واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: دین - نوشين تاجيك: بارالها ماه مبارك رمضان كه در آن، قرآن كريم با ادله روشن نازل شد، براي هدايت مردم و براي جدا ساختن حق و باطل، اينك فرا رسيده است. خدايا ما را در اين ماه و ماه را براي ما سلامت بدار و اين ماه را براي ما آسايش و عافيت مسلم بدار.اي خدايي كه طاعت اندك ما بندگان را پذيرفته و در مقابل پاداش بسيار عطا ميكني. خداوندا از تو در خواست ميكنيم كه به هر كار خيري ما را راه بنمايي و از هر چه محبوب تو نيست ما را مانع شوي.اي مهربانترين مهربان عالم. (برگرفته از دعاي امام صادق(ع) درباره رمضان) فلسفه عبادات ماه مبارك رمضان با روزه اين طاعت بزرگ الهي قرين و همراه است. خداوند عزّوجلّ در كتاب حكيمش ميفرمايد:«يا ايها الذّين امنوا كتب عليكم الصيام كما كتب علي الذين من قبلكم لعلكم تتقون»:اي كساني كه ايمان آوردهايد، روزه بر شما مقرر شده است همچنانكه بر پيشينيان شما مقرر شده بود شايد كه پرهيزگار شويد. روزه عامل مؤثري براي پرورش روح تقوا و پرهيزگاري در تمام زمينهها و ابعاد است. آنچنان كه در آية مورد بحث فلسفه روزه داري، رسيدن به روح تقوا معرفي شده است. حضرت علي (ع) در خطبه قاصعه در مورد فلسفه عبادات ميفرمايد: خداوند بندگانش را با نماز و زكات و تلاش در روزه داري، حفظ كرده است، تا اعضاء و جوارحشان آرام و ديدگانشان خاشع و جان و روان شان فروتن و دلهايشان متواضع باشد، كبرو خودپسندي از آنان رخت بربندد، چرا كه در سجده بهترين جاي صورت را به خاك ماليدن، فروتني آورد و گذاردن اعضاء پرارزش بدن بر زمين، اظهار كوچكي كردن است و روزه گرفتن و چسبيدن شكم به پشت عامل فروتني است و پرداخت زكات، براي مصرف شدن ميوه جات زمين و غير آن، در جهت نيازمنديهاي فقرا و مستمندان است. از آنجا كه انجام اين عبادت با محروميت از لذائذ مادي و مشكلاتي همراه است تعبيرات مختلفي در آية فوق به كا رفته است كه روح انسان را براي پذيرش اين حكم آماده ميسازد.«يا ايها الذين آمنوا كتب عليكم الصيام....» : نخست با خطاب «يا ايها الذين امنوا» يعنياي مؤمنان ، اين حقيقت را بيان ميكند كه روزه اختصاص به شما ندارد بلكه در امتهاي پيشين نيز بوده است و سرانجام بيان فلسفة آن و اينكه اثرات پربار اين فريضة الهي عائد خود شما ميشود، آن را يك موضوع دوست داشتني و گوارا ميسازد. در حديثي از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمودند: لذه ما في النداء ازال تعب العباده و العناء: لذت خطاب «يا ايها الذين امنوا» آنچنان است كه سختي و مشقّت اين عبادت را از بين برده است. از فوائد مهم روزه اين است كه روح انسان را تلطيف و ارادة انسان را قوي و غرائز او را تعديل ميكند. در حقيقت بزرگترين فلسفة روزه، همين اثر معنوي و روحاني آن است. امام علي (ع) ميفرمايد كه از پيامبر (ص) پرسيدند: چه كنيم كه شيطان از ما دور شود؟ فرمود: روزه، روي شيطان را سياه ميكند و انفاق در راه خدا پشت او را ميشكند و دوست داشتن به خاطر خدا و مواظبت بر عمل صالح دنبالة او را قطع ميكند و استغفار، رگ قلب او را ميبرد. از امام محمد باقر (ع) روايت شده است كه: «روزه و حج آرام بخش دلهاست.» همچنين از ام الائمه فاطمه زهرا (س) منقول است كه ايشان فرمودند:«خداوند روزه را براي استواري اخلاص واجب فرموده است.» اين صحبت را با گهري ديگر از لسان پيامبر اعظم حضرت محمد مصطفي (ص) پايان ميبخشيم:«اِنّ للجنه بابا بدعي الريان لا يدخل منه الا الصائمون»: بهشت دري دارد به نام ريان (سيراب شده) كه تنها روزه داران از آن وارد ميشوند. مرحوم صدوق در معاني الاخبار در شرح اين حديث مينويسد: انتخاب اين نام براي اين در بهشت به خاطر آن است كه بيشترين زحمت روزه دار از ناحيه عطش است، هنگاميكه روزه داران از اين در وارد ميشوند چنان سيراب ميشوند كه بعد از آن هرگز تشنه نخواهند شد. ارزش ماه مبارك رمضان آنچه درباره مطلق روزه بيان كرديم ارزش و آثار مترتب بر آن بود ولي روزه ماه مبارك رمضان ويژگيهاي خاصي دارد كه هم اين ماه و هم روزهاش با ساير ماهها و ايام سال تفاوت ميكند. سر اين مطلب را امام عسكري (ع) به نقل از پيامبر (ص) بيان فرمودهاند:«خداوند از آنچه خلق فرموده مواردي را ممتاز و انتخاب كرده است، هم از مكان ها و سرزمينها، ممتاز و منتخب دارد هم از ميان شب و روز، هم از ميان ماه ها و هم از ميان بندگان، آنچه كه از ميان مكانها برگزيده است سرزمين مكه، مدينه و بيت المقدس است و آنچه از ميان شب هاي سال انتخاب فرموده، شبهاي جمعه، شب نيمه شعبان،ليله القدر، شب هاي عيد فطر و عيد قربان است و از ميان ماه هاي سال، ماه برگزيده ماه رجب، شعبان و ماه مبارك رمضان است، خداوند در ماه مبارك رمضان، رحمت واسعهاش را چند برابر ساير ماه ها نازل ميكند.» خلاصه اين ماه به دليل همان ويژگي و انتخاب ذات اقدس الهي، ماه برگزيده خداست و بندگانش را به ميهماني خود دعوت كرده است: «هُوَ شهرٌ دُعيتم فيه الي ضيافه الله» اين ميهماني بسيار كم مؤونه و فوق العاده پرفايده است. جوانان ميتوانند از اين فرصت طلايي خوب استفاده كنند. در شرايطي هستند كه قدرت عبادت دارند، آمادگي و صفاي روح و پاكيزگي آنها از آلودگيهاي دنيا، بيشتر از ساير سنين است. براي آنان كه به عبادت از منظر تجارت هم نگاه ميكنند يك تجارت بسيار پرفايده است. حضرت اميرالمؤمنين ميفرمايند: چه تجارت بسيار پرسودي است كه خداوند آن را ميسر فرموده است، آنها ايام كوتاهي از سال را بر عبادت و طاعت خدا با فرمانبرداري صبر ميكنند و در عوض آسايش و آرامش ابدي را براي خود تدارك ميبينند. ماه نزول قرآن امتياز ديگر ماه مبارك رمضان اين است كه قرآن كتاب هدايت و راهنماي بشر كه فرقان است و با دستورات و قوانين خود روشهاي صحيح را از ناصحيح جدا كرده و سعادت انسان ها را تضمين كرده در اين ماه مبارك نازل شده است. حتي در روايتي از امام صادق (ع) آمده است: «تورات در ششم ماه مبارك رمضان و انجيل در دوازدهم و زبور در هجدهم و قرآن مجيد در شب قدر نازل گرديده است.» خداوند در قرآن كريم ماه مبارك رمضان را اينگونه توصيف مي كند: « شهر رمضان الذي انزل فيه القرآن.....»: ماه رمضان (همان ماه) است كه در آن قرآن فرو فرستاده شده است (كتابي) كه مردم را راهبر و (متضمن) دلايل آشكار هدايت و (ميزان) تشخيص حق از باطل است. پس هر كس از شما اين ماه را درك كند بايد آن را روزه بدارد.... بنابر اين، ماه رمضان همواره ماه نزول كتاب هاي بزرگ آسماني و ماه تعليم و تربيت بوده است، چرا كه تربيت و پرورش بدون تعليم و آموزش صحيح ممكن نيست. برنامه تربيتي روزه نيز بايد با آگاهي هر چه بيشتر و عميقتر از تعليمات آسماني هماهنگ شود، تا جسم و جان آدميرا از آلودگي گناه شست و شو دهد.در مناجات خمس عشر (مناجات المفتقرين) امام سجاد (ع) به خدا اين گونه عرض ميكند:« خدايا اين سوز سينهام جز با وصال تو خنك نميشود. خدايا اين سوزش دل من جز با ديدن تو خاموش نميشود. خدايا اين شور و اشتياق من جز با نظر به جلوة تو سيراب نميگردد. خدايا اين التهاب و بي قراري من آرامش نميپذيرد جز با نزديكي به تو. خدايا اين حزن و اين ناله و استغاثة من ساكت نميشود مگر روح و ريحان تو بر دل بتابد. خدايا....... خدايا...»
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 205]