تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان میشوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834267391
۹ دی، نمایانگر زیست جهان دینی مردم ایران است/ بصیرت؛ آنتی تز فتنه
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: پرویز امینی در گفتگو با مهر:
۹ دی، نمایانگر زیست جهان دینی مردم ایران است/ بصیرت؛ آنتی تز فتنه
شناسهٔ خبر: 3012760 - چهارشنبه ۹ دی ۱۳۹۴ - ۱۰:۲۹
دین و اندیشه > اندیشمندان
پرویز امینی، جامعه شناس و تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: حرکت جمعی گسترده و اعتراضی مردم در ۹دی ظهور اکنونی و اینجایی جنبش اجتماعی دینی مردم ایران است که عنصر محوری آن زیست جهان اسلامی و شیعی است. به گزارش خبرنگار مهر، پدیده ۹ دی را نمی‌توان اتفاقی مقطعی و بدون عقبه در نظر گرفت. شاید بتوان با اندکی تسامح از پدیده ۹ دی به عنوان جنبش یاد گرد. بررسی این موضوع و همچنین احصای مطالبات ۹ دی و نقش‌ها و اثراتی که این حضور مردم به همراه داشت از جمله بحث‌هایی است که در مورد آن با دکتر پرویز امینی، جامعه شناس و تحلیلگر مسائل سیاسی به گفتگو نشستیم. متن زیر مشروح گفتگوی مهر با این استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی است؛ *آیا ۹ دی را می توان به عنوان یک جنبش اجتماعی در نظر گرفت؟ این پدیده چه عقبه ای دارد؟ ۹دی یک پدیده جمعی، اعتراضی، هویت مند، هدفمند و غیر رسمی و خودجوش بود. به این معنا بخش مهمی از ویژگی های یک جنبش اجتماعی را دارد اما این تعبیر هنوز دقیق نیست اگرچه با تسامح می توان از مفهوم جنبش اجتماعی برای ۹ دی استفاده کرد. چون جنبش های اجتماعی چه در نوع کلاسیک مثل جنبش های کارگری و چه در صورت جدیدش مثل زنان و دانشجویی، کم و بیش «بادوام» هستند ولو این که این دوام از نظر شدت و ضعف و از نظر بازه زمانی و از نظر اثرگذاری متفاوت و متغیر باشد. بنابراین منحصرا اتفاقی که در روز ۹دی سال ۸۸ رخ داد، خودش به خودی خود جنبش اجتماعی نیست اما ظهور خاص و تازه ای از یک جنبش اجتماعی ریشه دار و تاریخی و در واقع با دوام و تاثیر گذار در جامعه ایران خصوصاً در صد و اندی سال گذشته است. در واقع حرکت جمعی و گسترده و اعتراضی مردم در ۹دی ظهور«اکنونی و اینجایی» جنبش اجتماعی دینی(اسلامی و شیعی) مردم ایران است. در این جنبش اجتماعی عنصر محوری شکل دهنده به مطالبات اعضای جنبش، نیروی اصلی به حرکت در آوردن آنها و موجد همبستگی جمعی، مایه جوهری تشخص بخش و هویت ساز جنبش و سازنده دال ها و مدلول های اعتراضی جنبش، «زیست جهان» اسلامی و شیعی است. در واقع حرکت ۹ دی که بعد از حرمت شکنی روز عاشورا و امام حسین(ع) به وجود آمد، چیزی از جنس تحریم تنباکو، حادثه ۱۵ خرداد ۴۲ و نقطه کمال جنبش اجتماعی دینی در ایران، انقلاب اسلامی است. این جنبش موتور محرک حوادثی مانند مشروطیت و ملی شدن صنعت نفت نیز هست. بنابراین جامعه ما تجربه به خصوصی از یک جنبش اجتماعی دیر پا و بادوامی را دارد که در بسیاری از کشورهای اروپایی و اروپایی ماب مثل آمریکا و کانادا و استرالیا و... چندان تجربه نشده یا دست کم در این عمق و گستره تجربه نشده است. اگر در آنجا جنبش های کارگری یا جنبش زنان و مانند اینها قوی ترین جنبش های اجتماعی بوده اند، در جامعه ما جنبش دینی قوی ترین جنبش اجتماعی است و ۹ دی ۸۸،ظرف زمانی و مکانی ظهور آن است. *در تلقی های رایج از جنبش های اجتماعی، معمولا جهت مطالبات و اعتراضات اعضای جنبش متوجه حکومت ها و ساخت های رسمی قدرت است که اتفاقاً در مصادیق پیش از انقلاب اسلامی نیز مانند تحریم تنباکو و ۱۵ خرداد و...تایید می شود، اما حرکت ۹دی چنین نبود. بنابر تلقی که از جنبش اجتماعی دینی در ایران عرض شد، این تفاوت عمده در ظهور جنبش دینی در ایران پیش از انقلاب و ایران بعد از انقلاب اسلامی به خصوص دلیل تفاوت برخورد آن با حکومت که یک نوع تفاوت با یک ویژگی عمده و غالبا مورد اشاره نظریه های جنبش اجتماعی نیز هست، روشن است. ساختار قدرت پیش از انقلاب سکولار و عمدتا مذهب ستیز بود. بنابراین ظهور جنبش اجتماعی دینی به طور طبیعی در اعتراض و تضاد با آن مثل ۱۵ خرداد ۴۲رخ می داد اما با انقلاب اسلامی که بزرگ ترین ظهور جنبش اجتماعی اسلامی در ایران است و شکل گیری یک نظم سیاسی غیر سکولاربه نام جمهوری اسلامی، به طور طبیعی زمینه تضاد و تعارض بین این جنبش اجتماعی و ساختار قدرت تضعیف شده است. بنابراین بیشتر باید انتظار داشته باشیم که جنبش های اجتماعی که ماهیتی سکولار دارند، با ظهوری اعتراضی نسبت به ساختار قدرت اتفاق بیافتند. *چرا«۹ دي» ۸۸ هشت ماه بعد از روز انتخابات سال ۸۸ اتفاق افتاد؟ ۹ دي را بايد در بستري كه شكل گرفت، بررسي كرد. ۹ دي محصول يك پروسه است که طی چند ماه طی شد و نباید تصور کرد دفعتاً به وجود آمده است. يعني ۹ دی محصول «تغییر» یک «فضای ساخته شده» در اولین روزهای بعد از انتخابات در۲۳ خرداد است که به تدریج در حال شکل گیری بود. این تغییر فضا و شرایط، در واقع تغییر «فضای فتنه» به «فضای بصیرت» است. اگر روزهای اول بعد از انتخابات را روزهای اوج فتنه بدانیم، ۹ دي نماد اوج بصيرت جامعه است.
در واقع فتنه و بصیرت دو وضعیت «متضاد» یک جامعه است. بنابراین بصیرت «آنتی تز» فتنه به شمار می آید که مانند آب، آتش فتنه را خاموش می نماید. در واقع فتنه عبارت از شرايط و وضعیتی برای یک جامعه است كه «قدرت تشخيص» حق از باطل برای بخش هایی از آن تضعیف شده باشد یا بر اثر غلبه ابهامات و تردیدها، توان تشخیص خود را از دست داده باشد. شرایطی که خصوصا در روزهای اول بعد از انتخابات عينيت داشت. جنس فتنه از جنس «چالش نرم» است و مواجهه با آن از طریق ابزارهای سخت انتظامی و حتی نیمه سخت قضایی چندان کارایی نخواهد داشت. در واقع باید فضایی به وجود آورد تا وضعیت بهم آمیختگی حق و باطل، شفاف شود به صورتی که آحاد جامعه قدرت تشخیص از دست داده را به دست آورند و این مسئله زمان بر است. *حضور مردم چه نقش ها و اثراتی را برجای گذاشت؟ اجتماع اعتراضی و سراسری مردم در ۹ دی از یک جهت به هشت ماه رادیکالیسمی که بعد از انتخابات بر فضای عمومی تحمیل شده بود و تا هتک مقدسات دینی و مذهبی آنها پیش رفته بود، پایان داد. از یک جهت دیگر ۹ دی یک مقاومت فعال و موثر در برابر خواسته اپوزیسیون و شبه اپوزیسیون داخلی و خارجی بود که تغییر نظام جمهوری اسلامی را به بهانه انتخابات و حوادث بعد از آن دنبال می کردند و این خواسته را ناکام گذاشت. *این پدیده حاوی چه پیام هایی بود؟ با توجه به شعارهای آن و عمق این پدیده چه مولفه هایی در این خصوص قابل احصاست؟ در واقع جامعه ایران برای چندمین بار خط قرمز غیرقابل چشم پوشی خود درباره ارزش ها و اعتقادات مذهبی اش را آشکار کرد و نشان داد این مفروض خطایی درباره فهم جامعه ایران است که سکولاریزم آنچنان در جامعه ایران قوی شده است که با فعال کردن شکاف اسلام-سکولاریزم، می توان از اسلام عبور کرد. *راهپیمایی به عنوان یک نوع مناسک سیاسی در انقلاب اسلامی چه جایگاهی دارد و اهمیت آن از چه حیثی است؟ راهپیمایی ها مثل سنت سالانه راهپیمایی ۲۲ بهمن و برخی اجتماعات خاص مانند ۹دی و ۲۳ تیر ۷۸، در حکم «رسانه» انقلاب اند که واقعیت وجودی جامعه را آنچنانی که هست پدیدار می کنند و یا این کار به جنگ تفسیرهای ساخته شده رسانه های گوناگون درباره مردم ایران پایان می دهند و تفسیر واقعی را جایگزین دیگر تفسیرها می کنند. *۹ دی به عنوان پدیده ای که منجر به ثبات انقلاب اسلامی شد مطرح است در حالی که این پدیده رویکرد انقلابی داشت، چگونه می توان بین این سازش و تنش هماهنگی برقرار کرد؟ پایگاه مردمی انقلاب اسلامی بعد از نظم سیاسی حاصل از آن، یعنی جمهوری اسلامی منقطع و بریده نشد و در صورت بندی های مردمی مثل انتخابات، مثل بسیج مثل اجتماعات مردمی راهپیمایی ۲۲ بهمن و...شکل نهادی به خود گرفت. این ظرفیت مردمی خصوصا در شرایطی که نهادهای رسمی با چالش کارکردی مواجه میشوند، مثل جنگ هشت ساله و مثل حوادث بعد از ۱۸ تیر ۷۸ و مثل ۹دی ۸۸خلاء آنها را پر می کنند. این ظرفیت بنا به طبیعتی که خود دارد و طبیعت مسایلی که در آنها وارد میشود، به صورت سازوکارهای رسمی ظهور نمیکند بلکه ظهوری انقلابی دارد که آگاهانه و اندیشیده شده در مهندسی نظم سیاسی جمهوری اسلامی کار گذاشته شده است. یعنی این نوع نهادسازی پایین به بالا بخشی از نهادپردازی و نظام سازی در جمهوری اسلامی است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها