محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830953840
گذر و نظری بر طریقتهای صوفیان مصر و موضع آنها نسبت به ایران
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: یادداشت؛
گذر و نظری بر طریقتهای صوفیان مصر و موضع آنها نسبت به ایران
شناسهٔ خبر: 3578990 - پنجشنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۴ - ۰۹:۳۰
دین و اندیشه > اسلام در جهان
عبدالرضا بنی علی، كارشناس اداره كل افریقا وعربی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در مقاله پیش روی به طریقتهای صوفیان مصر و موضع انها نسبت به ایران پرداخته است. به گزارش خبرنگار مهر، مقاله پیش روی به قلم عبدالرضا بنی علی، كارشناس اداره كل افریقا و عربی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است که در آن به طریقت صوفیان مصر و موضع آنها نسبت به ایران پرداخته است. مقاله مذکور در ادامه امده است: پر واضح است كه در شمال آفریقا به خصوص كشور مصر فرقه‌های متعدد صوفی وجود دارد و بر اساس برخی آمارها تعداد فرقه‌های صوفی موجود در مصر بیش از ۱۰۰ فرقه ذكر شده كه قریب ۷۷ فرقه آن رسمی و باقی آنها غیر رسمی می‌باشند و این فرقه‌ها بنابر برخی آمار ارائه شده نزدیك به پانزده میلیون پیرو دارند و طبیعی است كه وجود این تعداد صوفی كه معروف به محبت اهل بیت (علیهم السلام) هستند در كشور مصر كه از مهمترین كشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه می‌باشد موضوعی مهم و درخور توجه برای جمهوری اسلامی ایران می باشد. در این مقال قصد ما این نیست كه فرقه های موجود را مورد تجزیه وتحلیل قرار دهیم زیرا این امر مجالی واسع و گسترده می طلبد كه از حوصله این مقال خارج است. ضمن آنكه در خصوص تصوف در مصر و چگونگی ورود آن به این كشور و تكثر و رشد و انواع فرقه های موجود در مصر كتاب های متعددی نوشته شده از جمله كتاب «تصوف در شمال افریقا» كه توسط انتشارات الهدی نشر یافته است وعلاقمندان برای اطلاعات بیشتر در خصوص تصوف در مصر می‌توانند به این كتاب مراجعه نمایند بلكه در این مجال برآنیم كه موضع برخی فرقه های اصلی تصوف در مصر را نسبت به ایران بخصوص پس از انقلاب مصر وسرنگونی حسنی مبارك مورد بررسی قرار دهیم و مشاهده نماییم. آیا جمهوری اسلامی ایران می‌تواند روی این فرقه‌های صوفیه كه معروف به محبت اهل بیت (علیهم السلام) هستند و در امور دینی بیشتر اهل مدارا وتسامح می باشند؟ در مقابل وهابی‌ها و اخوانی‌ها در مصر حساب ویژه‌ای باز كند و سرمایه‌گذاری نماید یاخیر؟ لذا در ذیل به موضوع تشكیلات طریقت های صوفی در مصر، دخالت آنها درسیاست، موضع گیری آنها در خصوص انقلاب ۲۵ اكتبر وسرنگونی مبارك و نحوه تعامل برخی فرقه های معروف صوفی با ایران می‌پردازیم. تصوف در مصر اصولا تصوف در شمال افریقا و بخصوص در مصر دارای قواعد و چارچوب مشخصی در موضوع عقائد و افكار و سنت‌ها و اذكار نیست و انتقال ریاست یك فرقه از شیخ و مراد اصلی به دیگری از طریق وراثت می باشد لذا جریان صوفی به سرعت متكثر شده و فرقه های مختلف صوفیه به وجود می آیند و معمولا هر فرقه جدیدی كه پا به عرصه وجود می گذارد، بدعتی را نیز در سنت ها و آداب و اذكار به وجود می آورد و این امر باعث گردیده انحرافات بسیاری در سنت‌ها و آداب مذهبی وعبادات آنها به وجود آید و این انحرافات نیز بهانه خوبی برای برخی فرقه‌های سلفی و اخوانی پدید آورده كه آنها را بدعت گذار و خارج از اسلام بدانند به عنوان مثال در یكی از مراسم موالید چند سال قبل كه در یكی از مساجد قاهره برپا شده بود حاضران از زن و مرد همراه با بیان اذكاری به رقص پرداخته بودند واین موضوع موجب عكس العمل‌های شدیدی در میان متدینین مصری و به خصوص وهابی‌ها و اخوانی‌ها گردید. شورای عالی طریقت در مصر در سال۱۹۷۶م شورای عالی طریقت های صوفی در مصر تشكیل شد و بر اساس قانونی كه در شورای مزبور تصویب شد‘ اداره امور طریقت های صوفی را تشكیلاتی با عنوان « المشیخة العامة للطرق الصوفیة» عهده دار گردید . شیخ المشایخ طریقت‌ها از میان ده شیخ منتخب مشایخ طریقت‌ها انتخاب و با حكم رییس جمهور منصوب می شود شیخ المشایخ منتخب نیز همراه شورایی مركب از ۵ عضو به عنوان نمایندگان وزارت خانه های كشور، اوقاف، فرهنگ، امور محلی و الازهر با عنوان شورای عالی بر امور طریقت ها نظارت می كند.[۱] بدین ترتیب طریقت های صوفی به نوعی تحت اشراف شورای عالی و در واقع تحت اشراف دولت قرار دارد. صوفی ها مصر و سیاست اگر چه كه از جمله اصول مهم فكری وعملی فرقه های صوفی در واقع دنیا گریزی و زهد است و لذا ورود به مسائل سیاسی وحكومتی كه شعبه ی از دنیا طلبی می باشد همواره مورد مذمت صوفیان بوده است اما برخی طریقت های صوفیه مصر در دهه های اخیر سعی نموده اند كه به نحوی وارد دنیای سیاست و حكومت شوند و برای آن نیز توجیهات خاص خود را دارند. شیخ «عصام محمد زكی ابراهیم»شیخ «عشیرة محمدیه» در دفاع از رویكرد سیاسی صوفیان معتقد است كسانی كه جریان تصوف را جدا از سیاست می بینند ‘ دچار اشتباه فاحش اند و به درستی ماهیت تصوف واهداف و رسالت آن را نمی شناسند. همچنین شیخ «عبد الهادی القصبی» شیخ طریقت «القصبیه» كه در حال حاضر منصب «شیخ المشایخ» را برعهده دارد می گوید: نمی توان صوفیان را از مشاركت سیاسی و یا تلاش در جهت تامین حقوق سیاسی خود منع كرد. از طرفی دیگر شیخ "محمد علاء الدین ماضی ابوالعزایم" كه از طرفداران ایران و شیخ طریقت "عزمیه" می باشد و حزب «تحریر مصر» را تاسیس نموده است مشاركت در تشكیل حزب سیاسی را رویارویی سیاسی با اخوان و جریان های سلفی دانسته و تاكید نموده كه مشاركت سیاسی وحزبی هدف اولیه صوفیان نیست و این اقدام در واقع عكس العملی است به ورود جریان های سلفی واخوانی ها به فعالیت های حزبی وسیاسی‘ وی معتقد است اگر سلفی ها صاحب قدرت شوند می توانند تصمیم به تعطیل كردن مركزیت مشایخ صوفیه یا حتی ممنوعیت فعالیت طریقت های صوفیه بگیرند." [۲] در همین راستا می توان به مشاركت فرقه های صوفی در انتخابات مجلس ورقابت برخی طریقت ها در دهه های اخیر برای فرستادن نماینده به مجلس مصر و اعلام تشكیل حزب سیاسی از جانب برخی فرقه ها مانند حزب«صوت الحریة» متعلق به طریقت «الرفاعیة» و «تحریر مصر» متعلق به طریقت «العزمیة» اشاره نمود. انقلاب ۲۵ ینابیر و طریقت های صوفی بر اساس اخبار و پژوهش های كه در خصوص قیام مردم مصر بر ضد حكومت حسنی مبارك انجام گرفته می توان ادعا نمود كه طریقت های صوفی موجود هیچ نقشی در این قیام نداشتند وشاید به عبارتی بتوان گفت: جریان های صوفی به دلیل آنكه شیخ المشایخ آن از طرف رییس جمهور منصوب می شود ضمن اعلام وفاداری به نظام حاكم‘ سعی نمودن در موضوع قیام مردم ضد حكومت حسنی مبارك موضع بی طرفانه ای داشته باشند. البته برخی از طریقت ها مانند طریقت «عزمیه» مدعی هستند كه مشایخ صوفی وپیروان آنها در جریان انقلاب و به ویژه در تجمعات میدان التحریر و یا دركمیته های مردمی مشاركت داشته اند اگرچه كه این مشاركت با عنوان رسمی نبوده است شیخ محمد الشهاوی‘ شیخ طریقت «الشهاویه» نیز در باره سكوت وعدم موضعگیری صوفیان در جریان قیام مردم مصر گفته است كه«سبب این سكوت آن است كه صوفی ها به مقوله سیاست اهتمام ندارند»[۳] ایران و طریقت های صوفی در مصر برخی از تحلیگران حوزه فرهنگی وسیاسی معتقدند كه با توجه به مشتركات ما(شیعیان) واهل تصوف در محبت اهل بیت(علیهم السلام) و همچنین روح تساهل وتسامح ومدارای كه در افكار اهل تصوف دیده می شود بهتر است كه ج.ا.ایران با عنایت به مشتركات وروح حاكم برتصوف به این جریان فكری در كشورهای اسلامی -بخصوص كشورهای مانند مصر كه در آن جریان های سلفی تكفیری و اخوانی ها حضور دارند- توجه بیشتری نموده و روی آنها سرمایه گذاری نماید و ضمن ایجاد ارتباط بخصوص با شیوخ آنها از پتانسیل موجود در این جریان ها جهت مقابله با اسلام سلفی تكفیری استفاده نماید. اما با نگاهی به موضع گیری های برخی شیوخ این طریقت ها در خواهیم یافت كه بیشتر آنها قابل اعتماد و سرمایه گذاری نیستند البته بیان این موضوع به معنای آن نیست كه آنها را به طور كلی در سیاست ها و برنامه های خود نادیده بگیریم بلكه باید توجه داشت بازی با برگ آنها آنچنان كه برخی می اندیشند نتیجه بخش نبوده ونخواهد بود و گاهی نتیجه عكس می دهد. لذا این روزها در مصر مشاهده می كنیم كه برخی از مشایخ این طریقت ها تحت تاثیر تبلیغات و دلارهای كشورهای خلیج فارس بخصوص عربستان و قطر‘ ایران را متهم می كنند كه می خواهد از طریق ارتباط با جریان های صوفی موجود در مصر آنها را شیعه نماید و به نفع خود از آنها بهره برداری كند. لازم به ذكر است كه در مصر طریقت «العزمیه» از طریقت های طرفدار ایران می باشد كه شیخ آن «علاء الدین ابو العزائم» قبل و بعد از سقوط حسنی مبارك سفرهای متعدد ی به ایران داشته است و ایران را كشوری قوی و مدافع منافع مسلمانان می داند و معتقد است كه باید موانع موجود بر سر روابط دو جانبه ایران و مصر برداشته شود اگر چه دستگاه امنیتی مصر و سلفی ها مانع این كار هستند. و در جای دیگر عنوان می گوید: كه موانع تحول در روابط ایران ومصر سه چیز است سلفی ها ‘ امریكا و عموم مردم. [۴] اما در مقابل بیشتر جریان های صوفی و بخصوص "شیخ المشایخ" دكتر عبد الهادی القصبی كه نماینده مجلس نیز می باشد مخالف ایجاد ارتباط با ایران است در همین رابطه «صلاح الدین حسن» در مقاله ای كه با عنوان «لعبة »الشیطان الایرانی« لاختراق » بوابات القاهرة " منتشر كرده است ضمن اشاره به سفر خود به ایران مطالبی را ضد كشورمان بیان نموده و مدعی شده كه بسیاری از طریقت ها صوفی مخالف ایران هستند از جمله در جای می گوید: «نمی توانیم بگویم كه عموم جریان های صوفی مصر متمایل به ایران هستند بلكه برخی از آنها مخالف ارتباط با ایران می باشند به همین دلیل « عبدالهادی القصبی» شیخ مشایخ طریقت های صوفی موفق شد با تشكیل ائتلافی كه تعدادی از دلتمردان طرفدار كشورهای حوزه خلیج فارس نیز پشتیبان آن هستند جبهه ای را در مقابل طرفداران ارتباط با ایران ایجاد نماید« طریقت های صوفی كه از عبدالهادی حمایت می كنند ایران را متهم می نمایند كه قصد دارد با استفاده از تبلیغات و پول در طریقت های صوفی نفوذ نماید از جمله مشایخ این جریان میتوان به الشیخ محمد الشهاوی ‘ شیخ طریقت الشهاویه اشاره نمود او می گوید: «ایران بعد از انقلاب ۲۰۱۱ مصر تلاش مضاعفی نمود تا در طریقت های صوفی نفوذ كند اما در این كار ناموفق بود و نتوانست جز در موارد محدودی به خواسته خود برسد. او در جای دیگر اشاره می كند كه ما همواره نسبت به حضور شیعه هشدار داده ایم ومریدان طریقت ما جلوتر از مشایخ آن به ایران بغض وكینه می ورزند. او ادامه می دهد ایران با استفاده از پول و تبلیغات و شبكه های تلویزیونی تهاجم فكری وفرهنگی را برای نفوذ شروع نموده است "[۵] «صلاح الدین حسن» در جای دیگر از مقاله اش مدعی می شود كه «دكتر محمد ابوهاشم» شیخ طریقه هاشمیه خلوتیه احمدیه و رییس دانشكده اصول الدین «الزقازیق» در خصوص سمیناری كه در آمریكا در خصوص اسلام تشكیل شده بود وبرخی از مشایخ نیز به آن دعوت شده بودند . گفته است كه هدف از آن تلاش برای انتخاب مزدورانی به جهت دخول تشیع در مصر بوده است.[۶] نتیجه گیری: همانطور كه در قبل اشاره شد نباید در خصوص صوفی ها و اینكه آنها با ما مشتركاتی دارند دچار توهم شویم وگمان نماییم محبت اهل بیت (علیهم السلام) در میان آنها باعث می شود كه طریقت های صوفی گرایش كاملی به سمت و سوی جمهوری اسلامی ایران ایران داشته باشند و به همین خاطر سرمایه گذاری بیش از حد روی آنها انجام دهیم باید توجه داشت كه بیشتر طریقت های صوفی در مصر به دلیل نداشتن عمق دینی و فكری بیشتر به ظواهر و سنت های كه به نوعی سرگرمی تبدیل شده تمسك جسته اند و انشعاب های پی در پی وتكثر طریقت ها كه همراه با بدعت های جدید است از پیروان آنها جماعت های سطحی نگر ساخته كه كمتر به اندیشه و تفكر پرداخته و به ندرت حاضرند برای معتقدات خود هزینه بپردازند. ضمن اینكه بیشتر مشایخ آنها با دریافت پول های از عربستان و قطر آشكارا در جهت منافع آنها ودشمنی با ما قدم بر می دارند ضمن آنكه وهابی ها سعودی با تغییر روش پیشین خود كه مبتنی بردوری از فرقه های متصوفه بود –زیرا آنها را بدعت گذار و خارج ازدین می دانستند- دراستراتژی جدید خود شروع به نزدیك شدن به این فرقه ها نموده اند وبرای جلب نظر آنها كمك های مالی خوبی نیز به آنها می كنند و در ماه های اخیر نیز خبرهای مبنی بر حضور برخی از كاركنان سفارت عربستان در جشن های صوفی ها در مصر به گوش می رسد. لذا ج.ا.ایران باید با هشیاری و زیركی وبدون جلب توجه و برانگیختن حساسیت ها سعی نماید با شیوخ فرقه های كه اصالت بیشتری دارند و ازلحاظ فكری و اعتقادی دارای عمق می باشند ارتباط برقرار كند و از نزدیك شدن به فرقه های جدید كه پیروان چندانی ندارند و از لحاظ التزامات دینی نیز چندان مقید نیستند خودداری نماید. [۱] -تصوف در شمال آفريقا‘ مجموعه مقالات‘ انتشارات الهدي‘ ۱۳۹۱‘ ص۹۴ [۲] - مرجع سابق ص۹۵ [۳] - مرجع سابق ص۱۰۲ [۴] - صلاح الدين حسن ‘ لعبة «الشيطان الايراني» لاختراق « بوابات القاهرة» البوابة نيوز ‘ص۱ [۵] - همان مرجع ص۲ [۶] -همان مرجع
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 132]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها