تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821048679
حافظ و يک غزل ناب پزشکي (2)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
حافظ و يک غزل ناب پزشکي (2) در چهار مقاله نيز در احوال ابوعلي سينا مسطور است که « بامداد قاروره آوردن گرفتند و ابوعلي همي نگريست و دخلش پديد آمد و روز به روز مي افزود » و يا در همان داستان آمده که : « جواني ديد به غايت خوبروي و متناسب اعضا پس بنشست و نبض او بگرفت و تفسره خواست و بديد م ( چهار مقاله ، ص 121 ) نظامي گويد : قاروره شناس نبض بفشرد قاروره شناخت رنج او برد ( ليلي و مجنون ، ص 567) و يا : نبض و قاروره را چنان دانم کافت تب ز تن بگردانم ( هفت پيکر ص 726 ) حافظ هم در همان غزل پزشکي مذکور در ادامه ابيات گويد : آنکه مدام شيشه ام از پي عيش داده است شيشه ام از چه مي برد پيش طبيب هر زمان حافظ با تجنيس زيبايي ، شيشه را در مصراع اول به معني ميناي شراب و در مصراع دوم به معني قاروره بيمار به کار برده مي گويد : « کسي که هميشه شراب به من داده است ، چرا هر لحظه قاروره ي مرا به نزد حکيم مي برد . مگر نمي داند که اين کار فايده اي ندارد ، چرا که « درد عاشق نشود به ، به مداواي طبيب » و الطبيب امرضني ، طبيب خود مرا بيمار کرده است . چنان که مرسوم است پزشک پس از معاينه و مشاهده علامات و زبان و روي و نبض و قاروره ، سرانجام به تجويز داور و نسخه مي پردازد ، و گاه شربتي نيز بدو تجويز مي کند ( شربت قند و گلاب از لب يارم فرمود ) حافظ هم در آخر اين غزل به طرزي بديع و زيبا گويد : حافظ از آب زندگي شعر تو داد شربتم ترک طبيب کن بيا نسخه ي شربتم بخوان شربت همان داروي مايع خوردني است . حافظ با آرايه ي تجريد و خطاب النفس مي گويد که : شعر تو اي حافظ شربت شفا بخش است . بيا شعرت را بخوان و با اشعار حيات بخش مرا معالجه کن . يعني داروي موثر مورد تجويز ، شعر شاعر است که به عنوان بهترين دارو براي بيماران عشق تجويز گرديده است . تناسب واژه هاي آب ، شربت ، طبيب و نسخه و نسخه خواندن آن چنان هوش و حواس خواننده را به خود جلب مي کند که گويي خواننده را به نزد طبيبي برده و پس از تجويز و معالجه از فضاي غزل خارج مي سازد . نتيجه : براي شناخت شعر هم شاعر بايد جنبه هاي مختلف شعري او را مورد نقد و بررسي قرار داد . اين که شاعر در چه زماني مي زيسته ، چه علومي در عصر تو رايج و شايع بوده ، ميزان اطلاع وي از هر کدام از اين علوم تا چه حدي است و تاثير هم کدام از اين علوم بر شعر و ديوان شعري او تا چه پايه اي است . حافظ با آن که در عهد مغول مي زيسته ، اما به عنوان شاعري روشنفکر و با فرهنگ و ژرف انديش بر تمام علوم مختلف زمان خود و پيش از خودآگاهي و اشراف داشته و شعر او تجلي گاه فرهنگ اصيل ايراني و علوم مختلف آن عصر مي باشد . با نگاهي گذرا بر ديوان وي مي توان به ميزان آگاهي وي از علم طب و اوضاع طبابت در زمان آن شاعر پي برد . در جاي جاي ديوان اين شاعر انواع داروها ، معاينات ، شيوه هاي دارويي و درماني و انواع بيماري ها ذکر گرديده است . با بررسي اين موضوعات و شناخت تعابير و مفاهيم خاص پزشکي در ديوان او ، مي توان به شناخت بهتر شعر او دسترسي پيدا کرد و علت اصلي محبوبيت و شهرت او که او را تا به حد يکي از اعجوبه هاي شعري در کل ادبيات جهان معرفي مي کند ، پي برد . منابع : 1 ـ استعلامي ، محمد ( 1382 ) ، درس حافظ ، انتشارات سخن ، چاپ اول 2ـ برهاني ، مهدي ( 1370 ) ، ديوان خواجوي کرماني ، تهران ، انتشارات زوار ، چاپ اول 3 ـ جربزه دار ، عبدالکريم ( 1370 ) ديوان حافظ ، تصحيح قزويني و غني ، با مجموعه تعليقات علامه قزويني ، انتشارات اساطير ، چاپ سوم. 4 ـ خرمشاهي ، بهاء الدين ( 1372 ) حافظ نامه ، انتشارات سروش ، چاپ پنجم .5 ـ خرمشاهي ، بهاء الدين (1374 ) ، ذهن و زبان حافظ ، تهران ، انتشارات معين ، چاپ پنجم. 6 ـ خرمشاهي ، بهاء الدين ( 1383 ) ، حافظ حافظه ي ماست . نشر قطره ، چاپ دوم. 7 ـ خزاعي نيشابوري ، حسين بن علي ( 1371 ) روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن ، مصحّحان دکتر محمّد جعفر ياحقي و دکتر محمد مهدي ناصح ، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوي . 8 ـ شرفکندي ، عبدالرحمن ( هه ژار ) ( 1370 ) ترجمه قانون در طب شيخ الرئيس ابوعلي سينا ، تهران ، انتشارت سروش ، چاپ دوم. 9 ـ شهريار ، سيد محمد حسين ( 1370 ) کليات ديوان ، انتشارات زرين و نگاه ، چاپ دهم .10 ـ فرزاد ، مسعود ( 1349 ) ، حافظ ، صحت کلمات و اصالت غزل ها ، شيراز ، کانون جهاني ايرانشناسي. 11 ـ فروزانفر ، بديع الزمان ( 1372 ) کليات ديوان شمس ، موسسه انتشارات نگاه و نشر علم ، چاپ دوم. 12 ـ متيني ، جلال ( 1371 ) تصحيح عدايه المتعلمين في الطب ، انتشارات دانشگاه فردوسي مشهد ، چاپ دوم. 13 ـ مدني ، احمد ( 1379 ) طبيبانه هاي حافظ ، انتشارت دانشگاه علوم پزشکي شيراز ، چاپ اول. 14 ـ معين، محمد ( 1372 ) شرح چهار مقاله ي نظامي عروضي ، تصحيح علامه قزويني ، تهران ، چاپ ديبا ، چاپ اول.15- مهرعلي گرگاني، محمد اسماعيل(1344)، ديوان محتشم کاشاني، تصحيح و مقابله با دو نسخه خطي، کتابفروشي محمودي.16- نفيسي، ابوتراب، (1363). من لايحضره الطبيب رازي، تهران، مرکز جهاد دانشگاهي.17- نيکلسون، رينولد الين(1375)، تصحيح مثنوي معنوي، با مقدمه دکتر قدمعلي سرّامي، انتشارات بهزاد، چاپ هشتم.18- يوسفي، غلامحسين(1371)، تصحيح قابوسنامه، انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ ششم. نشريه پايگاه نور شماره 10 /ج
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 862]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها