واضح آرشیو وب فارسی:مهر: شجاعی زند در دومین روز از همایش الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت:
توسعه راه است نه هدف/ توسعه حرکت اجتماعی به سوی مطلوبیت هاست
شناسهٔ خبر: 3663158 - پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۵:۴۵
دین و اندیشه > همایش ها و میزگردها
شجاعی زند، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: باید توجه خود را به اهداف بلندتری معطوف کرد که توسعه صرفا راهی برای رسیدن به آن اهداف است. به گزارش خبرنگار مهر، علیرضا شجاعی زند عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در دومین روز از پنجمین کنفرانس الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت مقاله خود را با عنوان «توسعه و جامعه آرمانی» ارائه داد. وی گفت: این مقاله حاوی چهار سنت شکنی در برداشت های رایج از توسعه است که از طریق بازخوانی اندیشه سلف به دست آمده است. این مقاله بحث توسعه را با واکاوی مفهوم جامعه آرمانی یا مدینه فاضله دنبال کرده که متعلق به اندیشه اجتماعی کهن است. این استاد دانشگاه افزود: در این مقاله بر یک تلقی صراطی از توسعه تاکید شده است که در مقابل تلقی هدفی از توسعه قرار می گیرد. تاکید بر این است که باید توجه خود را به اهداف بلندتری معطوف کرد که توسعه صرفا راهی برای رسیدن به آن اهداف است. سوم اینکه این مقاله به بسط و ارتقاء شاخص های توسعه مبادرت کرده است. سنت شکنی چهارم این است که نشان خواهد داد که این مفاهیم را می توان از سنت فکری مسلمانان ارائه داد و با این سنت فکری نگاهی به تحولات آینده داشت. وی ادامه داد: تعریفی که این مقاله از توسعه ارائه می دهد یکی از تعاریفی است که کسی با آن مخالفتی ندارد و آن حرکت اجتماعی به سوی مطلوبیت هاست. اما آنچه درون مطلوبیت ها به عنوان محتوا ریخته می شود محل اختلاف است. باید گفت آنچه باید به این مجموعه اضافه شود تا مطلوبیت را توضیح دهد، دین است. لذا تعریف توسعه و اهداف آن از دل تبیین مطلوبیت ها به دست می آید. شجاعی زند ادامه داد: یکی از مطلوبیت ها میل به جامعه آرمانی است. شهر خدا، جامعه بی طبقه، جامعه آزاد و... عناوینی است که از سوی مکاتب مختلف به جامعه آرمانی عنوان شده است.البته جامعه آرمانی مقصود نهایی هیچ کدام از این رویکردها نبوده است و شرایطی که در سایه تحقق چنین جامعه ای به وجود می آید مد نظر بوده است. رفاه و آسایش همگانی، زمینه های مناسب تحقق وجودی، خودشکوفایی انسان و... اهداف عالیه طالبان تحقق جامعه آرمانی با تمام مشی ها و رویکردهای متفاوتی که داشته اند، بوده است. این استاد دانشگاه ادامه داد: نه توسعه مقصد انسان است و نه حتی جامعه آرمانی. آنها راه و زمینه برای اهداف بالاتری هستند.جامعه آرمانی در رویکرد اسلامی دو شاخص دارد. شاخص فردی و اجتماعی. شاخص فردی وضعیتی است که افراد واجد دغدغه های آرمانی باشند. جامعه آرمانی، جامعه واصل به آرمان ها نیست بلکه مربوط به عرصه و ساحت متعارف زندگی است.برداشت صراطی از توسعه ملهم از نظریه کمال اول و کمال ثانی فارابی است. کمال اول نیل به جامعه آرمانی است و کمال ثانی مربوط به تحولات وجودی انسان است. وی افزود: اینکه می گوییم توسعه نقطه آغاز است به همین معناست که به یک بستری می رسیم که در آن بستر مردم بتوانند به رشد و کمال وجودی خود بپردازند. اینطور نیست که در فرآیند کمال اول، امکان کمال دوم وجود نداشته باشد، اما اگر بخواهد جریان گسترده ای شکل گیرد باید کمال اول شکل گرفته باشد که مردم بطور طبیعی از جبر نیازهای اولیه رهایی پیدا کرده اند و دغدغه آنها کمالات وجودی یابد. شجاعی زند گفت: بحث دوم آرمان گرایی به عنوان شاخص توسعه است. یعنی دغدغه سعادت وجود داشته باشد. ضروری شمردن سعادت برای انسان، معرفت درست پیدا کردن نسبت به سعادت، اهتمام لازم و کافی نسبت به امر سعادت سه شاخه مورد نیاز است.فضل مدینه فاضله بر مدل های دیگر این است که بر این سه امر توجه دارد و آن را در پیش گرفته است. وی در پایان اظهار داشت: اهداف و شاخص های رایج توسعه به مطلوبیت های مدن جاهله نزدیک تر است که به حداکثر رساندن تسخیر و غلبه و آزادی و تنوع و شهرت و... است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 137]