تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1848369874
درمان آسيب هاي اخلاقي با الگوي صالح نگري و خيرانديشي (1)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
درمان آسيب هاي اخلاقي با الگوي صالح نگري و خيرانديشي (1) نويسنده: حجه الاسلام و المسلمين محمد قطبي(1) چکيده در اين مقاله سعي شده است ، برخي زمينه هاي بروز آسيب هاي اخلاقي و اجتماعي ،ازجمله ، خودابرازي هاي عشقي ، ظاهري و رفتاري ، بررسي و راهبرد خوداثباتيِ منطقي و آگاهانه براي مقابله با انحرافات اخلاقي و اجتماعي مورد توجه قرارگيرد و از ميان شيوه هاي خوداثباتي ،شامل : خوداثباتيِ علم ،مهارتي و رفتاري اجتماعي ، مورد اخير ، در قالب الگوي خيرانديشي و صالح نگري با تفصيل بيشتري به بحث گذاشته و به عنوان يکي از بهترين راه هاي درمان آسيب هاي اخلاقي و اجتماعي واکاوي وتحليل شود.واژه هاي کليدي :صالح نگري ، خيرانديشي ، خودابرازي ،خوداثباتي ، عمل صالح ، پايگاه اجتماعي.ابتدا با بررسي برخي آسيب هايي که در حوزه ي رفتارهاي اجتماعي ،کج روي هاي اخلاقي را به دنبال دارد زمينه هاي پيدايش آن ها را مورد بررسي قرار خواهيم داد.خودابرازي نوجوانان و جوانان ، به دليل ويژگي هاي فردي و شخصيتي که از آن برخوردارند ، علاقه مندند در محيط و جامعه داراي اهميت باشند و در وجود خود احساس ارزشمند بودن نمايند.دنبال کردن حسن ارزشمندي و اهميت داشتن در جامعه ، به خودي خود ،نه تنها امري ناپسند نيست ،بلکه نقطه ي آغازين براي رشد و بالندگي انسان است . با اين وجود ، اين مسأله زماني که در مسير خودبرازندگي و انحراف قرار گيرد ، مايه ي انحرافات بسياري خواهد شد.جوان در چنين حالتي به دنبال آن است که در جامعه ، و به ويژه بين دوستان و همسالان خود ، دارايي ها و برخورداري هاي خويش را ابراز کند ، به گونه اي که مورد توجه و تحسين ديگران قرار گيرد.اين روحيه ،زماني شدت مي گيرد که جوان و نوجوان ، از پيرامون خويش کم اهميتي يا بي تفاوتي را نسبت به خود احساس کند.انواع خودابرازي خود برازندگي و ابزاز شخصيت در شکل هاي مختلفي نمايان مي شود و در ميان رفتارها و واکنش هاي جوانان و نوجوانان ، مي توان نمونه هاي زيادي از خود ابرازي را مشاهد نمود.اگر زمينه ي خودابرازيِ درست و صحيح براي جوانان فراهم باشد ،بدون ترديد بدان سَمت سوق پيدا کرده و در مسير صحيحي قرار خواهند گرفت ، ولي درصورتي که زمينه ي مناسب براي بروز اين نياز به وجود نيايد ، بلکه به عکس ، زمينه ي بروز آن از راه هاي ناسالم و غير صحيح مهيا باشد ، به يقين ،موجب انحراف ايشان شده و به توسعه ي آسيب هاي اجتماعي و اخلاقي منجرخواهد شد.فراهم نبودن زمينه يِ بروزِ صحيحِ اين روحيه در جوانان موجب خواهد شد آنان در يک سير نزولي قرار گرفته و براي تأمين نيازهاي دروني خود به سَمت رفتارهاي عشقي و عاطفي روي آورند.طرح دوستي دختر و پسر ، نامه نگاري ، تلفن ، چت ، وعده هاي پنهاني ،تجمع ها و پاتوق هاي عشقي و عاطفي ، طنازي و عشوه گري ، آرزوهاي بلند عاشقانه و... از جمله نمونه ها و مصاديق رفتارعشقي ـ عاطفي جوانان در دست يابي به يک نقطه ي ارزشمند در محيط و خصوصاً در ميان دوستان و همکلاسي هاي خود است.اگر درباور يک دختر جوان يا نوجوان ، چنين انگاشته شود که هر کس دوست پسر بيشتري داشته باشد توانمندتر است و هر کس چنين دوستي نداشته باشد ناتوان (2)، آن گاه ، راه ارزشمند بودن را در طرح دوستي بيشتر و داشتن ارتباط قوي تر با غيرهمجنس جست و جو خواهد کرد.اين جوان يا نوجوان در هدف خويش ،که رسيدن به حس ارزشمندي و افتخار در ميان همسالان و همکلاس ها و جامعه و خانواده ي خود است ، اشتباه نکرده است ،بلکه در انتخاب روش و راه و رسيدن به هدف ، خطا کرده است.علت خطاي او نيز در اين است که ارزشمندي و با اهميت بودن را به درستي فهم نکرده و تعريف صحيحي از آن به دست نياورده است. پس ، او در اصل دنبال کردن هدف خطا نکرده ، بلکه خطايش در تعريف هدف و در پي آن در روش رسيدن به هدف بوده است.گاه جوان يک قدم جلوتر رفته و آنچه را در درون ، پذيرفته در بيرون به نمايش مي گذارد . در ظاهر و پوشش خود به سمتي حرکت مي کند که به اعتقاد خويش مي تواند در جامعه و محيط ، خود را به برتري برساند.او احساس مي کند با انتخاب رنگ و نوع لباس و تنوع و تغيير شکل در پوشش و ظاهرخود در جامعه ، رتبه بالاتري نسبت به ديگران کسب مي کند ، و در نتيجه ، ارزشمندتر و مهم تر مي شود .يکي از دلايل توسعه ي يک مدل در جامعه به عنوان مد ، اين است که جوانان به محض اين که مدل تازه اي در نوع پوشش و لباس و آرايش وارد بازار شد ، احساس مي کنند که اگر به اين مدل روي بياورند ارزشمند ترخواهند بود و رتبه ي آنان بالاخواهد رفت.از اين رو،گرايش به آن مدل شدت گرفته و با سرعت به «مُد» تبديل مي شود .بنابراين ،مد يعني آنچه در جامعه فراگير شده ، به گونه اي که شدت علاقه ي مردم جامعه نسبت به آن بالاتر از نمونه هاي ديگر باشد و ملاک و معيار براي يک سري برتري ها به شمار آيد.امروزه ،جوان براي دست يابي به چنين رتبه اي در جامعه هزينه هاي گزافي صرف مي کند و حتي از خواب و خوراک خود مي زند تا ظاهر او آراسته و عامه پسند باشد.آمار نشان مي دهد درآمد حاصل از فروش لوازم بهداشتي و آرايشي ،رتبه ي بالايي را در دنيا از آن خود کرده و همپاي درآمد حاصل از فروش اسلحه و مهمات جنگي و مواد مخدر و افيوني در بالاترين رتبه قرار دارد. حتي در ميان پزشکان ، آناني که رشته ي پزشکي شان به زيبايي و آرايشي نزديک تر است ،درآمد بالاتري دارند ، از جمله : جراحي پلاستيک ، مو ، پوست ، ليزيک چشم و...جوان وقتي با پوشيدن لباسي جديد يا استفاده از نوعي آرايش خاص در جامعه و خصوصاً در ميان همسالان و همکلاسي هايش احساس برتري مي کند ، حاضر است براي رسيدن به اين برتري و ارزشمندي از همه چيز بگذرد و خود را به کانون توجه تبديل نمايد.اين جلب توجه مرز مشخصي ندارد و حتي تا جايي پيش مي رود که جوان پس از پيمودن راه هاي معمولي و عادي زيبايي پوشش و ظاهر ، به سمت مدل هاي خاص و نادر گرايش پيدا خواهد کرد و تلاش خواهد نمود با توسل به شکل هاي غيرمتعارف و جديد ، نظر ديگران را به سمت خود بکشاند . اين گرايش در پسران بيشتر به شکل هاي جديد و غير متعارف و در دختران بيشتر در زيبايي و لطافت نمود مي يابد .اين نوع خود ابرازي فقط در آرايش و پوشش خلاصه نمي شود ، بلکه در اسباب و وسايل زندگي و تحصيل نيز يافت مي شود.نوع و رنگ خودرو ، نماي خانه ، دکوراسيون منزل ، مبلمان خانه ، تزيينات و تشريفات زندگي ، اشياي قيمتي و تزييني ، فرش و رنگ منزل ، و... از جمله اموري است که برخي به گمان برتر شدن و اهميت يافتن به آن روي آورده اند.قرآن کريم از اين گونه خودابرازي به فخر فروشي و تکاثر تعبيرکرده و بيان مي کند که چنين انسان هايي به قدري در ظاهر و تشريفات غرقمي شوند و دارايي هايشان را ملاک برتري قرار مي دهند که گاهي «قبرهاي » آنان هم ملاک برتري شان خواهد بود؛ چه تعداد زياد قبرها که نشانه ي زيادي جمعيت و گستردگي تبار آنان است و چه شکل ظاهر قبرهاي آنان و چه....(3)تجمل گرايي و فخر فروشي به خاطر داشته ها و دارايي هاي مادي از بزرگ ترين آفت هايي است که دامن گير انسان امروزي شده و مع الأسف جوانان بيش از بزرگسالان در اين مسيرِانحرافي شتاب گرفته اند.مي توان گفت عوامل زيادي در پيدايش اين نوع خودابرازيِ ناصحيح که درحقيقت نوعي خود تخريبي است و باعث نابودي دين و هستي انسان مي شود دخيل است.در روايات زيادي مسلمانان ، از اين که معابد و مساجد خود را با تجملات زينت کنند منع شده اند . اسلام ، انسان را بيشتر به توجه به معنا و مفهوم عبادت دعوت کرده تا به ظاهر عبادت و عبادتکده.در زندگي نيز اگر تجمل گرايي ، بيش از اندازه خودنمايي کند ، انسان از معنا و مفهوم اصلي زندگي غافل شده و از آن لذتي نخواهد برد.اين نوع خودابرازي ، درحالت شديدتر ، به غلو و فخرفروشي هاي گفتاري تبديل خواهد شد و کساني که در توانشان نيست تا با داشته هايشان برتري اجتماعي را کسب نمايند و يا داشته هايشان را کمتر از رقيب خود مي دانند ، براي اين که در ميدان مسابقه نبازند ، به غلو و فخر فروشي هاي دروغين خواهند پرداخت.جوان وقتي در محيط آموزشي و پيراموني خود احساس کند آنچه مايه ي برتريِ يک دانش آموز محسوب مي شود تعداد زياد دوست پسر يا دختر است ، به دروغ روي آورده و با طرح سخنان غلوآميز، افتخارات کاذب و خيالي براي خود بر مي شمرد . همين ادعاهاي پوچ ،رفته رفته موجب مي شود که او در عمل به اين سمت کشيده شود. نيز مايه ي تحريک ديگران به اين مسأله خواهد شد .در نوع شديدتر خودابرازي ، جوان به سمت رفتارهايي کشيده مي شود که به گمان خود مي تواند کانون توجه قرار گيرد و برتري کسب نمايد.سيگارکشيدن ،تک چرخ زدن ،ويراژ دادن با خودرو و... از جمله رفتارهايي است که در نوجوانان پسرموجب دست يابي به حس نيرومندي و مردانگي شده و آنان را به سمت افتخارات بي اساس و پوچ مي کشاند.در اين سن ، نوجوانان احساس مي کنند اگر کارهاي خارق العاده انجام دهند يا رفتار بزرگ ترها را تکرار نمايند به برتري دست خواهند يافت . در دختران نيز حس مادري و مهرباني و نوازش کردن از جمله رفتارهاي غلطي است که در گمان آنان موجب برتري ايشان خواهد بود.سوگمندانه ،روز به روز ، سن گرايش به مفاسد اجتماعي و از جمله اعتياد ،رابطه هاي بي حد و مرز ، فرار و ... پايين تر آمده و بسياري از اين آسيب ها وارد حوزه ي نوجواني شده است تو حتي در برخي مصاديق در دوران کودکي نيز مشاهده شده است.يکي ازعلل پايين آمدن سن گرايش به مفاسد ،احساس افتخار و برتري است که بزرگ ترها در گرايش به اين گونه مفاسد دارند ودر رفتار خود آن را به نمايش مي گذارند.وقتي جوانان با وَلَع و افتخار از داشتن رابطه با جنس مخالف خود سخن بگويند ، مطمئناً نوجوانان نيز تصور مي کنند که اگر با جنس مخالف خود رابطه برقرار کنند شاهکار کرده و به رفتاري دست يافته اند که موجب افتخار آنان خواهد شد.در نهايت ، جوان براي اين که خود را به نقطه ي بالاي افتخار برساند ،گاهي پس از عبور از سه مرحله ي «عشقي» ، «ظاهري» و «رفتاري» ، خود را به مرحله ي چهارم ، يعني «خودابرازي محيطي» مي رساند و اين مرحله هم مثل مراحل قبل ، به جاي خود ابرازي صحيح ، منجر به خود تخريبي خواهد شد . ناکامي در مراحل قبلي مي تواند علت اصلي گرايش به مراحل بعدي باشد.در اين مرحله ، جوان با ايجاد ارتباط با محيط هايي که به نظر او درجامعه اهميت دارد و موجب کسب رتبه و برتري مي شود ، تلاش مي کند خود را به نقطه ي اوج برساند.پارتي هاي دوستانه ،گروه هاي ناسالم همسالان ، گردش هاي خاص و ... از جمله محيط هايي است که جوانان با برقرار کردن ارتباط با آن و رفت و آمد پنهان ، سعي مي کنند ، در پوشش ارزشمندي و افتخار، در ميان همسالان و همکلاسي هاي خود به برتري دست يابند.محيط به دو شکل مي تواند مايه کسب افتخار انسان باشد : يکي در درون محيط و آنچه باعث برتري انسان نسبت به افراد درون محيط خواهد شد، و ديگري در بيرون محيط ، يعني نسبت به کساني که در چنين محيطي نبوده اند.حالت اول ،بستگي به توانايي فردي و شخصيتي انسان دارد که در مرحله ي خوداثباتي به آن خواهيم پرداخت ، ولي حالت دوم ، ازاين جهت مايه ي برتري جويي انسان مي شود که ديگران از آن محروم بوده اند، اين حالت از نمونه هاي بارز خودتخريبي است.جواني که رفتن به تجمع و پارتي هاي پر سر و صدا ، گردش هاي خاص ،مراسم رقص وموسيقي ، عضويت در گروه هاي منحرف و يا ... را مايه ي برتري خود مي داند به اشتباه در مسيري انحرافي قرار گرفته و برتري کاذبي را براي خود به وجود آورده است.خوداثباتي منطقي و آگاهانهزمينه ي بروز و پاسخ گويي نيازهاي دروني جوانان ،به ويژه حسّ ارزش مند بودن و بزرگ منشي ، از طريق راه هاي صحيح اسلامي وجود دارد . اين راه ها مي تواند عامل درمان و پيش گيري از بروز و توسعه ي آسيب هاي اخلاقي و اجتماعي درجامعه ي اسلامي باشد . يک نمونه از اين راه ها «خوداثباتي منطقي و آگاهانه» است.خوداثباتي به اين معنا است که جوان و نوجوان براي دست يابي به رتبه عالي درجامعه و کسب حس ارزشمندي ، از راه هاي صحيح و درست ،همراه با آگاهي و انتخاب ، بهره بگيرد. اين امردر شکل هاي مختلفي بروز مي نمايد ، از جمله :الف ـ خود اثباتي علمي(قُل هَل يَستَوِي الَّذينَ يَعلَمُونَ وَالّذينَ لا يَعلَمُونَ) ؛ بگو آيا آنان که اهل علم و دانشند با آنان که نادانند يکسانند؟(4)بايد تلاش کرد جوانان و نوجوانان به جاي اين که براي دست يابي به برتري خود از راه هاي غيرصحيح و تخريب گرانه استفاده کنند، به سمت علم و آگاهي حرکت کنند و با کسب رتبه هاي بالا در دانش و علم بتوانند توانايي خود را به اثبات برسانند.جوان و نوجوان در چنين حالتي ، علاوه بر اين که به خواسته ي خود ، يعني برتري ، دست يافته است ، در درون نيز ، از خويشتن راضي است و به امنيت رواني خواهد رسيد.حس ارزشمندي تنها با عوامل بيروني نمي تواند انسان را به اوج آرامش برساند بلکه بايستي در درون انسان هم امنيت رواني به وجود بياورد و انسان ، خودش هم قبول داشته باشد که آنچه به آن رسيده است واقعاً با ارزش و داراي اهميت است ،و صرفاً رتبه اي ساختگي و صوري نيست ؛ دانش و آگاهي از اين دسته است ؛ زيرا هم در بيرون موجب تعالي جايگاه انسان مي شود و هم از درون موجب آرامش انسان.تشويق جوانان و نوجوانان به کسب دانش و علم ، راه مناسبي است براي پيش گيري از انحراف آنان و مانع محکمي است براي نيفتادن آنها در ورطه هاي آسيب زا و خطرناک.البته قبل از هرچيز بايد مکانيسم هاي شناسايي استعداد نوجوانان در جامعه توسعه يابد و هر کس را نسبت به توانايي دروني اش به سمت فراگيري دانش تشويق و ترغيب نمود و همچنين در کنار آن بايستي الگوهاي شايسته اي که توانسته اند با کسب دانش و آگاهي ،به ستاره هاي جهاني يا دست کم ملي و محلي تبديل شوند را توصيف کرد و زندگي نامه ي آنان را در دسترس جوانان و نوجوانان قرار داد.بي ترديد ،دستاوردهاي علمي جوانان در هر موضوعي مي تواند موجب غرور و افتخار جوانان ديگر شود و بايد باور کرد که جوان امروز لياقت و توان رشد در همه ي جهات علمي را دارد و در صورت حمايت و هدايت مي تواند سرافرازي و سربلندي يک نسل را به ارمغان بياورد.(5)پي نوشت : 1-دانش آموخته داراي رتبه اجتهاد از حوزة علميه قم ، مدرس حوزة علميه اصفهان و محقق علوم اسلامي.2 ـ بقره /178.3 ـ رعد/40 ، ترجمه :«و جزاي بدي ، بدي مانند آن است.»4 ـ حجرات /12، ترجمه : «اي کساني که ايمان آورده ايد ، از بسياري گمانها بپرهيزيد چرا که پاره اي از گمان ها گناه است و (در کار يکديگر) تجسس نکنيد و کسي از شما غيبت ديگري نکند. آيا کسي از شما دوست مي دارد گوشت برادر مرده اش را بخورد؟ (بي شک) از آن تنفر داريد ، و از خدا بترسيد که خدا توبه پذير مهربان است.5 ـ مطهري ، مرتضي ، بررسي اجمالي مباني اقتصاد اسلامي ، ص14.منبع:نشريه فصلنامه اخلاق ،شماره 11/خ
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 535]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها