واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
الوین پلانتینگا برنده جایزه تمپلتون شد
شناسهٔ خبر: 3965878 - یکشنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶ - ۱۲:۰۲
دین و اندیشه > اندیشمندان
.jwplayer{ display: inline-block; } الوین پلانتینگا اندیشمند هشتاد و چهار ساله آمریکاییتبار که بیش از یک نیمقرن است مکتوباتش باعث شده تا خداباوری در فلسفه آکادمیک جدی گرفته شود، برنده جایزه تمپلتون سال ۲۰۱۷ اعلام شد. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دین آنلاین، الوین پلانتینگا استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه نوتردام است. وی ۲۸ سال در این دانشگاه به تدریس پرداخت و بالاخره در سال ۲۰۱۰ بازنشسته شد. پلانتینگا پیش از آن نیز در بین سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۸۲ در کالج کالوین واقع در میشیگان به تدریس فلسفه میپرداخت. مقالهای که پلانتینگا در سال ۱۹۸۴ با عنوان «توصیهای برای فلاسفه مسیحی «تحریر کرد، فلاسفه مسیحی را بر آن داشت تا اجازه دهند تعهدات مذهبیشان در برنامه کار آکادمیک آنها دخیل شود و فعالیت خود را بر پایه بصیرتی فلسفی با صبغه مسیحی دنبال کنند. در آن واحد، پلانتینگا مشغول تألیف تفسیری از معرفت بود که در سال ۱۹۹۳ تحت عنوان «سهگانه توجیه» (Warrant Trilogy) توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد به چاپ رسید. در این اثر توضیح داده شده که باورهای دینی نقطه شروع خوب و مناسبی برای استدلالات بشر هستند و نیازی نیست که بر مبنای باورهای دیگر از آنها دفاع کنیم یا توجیهشان نماییم. اکنون این استدلالات سه نسل از فلاسفه اهل فن را متأثر ساختهاند. بیش از پنجاه سال از آغاز این سفرِ استثنائی میگذرد و اکنون دپارتمانهای فلسفه در دانشگاههای سراسر جهان دارای هزاران استاد دانشگاه هستند که تعهدات دینی خود را در کارشان دخیل میسازند؛ از جمله فلاسفه بودیست، یهودی و مسلمان. فعالیت پیشگامانه فلسفی پلانتینگا در اواخر دهه ۱۹۵۰ آغاز شد؛ یعنی زمانی که فلاسفه آکادمیک عموماً فلسفه دینی را قبول نداشتند. اما پلانتینگا استدلالهای گوناگونی برای اثبات وجود خداوند داشت، به طوری که موجب شد باور به وجود خداوند دوباره وارد برنامه کار فلسفه شود. پلانتینگا در پی دریافت جایزه اظهار داشت: «دریافت جایزه تمپلتون مایه افتخار من است. در طول عمر حرفهایِ من، حوزه فلسفه دستخوش تغییراتی شده است. اگر کار من توانسته باشد در این تحولات نقشی ایفا کند، باعث خوشحالی من است. امیدوارم که شنیدن خبر این جایزه باعث شود فلاسفه جوان، بهویژه کسانی که دیدگاههای دینی و خداباورانه را در کار خود دخالت میدهند ترغیب شوند تا در کار خود خلاقیت، صداقت و جسارت بیشتری به خرج دهند.» الوین پلانتینگا معتقد است آنچه در انجمنها و مجلات علمی و مراکز آموزشی و پژوهشی به نام نظریههای علمی طرح میشود، گاهی تنها، با پیشفرضهای الحادی صادق است و اگر این پیشفرضها را کنار بگذاریم، اعتبار آنها از بین میرود. در واقع وی میکوشد نشان دهد علم امروز بر خلاف آنچه عموماً ادعا میشود، از لحاظ دینی، بیطرف و خنثی نیست؛ بنابراین، اگر استفاده از پیشفرضهای الحادی ضرری به ماهیت علمی یک پروژه نمیزند، چرا عالمان مسیحی از پیشفرضهای دینی خود در فرایند پژوهش علمی استفاده نکنند؟! الوین پلانتینگا در ایران، چهرهای شناخته شده است. علاوه بر تعداد زیادی پایان نامه، مقاله و مصاحبه که در مورد افکار وی، به زبان فارسی در دسترس است، وی در سال ۱۳۸۱ به ایران آمد و در دانشگاههای مختلف سخنرانی کرد. کتاب عقل و ایمان او با مشخصات زیر، به فارسی ترجمه شده است. پلانتینگا آلوین، عقل و ایمان، ترجمه بهناز صفری، انتشارات دانشگاه قم و مؤسسه طه، ۱۳۸۱. تأمل در گفتههای پلانتینگا نشان میدهد که وی برخلاف بیشتر مدافعان علم دینی بیش از آنکه سودای بازسازی علوم تجربی را بر اساس آموزههای دینی داشته باشد، نگران نفوذ الحاد در زیر پرچم علم جدید است. وی میپذیرد که علم دوئمی امکان وجود دارد؛ ولی به اعتقاد وی، چنین علمی هرگز، به معارضه با دین نخواهد پرداخت؛ بنابراین، اگر پژوهش علمی در چارچوب تجربه محض صورت گیرد، بدون نیاز به آموزههای دینی، حقیقت مورد نظر را مینمایاند. اما اشکال در این است که وفاداری به چنین روشی، در عمل مشکل است و بسیاری از دانشمندان از پیش فرضهای الحادی برای تقویت فرضیههای خود استفاده میکنند؛ در چنین وضعیتی است که وی توصیه میکند عالمان دینی نیز از دانستههای دینی خود به جای پیش فرضهای الحادی استفاده کنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 427]