تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
کدام رنگ کاغذ دیواری مناسب فضای شماست؟
چه چیزهایی دیگر در دکوراسیون مد نیست؟!
بررسی قیمت تیرچه + قیمت تیرچه کرومیت + قیمت یونولیت
خرید و قیمت ورق در مشاوران آهن + [مشاوره رایگان]
تی‌وی وال: ایده‌ای نوین برای دکوراسیون داخلی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1812857191
بيبي هيبت (س) خواهر حضرت معصومه (س)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
بيبي هيبت (س) خواهر حضرت معصومه (س) تعدادي از دختران والاگهر حضرت موسيبن جعفر عليهالسلام « فاطمه » نام داشتند. محدّثان، مورخان، سيره نويسان، تذكره نويسان و نسب شناسان، به هنگام شمارش دختران حضرت موسيبن جعفر عليهالسلام از چند دختر به نام فاطمه نام بردهاند.(1) سبط ابن جوزي ، يكي از بزرگان علماي اهل سنّت ـ در قرن هفتم ـ به هنگام شمارش فرزندان امام كاظم عليهالسلام ، از چهار دختر به شرح زير ياد كردهاست : 1 ـ فاطمه كبري2 ـ فاطمه صغري 3 ـ فاطمه وُسطي4 ـ فاطمه اُخري (2) « فاطمه كبري » مشهور به « حضرت معصومه عليهاالسلام » در « قم » مدفون است و حرم باشكوهي دارد كه همه روزه هزاران نفر از شيفتگان خاندان عصمت و طهارت، از داخل و خارج كشور، براي عتبه بوسي آستان بلند جايگاهش به اين شهر مقدس روي ميآورند. « فاطمه صغري عليهاالسلام » مشهور به « بيبي هيبت » در مدخل شهر « باكو » پايتخت آذربايجان شوروي مدفون است. « فاطمه وسطي » مشهور به « ستّي فاطمه » در « اصفهان » مدفون است و حرم قديمي با شكوهي دارد. « فاطمه اخري » مشهور به « خواهر امام » در « رشت » مدفون است و حرم باصفائي دارد. آستانه مباركه « بيبيهيبت » در طول قرون و اعصار مورد توجه خاص شيعيان شيفته و دلسوخته بود، كه از اقطار و اكناف جهان براي آستان بوسي حرم مطهّرش رخت سفر ميبستند و رنج سفر برخود هموار ميكردند و به سوي مرقد شريفش ميشتافتند و پيشاني ادب برآستان ملك پاسبانش ميسائيدند.
.jpg)
پس از پيدايش كمونيسم و قطع ارتباط اين سامان باديگر ممالك اسلامي، رفت و آمدها قطع شد و حرم مطهّر آن حضرت به دستور « استالين » در سپتامبر 1936م.(3) با ديناميت منفجر شد و روي قبرمطهّر اسفالت گرديد. مردم مسلمان و علاقمند به خاندان عصمت و طهارت، در مقابل دژخيمان خون آشام كمونيسم، قدرت ابراز هيچ عكس العملي نداشتند، جز اينكه هرگز از روي قبر مطهر جگر گوشه حضرت موسيبن جعفر عليهالسلام عبور نكردند و همواره از حاشيه خيابان عبور كردند. نظام مستبدّ و خون آشام كمونيستي براي مجبور ساختن مردم به عبور از روي قبور مطهّره، از دو طرف محل حرم بيبي، ستونهايي نصب كردند و بر فراز قبر مطهر طاق نصرت زدند، تا ديگر گزيري از عبور بر فراز قبور نباشد ولي مردم آگاه در صفهاي بسيار طولاني با حوصله و تحمل بينظيري توقّف ميكردند، تا از گذرگاه باريكي كه در دو طرف طاق نصرت براي عبور پيادهها منظور شده بود عبور كنند. شاهدان عيني ميگويند: در مواقعي كه ترافيك سنگين بود، اتوموبيلها در صفهاي چند كيلومتري ميايستادند و هرگز از روي قبر مطهر عبور نميكردند. پس از فروپاشي نظام كمونيستي، شيعيان شيفته و پاكباخته، با تلاش فراوان به تجديد بناي حرم مطهر آن حضرت اقدام نمودند و فاز اول آن، روز هفدهم ربيع الاول 1419 ه•• .(4) سالروز ولادت با سعادت حضرت ختميمرتبت و ميلاد مسعود پيشواي ششم شيعيان، طي مراسم باشكوهي رسماً افتتاح گرديد. و اينك مصمّم هستند كه تعداد 114 منزل مسكوني موجود در اطراف حرم مطهر را خريداري كرده، مسجد باشكوهي در كنار حرم مطهر آن حضرت به سبك مسجد اعظم قم تأسيس نمايند. در حرم مطهر بيبيهيبت صورت چهار قبر هست كه روي هريك از آنها تخته سنگ بزرگي است كه به 88 سال پيش مربوط ميشود. روي سنگ قبر مطهر بيبيهيبت مطالبي نوشته شده كه در اثر فرسودگي به طور كامل خوانده نميشود، به خصوص كه به هنگام منفجر كردن از وسط دو نيم شده و بيش از نيم قرن در زير خاك مانده است. پس از تلاش فراوان به كمك فيلمهاي مختلفي كه از زوايههاي مختلف گرفته شده، برخي از كلمات آن را خوانديم و برخي ديگر را نتوانستيم بخوانيم و لذا كلمات خوانا را در اينجا ميآوريم و به جاي كلمات ناخوانا سه نقطه قرار ميدهيم: «... هذا المرقد المنوّر و المضجع المطهّر لسيّدتنا و مولاتنا، بضعة الرّسول و سلالة البتول، عصمة ... الدّين ... الصّديقة المسمّاة بحكيمة بنت الامام موسي بنجعفر صلواتاللّه عليها و عليهما و القبور الثلاثة الّتي... قبور اولادهاالكرام عليهم الرّحمة و الرّضوان، انّ اللّه علي كلّ شيء قدير. شيّد هذه القبور الشّريفه عمدة الأخيار الحاج علياصغر بادكويه، احسن اللّه له الجزاء و اكمل اللّه اجره، في سنة 1332 الهجرة النبوية». به طوري كه در خطوط سنگ قبر شريف منعكس است، حضرت «بيبي هيبت» در ميان اهالي آن سامان، ملقّب به «حكيمه» و مشهور به «بيبيهيبت» ميباشد ولي به طوري كه در منابع فراوان تصريح شده، نام گرامي آن حضرت «فاطمه صغري» ميباشد، كه در آن منطقه به « حكيمه » ملقّب شده و به «بيبيهيبت» شهرت يافته است. در اينجا به تعدادي از منابعي كه در آنها تصريح شده كه نام نامي بيبيهيبت «فاطمه صغري» ميباشد، اشاره ميكنيم: 1 ـ تحفة العالم، از علامه سيد جعفر آل بحرالعلوم.(5) 2 ـ مرآت البلدان، از محمد حسنخان اعتماد السّلطنه.(6) 3 ـ از آستارا تا استراباد، از دكتر منوچهر ستوده.(7) 4 ـ لغتنامه دهخدا، از شادروان علياكبر دهخدا.(8) 5 ـ حياة الامام موسي بن جعفر عليهالسلام از علاّمه باقر شريف قرشي.(9) باتوجه به منابع فوق و ديگر منابعي كه در آنها تصريح شده كه حرم شريف موجود در «باكو» مربوط به «فاطمه صغري» دختر موسي بن جعفر عليهالسلام ميباشد، ترديدي نميماند در اينكه نام شريف بيبيهيبت «فاطمه صغري» ميباشد ولي در آنجا به «حكيمه» ملقّب شده و به «بيبيهيبت» اشتهار يافته است، چنانكه خواهرش «فاطمه كبري» به «حضرت معصومه» عليهاالسلام مشهور شده، ديگر خواهرانش: «فاطمه وسطي» به «ستّي فاطمه» و «فاطمه اخري» به «خواهر امام» شهرت يافتهاند. اما در مورد اشتهار آن حضرت به «بيبيهيبت» مشهور در ميان اهالي آن سامان اين است كه به هنگام عزيمت آن بزرگوار به منطقه باكو، مرد صالح و سعادتمندي كه افتخار هدايت قايق حامل آن حضرت را از رشت تا باكو، خداوند منان به او ارزاني فرمود «هيبت» نام داشت. اين مرد سعادتمند همواره به اين توفيق ربّاني كه شامل حالش شده بود، مباهات ميكرد و هنگامي كه ميخواست از آن حضرت ياد كند ميگفت: «بيبيِ من». براين اساس از همان اوان نام آن بانوي بزرگ «بيبي هيبت» شهرت يافت و با گذشت زمان به صورت مخفّف «بيبيهيبت» (باحذف كسره) تعبير گرديد. و اينك همگان آن امامزاده واجب التعظيم را به عنوان «بيبيهيبت» ميشناسند و در همه اسناد و منابع به همين عنوان ياد شده است. از بررسي اسناد و منابع استفاده ميشود كه اين بانوي بزرگ در يك فرسخي شهر باكو در روستاي معروف به «شيخ كَندي» رحل اقامت افكنده و همه عمر مبارك خود را با عبادت حق تعالي سپري كرده است. خانهاي كه اين بانوي بزرگ در آن سكونت داشت، تاكنون محافظت شده و محل محراب عبادتش تا به امروز به عنوان مكاني مقدس زيارتگاه خاصّ و عام ميباشد. چنانكه محراب عبادت خواهرش حضرت معصومه عليهاالسلام نيز در قم محافظت شده و به عنوان « بيت النّور » در تاريخ ثبت شده و خانه مسكوني حضرتش تبديل به مدرسه شده و « ستّيه » شهرت يافته است. اهالي با ايمان و شيعيان با اخلاص روستاي شيخ، پس از ارتحال جگرگوشه حضرت موسي بن جعفر عليهالسلام با اندوه فراوان پيكر پاكش را در محل حرم فعلياش به خاك سپردند و بر فراز قبر شريفش سايبان ساختند. و سه تن از منسوبين خاندان عصمت و طهارت را در كنار مرقد مطهّرش دفن كردند و اين وديعه گرانبهاي اهلبيت پيامبر صلياللهعليهوآله را ارج نهادند و در همه ايّام زيارتي به عتبه بوسي آستان بلند جايگاهش تشرّف يافتند و در هر مشكلي به محضر مقدسش پناه بردند و حاجتروا باز گشتند.
.jpg)
با گذشت قرون و اعصار، معجزات و كرامتهاي فراواني از قبر شريف دخت بابالحوائج مشاهده گرديد و آوازهاش در همهجا طنين انداخت. و دلهاي شيفتگان اهلبيت عليهمالسلام از اقطار و اكناف به آن سوي جذب شد. با مشاهده روز افزون اين كرامات، نذورات فراوان بر قبر شريفش نثار گرديد و با اين نذورات و تبرّعات گنبد و بارگاه مجلّلتر و باشكوهتري برفراز قبرشريفش ساختهشدو به صورتيكياز شاهكارهاي معماري شرق درآمد. در اين حرم با صفا زيباترين معماري شيروان ـ آبشرون به كار رفت، منارههاي زيبا، گنبد با عظمت، سالنهاي بزرگ، دو مسجد و تعدادي بنا، مقبره و سردابه در اطراف آن ساخته شد. اين حرم باصفا به صورت ميراث گرانبهائي در آمد كه در آن هنراسلامي از لحاظ سنگتراشي، خطاطي و نقاشي، به صورت گنجينه ارزشمندي از كتابخانه، تابلو، سنگ نوشته و دست نويس در معرض تماشاي زائران و جهانگردان به نمايش گذاشته شد. ولي افسوس كه همه اين گنجينهها در حمله ددمنشانه كمونيستها از بين رفت و اين آثار گرانبها كه نشانه تعالي و ترقي و پيشرفت فرهنگ و مدنيّت بود، در آتش بيداد سوخت و اين حرم باصفا كه گذشته از آثار معنوي، در حيات سياسي و اقتصادي منطقه سهم به سزائي داشت، با خاك يكسان گرديد. مقبرههاي فراواني در اطراف حرم بيبيهيبت بود كه متعلّق به روحانيان، مدرسان، متولّيان و خدمتگزاران حرم بود، كه همه آنها نيز با ديناميت منفجر و با خاك يكسان شد. تعدادي از تخته سنگهاي مربوط به اين مقبرهها كه از مرمر و ديگر سنگهاي قيمتي بود، در موزه آركئولوژي باكو: « آذربايجان تاريخ موزهسي » محافظت ميشود. در برخي از تابلوهاي موجود، تاريخ 700 هجري ثبت شده و نام «محمود بن سعد» به عنوان معمار آمده است. در تخته سنگي كه به زبان عربي، در دروازه واقع در شمال زيارتگاه نصب شده بود، تاريخ تأسيس اين درگاه به سال 1018 ه•• . به فرمان شاه عباس كبير ثبت شده است. عكس نگاتيو يكي از كتيبههاي حرم بيبيهيبت در آرشيو علمي «انيستيتو تاريخ رسپوبليكا EA » شماره 9017 محافظت ميشود. در كتيبه ديگري از «سيدفضلاللّه» پسر سيد لطيف نيشابوري ياد شده، كه به سال 977 ه•• . اقدام به تأسيس مسجدي در كنار حرم بيبيهيبت نموده است. در اين منابع از شخص ديگري به نام «حاجي شريف» پسر شيخ عابدين گفتگو شده، كه اصلاً اهل نيشابور بوده، براي ارشاد خلق و ترويج مذهب به باكو آمده، در حرم بيبيهيبت انجام وظيفه نموده، سرانجام در حجرهاي كه خود به سال 1046 ه•• . ساخته بود، مدفون شده است. در آثار تحقيقي فراواني پيرامون حرم مطهّر بيبيهيبت و ساختمانهاي وابسته آن گفتگو شده، كه عمدتاً به زبان روسي ميباشد، ما در اينجا تعدادي از اين آثار تحقيقي را معرّفي ميكنيم: 1 ـ كتاب « تاريخ قرون وسطاي باكو » از: س. ب. آشوربيلي،چاپ 1964 م. 2 ـ كتاب « تاريخ مناسبات فئودالي آذربايجان و ارمنستان، در قرنهاي 16 ـ 19» از: اي. پ. پتروشوسكي، چاپ 1949 م. لنينگراد. وي در اين كتاب متن كامل فرمان شاه عباس دوم و فرازي از فرمان شاه عباس كبير را در مورد مقبره «بيبيهيبت» همراه با ترجمه روسي آن آورده است. 3 ـ رساله « روستاي شيخلر » از: ق. صادقي، چاپ 1925م. باكو. او در اين رساله از نسب بيبيهيبت و نام گرامي او و همچنين ساختمانهاي وابسته به آستانه بيبيهيبت گفتگو كرده است. 4 ـ كتاب « سفري به شمال ايران » از: اي. برزين، چاپ 1852م. مؤلف به سال 1841م. به باكو سفر كرده، برخي از كتيبههاي حرم بيبيهيبت را خوانده، آنها را رونويس كرده، همراه ترجمه روسي آنها در كتاب خود آورده است. 5 ـ كتاب « سكّههاي قرن چهاردهم ايلخانيان » از: م. آ. سيف الدّيني، نشريه شماره 5012 انيستيتوي علم تاريخ. وي در اين كتاب نظرات پژوهشگران گذشته، چون: دُرن، سيسو، پاخُمُو، عليزاده و حقّي را بر اساس يافتههاي سكّه شناسي تكميل كرده، نكات مبهمي را به دست آورده است. از جمله اين كه: «ابوالفتح فرّخزاد» كه در كتاب سفري به شمال ايران به عنوان بانيِ مسجد متصل به حرم بيبيهيبت ياد شده، يكي از حكمرانان ايلخاني بوده، كه در حدود 665ـ699ه••. حاكم شيروان بوده است. 6 ـ رساله « كاسپييه » از: ب. آ. دُرن، چاپ 1875 م. وي در اين كتاب معتقد شده كه محل حرم بيبيهيبت قبلاً قلعه بوده است. 7 ـ مقاله « ع. ك. علياكبر اوف » چاپ 1960م. باكو. وي در اين مقاله منارهاي را كه در كنار حرم مطهر بيبيهيبت بود، به عنوان يك اثر مربوط به دوران شكوفائي معماري سلجوقيان دانسته است. 8 ـ كتاب « بارگاههاي آذربايجان » از: م. نئومام، چاپ 1992 م. باكو. وي در اين كتاب از حرم مطهر بيبيهيبت و ساختمانهاي پيرامون آن به تفصيل بحث كرده است. 9 ـ كتاب « اسناد مربوط به تاريخ قرون وسطايباكو » از: ت.م.موسوي،چاپ1967 م.باكو. وي در اين كتاب اسناد مربوط به حرم مطهر بيبي هيبت را با شرح و تفصيل آورده است. 10 ـ اسناد گرد آمده در « آرشيِو علوم آكاديميك شوروي » كه در بخش ب. آ. دُرن، در « لنينگراد » محافظت ميشود. در اين ميان تعداد ده فرمان از سلاطين صفويّه، در مورد املاك و رقبات موقوفه بيبيهيبت و نصب متولّيان حرم مطهر آن حضرت در دست است، كه انشاء اللّه متن آنها را در آينده، از نظر خوانندگان گرامي خواهيم گذراند. پی نوشت : 1 ـ ارشاد: ج 2، ص 244؛ دلائل الامامه، ص 309؛ اعلام الوري، ج 2، ص 36؛ تاج المواليد، ص 47؛ مناقب ابن شهرآشوب، ج 4، ص 324؛ كشف الغمّه، ج 3، ص 26؛ المستجاد، ص 200؛ حبيب الّسير، ج 2، ص 81؛ تاريخ برگزيده، ص 204؛ الفصول المهّمه، ص 242؛ اعيان الشيعه، ج 2، ص 5؛ جامع الانساب، ج 1، ص 85؛ موسوعة العتبات المقدّسه، ج 9، ص 58، تواريخ النّبي والآل، ص 125 و غيره 2 ـ تذكرة الخواصّ، ص 315. 3 ـ برابر شهريور 1315 ش••. و رجب 1355 ه•• ق. 4 ـ برابر 21/4/1377ش. و 12/7/1998 م. 5 ـ تحفة العالم، ص 37. 6 ـ مرآت البلدان، ج 1، ص 255. 7 ـ از آستارا تا استراباد، ج 2، ص 180. 8 ـ لغتنامه دهخدا، حرف ب، ص 518. 9 ـ حياةالامام موسيبنجعفر(علیه السّلام) ، ج2،ص439.* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : sm1372/خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 747]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها