محبوبترینها
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1825824326
منشا اقانیم ثلاثه در قرآن
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
منشا اقانیم ثلاثه در قرآن نويسنده: استاد علامه طباطبایى قرآن کریم خاطرنشان ساخته که عیسى عبدى بود رسول، واینکه هیچ چیزى جز اینادعا نمىکرد و آنچه به وى نسبت مىدادند خود او ادعایش را نکرده و با مردمجز به رسالتخدا سخنى نگفته، همچنانکه قرآن این معنا را در آیه زیر صراحتا از آن جناب نقل کردهمىفرماید: و اذ قال الله یا عیسى ابن مریم ء انت قلت للناس اتخذونىو امى الهین من دونالله؟قال سبحانک ما یکون لى ان اقول ما لیس لى بحق، ان کنت قلته فقد علمتهتعلم ما فىنفسى و لا اعلم ما فى نفسک، انک انت علام الغیوب، ما قلت لهم الا ماامرتنى به: ان اعبدوا الله ربى و ربکم، و کنت علیهمشهیدا ما دمت فیهم فلما توفیتنىکنت انت الرقیب علیهم و انت على کل شىء شهید، ان تعذبهم فانهم عبادک و ان تغفرلهمفانک انت العزیز الحکیم، قال الله هذا یوم ینفع الصادقین صدقهم (1) . و این کلام عجیب که مشتملبر عصارهاى از عبودیت و متضمن جامعترین نکات ادب و حیرتآورترین آن است، کشف مىکند از اینکه نسبتبه موقعیتخود در برابر ربوبیتپروردگارش و در برابر مردم و اعمال آنان چه دیدى داشته، مىفرماید:عیسى ع خود رانسبت به پروردگارش تنها یک بنده مىدانسته که جز امتثال کارى ندارد و جز به امر مولایشچیزى ارادهنمىکند و جز به امر او عملى انجام نمىدهد و خداى تعالى هم جز این دستورى بهوى نداده که مردم را به عبادت او به تنهائىدعوت کند، او نیز به مردم جز این را نگفت که اىمردم الله را که پروردگار من و پروردگار شما است بپرستید. و از ناحیه مردم هم جز این مسؤولیتى نداشته که رفتار آنانرا زیر نظر گرفته، در باره آنتحمل شهادت کند و بس، و اما اینکه خدا در روزى که مردم به سویش برمىگردندبا ایشان ودر ایشان چه حکمى مىکند، هیچ ارتباطى با آن جناب ندارد، چه بیامرزد و چه عذاب کند. ممکن است کسى بگوید: شما در بحثشفاعتى که قبلا در اینتفسیر داشتید یکى ازشفیعان روز جزاء را عیسى نام بردید و گفتید کهشفاعتش پذیرفته هم مىشود و در اینجامىگوئید آن جناب هیچکاره است؟. در پاسخ مىگوئیم بله، باز هم مىگوئیم او از شفیعان روز جزااست، براى اینکه ازشاهدان بحق است و آیه شریفه: و لا یملک الذین یدعون من دونه الشفاعة الا من شهد بالحقو همیعلمون(2) بر شفاعتشاهدان به حق که عالم هستند دلالت دارد،پس به حکم این آیه عیسى ازشفیعان روز جزاء است، براى اینکهدر آیه: و یوم القیمة یکون علیهم شهیدا(3) آن جناب راشاهدخوانده و در آیه: و اذ علمتک الکتاب و الحکمة و التورایةو الانجیل (4) ، او را عالم به توحید دانسته(چون توحید همیکى از معارفى است که کتاب و حکمت و تورات و انجیل بر آن ناطقند). اعتقاد خرافى به تفدیه عیسى علیه السلام(فدا شدن براى رهائىگناهکاران) با اعتقاد به اینکه آن حضرت از شفیعان روز جزا است فرق دارد پس اگر در بحثشفاعت گفتیم عیسى ع نیز از شفیعاناست در اینجامنکرش نشدیم، لیکن شفاعت کردن آن جناب مسالهاى است و اعتقاد مسیحیان به مساله فدیهدادنمسالهاى دیگر، آنچه را که در این مقام در صدد بیانش هستیم این است که مىخواهیمبگوئیم قرآن کریم تفدیهرا براى عیسى ثابت نکرده و چنین قدرت و اختیارى به آن جناب ندادهاست و تفدیهاى که مسیحیان بدان معتقدند،این است که عیسى ع(با اینکه خداىپسر بود و داراى قدرت خدائى بود و مىتوانست دشمنان خود را در یک چشم بر هم زدن نابود کند)، لیکن براى اینکه کیفرى را که گنهکاران در قیامتدارند باطل سازد، خود را فداىگنهکاران نمود و حاضر شد به این منظور به بالاى دار برود!!. قرآن این معنا را براى آن جناب نه تنها اثبات نکرده، بلکه آیهاىکه از نظر خوانندهگذشت آن را نفى نموده، عقل هم نمىتواند آن را بپذیرد، زیرا این معنا مستلزمآن است کهقدرت و سلطنت مطلقه الهى با عمل عیسى باطل شود که ان شاء الله بیانش مىآید. و اما شفاعت، در آیه شریفه هیچ تعرضى به آن نشده و از این جهتساکتاست، نهاثبات کرده و نه نفى نموده، چون اگر آیه شریفه در مقام اثبات شفاعت بود(گو اینکه مقامآیهمقام اظهار ذلت است نه اختیاردارى)جا داشت بفرماید: و ان تغفر لهم فانک انت الغفورالرحیم (5) ، و اگر درصدد نفى شفاعت بود و مىخواست بفرماید عیسى از شفیعان روز جزا نیستدیگر جا نداشت مساله شهادت بر اعمال مردمرا به میان بیاورد، آنچه در اینجا گفته شد اجمالمطالبى است که ان شاء الله در تفسیر سوره مائده در ذیل آیات مذکور خواهد آمد. و اما آنچه مردم در باره عیسى ع گفتهاند؟هر چند مردم بعداز آن جناب بهمذاهب مختلف و مسلکهاى گوناگونى - که چه بسا از هفتاد مذهب تجاوز کند- معتقد شده ومتشتت گردیدهاند، چه بسا که اگر کلیات و جزئیات مذاهب و آراىشان در نظر گرفته شود، از این مقدار هم تجاوزکند و لیکن قرآن کریم تنها به نقل سخنانى از مسیحیان اهتمام ورزیدهکه در باره عیسى و مادرش گفتهاند،چون همین سخنان است که با مساله توحید برخورد دارد، مسالهاى که قرآن کریم - و اصولا دین فطرى و قویم - به آن دعوت مىکند.واما بعضى ازجزئیات از قبیل مساله تحریف و تفدیه را آنطور که باید مورد اهتمام قرار نداده است. آیات شریفهاى کهعقائد باطل مسیحیان در باره مسیح(ع)را بیان مىکنند و آنچه قرآن کریم از مسیحیان در این باره حکایت کرده و یابه آنان نسبت داده، سخنانى است که آیات زیر بیانگر آنها است: 1 - وقالت النصارى المسیح ابن الله (6) ، که به حکماین آیه مسیحیان گفتهاندمسیح پسر خدا است و آیه: و قالوا اتخذ ، عبارت اخراى همان آیهاست، 2 - لقد کفر الذینقالوا ان الله هو المسیح ابن مریم (8) ، به حکم این آیه مسیحیان رسما مسیح را خود خدا داستهاند، 3 - لقد کفر الذین قالوا ان الله ثالث ثلاثة (9) ، در این آیه کهبعد از آیه(72)قرار گرفته، خدا را سومین خدا از خدایان سهگانه دانستهاند، آیه:و لا تقولواثلاثة(10) هم به همین معنا اشاره دارد. و این آیات هر چند به ظاهرش مشتمل بر سه مذهب و سهمضمون و سه معناى مختلفاست و به همین جهت بعضىها از قبیل شهرستانى صاحب کتاب ملل و نحلآنها را حملبر اختلاف مذاهب کرده و گفته است: مذهب مکانیه قائل به فرزندى حقیقى مسیح براىخدایند و نسطوریهگفتهاند: نزول عیسى و فرزندیش براى خدا از قبیل تابش نور بر جسمى شفافچون بلور است، و یعقوبیه گفتهاند: از بابانقلاب ماهیت است، خداى سبحان به گوشتو خون منقلب شده است.(11) و لیکن ظاهرا قرآن کریم(العیاذ بالله)کتابملل و نحل نیست تا بخواهد به اینمذاهب بپردازد و هرگز به خصوصیات مذاهب مختلف آنان اهتمام نمىورزد بلکه به اعتقادغلطىمىپردازد که مشترک بین همه آنان است و آن مساله فرزندى مسیح براى خداى تعالىاستو اینکه جنس مسیح از سنخ جنس خدا است و نیز به آثارى مىپردازد که بر اساس ایناعتقاد غلط مترتب کردهاند که یکىاز آنها مساله تثلیث است، هر چند که در تفسیر کلمهتثلیث اختلاف بسیار و مشاجره و نزاع دامنهدار کردهاند، دلیل بر این معنااین است که قرآنکریم به یک زبان و یک بیان علیه آنان احتجاج کرده، معلوم مىشودمورد نظر قرآن از کلمسیحیت مسالهاى است که همه در آن شریکند. مساله پدر و پسر بودن خدا و مسیح در انجیلهاى موجود توضیح این که تورات و انجیلهاى موجود در دست ما، از یک سو صراحتدارند بر این که خداى تعالى یکى استو از سوى دیگر انجیل به صراحت مىگویدمسیح پسر خدااست!واز دیگر سو تصریح مىکند به این که این پسر همان پدر است و لاغیر. حتى اگر مساله پسرى را حمل مىکردند بر صرف احترام وبرگشت گیرى باز قابلاغماض بود، این کار را هم نکردند با اینکه در مواردى از انجیل به این معنا تصریح شده،از آنجمله مىگوید: و من به شما مىگویم دشمنان خود را دوست بدارید و براى لعنت کنندگانخود آرزوى برکتکنید و به هر کس که با شما دشمنى کرد احسان نمائید و هر کس که شما را از خود راند و ناراحت کرد شما با او پیوند کنید تا فرزندانپدر خود شوید، همان پدرى که درآسمانها است، چون او است که خورشیدش را هم بر نیکان مىتاباند و هم بربدان، و بارانش راهم بر صدیقین مىباراند و هم بر ظالمان، و اگر تنها کسى را دوست بدارید که او شمارا دوستمىدارد، دیگر چه اجرى مىخواهید داشته باشید؟مگر عشاران غیر این مىکنند؟و نیز اگرتنها به برادرانخود سلام کنید باز چه فضیلتى براى شما خواهد بود؟مگر بتپرستان غیر از اینمىکنند؟پس بیائیدمانند پدر آسمانیتان کامل باشید که او کامل است (12). و نیز در همین انجیل است که: همه مراحم خود را در برابر مردمو به منظور خودنمائىبکار نبندید که در این صورت نزد پدرتان که در آسمانها است اجرى نخواهید داشت. (13) ونیز در همان کتاب در باره نماز مىگوید: شما نیز اینطور نماز بخوانید: اى پدر ماکه در آسمانهائى، نام تو مقدس است.... و نیز آمده: پس اگر جفاکارىها و خطاهاى مردم را ببخشیدپدر آسمانیتان همخطاهاى شما را مىبخشد، (همه این سه فقره که نقل کردیم در اصحاح ششم از انجیل متىاست). و نیز مىگوید:شما نیز مانند پدر رحیمتان رحیم باشید. و به مریم مجدلیة مىگوید: برو نزد برادرانم و به ایشان بگومن به سوى پدرم که پدرشما نیز هست و به سوى الهم که اله شما نیز هست صعود خواهم کرد (14) . پس اینعبارات و امثال آن که از سه انجیل نقل کردیم کلمهپدرراکه بر خداىتعالى و تقدس اطلاق کرده، هم در مورد عیسى اطلاق کرده و هم در مورد غیر عیسى،و اینبطورى که ملاحظه کردید صرفا جنبه تشریفات و امثال آن را دارد. هر چند که از بعضى دیگر از عبارات آنها از پسرى و پدرىصرف تشریف استفادهنمىشود، بلکه نوعى از استکمال را مىرساند، استکمالى که وقتى در انسانىمحقق شودسرانجام او را با خدا متحد مىکند، نظیر این عبارت: یسوع - مسیح - به این کلام سخن گفتو چشمانخود را به آسمان بلند کرد و گفت: اى پدر!آن ساعت مقرر فرا رسید، پسرت راتمجید کن، تا پسرتهم تو را تمجید کند، آنگاه دعائى را که براى رسولان از شاگردانش کردنقل مىکند و آنگاه مىگوید: و من این درخواست را تنها براىاینان نمىکنم بلکه درمورد کسانى هم که به زبان به من ایمان آوردهاند مسئلت دارم، تا همه آنانیکى شوند، همانطور که تو اى پروردگار من ثابتشدى و من نیز در تو ابتشدم، مسئلت دارم تا آنها نیز درمن و تو یکى شوندو تا همه عالم ایمان آورند که تو مرا فرستادى و من به ایشان مجد و آبرو دادم، آن مجدى که تو به من دادى، آرى تا همهیکى شوند، آنچنان که ما یکى شدیم، من در آنها و تودر من و همه آنها براى یکى کامل شوند تا همه عالم بدانندکه تو مرا فرستادى و من ایشان رادوست مىدارم، آنطور که تو مرا دوست مىدارى (15) . گفتیم: با اینکه انجیلها صراحت دارد بر اینکه منظوراز پسرى و پدرى صرف تشریفاست، این کار را نکردند، یعنى عنوان پدرى و فرزندى را حمل بر تشریف نکردند،در اینجامىگوئیم در انجیلها کلماتى هست که نمىشود آنها را حمل بر تشریف و احترام کرد(و شایدبه خاطروجود این کلمات بوده که مسیحیان دست به چنان حملى نزدهاند)نظیر اینکهمىگوید: لوقا به عیسى گفت: اى آقا ما نمىدانیمتو به کجا مىروى؟و چگونه مىتوانیمراه را بشناسیم؟عیسى به او گفت: خود من آن طریقم، به حق سوگند و بهزندگى قسم کهاحدى به سوى پدرم نمىآید، مگر به وسیله من، اگر شما مرا شناخته بودید پدر مراهم شناختهبودید، و از همین الان او را مىشناسید چون او را هم دیدید. فیلبس پرسید: اى سید پدر را به ما نشان بده، دیگر چیزى نمىخواهم،یسوع گفت: اىفیلبس من در همه این زمانها با شما بودم ولى شما نمىشناختید، هر کس مرا ببیندپدر را دیدهاست.با این حال چگونه تو مىگوئى پدر را به ما نشان بده؟ مگر هنوز ایمان نیاوردهاى که مندرپدر حلول کردم و پدر در من حلول کرده است و این سخنى که دارم برایتان مىگویم(نیز)از ذات من به تنهائى صادر نمىشودبلکه از من و از پدر که الحال در من است صادر مىشود، اواست که دارد این کارها را مىکند،باورم کنید که مىگویم من در پدرم و پدرم در من است (16) . و نیز در انجیل است که: لیکن من از الله خارج شدم و آمدم واز پیش خود نیامدم بلکهاو مرا فرستاده (17) . و نیز مىگوید:من و پدرم هر دو یک موجودیم.(18) و نیز سخنى را که به شاگردانش گفته چنین حکایت مىکند: برویدو تمامىامتها و اقوام را شاگردان من کنید و ایشان را به نام پدر و پسر و روح القدس غسلتعمید بدهید(تعمید مراسمى است از واجبات کلیسا که هر مسیحى باید آن را انجام دهد تا از گناهان پاکشود) (19) . ونیز مىگوید: در ابتدا کلمه بود و کلمه نزد خدا بود و خدا همانکلمه بود، این ازاول نزد خدا بود، هر چیزى به وسیله او وجود یافت و به غیر او چیزى وجود نیافت، از آن جملهحیاتهم به وسیله او وجود یافت و حیات نور مردم است. (20) پس اگر مىبینیمنصارا قائل به سه خدائى شدند علتش همین کلمات انجیلها است. و منظور نویسندگان انجیلها این بوده که هم توحید راکه مسیح ع درتعلیماتش به آن تصریح مىکرده حفظ کنند، همچنانکه در انجیل مرقس اصحاح دوازدهممىگوید:اول هر یک از وصایا(ى من این است که)اى اسرائیل رب اله تو واحد است و تنهااو رب تو استو هم پسر بودنمسیح براى خدا را حفظ کنند(و نتیجهاش این تناقضگوئىهاشده است. مترجم). حاصل و نتیجه گفتار مسیحیان(اقنومهاى سه گانه) و حاصل گفتارشان(هر چند که به معناى معقول و قابلتصورى برنمىگردد)ایناست که ذات خدا جوهر واحدى دارد و این حقیقت واحده سه اقنوم دارد و منظورشان از کلمه: اقنومآن صفتى است که نحوه ظهور و بروزهر چیزى و تجلیش براى غیر با آن باشد، اما نه بهطورى که صفت غیر موصوف باشد و اقنومهاى سهگانه که خداى تعالى باآنها جلوه و ظهورکرده، عبارت است از اقنوم هستى و اقنوم علم که همان کلمه است و اقنوم حیات که همان روحاست. و این اقنومهاى سهگانه است که یکى را پدر و دیگرى را پسر و سومىرا روحمىگویند، اولى یعنى پدر را اقنوم وجود، و دومى را کهاقنوم علم و کلمه است پسر و سوم را کهاقنوم حیات است روح نامیدند. و این اقانیم سهگانهعبارتند از: پدر، پسروروح القدس، اول اقنوموجود و دوماقنوم علم و کلمه، و سوم اقنوم حیات است، پس پسر - که کلمه و اقنوم علم است - ،از ناحیهپدرش - که اقنوم وجود است - به همراهى روح القدس - که اقنوم حیات است و اشیاء به وسیله آن روشنى مىگیرند - نازل شد. آنگاه در تفسیر این اجمال اختلافى عظیم راه انداختهاند، ازهمین جا به شعبهها ومذاهب بسیارى منشعب شدهاند که از هفتاد مذهب هم تجاوز مىکند وبه زودى به قدرگنجایش این کتاب تفصیلش از نظر خواننده خواهد گذشت. و شما خواننده محترم اگر در آنچه قبلا خاطرنشان کردیمدقت بفرمائید خواهید دید کهآنچه خداى تعالى در آیات زیر حکایت کرده، وجه مشترک بین همه مذاهبىاست که بعد ازعیسى بن مریم ع در نصرانیت پیدا شده و معنائى هم که براى سه تا بودن یکى کردیمرا، افاده مىکند، اینک بار دیگرآن آیات از نظر شما مىگذرد: لقد کفر الذین قالوا انالله هو المسیح بن مریم...، لقد کفر الذینقالوا ان الله ثالث ثلاثة...، و لا تقولواثلاثة انتهوا. و اگر قرآن کریم به حکایت این قدر مشترک اکتفا کرد، براىاین بود که اشکالى کهبر عقاید مسیحیان با همه کثرت و اختلاف که در عقائدشان هست وارد است و قرآن بداناحتجاج نموده، یک چیز و به یک وتیرة است که به زودى روشن مىشود.(21) پی نوشت ها: (1)زمانى که خداى تعالى مىگوید اى عیسى بنمریم آیا تو، به مردم گفتهاى که اى مردم به جاىخدا مرا و مادرم را دو معبود براى خود بگیرید؟عیسى جواب مىدهد!منزهىتو اى خدا، مرا نمىرسید که بهمردم چیزى را بگویم که حقم نبود و به فرض هم گفته باشم تو بدان آگاهى،چون تو مىدانى آنچه در نفسمن است و من نمىدانم آنچه در نزد تو است، زیرا تو علام الغیوبى، من به مردم نگفتم مگر هماندستورهائىکه تو، به من دادى و آن این بود که اى مردم خداى تعالى پروردگار من و پروردگار خود را بپرستید، مادامهمدر بین ایشان بودم شاهد رفتارشان بودم، ولى بعد از آنکه مرا گرفتى خودت مراقب وضع آنان بودى و تو برهرچیزى شاهد و ناظرى، حال اگر عذابشان کنى کسى حق اعتراض ندارد، چون بندگان خود را عذاب کردهاىو اگر بیامرزىباز هم اعتراضى نیست، چون تو هم عزیزى و شکستناپذیرى و هم کار به حکمت مىکنى، خداى تعالى مىفرماید امروزروزى است که راستى راستگویان به آنان سود مىرساند.سوره مائده، آیه116 - 119. (2)شرکائى که مشرکین مىپرستند و مىخوانندمالک شفاعت نیستند، تنها کسانى مالکشفاعتند که شاهد به حق و داراى علم به توحید باشند.سوره زخرف، آیه 86 (3)سوره نساء، آیه 159. (4)سوره مائده، آیه 110. (5)واگر ایشان را بیامرزى بسیار بجا است، چون تو آمرزنده مهربان هستى. (6)سوره توبه، آیه 30. (7)وگفتند رحمان پسر گرفته، منزه استخدا.سوره انبیاء، آیه 26. (8)سوره مائده، آیه 72. (9)سوره مائده، آیه 73. (10)سوره نساء، آیه 171. (11)ملل و نحل ج 1 ص 222 - 224 - 225. (12)(آخر اصحاح پنجم از انجیل متى)نسخهعربیش که در سال 1811 میلادى به چاپ رسیده ومطالب دیگر هم که بعدا نقل مىکنیم(از این نسخه است). (13)انجیل لوقا، اصحاح ششم. (14)انجیل یوحنا، اصحاح بیستم. (15)انجیل یوحنا، اصحاح هفدهم. (16)انجیل یوحنا، اصحاح چهاردهم. (17)انجیل یوحنا، اصحاح هشتم. (18)انجیل یوحنا، اصحاح دهم. (19)انجیل متى، اصحاح بیست و هشتم. (20)انجیل یوحنا، اصحاح اول. (21) به مقاله <تثلیث، مسیحیت و قرآن» مراجعه شود. ترجمه المیزان ج 3 صفحه 445
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 343]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها