محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845596752
جای خالی انسان‌شناسی طبیعی در مطالعات قرآنی به چشم می‌خورد
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: احمد پاکتچی:
جای خالی انسان‌شناسی طبیعی در مطالعات قرآنی به چشم می‌خورد
شناسهٔ خبر: 2900204 - دوشنبه ۹ شهریور ۱۳۹۴ - ۱۴:۲۵
دین و اندیشه > همایش ها و میزگردها
پاکتچی در نشست کاربرد الگوهای انسان‌شناسی در مطالعه قرآن کریم گفت: درحال حاضر قرآن‌پژوهان برپایه انسان‌شناسی فرهنگی به مطالعه قرآن می‌پردازندوجای خالی انسان‌شناسی طبیعی درمطالعات قرآنی به چشم می خورد. به گزارش خبرگزاری مهر، نشست «کاربرد الگوهای انسان‌شناسی در مطالعه قرآن کریم» پیش از ظهر دیروز (۸ شهریور ۱۳۹۴) با حضور احمد پاکتچی، مهدی مطیع و محمدحسین شیرزاد و فروغ پارسا در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.احمدپاکتچی در ابتدای این نشست گفت: انسان‌شناسی علمی است که از دو شاخه طبیعی و فرهنگی تشکیل شده است. در حال حاضر قرآن‌پژوهان برپایه انسان‌شناسی فرهنگی به مطالعه قرآن می‌پردازند و جای خالی انسان‌شناسی طبیعی در مطالعات قرآنی به چشم می‌خورد. پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود این است که «انسان‌شناسی» چگونه جای خود را در مطالعات قرآنی باز کرد؟ در پاسخ به این سوال باید به روند مطالعات قرآنی در اندیشه‌های «سیدجمال‌الدین اسدآبادی» و شاگرد وی «شیخ محمد عبده» اشاره کنم.وی در ادامه گفت: عبده به طور عملی اندیشه سیدجمال‌الدین اسدآبادی در مطالعات قرآنی را ادامه داد و کتاب «تفسیر المنار» را نگاشت. وی در این کتاب به ضرورت مطالعه علوم مختلف برای تفسیر قرآن اشاره می‌کند و سومین علوم برای تفسیر قرآن را اشراف مفسر به «احوال بشر» می‌داند و درباره این علم که همان انسان‌شناسی است در سه صفحه به طور مفصل توضیح می‌دهد.وی با بیان اینکه، جریان و جایگاه انسان‌شناسی در مطالعه قرآن کریم پس از عبده در دو شاخه مطالعاتی ادامه یافت، اظهار کرد: عده‌ای از پژوهشگران سنت عبده را در مطالعات قرآنی ادامه دادند و پژوهشگران دیگری مانند «محمد آرگون»، «فضل الرحمن» و «محمود شکری الآلولسی» از جمله پژوهشگران دیگری بودند که شاخه‌ای مستقل در پژوهش قرآنی بر پایه انسان‌شناسی را پدید آوردند. از دهه ۱۹۵۰ تک نگاشت‌های انسان‌شناسی و پژوهش‌های قرآنی برپایه این علم در میان مسلمانان و مستشرقان آغاز شد. «محمد حمیدالله» نخستین مفسری بود که بر مبنای سوره «قریش» به تفسیر آن پرداخت و واژه «ایلاف» در این سوره را روابط اقتصادی و دیپلماتیکی شهر مکه عنوان کرد.پاکتچی با اشاره به سابقه پژوهش قرآنی بر پایه انسان‌شناسی در میان مستشرقان فرانسوی و هلندی گفت: «فضل الرحمن» به عنوان یکی از مفسران نام‌آشنا در عرصه قرآن تأکید می‌کند که امروزه برای مسلمانان لازم و ضروری است تا تفسیرهای جامعه‌شناسانه، انسان‌شناسانه و عرضه‌شناسانه با قرآن داشته باشند تا بتوانند قرآن را با نیازهای اساسی زندگی خود منطبق کنند. اگر رویکرد پیوند و ارتباط بین آیات را فراموش کنیم ارتباط قرآن با تاریخ از دست می‌رود.وی با بیان اینکه در ایران نیز گام‌های اساسی در مطالعات قرآنی بر پایه انسان‌شناسی برداشته شده است، اظهار کرد: در حدود ۱۳ سال در دانشگاه امام صادق(ع) مجموعه درس‌هایی با عنوان «بررسی آراء و نظرات محققان قرآن کریم» برای دانشجویان تصویب شد، این درس‌ها تا سال ۹۰ به دانشجویان ارایه می‌شد تا اینکه مجموعه مستقلی جایگزین آنها شد. در سال ۱۳۹۱ نیز مجموعه مطالعه دینی و آیینی به صورت سلسله مباحث در دانشگاه امام صادق(ع) ارایه شد و در حال حاضر ۴ هزار صفحه مطلب پیاده شده از این سلسله مباحث در دست است که در آینده نزدیک منتشر می‌شود.پاکتچی به برقراری پیوستار گفتمان معانی در مطالعات قرآنی اشاره کرد و افزود: زبان عربی متشکل از شبکه‌ای از معانی است که پیدا کردن این شبکه نیز تنها با مطالعات معناشناسی امکان‌پذیر نیست. برای دست یافتن به این مطالعات باید از شیوه زندگی اعراب اطلاعاتی به دست آورد.پاکتچی در ادامه سخنانش به شاخه‌های مطالعاتی در پایه انسان‌شناسی فرهنگی پرداخت و گفت: خویشاوندی و خانواده، اسکان و شهرنشینی، تعلیم و تربیت و انسان‌شناسی اقتصادی و سیاسی شاخه‌های موجود در انسان‌شناسی فرهنگی است.وی در پایان برخی آیات قرآن را شاهد مثال شاخه‌های انسان‌شناسی فرهنگی آورد و گفت: آیه ۵۳ سوره فرقان آیه ۴ سوره احزاب از جمله آیاتی هستند که به مسأله انسان‌شناسی فرهنگی در شاخه خویشاوندی و خانواده اشاره می‌کنند.مهدی مطیع دیگر سخنران نشست «کاربرد الگوهای انسان‌شناسی در مطالعه قرآن کریم» بود. وی تغییرات فرهنگی در قرآن را مبنای بحث خود قرار داد و خطاب به حاضران گفت: وقتی می‌توانیم درک شایسته و درستی از آیات قرآن داشته باشیم که بتوانیم فضا و فرهنگ زمان نزول قرآن را درک کنیم واژه‌ها در زمان حاضر بار معنایی جدیدی به خود گرفته است و بعد از شکل‌گیری مفاهیم فرهنگ به وجود می‌آید.وی با اشاره به واژه «مالکیت» در قرآن گفت: مالکیت واژه‌ای است که تصورات مختلفی از آن در ذهن بشر وجود دارد. هنوز خانواده‌‌هایی در پاکستان هستند که دست و پای فرزندان خود را به شکل ضربدری قطع می‌کنند زیرا اعتقاد دارند مالک فرزندان خود هستند و با این کار گدایان خوبی از فرزندان خود به وجود می‌آورند.این پژوهشگر قرآن در ادامه به تغییرات پرنده‌سانی در قرآن اشاره کرد و گفت: این مدل تغییر الگویی است که در قرآن و به منظور تغییرات فرهنگی دیده می‌شود. مفهوم قرآنی از «مالکیت» تنها برای خداست. این واژه در زمانه جدید مفهوم جدیدتری به خود گرفته است مفهومی که درباره آن مقالات و پایان‌نامه‌های بسیار نوشته شده است. انگاره‌ای که از این واژه به وجود آمده این است که انسانی مال یک انسان دیگر می‌شود. سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که در حوزه نزول قرآن مالکیت این‌چنینی به چه معنا است؟ به عنوان مثال «برده‌داری» در حوزه علوم قرآنی از واژه‌های مهمی به شمار می‌رود که مالکیت و خانواده را تحت الشعاع قرار می‌دهد. قرآن در تغییر پرنده‌سانی که به آن اشاره کردم، مفاهیمی مانند آزادسازی بردگان، ظلم نکردن به بردگان را مطرح می‌کند تا از این مجرا انگاره برده‌داری عوض شود.مطیع در بخش دیگری از سخنان خود به واژه «قبیله» در قرآن اشاره کرد و گفت: انسان و جان انسان در زمان نزول قرآن چندان برای افراد مهم نبود حتی مفهوم ازدواج در آن زمان به لحاظ عاطفی مورد نظر خانواده‌ها نبوده آنچه در آن زمان محور قرار داشت «قبیله» بود. تمامی ازدواج‌ها تنها برای حفظ قبیله انجام می‌شد. زن و جایگاه زن چندان برای افراد مهم نبود زیرا زن و حضور او تنها براین این مسئله بود تا قبیله‌ای شکل بگیرد و کیان قبیله از بین نرود.وی با تأکید دوباره بر اینکه برای درک زبان قرآن باید بستر فرهنگی نزول آن را در نظر گرفت گفت: قرآن یک کتاب آکادمیک نیست. قرآن کتاب زندگی است و زندگی نیز در بستر فرهنگ شکل می‌گیرد. به نظر من قرآن پیش از آنکه دارای ابعاد نگرشی باشد دارای بعد انگیزشی است، وقتی انگاره‌ها عوض می‌شوند روح جدیدی در واژه‌ها و در مفاهیم دمیده می‌شود و آرام آرام آموزه‌های فرهنگی نیز تغییر می‌کند.در ادامه این نشست محمدحسین شیرزاد مقاله علمی خود با موضوع «انسان‌شناسی اقتصادی» را ارایه کرد. وی در ارایه این مقاله به معناشناسی واژه‌های قرآنی با موضوع اقتصادی پرداخت و گفت: انسان‌شناسی اقتصادی یکی از شاخه‌های علم انسان‌شناسی است. عالمان این شاخه علمی به ابعاد اقتصادی زندگی مردم از تولید، توزیع و مصرف و مبادلات اقتصادی می‌پردازد.شیرزاد در ادامه گفت: تجارت نقطه عطف مردم شبه‌جزیره بود، این مردمان در عصر نزول قرآن زندگی منحصر به فردی داشتند مبادلات اقتصادی دوسویه که همان مبادله کالا به کالاست در قرآن با واژه‌‌هایی مانند «شراء»، «قرض»، «ربا»، «تجارت»، «ربوا» و «بیع» ارایه شده است.این پژوهشگر قرآن را مانند یک مکان باستانی دانست و پژوهشگر قرآن را باستان‌شناسی که قرار است هر آنچه در قرآن پیدا می‌کند را تبارشناسی کند. شیرزاد در پایان واژه‌های اقتصادی قرآن را با ذکر مثال‌هایی برای حاضران تشریح کرد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 32]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها