محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827326674
جهانی شدن و فرهنگ مهدویت از دیدگاه آیات قرآن کریم و روایات اسلامی
واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
جهانی شدن و فرهنگ مهدویت از دیدگاه آیات قرآن کریم و روایات اسلامی
شیعه با ارائه نظریه «حکومت جهانی حضرت مهدی(عج)» در طول قرنها و سالهای متمادی، داعیه‌دار اصلی جهان‌شمولی در عرصه های فرهنگی، سیاسی و... بوده است.
بخش دوم و پایانی حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) (مهدویت) و آینده فرهنگی جهان در بینش اسلامی (آیات قرآن و احادیث اسلامی)، تشکیل حکومت جهانی مطرح است، اما نه به این معنا که ملتها و اقوام دیگر وجود خارجی نداشته باشند و یا ماهیت آن‌ها از نظر بینش اسلامی زیر سوال رود. از این‌رو هرچند اسلام تشکیل امت واحد جهانی ـ اسلامی را نوید داده است، آن را منوط به نابودی ملتها نمیداند، بلکه معیار امت واحد از نظر اسلام، داشتن عقیده توحیدی است. اسلام به جامعه جهانی با حفظ ملیّتهای مختلف معتقد است، نه حذف آن ملیّتها. (صوفی‌آبادی، 1383: 109) با توجه به آموزههای اشاره شده در آیات قرآن کریم و روایات و احادیث دین اسلام، فرهنگ در عصر جهانی شدن مهدوی، هم به اشتراکات توجه دارد و هم به تفاوتهای فرهنگی و این در حالی است که هیچ‌کدام را برای رسیدن به دیگری از سر راه برنمی‌دارد؛ زیرا از طرفی تنوع و تفاوت فرهنگی باعث نشاط جامعه میگردد و از دیگر جهت، حذف این تفاوتهای فرهنگی، بازتابهای سیاسی و اجتماعی انکارناپذیری در جامعه دارد و همچنین وجود عناصر وحدت‌بخش فرهنگی در جامعه، سبب می‌شود همه افراد در یک مسیر و دارای انسجام و همبستگی اجتماعی باشند. (ربانی، 1388: 197) در روزگار جهانی شدن مهدوی، در زیرساختها که جهان‌بینی (باورها)، ارزشها و هنجارها را در‌بر میگیرد، نوعی همسانی یا وحدت فرهنگی وجود دارد؛ زیرا ویژگیهای این جامعه عبارت است از فراگیری اموری مانند جهان‌بینی الهی و توحیدی، هنجارهای اسلامی ـ دینی و هنجارهای اخلاقی. در دوران ظهور حضرت مهدی(عج)، یکپارچگی و یگانگی واقعی که همان جهان‌بینی الهی و توحیدی است بر همه جوامع حاکم خواهد شد و بر اساس این جهان‌بینی، ارزشها و هنجارهای اسلامی در تمام فرهنگ‌ها وجود خواهد داشت. راه و روش او که بر عدل و حق استوار است با فطرت و سرشت انسانها نیز هماهنگ و سازگار است و همگان زیر پرچم توحید و ایدئولوژی اسلامی و دین واحد گرد میآیند. (ربانی، 1388، 204 - 205) امام علی(ع) میفرماید: ... ای مالک، در این زمان قائم ما قیام کند و همه را بر یک مرام و عقیده گرد آورد. (نعمانی، 1397: 206) ویژگیهای فرهنگی جامعه جهانی حضرت مهدی(عج) (مهدویت) 1. رشد علم و آگاهی در زمان ظهور حضرت مهدی(عج) بشر چنان در پی فراگیری علم و دانش خواهد بود که امام باقر(ع) در این زمینه میفرماید: در زمان مهدی(عج) به همه شما حکمت و علم بیاموزند، تا آن‌جا که زنان در خانهها با کتاب خدا و سنت پیامبر قضاوت کنند. (مجلسی، 1404: ج52، 352، ح106) 2. فراگیر شدن جهان‌بینی الهی ـ توحیدی یکی دیگر از ویژگیهای عصر ظهور، فراگیر شدن اصل توحید و ایمان به وحدانیت خداوند است. در این‌باره در بخشی از کلام امام محمد باقر(ع) آمده است: به خدا سوگند، [حضرت مهدی و یارانش] میجنگند تا اینکه خداوند به یگانگی خوانده شود و هیچ شریکی برای او قرار نگیرد. (همو: ج52، 345)در حدیث دیگری که امام رضا(ع) از پیامبر(ص) امامان پیش از خود نقل می‌کند، خداوند میفرماید:به عزت و جلالم قسم... چنان وی را با لشکریان خود یاری دهم که همه مردم بر یگانگی من گواهی دهند. (صافی گلپایگانی، 1419: 61) 3. فراگیری هنجارهای اسلامی ـ دینی حضرت علی(ع) در این‌باره میفرماید:به هنگام ظهور حضرت مهدی(عج) مردم به کارهای عبادی و شرعیات و دین‌داری و نماز جماعتها روی میآورند و کسی باقی نمیماند که به خاندان پیامبر کینه و دشمنی ورزد. (همو: 474) 4. فراگیری هنجارهای اخلاقی از ویژگیهای عصر ظهور، فراگیری هنجارهای اخلاقی در جامعه مهدوی است. حضرت علی(ع) در این‌باره میفرماید: هنگامی که قائم ما قیام می‌کند... کینههای بندگان نسبت به یکدیگر از دل‌هایشان زدوده میگردد. (مجلسی، 1404: ج52، 316، ح11؛: ج10، 104؛ صدوق، 1389: ج2، 541) همچنین در این‌باره بیان شده است زمانی که حضرت مهدی(عج) قیام می‌کند، خداوند غنا و بی‌نیازی را در دل بندگانش مینهد، به‌گونه‌ای که حضرت اعلام می‌کند هرکس به مال و ثروت نیاز دارد بیاید، ولی کسی برای آن، پیش‌قدم نمیشود. (ابن‌طاووس، 1423: 64) حکومت واحد جهانی حضرت مهدی(عج) ایده جهان‌شمولی یا تشکیل حکومت واحد جهانی برای نخستین‌بار از سوی دین ارائه شده است و تمامی ادیان بزرگ، مردم را برای تشکیل امتی واحد، دعوت کرده‌اند. رابرتسون، مینویسد: ایده اینکه جهان به صورت یک جامعه واحد در‌آید و یا حد‌اقل به صورت بالقوه این‌چنین شود، تاریخی طولانی داشته که در آن سخن از بهشت جهان‌شمول در روی زمین و یا پادشاهی خداوند بر روی زمین گفته شده است. در برخی از جنبشهای جدید مذهبی نیز گامهایی مشخص برای دست‌یابی به سازمانهای جهان‌شمول مذهبی، برداشته شده است. (رابرتسون، 1381: 186) از نظر آیات قرآن و روایات اسلامی، دین اسلام ـ به عنوان کامل‌ترین دین ـ به بهترین شکل میتواند پاسخ‌گوی نیازهای انسان و جهان و از بین برنده کاستیها و مشکلات باشد، هرچند واترز میگوید: طی قرون متمادی، مذاهب بزرگ جهان، یعنی اسلام، مسیحیت، بوداییسم و هندوییسم، مجموعه‌ای از ارزشهای خاص را به پیروان خود عرضه داشتهاند که هم از اقتصاد و هم از حکومت، در مرتبتهای بالاتر قرار گرفته است، به‌خصوص که این مذاهب مفهومی جهان‌گرایانه از رسالت بودند. (هنیس، 1381: 242) اسلام میخواهد تمام اختلافها و جداییهایی که به نامهای گوناگون پدید آمده‌اند، به وسیله عقیده توحید از میان ببرد. اختلافات نژادی، طبقاتی، ملّی، وطنی، جغرافیایی، مسلکی، حزبی، زبانی و... همه باید از میان برود و سبب امتیاز و افتخار نباشد. حتی باید اختلافات دینی نیز کنار گذاشته شود و همه تسلیم فرمان خدا باشند. قرآن در این زمینه میفرماید: قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى کَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ؛ (آل عمران: 64) بگو: اى اهل کتاب، بیایید بر سر سخنى که میان ما و شما یکسان است بایستیم.اسلام دینی جهانی است و کلیه دستورها و نظام‌های اسلامی اعم از نظام سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، خانواده، اخلاق و... جهانیاند. جوهر تفکر اسلامی و به‌خصوص تفکر شیعی، حکومت به شیوه جهانی است نه ملی و نیز جهان‌بینی اسلامی در مورد جهان، خدا، انسان، تاریخ، جامعه، زندگی، فن آوری و سایر نظامات لازم بشری از این جوهر فکری نشئت میگیرد. از دیدگاه استاد شهید مطهری، مهدویت یک فلسفه بزرگ جهانی است؛ چون اسلام دینی جهانی است و تشیع به معنای واقعی امری حزبی و ملی یا فرقه‌ای که به گروهی خاص اختصاص داشته باشد، نیست، بلکه تشیع عقیده‌ای جهان‌شمول و مختص به همه انسانهاست. وقتی قرآن میفرماید: وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ (انبیاء: 105) از زمین صحبت می‌کند، نه از این منطقه و آن منطقه و این قوم و آن نژاد. (اباذری، 1383: 378) اعتقاد به ظهور منجی و مهدویت در معنای عام خود، باور فراگیر دینی در بین انسانها بوده است. در ادیان مختلف، این اعتقاد، به نحو ملموس و بارزی تجلی یافته و منجی با تعابیر مختلفی چون «کالکی» در آیین هندو، «مسیحا» در یهود و مسیحیت، «سوشیانت» در زرتشت و در نهایت، «مهدی(عج)» در فرهنگ اسلامی یاد شده است. (توفیقی، 1387: 114 - 120) چنین تعابیر و باورهایی به‌رغم تفاوتها در تأکید بر ظهور یک منجی برای گشودن راه جدیدی فراسوی انسان جهت نیل به سعادت ابدی مشترکند.در اسلام، به‌ویژه در مکتب تشیع نیز، توجه به آینده و تشکیل حکومت واحد جهانی بر اساس قسط و عدل تحت رهبری امام معصوم، جایگاهی ویژه دارد. اکنون به برخی از آیات و روایات مربوط به این موضوع اشاره میکنیم:هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ. (توبه: 33)او کسى است که پیامبرش را با هدایت و دین درست، فرستاد تا آن را بر هرچه دین است پیروز گرداند، هرچند مشرکان خوش نداشته باشند. در روایات آمده است که علی(ع) هنگام تلاوت این آیه از یاران خود پرسید: «آیا این پیروزی حاصل شده است؟» گفتند: آری. فرمود:کلا، هو الذی نفسی بیده، حتی لا یبقی قریة الا و ینادی بشهادة ان لا اله الا الله بکرة و عشیاً؛ (مجمع البیان، ذیل آیه 4 سوره صف، به نقل از: طاهری، 1382: 200) نه، سوگند به کسی که جانم به دست او است، این پیروزی، آشکار نمیشود، تا زمانی که هیچ آبادی روی زمین باقی نماند، مگر آن‌که صبح و شام بانگ لااله الا الله از آن به گوش رسد.وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ (انبیاء: 105) و در حقیقت، در زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد. در مجمع البیان طبرسی، ذیل این آیه از امام باقر(ع) نقل شده که فرمود:آنان، همان یاران حضرت مهدی در آخرالزمان هستند. (طاهری، 1382: 199)بنابراین، اعتقاد به تشکیل حکومت واحد جهانی، از قرآن کریم و روایات اهل‌بیت(ع) نشئت گرفته که خداوند وعده تحقق آن را داده است. ضرورت تشکیل حکومت جهانی وضعیت و نمای کلی جهان، نشان‌گر این است که خطر جنگ، فقر، نابرابری، پرخاش‌گری، سودجویی، ظلم و فساد و... جهان را کاملاً تهدید می‌کند. حالت کنونی مردم جهان، که در ترس و التهاب به سر میبرند، کانون اساسی فکری برای تشکیل حکومت واحد جهانی و مایه از بین رفتن هر نوع اختلاف و زایل شدن اسباب جنگهای خانمان‌سوز است. در سایه چنین حکومتی است که بشر، به سعادت و عزت میرسد و مردم جهان از نعمتهای الهی و موهبتهای طبیعی، به‌طور مساوی استفاده میکنند. (کارگر، 1387: 53) بخش بزرگ تضادها، کشمکشها، استضعافها و استکبارها در کل جامعه بشری، از حکومتها و درون کاخها سرچشمه گرفته و به دست دولتها و حکم‌فرمایان در میان انسانها گسترش مییابد. اینان برای گسترش قدرت و استوارسازی بیش‌تر پایههای حکومت خود، به جذب منافع بیش‌تر دست مییازیدند و تضاد و درگیری به وجود میآوردند. نتیجه آن جنگها و ویرانیهای بسیار و انواع ظلمها و ستم‌ها، بهره‌کشی و سلب آزادیهای فردی است. با تأملی نسبت به آینده بشر و خصومتهایی که میان ملتهای مختلف پدید آمده که مانند آتش زیر خاکستر، آبستن فجایعی در آینده بشریت است و خصوصاً با طرح نظریه برخورد تمدن‌ها که از سوی برخی روشن‌فکران امریکایی، از جمله «ساموئل هانتینگتون» داده شده، درمییابیم که چه خطر عظیمی، جامعه بشری را تهدید می‌کند. آیت‌الله مکارم شیرازی در این مورد میفرماید: کم‌کم زمانی فرا میرسد که وجود حکومت واحد جهانی برای پایان دادن به کشمکشهای روزافزون قدرتهای بزرگ، برای کنار زدن دین از لب پرتگاه جنگ، به عنوان یک ضرورت و یک واقعیت اجتنابناپذیر احساس میگردد که باید سرانجام این مرزهای ساختگی و دردسر ساز برچیده شود و همه مردم زیر یک پرچم و با یک قانون زندگی کنند. (آیتی، 1383: 360) پلوتاک، مورخ و نویسنده یونانی (46 - 120م) مینویسد: بر مردم است که مجتمع واحدی را تشکیل داده و قانون واحدی را متابعت کنند تا به سعادت برسند. (اباذری،1383: 380) شهید مطهری این بحث را به عنوان تکامل تاریخ و سیر آن به سوی تحقق جامعه واحد جهانی مطرح می‌کند و میفرماید: باید گفت جامعهها و تمدن‌ها و فرهنگ‌ها به سوی یگانه شدن، متحد‌الشکل شدن و در نهایت امر، در یکدیگر ادغام شدن سیر میکنند و آینده جوامع انسانی، جامعه جهانی واحد تکامل یافته‌ای است که در آن همه ارزشهای انسانیت به فعلیت میرسد و انسان به کمال حقیقی و سعادت واقعی خود و بالأخره انسانیت اصیل خود خواهد رسید. (رضوانی، 1381: 105) اسلام از همان ابتدا با قاطعیت تمام به عنوان وعده‌ای الهی از آینده‌ای بسیار روشن و درخشان خبر داده است که با تکامل فکری و عقلی بشر، جامعه‌ای کامل و پاک به نام جامعه مهدوی در ابعاد جهانی تشکیل خواهد شد. مقایسه جهانی شدن و حکومت واحد جهانی حضرت مهدی(عج) (با تأکید بر بعد فرهنگی) پس از روشن شدن معنا و مفهوم جهانی شدن و حکومت واحد جهانی حضرت مهدی(عج) (مهدویت)، اکنون به مقایسه و بررسی وجه اشتراک و تمایز این دو دیدگاه میپردازیم. 1. هرچند پدیده جهانی شدن به سرعت در حال گسترش و پیشروی در عرصههای مختلف جهانی است، اما امری مبهم، نارسا و پیچیده است. ژان ماری گینو در این‌باره مینویسد: وضعیت اجتماعات انسانی در تجربههای جهانی شدن، با وضعیت شخص نا‌بینایی قابل مقایسه است که ناگهان بیناییاش را به دست میآورد و فقط یک اسطوره از عهده شرح هیجاناتی برمی‌آید که این دگردیسی برخواهد انگیخت. رویارویی بی‌واسطه فرد با جهانی شدن دنیا سُکر‌آور است، منتها شرایط دموکراسی را از ریشه دگرگون می‌کند. (ماری گنو، 1379: 17) در حالی‌که تصویر حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) به روشنی در روایات و احادیث بیان شده و ویژگیها و ساختار و ابعاد این حکومت با دقت هرچه تمام‌تر ترسیم و تبیین گشته است و هیچ‌گونه ابهام و کاستی در آن وجود ندارد. 2. جهانی شدن از نظر فرهنگی و اجتماعی، ادعای نزدیکی و پیوند فرهنگ‌ها را دارد. اما روشن است که بر خلاف نظر مدعیان، در جهان آینده، یکپارچگی به وجود نخواهد آمد (جنگ تمدن‌ها)؛ زیرا غرب با تحمیل و اجبار مدلها و الگوهای خود بر دیگر فرهنگ‌ها و جوامع، درصدد سلطه بر همه جهان است.آلن دوبنوآ مینویسد: ملتها و فرهنگ‌ها عوامل راستین تاریخند. سرمایه‌داری دموکراتیک، اینک صاحب بلامنازع میدان است، اما اشتباهی بزرگ است که فکر کنیم برای همیشه میتواند صحنه را کنترل کند و با پیروزیاش تاریخ متوقف خواهد شد. (کارگر، 1387: 60) این برخوردها و تضاد تمدن‌ها، جهان را آبستن التهاب و تنش می‌کند، در حالی که در عصر ظهور مورد اشاره در روایات اسلامی، نشانی از اختلاف و کشمکش و حتی سلطه‌جویی تمدن‌ها و فرهنگ‌ها نخواهد بود. جهانی شدن اسلامی مبتنی بر گرایشهای فکری و منطبق با عقلانیت و معیارها و ارزشهای انسانی بوده و با آزادی و انتخاب صورت میگیرد. (مرقاتی، 1382: 316) 3. یکی از ویژگیهای برجسته جامعه جهانی موعود، این است که همگان در آن یکتا‌پرستند و خدا را به یگانگی میپرستند و شریکی برای او قرار نمیدهند و دین برتر و آیین پذیرفته شده مردم، اسلام خواهد بود. حضرت علی(ع) میفرماید: هیچ آبادی نخواهد ماند، مگر آن‌که در آن‌جا هر صبح و شام، به یکتایی خدا، شهادت داده خواهد شد. (مجلسی، 1404: ج51، 60) همچنین، قرآن، محور زندگی بشر قرار میگیرد. حضرت علی(ع) فرمود: وَ یَعْطِفُ الرَّأْیَ عَلَى الْقُرْآنِ إِذَا عَطَفُوا الْقُرْآنَ عَلَى الرَّأْی؛ (شریف رضی، 1385: 195، خطبه 138) در آن هنگام که مردم قرآن را به رأی خود تفسیر کنند، امام زمان، آرا و نظر مردم را تابع قرآن قرار خواهد داد. از این کلام امیرالمؤمنین(ع) مشخص میگردد که در عصر حکومت مهدی(عج)، محور همه‌چیز و همه آرا و عقاید، قرآن خواهد بود، در حالی که در وضعیت جهانی شدن، نه‌تنها قرآن در جامعه بشری محور نیست، بلکه کوشش می‌شود که قرآن از صحنه خارج شود و اگر هم در برخی از جوامع، حضور کم‌رنگی دارد، می‌کوشند آیات قرآن را طبق نظر خود تفسیر کنند. 4. از نظر برخی، جهانی‌سازی باعث ایجاد تعامل و برابری فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جوامع می‌شود و همگان از محصولات فرهنگی و ارتباطات استفاده کرده و در نتیجه تفاوتها و نابرابریها از میان میرود. اما از نظر دیوید هلد، رشد ارتباطات جهانی و جریانهای فرهنگی ـ بر خلاف آن‌چه تبلیغ می‌شود ـ باعث تشدید نا برابریها در عرصه تولید و توزیع کالاها، خدمات و امتیازات شده است. دارندورف نیز ادعا می‌کند: «در این وضعیت تعداد فزاینده‌ای از مردم ـ به‌ویژه نسل جوان‌تر ـ از بازار کار طرد خواهند شد.» (کارگر، 1387: 62)، در حالی که رکن اساسی حکومت حضرت مهدی(عج) رفع نابرابری و تبعیض و استفاده کامل از منابع طبیعی جهان خواهد بود. 5. حکومت واحد جهانی حضرت مهدی(عج) بر مبنای حاکمیت عقل است؛ زیرا عقل انسانها در عصر ظهور به کمال میرسد، در حالی که حکومت بر اساس جهانی شدن، بر مبنای هواهای نفسانی و تمایلات فردی شکل میگیرد. در حدیثی از امام باقر(ع) میخوانیم:اذا قام قائمنا وضع یده علی رءوس العباد فجمع به عقولهم و اکمل به اخلاقهم؛ (مجلسی، 1404: ج52، 336)قائم ما به هنگام رستاخیز خویش، [به تأیید الهی] نیروهای عقلانی تودهها را تمرکز می‌دهد و خردها و دریافتهای خلق را به کمال میرساند. 6. در عصر جهانی شدن، دانش پیشرفته، در انحصار کشورهای خاصی است و این کشورها به دلیل منابع نامحدود خود از انتقال آن به کشورهای دیگر جلوگیری میکنند، در حالی که توسعه علمی از ویژگیهای بارز حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) است. در حدیثی شریف از امام صادق(ع) میخوانیم:الْعِلْمُ سَبْعَةٌ وَ عِشْرُونَ حَرْفاً فَجَمِیعُ مَا جَاءَتْ بِهِ الرُّسُلُ حَرْفَانِ فَلَمْ یَعْرِفِ النَّاسُ حَتَّى الْیَوْمِ غَیْرَ الْحَرْفَیْنِ فَإِذَا قَامَ قَائِمُنَا أَخْرَجَ الْخَمْسَةَ وَ الْعِشْرِینَ حَرْفاً فَبَثَّهَا فِی النَّاسِ وَ ضَمَّ إِلَیْهَا الْحَرْفَیْنِ حَتَّى یَبُثَّهَا سَبْعَةً وَ عِشْرِینَ حَرْفاً؛ (مجلسی، 1404: ج52، 336) علم و دانش، بیست و هفت حرف است. تمام آن‌چه پیامبران الهی برای مردم آوردند، دو حرف بیش نبود و مردم تا کنون جز آن دو حرف را نشناخته‌اند، اما هنگامی که قائم ما قیام کند، بیست و پنج حرف دیگر را آشکار و در میان مردم منتشر میسازد و دو حرف دیگر را با آن ضمیمه می‌کند تا بیست و هفت حرف، کامل و منتشر گردد. 7. از دیگر معایب و نقصهای بزرگ جهانی شدن، عدم مدیریت واحد در جهان، ظهور بلوکهای قدرت و گسترش واحدهای سیاسی قدرتمند و متنازع با هم است. این مشکل در حکومت جهانی به خوبی حل شده و جهان، تحت فرمان آن حضرت است. کشورهای جهان تحت رهبری واحد، اداره و مدیریت خواهند شد و کارگزاران و یاران نزدیک ایشان، حکومت بر واحدهای سیاسی را بر عهده خواهد گرفت، چنان‌که امام صادق(ع) میفرماید: مهدی، اصحاب خویش را به تمامی شهرها و بلاد اعزام می‌کند و آنان را به عدالت و احسان فرمان می‌دهد. (کارگر، 1387: 60) امتیازات حکومت واحد جهانی حضرت مهدی، منحصر به همین موارد مطرح شده نیست، بلکه ما در حد نیاز این نوشتار، به آن اشاره کردیم. نتیجه انسان‌های صادق و عدالت‌خواه همواره از وجود فاصلهها و تبعیضها به ستوه آمده و با طرح شعار جهانی‌سازی و مدیریت یگانه برای همه انسانها و اقتصاد واحد و داد و ستدی جهانی و بهداشتی جهانی، در این اندیشه بودند که تبعیضها را محو کنند. بهترین تعبیر در این‌باره و آموزش این معیار، والاسخن امام صادق(ع) است: فإنّک إذا تأمّلت العالم بفکرک، و میّزته بعقلک، وجدته کالبیت المبنیّ المعدّ فیه جمیع ما یحتاج الیه عباده... و الانسان کالمملّک ذلک البیت، و المخوّل جمیع ما فیه. (الحیاه، ج1، 625، به نقل از: حکیمی، 1381: 106) اگر در اندیشه خود درباره جهان تأمل کنی و به عقل خود درصدد شناخت آن برآیی، آن را همچون خانه‌ای خواهی دید که ساخته و پرداخته شده و هرچه مورد نیاز بندگان بوده در آن فراهم آمده است و انسان همچون مالک این خانه شده که همه آن‌چه در آن است به خواست خدا به اختیار وی قرار گرفته است. در این تعالیم اسلامی از کره زمین به بیت و خانه تعبیر شده و انسان به‌طور مطلق از هر نژاد و رنگ و زبان و ملیت و طبقه‌ای، مالک این خانه به حساب آمده است. آری، انسانها در طبیعت خود میل به با هم بودن و اجتماعی شدن را دارند. پیامبران الهی از پیشتازان این طرح در اندیشه و عمل بودند، به‌ویژه اسلام که مترقی‌ترین ادیان است. تعبیر ژرف و انسانی امام علی(ع) در نهج البلاغه بیان‌گر این حقیقت جاودانه در فرهنگ اسلامی است: أَشْعِرْ قَلْبَکَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِیَّةِ وَ الْمَحَبَّةَ لَهُمْ ... فَإِنَّهُمْ صِنْفَانِ: إِمَّا أَخٌ لَکَ فِی الدِّینِ وَ إِمَّا نَظِیرٌ لَکَ فِی الْخَلْقِ. (شریف رضی، 1385: 404، نامه 53) مهرورزی نسبت به مردم و دوست داشتن آنان را در خود نهادینه کن؛ زیرا مردم دو گروهند: یا برادران دینی تو هستند، یا برادران نوعی (انسانی) تو، که در آفرینش همانند تو هستند. این بخش از نامه به روشنی، نفی تفکر راسیزم، آپارتاید و الیتیسم را اعلام کرده و تفکر انترناسیونالیسم و کاسموپولیتانیسم که بر مبنای برادری و برابری همه ملتها هستند را تأیید مینماید. (شریف رضی، 1385: 405) پدیده جهانی شدن، امری فراگیر، گسترش یابنده، پیچیده و دارای آثار و پیامدهای گوناگون در زندگی بشر است، به‌طوری که شرایط زندگی انسانها را در بیش‌تر جنبههای آن دستخوش دگرگونیهای عمیق کرده است. گسترش سریع ارتباطات و نزدیکی جوامع به یکدیگر و تعامل و هم‌فکری در مورد مسائل جهان، بالا رفتن سطح سواد و معلومات، برخی از وجوه مثبت و قابل قبول جهانی شدن است. از این‌رو نمیتوان گسترش نوآوریهای اقتصادی در سرتاسر جهان، تغییر و تحولات ارتباطات و تکنولوژی، در‌هم‌تنیدگی و نزدیکی روابط و افکار و اندیشههای بشری و... را نادیده گرفت و نسبت به آن بی‌تفاوت بود. از طرف دیگر، پیچیدگی، مهم و جدید بودن مباحث و موضوعات آن و نیز جنبهها و پیامدهای منفی آن، که رو به فزونی است و اینکه در پس پرده این روند، عوامل و کارگزارانی قرار دارند، ایجاب می‌کند که با دقت و هوشمندانه مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. جریان اوضاع جهانی و پیشرفتهایی که نصیب بشر در امور مادی شده است و روابط نزدیکی که به واسطه وسایل ارتباط کنونی با هم پیدا کرده‌اند، همه را به یک اتحاد واقعی و همکاری صمیمانه و برادری حقیقی بیش‌تر محتاج کرده است. هرچه جلوتر برویم، این احتیاج را بیش‌تر احساس میکنیم؛ یعنی آن دهکده جهانی که دانشمندان غربی در قرن بیستم احتمالش را داده‌اند، اسلام، در هزار و چهارصد سال پیش، با تأکید فراوان و قطعیت و حتمیت، از آن خبر داده و حتی کیفیت وقوع آن و نحوه حکومت در آن دهکده جهانی و رهبری آن نظام را آشکارا معین کرده است و خبر داده که پیروزی از آن مستضعفان و صالحان است و ایمان بر کفر چیره خواهد شد. خوشبختانه امروز بحث کردن دربارۀ مسئله حکومت واحد جهانی، از پنجاه سال پیش آسان‌تر است. امروز وقتی صحبت از حکومت واحد جهانی می‌شود، به گوشها آن‌قدر سنگینی نمیکند؛ چون تعبیر دهکده جهانی به عنوان بحثی کاملاً جدی مطرح شده است. همین که صاحب‌نظران دنیا، در اصل تشکیل حکومت واحد جهانی، با مکتب تشیع اسلام هم‌نوا شده‌اند، خود امری ارزشمند است؛ زیرا تا دیروز، تشکیل حکومت واحد جهانی تحت‌نظر امام معصوم، برای دنیا پذیرفتنی نبود و آن را به صورت امری عجیب و باورنکردنی مطرح میکردند؛ ولی امروزه، خود، آن را به صورت قطعی و امری اجتنابناپذیر میدانند. جهانی شدن به روشنی نیاز انسان را به نزدیکی و اتحاد با هم و تشکیل جامعه جهانی واحد آشکار میسازد و با رشد و شکوفایی علمی، صنعتی و فکری و احساس نیاز به اتحاد و نزدیکی، جهان به تدریج خود را برای پذیرش حکومت واحد جهانی آماده میسازد. گسترش سریع ارتباطات و نزدیکی جوامع به یکدیگر، امکان گفتوگو و تبادل آرا و افکار، استفاده مردم جهان از آخرین اخبار، تعامل و هم‌فکری، بالا رفتن سطح سواد و معلومات، برخی از وجوه مثبت و قابل قبول جهانی شدن است که مدل کامل و مطلوب آن‌ها در حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) وجود خواهد داشت. مهدویتِ اشاره شده در بینش اسلامی (آیات و روایات) به عنوان مدینه فاضله بشر و ظهور منجی موعود لطف و تدبیری الهی برای سرانجام تاریخ است تا آرزوهای بشر در طول قرنها تحقق یابد. در پایان، برای هرچه بیش‌تر و بهتر پی بردن به عمق غنا و دوراندیشی بینش و تعالیم اسلامی (آیات و روایات) در موضوع سرانجام تاریخ و بشر، پیشنهاد می‌شود این تعالیم که برگرفته از طریق وحی از سرچشمه هستی است، هرچه با عمق و دل‌سوزی بیش‌تری مورد بررسی قرار گیرد تا در نتیجه این تحقیقات و پژوهش‌ها، زوایای گوناگون و مختلف حکومت جهانی حضرت مهدی(عج) (مهدویت) بهتر و بیش‌تر آشکار شده و در نهایت انسان‌های تشنه حقیقت دنیا را هرچه بیش‌تر با این تعالم ناب آشنا نماییم. منابع 1. اباذری، محمد، «مهدویت در اندیشه متفکر شهید مرتضی مطهری»، فصلنامه انتظار، ش11 - 12، 1383ش. 2. ابن‌طاووس، علی بن موسی، الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، 1423ق. 3. آشوری، داریوش، تعریفها و مفهوم فرهنگ، تهران، مرکز اسناد فرهنگی آسیا، 1357ش. 4. افروغ، عماد و دیگران،«تبادل فرهنگ‌ها، ضرورتها و دورنماها»، مطالعات ملی، ش6، 1379ش. 5. امام جمعه، فخری، مهدویت و جهانی‌سازی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، قم، مؤسسة آینده روشن، 1387ش. 6. آیتی، نصرت‌الله، «اهل کتاب در دولت مهدی(عج)»، فصلنامه انتظار، ش11 - 12، 1383ش. 7. تامیلنسون، جان، جهانی شدن و فرهنگ، ترجمه: محسن حکیمی، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی، 1381ش. 8. توحیدفام، محمد، فرهنگ در عصر جهانی شدن، تهران، روزنه، 1382ش. 9. توفیقی، حسین، «هزاره‌گرایی در فلسفه تاریخ مسیحیت»، موعود، ش17، 1387ش. 10. ثانی، رضا، زیر موج جهانی شدن، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، چاپ اول، 1382ش. 11. حکیمی، محمد، «جهانی‌سازی اسلامی، جهانی‌سازی غربی»، کتاب نقد، ش24 و 25، 1381ش. 12. شریف رضی، نهج البلاغه، ترجمه: محمد دشتی، قم، اندیشه هادی، چاپ سوم، 1385ش. 13. دعایی، حبیب الله؛ عالی، مرضیه، سازمانها در بستر جهانی شدن، مشهد، بیان هدایت نور، 1384ش. 14. رابرتسون، رونالد، جهانی شدن، تئوریهای اجتماعی و فرهنگ جهانی، ترجمه: کمال پولادی، تهران، نشر ثالث، 1380ش. 15. ربانی، محمدباقر، جهانی شدن، تنوع یا وحدت فرهنگی جامعه جهانی مهدوی، قم، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1388ش. 16. رضوانی، علی‌اصغر، «فلسفه حکومت عدل جهانی»، فصلنامه انتظار، ش4، 1381ش. 17. رفیع‌پور، فرامرز، آناتومی جامعه، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1378ش. 18. سلیمی، حسین، «جهانی شدن، مصداقها و برداشت‌ها»، مجله مطالعات ملی، ش10، 1380ش. 19. سوئیزی، پل و دیگران، جهانی شدن با کدام هدف؟، ترجمه: ناصر زرافشان، تهران، نشر آگه، 1380ش. 20. شهرام‌نیا، امیرمسعود، جهانی شدن و دموکراسی در ایران، تهران، نشر نگاه معاصر، 1385ش. 21. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، منتخب الاثر، قم، مؤسسة السیدة المعصومه، 1419ق. 22. صانعی‌پور، محمود، استراتژی جهانی شدن شرکتها و مؤسسات، تهران، مؤسسه فرهنگی ـ هنری بشیر علم و ادب، 1379ش. 23. صدوق، ابی‌جعفر محمد بن علی، الخصال، تصحیح: علی‌اکبر غفاری، تهران، مکتبة الصدوق، 1389ق. 24. صوفی‌آبادی، محمود، «اسلام، جهانی شدن و پیامدهای فرهنگی آن»، مجله اندیشه صادق، ش 16- 19، 1383ش. 25. طاهری، حبیب‌الله، «جهانی شدن و مقایسه آن با حکومت واحد جهانی حضرت مهدی(عج)»، فصلنامه انتظار، ش7، 1382ش. 26. قراگوزلو، محمد، «جهانی شدن»، مجله اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، ش177 و 178، 1381ش. 27. کارگر، رحیم، جهانی شدن و حکومت حضرت مهدی، قم، مرکز تخصصی مهدویت، 1387ش. 28. گل‌محمدی، یحیی، «جهانی شدن و فرهنگ»، مجموعه مقالات فرهنگ در عصر جهانی شدن: چالشها و فرصت‌ها، تهران، روزنه، 1381ش. 32. مالک، محمدرضا، جهانی شدن اقتصاد (از رؤیا تا واقعیت)، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، چاپ اول، 1382ش. 33. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، 1404ق. 34. مرقاتی، سید طه، «جهان‌شمولی اسلام و جهانی‌سازی»، مجموعه مقالات شانزدهمین کنفرانس وحدت اسلامی، تهران، مجمع تقریب مذاهب اسلامی، 1382ش. 35. مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید، تهران، انتشارات سازمان تبلیغات، 1379ش. 36. نعمانی، محمد بن ابراهیم، کتاب الغیبة، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران، مکتبة الصدوق، 1379ش. 37. نکویی سامانی، مهدی، دین و فرآیند جهانی شدن، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1386ش. 38. واترز، مالکوم، جهانی شدن، ترجمه: اسماعیل مردانی گیوی و سیاوش مریدی، تهران، سازمان مدیریت صنعتی، 1379ش. 39. هلد، دیوید؛ مک گرو، آنتونی، جهانی شدن و مخالفان آن، ترجمه: عرفان ثابتی، تهران، ققنوس، چاپ اول، 1382ش. 40. هنیس، جف، جهانی شدن و فرهنگ سیاسی در جهان سوم، ترجمه: داوود کیانی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول، 1381ش. 41. Fukuyama, Francis, 1992, " The end of history & The last man ", New york, the free press, pp.42 - 44 42. Hirst. P & Thompson.G, 1996, " Globalization in Question: the International Economy & possibilities of Governance ", Cambridge, Polity Press. p.48 43. McLuhan. M, 1964, " Understanding Media ", London, Routledge, p.185 44. Peck, James foreman, 1998, " Historical Foundations of Globalization ", Edward Elgar Publishing, p.25 45. Robertson. R, 1992, " Globalization: Social theory & Global culture ", London, Sage, p.8 46. Sander. H, 1996, " Multilateralism, Regionalism & Globalization: the challenge to the world trading system ", London, Routledge, p.27 حسین خنیفر جواد زروندی نفیسه زروندی منبع: فصلنامه مشرق موعود شماره 16 انتهای متن/
94/02/28 - 06:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 195]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها