تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1848316342
تقوا
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
تقوا محقق طوسی یکی از راههای مانع زدایی از سیر و سلوک را «تقوا» و تقوا دارای سه ضلع و رکن معرفی کرده است: ترس از خدا و تحاشی از کار زشت و قصد قربت در آن ترس و این تحاشی. درباره ی تقوا آمده است: (بلی من أوفی بعهده واتقی فإن الله یحب المتقین) (سوره آل عمران، آیه ی 76)؛ متقین، محبوب خدا هستند. البته همان طور که تقوا مراتبی دارد محبوبیت الهی هم درجاتی دارد. مهم، آن است که انسان در تقوا سه رکن آن را رعایت کند:رکن اول این که از خدا بترسد و این خوف، خوف ساده باشد و بر اساس ترس از خدا تحاشی داشته باشد.رکن دوم «تحاشی» از گناه است، بدیم معنا که اگر گناه در وسط باشد، انسان خود را به حاشیه بکشد تا به آن آلوده نشود؛ مثل این که، گفته می شود: «از گناه اجتناب کنید»؛ یعنی، شما در یک جانب قرار گیرید و گناه در جانب دیگر قرار گیرد؛ یعنی، سعی کنید با پروا از متن که گناه است به حاشیه ی صفا و نجات قدم بردارید.رکن سوم این است که چه در آن ترس و چه در این حاشیه رفتن، منظور، نزدیک شدن به خدا باشد. برخی افراد از ترس زندان یا برای حفظ آبروی خود و هراس از ریختن آبرو، گناه نمی کنند و از آن تحاشی دارند و البته اینها خوب است. چون دوری از گناه، «توصلی» است؛ اما نشانه ی سیر و سلوک نیست. «سالک الی الله» خود را در مسیر خدا می بیند و مسیر هم مستقیم و زمام این سالک در این مسیر مستقیم به دست خداست؛ چنانکه می فرماید: 0ما من دابة إلا هو اخذ بناصیتها إن ربی علی صراط مستقیم) (سوره هود، آیه ی 56). کسی که گفت: (إیاک نعبد و إیاک نستعین)، قهرا خود را تحت زمام حق می بیند: «یا من بیده ناصیتی، یا علیما بضری و مسکنتی، یا خبیرا بفقری وفاقتی» (مفاتیح الجنان، دعای کمیل) و مشابه این مضمون در «مناجات شعبانیه» چنین آمده است: «بیدک لا بید غیرک زیادتی ونقصی ونفعی وضری» (مفاتیح الجنان، مناجات شعبانیه). بنابراین، انسان سالک خود را در راهی می بیند که زمام راهیان آن به دست خداست. از این رو پرهیز و ترس او «قربة الی الله» است؛ زیرا اگر چنین نباشد، او برای خود می ترسد؛ نه برای رضای خدا و بنابراین، اهل سیر نیست.اگر انسان از گناه توبه کند و به جایی برسد که از توبه نیز توبه کند، در فضایل، مخلص است و هرگز ریا نمی کند. تقوا که از بهترین اوصاف انسان سالک است، گاهی انسان آن را به این انگیزه، تحصیل می کند که در دنیا و آخرت عزیز باشد. چنین انسانی اخلاص ندارد؛ زیرا کار را برای تحصیل رضای خود کرده است، نه رضای خدا و در حقیقت او با تقوا نیست؛ زیرا او لباس تقوا را در بر کرده است تا در قیامت، جامه ی زرین جاه و عزت را بپوشد.این که می گویند صراط مستقیم، از مو باریکتر و از شمشیر تیزتر است، نمونه هایش در این بحثها ظهور می کند. گاهی تشخیص وظیفه، از تشخیص یک موی باریک، باریکتر است. آنها که موشکافی می کنند توان این را دارند که این مسائل را به طور دقیق ارزیابی کنند.توضیح و تحلیل مطلب این است که مراتب اهل تقوا متفاوت است؛ زیرا: 1-گاهی کسی برای عزت و جاه مند شدن نزد جامعه، جامه ی تقوا را در بر می کند. این صبغه ی ریائی دارد و از بحث خارج است.2-گاهی برای عزیز شدن نزد خدا و اولیای الهی پرهیزکار می شود، این عمل نیز، خوب ولی ابتدایی یا متوسط است و بنابراین، باید آن را هم رها کرد.3-گاهی انسان می داند که خدا او را عزیز می کند ولی او برای عزیز شدن، جامه تقوا را در بر نکرده است.4-گاهی این دانستن را هم از یاد می برد؛ بلکه به عنوان وظیفه ی بندگی، با تقواست؛ یعنی عزیز شدن نه تنها «مطلوب» او نیست، بلکه «معلوم» او هم نیست و این خود، فضیلت است و تملک دل طلب می کند و چنین انسانی بنده ی خالص خداست.راه تحریم غیر خداراههایی را در شبانه روز به ما ارائه کرده اند، بای رسیدن به این مقصود سهم مؤثری دارد.نماز تنها کارسلبی به عنوان «نهی از فحشا و منکر» ندلرد؛ چنانکه قرآن کریم می فرماید: (إن الصلوة تنهی عن الفحشاء والمنکر) (سوره عنکبوت، آیه ی 45)، بلکه آثار اثباتی فراوانی نیز دارد. ما نباید در حدی باشیم که نماز را برای «پرهیز از گناه» بخوانیم، بلکه باید بکوشیم آن را برای «لذت لقای حق» اقامه کنیم. گرچه توجه به لذت هم نقص است؛ ولی ما را به آن مراحل نهایی، راهنمایی و نزدیک می کند. نخستیم چیزی که در مورد نماز به ما آموخته اند این است که نماز بدون طهارت، نماز نیست: «لا صلوة إلا بطهور» (بحار، ج42، ص245) و ما هم باید درست تحصیل طهارت کنیم. آنگاه به ما گفته اند: وقتی وترد نماز می شوید، چهره ی جان خود را متوجه ذات اقدس خداوند کنید تا خداوند نیز به شما رو کند. پیامبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم فرمودند: «إذا قمت ذلی الصلاة فأقبل علی الله بوجهک یقبل علیکم (وسائل، ج5، ص472) امام صادق (علیه السلام) نیز فرمودند: «ذنی لاحب للرجل المؤمن منکم إذا قام فی صلاة فریضة أن یقبل بقلبه إلی الله تعالی ولا یشغل قلبه بأمر الدنیا، فلیس من عبد یقبل بقلبه فی صلاته إلی الله تعالی إلا أقبل الله إلیه بوجهه و أقبل بقلوب المؤمنین إلیه بالمحبة بعد حب الله إیاه» (وسائل، ج5، ص475). نمازگزاری که به معانی نماز توجه و حضور قلب نداشته باشد، خدا از او، اعراض می کند. وقتی خدا از نمازگزار اعراض کند، در حقیقت او پشت به قبله نماز می خواند. بنابراین، به مقداری که نمازگزار معانی نماز را می داند و گناهان خود را احضار و از ذات اقدس اله توبه و نزاهت روح، طلب می کند، نماز او مقبول است؛ زیرا نماز گرچه از نظر فقه اصغر، «واجب ارتباطی» است، لیکن در فقه اکبر با تحلیل هر جزء «واجب استقلالی» خواهد بود.شفارش پیغمبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم و ائمه ی (علیهم السلام) در مورد اصل نماز، نماز جماعت، نماز جمعه، نماز شب و ... فراوان است و این نشانه ی آن است که نماز بهترین راه برای سیر و سلوک انسان به سوی خداست.امام صادق (علیه السلام) در بیماری پیش از ارتحال خود دستور دادند بستگان جمع شوند و پس از اجتماع، به آنان فرمودند: «إن شفاعتنا لاتنال مستخفا بالصلوة» (بحار، ج47، ص2)؛ شفاعت ما اهل بیت شامل حال کسی که نماز را سبک بشمارد نمی شود.پیغمبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم نیز در بیماری متصل به رحلت فرمودند: شفاعت من شامل کسی که نمازش را از وقت آن تأخیر اندازد نمی شود: «لا ینال شفاعتی من أخر الصلاة بعد وقتها» (بحار، ج80، ص20) که این در حقیقت، یکی از مصادیق سبک شمردن نماز است.در مورد جداشدن از جماعت مسلمانان نیز امام صادق (علیه السلام) فرمودند: کسانی که در جماعت شرکت نکنند و به این وسیله، مقداری از جماعت مسلمین فاصله بگیرند، از بند ایمانی جدا می شوند.درباره ی نماز جمعه نیز امام باقر (علیه السلام) فرمودند: کسی که یه جمعه، پی در پی بدون عذر نماز جمعه شرکت نکند، دلش بسته می شود: «من ترک الجمعة ثلاثا متوالیات بغیر علة طبع الله علی قلبه» (بحار، ج89، ص192). سر عدم تأثیر موعظه در بعضی دلها همین است که عده ای عمدا با دست خود به وسیله ی گناه، در دل را بسته اند. چون گاهی دل، قفل می شود و کلید آن به دست شیطان است: «أفلا یتدبرون القران أم علی قلوب أقفالها)(سوره ی محمد صلی الله علیه واله وسلم، آیه ی24).درباره ی نماز شب، در حدیثی آمده است که انسان یک یا دو بار در شب، بیدار می شود و در ذهنش می گذرد که لرخیزد و نماز شب بخواند، ولی شیطان وسوسه می کند که هنوز زود است. اگر او به وسوسه ی شیطان فریفته شد گوش وی در اختیار شیطان است، و شیطان آن گوش را آلوده می کند( محاسن برقی، ج1،ص167).پس اگر تنها حاکم خداست و حکم او هم این است که از غیر او کاری ساخته نیست، این راهی دارد و ان پرهیز و توبه از گناه و آنگاه توجه به عبادات به ویژه نماز است. ما وقتی وارد نماز می شویم،«الله اکبر» می گوییم و این تکبیرة الاحرام» و به منزله ی احرام ماست.نماز گزار با تکبیرة الاحرام احرام می بندد و بسیاری از امور بر او حرام می شود؛ اما با سلام نماز، از احرام بیرون می آید. اصولا نوع عبادتها چنین است. در ماه مبارک رمضان، هنگام اذان صبح، انسان با نیت روزه، احرام می بندد و هنگام پایان روز که افطار می کند از احرام بیرون می آید، چنانکه در عمره و حج معتمران و حج گزاران احرام می بندند و با تقصیر یا حلق از احرام خارج می شوند و اگر کسی به جایی برسد که دائما در نماز باشد، او دائما در حال احرام است و «لبیک» می گوید؛ زیرا دائما توجه به غیر خدا را بر خود، حرام کرده است؛ چون از غیر خدا هیچ کاری ساخته نیست؛ غیر خدا هالک است و تکیه بر هالک، مایه ی هلاکت است و قرآن می خواهد ما به هلاکت نرسیم. آنها که به هلاکت رسیده اند بعد از روشن شدن ادله و براهین بوده است نه قبل از آن: (لیهلک من هلک عن بینه و یحیی من حی عن بینه) (سوره ی انفال، آیه ی 42). قرآن می کوشد ما را زنده کند و بالاترین زندگی، همان ارتباط با «حی قیوم» است. اگر انسان با حی قیوم رابطه پیدا کند، نه تنها زنده و قائم می شود بلکه قیوم و برپا دارنده ی موجودات بهشتی نیز خواهد بود.تقوای تن و تقوای دلبرترین مرحله ی تقوا، تقوای دل و خضوع آن در پیشگاه ذات اقدس خداوند است که از خضوع دل در برابر اوامر و نواهی الهی شروع می شود و به آن جا ختم می شود که دل فقط در پیشگاه خدا خاضع باشد. وقتی به آن بارگاه امن راه یافت همه ی آنچه را که خدا تقدیس کرده و بزرگ داشته، مقدس و بزرگ می شمارد. قرآن کریم می فرماید: (ومن یعظم شعائر الله فإنها من تقوی القلوب) (سوره ی حج، آیه ی32)؛ پرهیز کاران از نظر تعظیم شعایر سه گروهند:گروه اول کسانی که در مقام عمل، متقی هستند. اینان از جهنم، نجات پیدا کرده به بهشت می رسند؛ اما «تقوای دل» چیز دیگری است. گاهی انسان خود را بزرگ دانسته و محبوب می دارد و برای نجات جان خود از عذاب، دست به آلودگی دراز نمی کند. چنین شخصی گرچه اوامر الهی را انجام داده، و از نواهی پرهیز کرده اما در حقیقت او خود را بزرگ می دارد؛ نه دستورهای الهی را. او متقی است اما تقوای بدنی دارد نه تقوای دل و در مرحله ی عمل، با تقوا و طهارت است.گروه دوم که از گروه اول بالاترند، کسانی هستند که شعایر الهی را بزرگ می شمارند؛ یعنی آنچه را که خدا به آن امر کرده، چون فرمان الهی است گرامی می دارند و به آن عمل می کنند و از آنچه خدا نهی کرده، چون نهی خداست پرهیز می کنند. این گروه نیز از دوزخ می رهند و به بهشت می رسند و تقوای آنان نیز «تقوای قلب» است؛ زیرا دستور الهی را، از آن جهت که دستور الهی است، گرامی می دارند نه از آن جهت که ضامن نجات از دوزخ و مایه ی وصول به بهشت است.کسی که برای نجات از جهنم تلاش و کوشش می کند «عبدالنجاة منالنار» و آن کس که برای رسیدن به بهشت کوشش می کند «عبد الفوز بالجنة» است نه «عبدالله»! او پس از نجات از جهنم ورود به بهشت، مانند مزدوری است که اجرتش را بعد از کار از کارفرما می گیرد، دیگر رابطه ای با کارفرما ندارد.انسان باید شعایر الهی را، از آن جهت که دستور خداست، بزرگ بشمارد گرچه اجرت می گیرد ولی احترام امر خدا و تکریم نهی وی مهم است. او مانند اجیرهای دیگر نیست بلکه بالاتر از آنهاست، ولی بلأخره امر و نهی الهی محدود است. چون بهشت جای تکلیف نیست، و وقتی تکلیف و امر و نهی نبود، سخن از تعظیم احکام تشریعی الهی مطرح نیست و در نتیجه آن تعظیم برای چنین شخصی حاصل نیست.گروه سوم که از گروه اول و دوم بالاترند، کسانی هستند که اوامر و نواهی الهی را تکریم می کنند، واجبها و مستحبها را انجام می دهند، حرامها و مکروهها را ترک می کنند؛ نه برای رهیدن از جهنم و رسیدن به بهشت و نه برای این که امر و نهی خداست، بلکه از این جهت که خدا محبوب بالا صاله و عظیم و اعلای با لذات است، آنچه از ناحیه ی او و به او منسوب باشد نیز از عظمت و حرمت، برخوردار است. چنین انسانی که در رکوعش «سبحان ربی العظیم و بحمده» و در سجودش «سبحان ربی الأعلی و بحمده» می گوید در حقیقت، به «الله» تعظیم می کند؛ او در دمیا، برزخ و قیامت و مراحل نهایی آن، که بهشت است، بنده ی خداست خدا را بزرگ می دارد، از این رو دستور های الهی را،«بالتبع» و به عنوان «محبوب بالغیر» گرامی می شمرد ت خود را از هر خطری برهاند.چون جان انسان، امانت الهی است و نه از آن خود انسان، همان گونه که انسان حق ندارد به جان دیگری آسیب برساند، مجاز نیست به جان خود صدمه وارد کند؛ زیرا هیچ کس مالک جان خود نیست، چنانکه مالک مال خود هم نیست. اگر مالک مال خود می بود، می توانست در آن، اسراف کرده آن را در راه باطل مصرف کند. او مالک وقت خود هم نیست؛ بلکه فقط امین و وکیل است و نفوذ او وابسته به محدوده ی وکالت اوست. ذات اقدس خداوند به هر کسی وکالت خاص داده ئ محدوده ی وکالت او نیز مشخص است. از این رو تصرفش در جان، عمر، مال و مانند آن در محدوده ی جواز شرعی است. چنین انسانی همواره به خدا تعظیم کرده به اوج تقوا می رسد.آیینه ی اسرار الهیبرای پرورش انسان، چیزی مهمتر از توجه مستمر، به دل؛ یعنی معرفت، مراقبت و محاسبت نفس نیست. کسی که حقیقت و ارزش خود را بشناسد، می داند که ارزش جان آدمی به معارف الهی است. دلی که معرفت خدا و اولیای او در آن نیست، «گل» است نه «دل»، و آن کس که دارای چنین گوهری نباشد، انسان نیست.امام سجاد (علیه السلام) وقتی انسانیت انسان را تشریح می کند، ستایش خدا را به منزله ی فصل مقوم انسان می داند و می فرماید: اگر راهنمایی انبیا و اولیای الهی نباشد، مردم نعمتهای خدا را بدون حمد و ثنای خدا زندگی کند، از محدودیت انسانیت تنزل کرده به حریم حیوانیت می رسد و آنگاه مشمول: (إن هم ذلا کالأنعام بل هم أضل) (سوره ی فرقان، آیه ی 44)، خواهد شد(صحیفه ی سجادیه، دعای اول)، بر این اساس انسان «حیوان ناطق حامد» است نه «حیوان ناطق».پیغمبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم فرمودند: «من أصبح من أمتی و همه غیر الله فلیس من الله» (بحار، ج67، ص242): اگر برنامه ی انسان، چنین تنظیم شود که آنچه برای او مهم است مسائل غیر خدایی باشد، او از خدا نیست. در نظام تشریع، با خدا رابطه ندارد گرچه در نظام تکوین، همه از خدا و به سوی او روان هستند: (لله ما فی السموات و ما فی الأرض) (سوره ی بقره، آیه ی 284)، ولی چنین انسانی، آن شرافتی را که برخی از موجودات دیگر دارند ندارد. از این جا معلوم می شود که ارزش انسان به همت اوست و هر کسی به جز خدا بیندیشد و همتش جز او باشد، از خدا محسوب نیست؛ پس دیگر بنده ی خدا نیست آنگاه یقینا بنده ی غیر خداست.معنای مقابل حدیث مذکور این است که: «من أصبح وهمه الله فهو من الله»؛ کسی که همتش خدا باشد از خداست و چیزی یا کسی که از خدا بود، هم باقی و هم مؤثر است، باقی است، زیرا:«کل شیء هالک إلا وجهه) (سوره ی قصص، آیه ی 88) و مؤثر است، زیرا به قدرت لایزال الهی تکیه می کند.ما اگر خواستیم بدانیم وجیه و مقرب«عندالله» هستیم یا نه، و کارهایی که با نیت «قربة الی الله» انجام دادیم قبول شده است یا نه ؟ راهی دارد که آن را صاحبدلان معصوم (سلام الله علیهم) به ما آموخته اند، چنانکه اما صادق (سلام الله علیه) می فرماید: نمن أراد أن یعلم ما له عندالله، فلینظر ما لله عنده» (بحار، ج67، ص22)؛ کسی که خواست بداند پیش خدا وجیه و محبوب است یا نه، به آیینه ی دل خود بنگرد؛ اگر خدا در دل او محبوب و وجیه است، بداند که او نزد خدا محبوب است و اگر خدا در قلب او محبوب نیست، معلوم می شود عندالله محبوب نیست.این حدیث، تحلیلی دارد و آن این که همه ی اسرارو رموز، نزد خدا حاضر و ذات اقدس خداوند هستی محض و شفاف است؛ از سوی دیگر قلب انسان وارسته، به منزله ی آینه ی شفاف است. اگر این آینه، روبروی ذات اقدس اله قرار گیرد، آنچه در نزد خدا مربوط به این شخص است در آن منعکس می شود. شما اگر آینه ی شفافی را به سمت صورتی نگه دارید، آن صورت با همه ی خصوصیاتش در آن منعکس می شود؛ قلب انسان به منزله ی آینه است و هر آینه ای به اندازه ی خود، صورتهای روبرو را نشان می دهد. طبق این بیان نورانی، امام می فرماید: قلب شما به منزله ی آینه ی شفاف است. بنابراین، اگر شما آن را در برابر شهود ذات اقدس خداوند قرار دهید، به مقدار وسعت آن قلب، اسرار الهی در آن می تابد.رابطه تقوا و عمل ایمان، به اعتقاد، و اخلاق و عمل، وابسته است. همه ی انسانها موظفند این سه رکن اصیل را تحصیل کنند. قرآن کریم می فرماید: (یا بنی ادم قد أنزلنا علیکم لباسا یواری سؤاتکم و ریشا و لباس التقوی ذلک خیر) (سوره ی اعراف، آیه ی 26)؛ خداوند برای مرغان پر و برای آدمیان جامه ی پرهیز کاری مقرر کرده است و انسانی که قدرت پرواز ندارد، آیه ی سوره ی «فاطر» بر او صادق نیست که: (إلیه یصعد الکلم الطیب والعمل الصالح یرفعه) (سوره ی فاطر، آیه ی 10): اعتقاد خوب، پر و بال انسان صاعد است و او بدون این پر و بال، توان صعود ندارد؛ چنانکه در مورد قربانی در مناسک حج، می فرماید: (لن ینال الله لحومها ولادماؤها ولکن یناله التقوی منکم) (سوره ی حج، آیه ی 37)؛ گوشت و خون قربانی به سوی خدا صعود نمی کند، بلکه روح این عمل که تقواست بالا می رود.پرواز برخی از آدمیان ویرانگرانه و در حد پرواز شاهین و کرکس است؛ نه پرواز طوطی و بلبل. مایه ی طیران آدمی پرهیزکاری است که بدون معرفت، تخلق و عمل صالح، میسر نیست.امام صادق (سلام الله علیه) می فرماید: «لا یقبل الله عزوجل عملا إلا بمعرفة ولا معرفة إلا بعمل فمن عرف دلته المعرفة علی العمل و من لم یعمل فلا معرفة له، إنما الإیمان بغضه من بعض» (بحار، ج1، ص206).این حدیث، مشتمل بر چند جمله است:1- خداوند هیچ عملی را بدون معرفت نمی پذیرد؛ زیرا معرفت، روح عمل است. اگر در قرآن آمده: (إنما یتقبل الله من المتقین) (سوره ی مائده، آیه ی 27)؛ عمل از غیر پرهیزکار پذیرفته نمی شود. به این معناست که معرفت، در متن تقوا نقش تعیین کننده ای دارد.2- اگر کسی عارف و عالم باشد، حق را بشناسد ولی به معرفت خود عمل نکند علم او اثر نداشته در حکم معدوم است. گرچه چنین شخصی علم دارد ولی در قیامت نه در صف علماست و نه از کیفر تلخ و دردناک جاهلان در امان است. جمله ی «لا معرفة إلا بعمل» از یک نظر، نفی کمال و از نظر دیگر، نفی حقیقت است؛ نفی کمال است، زیرا کمال معرفت در تأثیر گذاری آن در عمل است و نفی حقیقت است، زیرا چنین شخصی در قیامت، در صف جاهلان محشور می شود.3- علم و عمل رابطه ی مستقیم دارد: «فمن عرف دلته المعرفة علی العمل»؛ اگر کسی عمل کند، معرفت او را به مراحل بالاتر عمل راهنمایی می کند، چون هر درجه ای از عمل، مایه ی شکوفایی معرفت و دانش، و شکوفایی دانش مایه ی تحقق عمل خالصتر است هر اندازه معرفت بیشتر باشد، عمل خالصتر است و هر اندازه که عمل خالصتر باشد معرفت شکوفاتر می گردد.4- دلیل این پیوند این است: «إنما الأیمان بعضه من بعض»؛ درجات و مراتب و عناصر ایمان، اتعاض یک پیکر است. ایمان واقعیتی است که بخشی از آن در قلب جا دارد، بخشی در مرحله ی نفس ظهور می کند و قسمت در اعضا و جوارح نمود می یابد. این که گفته می شود: ایمان اعتقاد و تصدیق به قلب، اقرار به زبان و عمل به ارکان و اعضاست: «الإیمان معرفة بالقلب و إقرار باللسان و عمل بالأرکان» (نهج البلاغه، حکمت 227)، از همین باب است؛ یعنی حقیقت ایمان چیزی است که هم عقل آن را می پذیرد، هم نفس به آن متخلق می شود و هم اعضا و جوارح به آن عمل می کند.همچنین از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: «لم یکلف الله العباد المعرفة ولم یجعل لهم إلیها سبیلا» (بحار، ج5، ص222)؛ خداوند هرگز کسی را به چیزی که راه شناخت به سوی آن نیست مکلف نمی کند؛ زیرا چنین تکلیفی، «تکلیف مالایطاق» و فوق طاقت بشر است.تقوا، مایه ریزش روزیقرآن کریم «ثمرات اخلاق» را مانند «مقدمات اخلاق»، بیان کرده است؛ یک متخلق الهی، مقدمات فراگیری اخلاق را از قرآن یاد می گیرد و بهره ها و ثمرات اخلاقی را هم از آن استنباط می کند و بنابراین، می داند که سیر و سلوک خود را از کجا شروع کند و برای چه هدفی کوشش کند و سرانجام بهره ها و ثمرات آن چیست. ذات اقدس خداوند، ایمان و تقوا را به عنوان اولین سبب و مایه ی ریزش روزیهای آسمانی، معرفی می کند که یکی از بهترین این روزی ها معارف الهی است: (ولو أن أهل القری امنوا واتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء والأرض) (سوره ی اعراف، آیه ی 96)؛ اگر مردم منطقه ها اهل ایمان و تقوا باشند، درهای برکات الهی را به روی آنان باز می کنیم. و در جای دیگر می فرماید: (ولو أنهم دقاموا التوارة والإنجیل و ما أنزل إلیهم من ربهم لأکلوا من فوقهم و من تحت أرجلهم) (سوره ی مائده، آیه ی 66)؛ اگر آنان کتابهای آسمانی را بر پا دارند روزیهای خود را از بالا و پایین، دریافت می کنند. ایمان و تقوا با انجام دادن واجبها و مستحبها و پرهیز از حرامها و مکروهها که در کتاب و سنت معصومان (علیهم السلام) بیان شده است تحقق می یابد و این اصلی کلی است و اختصاص به عصر پیامبر اسلام صلی الله علیه واله وسلم ندارد. /س
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 562]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها