چای شیرینی، نگینی شیرین از مراغه

در دل شهر مراغه، گنجینه‌ ای پنهان است که قدمتی بیش از ۱۵۰ سال دارد. چای شیرینی، این سوغات ارزشمند، از گذشته‌ های دور تاکنون به عنوان نمادی از فرهنگ و هنر این شهر شناخته می‌شود. با هر لقمه از این شیرینی، می‌توان به سفری در تاریخ و فرهنگ غنی آذربایجان رفت.

چای شیرینی مراغه: نگینی شیرین بر تارک فرهنگ آذربایجان

چای شیرینی، این سوغاتی اصیل و خوش‌طعم، بیش از یک قرن است که در دل شهر مراغه می‌درخشد و به نمادی از فرهنگ غنی این منطقه تبدیل شده است. این شیرینی کوچک و دوست‌داشتنی که جایگزین قند در کنار چای می‌شود، حاصل دستان هنرمند استادکاران مراغه‌ای است و امروزه با طعم‌های متنوعی بر سر سفره‌ها می‌رود.

علی فلسفی میاندوآب، مردم‌شناس و مسئول میراث ناملموس آذربایجان شرقی، به عمق تاریخی این شیرینی اشاره می‌کند. او می‌گوید: «چای شیرینی یا چای شیرنیسی، ریشه در تاریخ ۱۵۰ ساله مراغه دارد و از گذشته‌های دور به‌صورت خانگی تهیه می‌شده است. امروزه اما تولید آن صنعتی‌تر شده و کارگاه‌های متعددی به این کار مشغولند.»

رازهای تهیه چای شیرینی

فلسفی در ادامه، به تشریح مراحل تولید این شیرینی می‌پردازد: «چای شیرینی از ترکیب ساده شکر و آب به دست می‌آید. اما هنر استادکاران در افزودن طعم‌دهنده‌های طبیعی مانند هل، دارچین، زعفران و انواع طعم‌های میوه‌ای نهفته است. این مخلوط پس از جوشیدن و سرد شدن، به قطعات کوچک و خوش‌فرم برش داده می‌شود. امروزه حتی از دستگاه‌های مخصوص برای شکل‌دهی به این شیرینی استفاده می‌شود.»

تنوع طعم‌ها و محبوبیت روزافزون

در گذشته، چای شیرینی معمولاً طعمی ساده و یکدست داشت اما امروزه با ذائقه‌های مختلف مردم، تنوع طعم‌ها در این شیرینی نیز افزایش یافته است. از طعم‌های سنتی مانند دارچینی و زعفرانی گرفته تا طعم‌های مدرن میوه‌ای، همه و همه در کارگاه‌های مراغه یافت می‌شود.

چای شیرینی، میراثی که به ثبت رسید

با توجه به اهمیت فرهنگی و تاریخی چای شیرینی، این محصول ارزشمند در بهمن ماه سال 1402 به شماره 2945 در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسید. این ثبت ملی، گامی مهم در جهت حفظ و احیای این هنر سنتی و معرفی آن به نسل‌های آینده است.

چرا چای شیرینی مراغه اینقدر محبوب است؟

طعم دلنشین و طبیعی: استفاده از مواد اولیه طبیعی و طعم‌دهنده‌های گیاهی، به چای شیرینی طعمی دلنشین و طبیعی بخشیده است.
سادگی تهیه: روش تهیه ساده و مواد اولیه در دسترس، باعث شده تا این شیرینی در بسیاری از خانه‌ها نیز تهیه شود.
تنوع طعم: وجود طعم‌های متنوع برای هر ذائقه‌ای، از ویژگی‌های بارز چای شیرینی است.
ارزش فرهنگی: چای شیرینی به‌عنوان بخشی از فرهنگ و هویت مردم مراغه، جایگاه ویژه‌ای در دل آن‌ها دارد.

آینده چای شیرینی

با ثبت ملی چای شیرینی، انتظار می‌رود که این محصول بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و به عنوان یک سوغات ارزشمند از آذربایجان شناخته شود. همچنین، با حمایت از تولیدکنندگان سنتی و توسعه کارگاه‌های مدرن، می‌توان به آینده‌ای روشن برای این هنر دست‌ساز امیدوار بود.

در پایان، چای شیرینی مراغه تنها یک شیرینی نیست، بلکه نمادی از فرهنگ، هنر و تاریخ این شهر است. با چشیدن هر لقمه از این شیرینی، می‌توان طعم شیرین تاریخ و فرهنگ آذربایجان را احساس کرد.