شوراهای استانی ضعیف: شوراهای استانی به عنوان بازوی اجرایی شورای فرهنگ عمومی، عملکرد ضعیفی داشتهاند. نبود بودجه کافی، عدم برگزاری جلسات منظم و فقدان نیروی انسانی متخصص از جمله مشکلات این شوراها است. تعدد اعضا و عدم تمرکز بر اجرا: حضور تعداد زیادی عضو از سازمانها و نهادهای مختلف در شورای فرهنگ عمومی، باعث شده تا تصمیمگیریها پیچیده و اجرای مصوبات دشوار شود. رویکرد اداری و کاغذبازی: شورای فرهنگ عمومی بیشتر به یک نهاد اداری تبدیل شده است تا یک نهاد فرهنگی. اتکا به دستگاههای اداری و رویکرد کاغذبازی مانع از تحقق اهداف فرهنگی این شورا شده است. عدم تعامل کافی با سایر بخشهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: شورای فرهنگ عمومی باید تعامل بیشتری با سایر بخشهای این وزارتخانه داشته باشد تا بتواند از ظرفیت آنها برای اجرای مصوبات خود استفاده کند.
راهکارهای پیشنهادی:
تغییر رویکرد: شورای فرهنگ عمومی باید از رویکردهای سنتی و اداری فاصله گرفته و به سمت رویکردهای عملیاتی و مبتنی بر مشارکت مردمی حرکت کند. تقویت شوراهای استانی: اختصاص بودجه کافی، برگزاری جلسات منظم و تجهیز شوراهای استانی به نیروی انسانی متخصص میتواند به بهبود عملکرد آنها کمک کند. سادهسازی ساختار و کاهش تعداد اعضا: کاهش تعداد اعضای شورا و سادهسازی ساختار تصمیمگیری میتواند به سرعت و دقت در اجرای مصوبات کمک کند. توجه به اجرای مصوبات: باید مکانیزمی برای نظارت بر اجرای مصوبات شورای فرهنگ عمومی ایجاد شود. تعامل بیشتر با بخشهای مختلف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: شورای فرهنگ عمومی باید از ظرفیت سایر بخشهای این وزارتخانه برای اجرای مصوبات خود استفاده کند.
شورای فرهنگ عمومی به عنوان مهمترین نهاد فرهنگساز کشور، با چالشهای جدی مواجه است. برای حل این چالشها، نیاز به تغییر رویکرد و اتخاذ اقدامات جدی است. با توجه به اهمیت فرهنگ در جامعه، اصلاح و تقویت شورای فرهنگ عمومی میتواند نقش مهمی در ارتقای سطح فرهنگی جامعه ایفا کند.