تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 23 آبان 1403    احادیث و روایات:  امام رضا (ع):معناى گفته كسى كه بسم اللّه‏ مى‏گويد، يعنى نشانى از نشانه‏هاى خداوند را بر خود مى‏...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

بازسازی ساختمان

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

اوزمپیک چیست

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

نگهداری از سالمند شبانه روزی در منزل

بی متال زیمنس

ساختمان پزشکان

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1828785935




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

مروری بر زندگی علمی و سیاسی شیخ حسینعلی راشد


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
مروری بر زندگی علمی و سیاسی شیخ حسینعلی راشد
مروری بر زندگی علمی و سیاسی شیخ حسینعلی راشد حسینعلی راشد در سال 1284 ش (1) در شهر تربت‏حیدریه روستای‏کاریزک در یک خانواده روحانی به دنیا آمد. پدرش حاج شیخ عباس‏تربتی معروف به حاج آخوند، از عالمان عامل و عاملان خالص و بامعنویت‏بود. تحصیلات حسینعلی پس از تحصیلات مقدماتی نزد پدر، در سال 1298 ش همراه‏او برای زیارت قبر امام حسین(علیه السلام) به کربلا رفت (2) و در سال 1300 ش‏در سن‏16 سالگی، مقارن کودتای‏1299 برای ادامه تحصیل به‏همراهی پدرش به مشهد آمد و از محضر ادیب نیشابوری، میرزامحمدباقر مدرس رضوی، حاج شیخ محمد نهاوندی، حاج شیخ حسن برسی‏و آقابزرگ حکیم، میرزا احمد کفایی، حاج‏آقاحسین قمی و میرزامهدی اصفهانی دانش آموخت. (3) تحصیلات او در این ایام معانی وبیان، سطح فقه و اصول، خارج اصول و کتاب‏های اشارات و اسفار،همچنین دانش‏های ریاضیات، فیزیک، تاریخ طبیعی، تاریخ ادیان وتفسیر قرآن بود. رنج‏سفر برای کسب علم در طی ایام پر رنج‏سفر، روزها ساکت روی گاری‏های مسافربری آن‏زمان می‏نشست. بر اثر تکان‏های شدید گاری اغلب عمامه‏اش باز می‏شدو عبا از دوشش می‏افتاد، ولی او بدون احساس خستگی، هر وقت‏پیاده می‏شد کتابش را باز می‏کرد و در کنار آب روان یا سایه‏درختی به مطالعه می‏پرداخت. تا این که رنج راه به سر آمد و راشد به نجف وارد شد، ولی آب وهوای این شهر با طبع او نساخت و مدتی بیمار شد. او پس از چندماه که از محضر آیه‏الله آقا میرزا حسین نایینی و آیه‏الله‏سیدابوالحسن اصفهانی فیض برد و پس از کسب درجه اجتهاد ازعده‏ای از علمای مشهور نجف به ایران برگشت و پس از اقامتی‏کوتاه در تهران و قم، متوجه شیراز شد. اولین منبر راشد ورود راشد به شیراز مصادف با دهه اول محرم بود. گفتار جذاب اوزمینه‏ای شد تا عده‏ای از او برای منبر دعوت کنند. چنین بود که‏راشد برای اولین بار به منبر رفت و با سبک خاصی به دور ازاغراق و تحریف به موعظه پرداخت. بیان گرم و گفتار دلنشین وحکیمانه او مردم را شیفته کرد و منبر راشد زبان‏زد خاص و عام‏مردم فارس شد، تا جایی که شهرت خطابه‏های وی به تهران و اصفهان‏رسید. راشد یک سال و نیم در شیراز ماند. آن‏گاه به عزم تهران حرکت‏کرد، در بین راه مردم اصفهان به منظور بهره‏گیری از سخنرانی‏های‏وی از ایشان خواستند تا مدتی در اصفهان بماند. در آن‏جا نیزمواعظ او در دل مردم نشست و همه را متوجه وی ساخت. پیر وجوان، کاسب و اداری وقتی به هم می‏رسیدند از لحن گفتار راشدصحبت می‏کردند. در زندان رضاخانی راشد یک سال واعظ محبوب اصفهان بود، تا این که پس از منبر روزنوزدهم رمضان رییس یکی از کلانتری‏ها به او نزدیک شد و آهسته به‏او گفت: ریاست‏شهربانی با شما کار دارند. راشد به کلانتری رفت و روزه را در زندان شهربانی افطار کرد. وقتی از رییس شهربانی علت توقیف خود را پرسید، او گفت: «شب گذشته یک ساعت پس از نصف شب با تلگراف رمز از کاخ‏اختصاصی اعلی‏حضرت همایونی به من دستور دادند که تا اطلاع ثانوی‏از شما در شهربانی پذیرایی کنیم‏». راشد به زندان انفرادی رفت و 75 روز تک و تنها در گوشه زندان‏بی‏خبر از دنیای خارج زندگی کرد. او با صدای تلاوت قرآن فضای زندان را سپیده دم‏ها تسخیر می‏کرد وهمانجا علاقه‏مندان زیادی یافت. بیشتر زندانیان با او در ارتباط بودند. او در زندان به عبادت مشغول بود و طرفدارانش در اصفهان وشیراز و تهران با نوشتن نامه به دربار و رضاشاه موجب شدند تاشاه، مختاری را احضار کرد و گفت: به راشد بنویس دست از آنتریک‏ بردارد. وقتی نامه به اصفهان رسید، راشد در جریان نامه قرار گرفت. اودر زندان در انتظار تقدیر بود تا این که نصف شبی پزشکی همراه‏چند تن دیگر به سلول وارد شدند و راشد یقین پیدا کرد که آن‏ها قصد کشتن او را دارند، بی‏هوش شد و صبح که به هوش آمد حالش‏بهبود یافته بود، ولی مرض حمله برای همیشه در جسم راشدماندگار شد. آزادی از زندان کوشش‏های مردم سبب شد که راشد از زندان آزاد شود. او موظف شدبه منبر نرود و در اصفهان به صورت تبعید بماند. راشد کتاب‏های خود را جمع کرد و از زندان انفرادی بیرون آمد. او بدون داشتن پولی در خیابان چهار باغ اصفهان متاثر و متفکربه راه افتاد. نزدیک مسجد جامع اصفهان به طور اتفاقی با فرزندبهمن‏یار، استاد دانشگاه که به عنوان معلم در اصفهان حضوریافته بود، آشنا شد و با مساعدت‏های وی یک سال و نیم دیگر دراصفهان ماند و به کار تدریس پرداخت، تا این که در فروردین‏1316 راشد اجازه یافت از تبعیدگاه خود بیرون شود. حضور در تهران و فعالیت‏های فرهنگی راشد مدتی در شهر تهران در شرکت مطبوعات به سمت مصحح با حقوق‏مختصری استخدام شد. روزها به چاپخانه می‏رفت و به‏رغم جایگاه‏علمی به کاری مشغول می‏شد که از عهده هر فرد کم‏سوادی بر می‏آمد. وی در این مدت، کتاب دو فیلسوف شرق و غرب را منتشر ساخت. باانتشار این کتاب به نویسندگی دل سپرد و مقالات زیادی درروزنامه ایران منتشر کرد. کم‏کم روزنامه اطلاعات هم از او دعوت‏کرد تا با هیات تحریریه این روزنامه همکاری کند. به تدریج اهل فضل و دانش به جایگاه علمی راشد پی بردند. او به‏اصرار بازاری‏های تهران -باتوجه به دوره اختناق رضاخانی وممنوعیت منبر- منبر محرمانه‏ای را سازماندهی کرد. وی در اولین‏خطابه محرمانه خود از وظایف پادشاهان سخن راند. ایشان هفته‏ای‏دو روز در منزل دو نفر از تجار مبارز تهران به‏طور محرمانه به‏منبر می‏رفت‏به تدریج تعداد منبرها افزایش یافت. راشد روزها به‏تدریس فلسفه و فقه می‏پرداخت، ساعاتی هم در هیات تحریریه‏روزنامه اطلاعات شرکت می‏کرد. پس از شهریور 1320 زبان توقیف شده راشد برای ارشاد مردم‏ستم‏دیده آزاد شد و افکار عمومی متوجه گفتارهای سودمند راشدشد. کمیسیون تبلیغات از او دعوت کرد که در رادیو تهران‏سخنرانی کند. از همان تاریخ سخنرانی‏های مشهور راشد پراکنده شد. هر حرفی که‏از دهان او خارج می‏شد بر لوح دل مردم محروم و حق‏گرا، نقش‏می‏بست. کوچک و بزرگ، مسلمان و مسیحی، آزادیخواه و مرتجع به‏گفتار راشد علاقه‏مند شدند. نمایندگی مجلس شورای ملی و حمایت از نهضت جایگاه مردمی راشد سبب شد که در جریان نهضت ملی نفت وانتخابات هفدهمین دوره قانونگذاری، به عنوان نماینده مردم‏تهران به مجلس شورای ملی راه یابد. او پس از دریافت‏اعتبارنامه نمایندگی به مجلس رفت، ولی بیشتر از چند جلسه درجلسات علنی شرکت نکرد. سخنرانی قبل از دستور وی موجب تشنجی‏عظیم در مجلس شد و رییس مجلس کرسی ریاست را ترک گفت. (4) استعفا از نمایندگی در اعتراض به فضای سیاسی مجلس راشد تصمیم گرفت از نمایندگی استعفا دهد، ولی با دخالت مصدق‏از استعفا منصرف شد، ولی از حضور در مجلس نیز خودداری کرد. او علت انصراف از ادامه خدمت در مجلس را نداشتن سلیقه سیاسی‏مطابق محیط موجود مجلس می‏دانست. او با حالت مریضی که داشت‏نمی‏توانست هتاکی برخی از رجاله‏ها را تحمل کند، ولی با نهضت‏ملی موافق بود. او در29 تیر 1331، درست‏یک روز پیش از واقعه‏30 تیر بیانیه‏ای به حمایت از نهضت صادر کرد. در این بیانیه‏آمده است: این‏جانب با نهضتی که در مردم ایران برای تکمیل آزادی و استقلال‏پدید آمده همیشه موافق بوده و هستم و خودم نیز دایما در ضمن‏بیاناتم مردم را به آزادی و کوشش برای به دست‏آوردن حکومت‏عادلانه ملی و رسیدن به معنی مشروطیت تشویق می‏کرده‏ام و چنانچه‏در جلسه 18 خرداد در مجلس اظهار کرده‏ام، نهضتی که در مردم‏ایران پدید آمد، البته به معنی وسیع‏تر از این که منحصر به یک‏مساله باشد واقعیت دارد و تا مغز استخوان هر فرد رسید، ومبارزه با آن میسر نیست. امیدوارم همه مردم متفقا با درایت ومتانت در پی آرمان ملی عمومی باشند تا به خواست‏خداوند متعال‏نایل شویم. (5) تدریس و سخنرانی راشد از آن پس به تدریس در دانشکده معارف اسلامی دانشگاه تهران‏و مدرسه سپهسالار (شهید مطهری) روی آورد و به سخنرانی‏های خوددر رادیو ایران که از سال 1320 آغاز شده بود تا اردیبهشت 1338ادامه داد. این سخنرانی‏ها طولانی‏ترین برنامه مذهبی رادیو ایران‏از ابتدای تاسیس تا به حال بوده است و بخش‏هایی از آن در16جلد به چاپ رسیده است. راشد، آرام، شمرده و ساده صحبت می‏کرد. سخنش از حدیث و تاریخ‏بود، از اشعار عرفانی، به ویژه شعر مولانای رومی، فراوان‏استفاده می‏کرد. و از آن‏ها در راه اندرز مردم سود می‏جست. درسخن، به شدت محافظه‏کار بود و سعی می‏کرد کمترین تعریض یاتعریفی به هیچ مقام زنده‏ای از گفته او استشمام نشود و کسانی‏که دارای تجربه سخنرانی‏های دینی هستند، دشواری این کار را به‏خوبی می‏دانند. راشد طی دوران طولانی انجام وظیفه دینی و فرهنگی‏خود، به خوبی از عهده این مهم برآمد، اما در آخرین سال‏های‏تدریس در مدرسه شهید مطهری در اثر یک ملاقات با محمدرضا شاه-که بعضی آن را اتفاقی می‏دانستند- آماج حملات تبلیغی قرار گرفت‏و محافظه کاری چندین ده ساله به هدر رفت. محمد اردهالی، ناشر سخنرانی‏های راشد، از راشد نقل می‏کند: شاه برای افتتاح کتابخانه مجلس رفته‏بود. ظهیرالاسلام، نایب‏التولیه مدرسه سپهسالار، خواهش می‏کند مدرسه هم‏مورد بازدید قرار گیرد. راشد در مدرسه طبق برنامه روزانه به‏تدریس اشتغال داشته است، وقتی شاه می‏پذیرد به مدرسه برود، برحسب پیشنهاد عجولانه ظهیرالاسلام، راشد قبول می‏کند که چند کلمه‏ای‏با شاه صحبت کند. آن‏چه او به شاه می‏گوید دارای دو بخش بوده‏است، یکی تبیین مسوولیت‏های شاه و سلطنت درباره مردم وروحانیت، و دیگری وظایف مردم و روحانیت در قبال حکومت. رادیوایران فقط بخش دوم را پخش می‏کند و روزنامه‏ها نیز از نشر قسمت‏اول منع می‏شوند. آثار قلمی و احوال شخصی از آثار مهم راشد، علاوه بر مجموعه سخنرانی‏های دینی، می‏توان دوفیلسوف شرق و غرب، ملاصدرا و اینیشتین، سخنرانی‏ها در رادیو،فلسفه عزاداری سیدالشهدا، اسلام و قرآن، تفسیر سوره حمد و بقره‏و فضیلت‏های فراموش شده- شرح حال آخوند ملاعباس تربتی- را نام‏برد. راشد در اوج پیروزی انقلاب اسلامی، در سحرگاه هفتم آبان سال‏1358، در 75 سالگی بر اثر سکته مغزی در انزوا بدرود حیات گفت. راشد بعد از انقلاب اسلامی آرزو می‏کرد که کاش توانایی جسمانی اواجازه می‏داد تا بتواند اخلاق را به اقتضای انقلاب اسلامی تفسیرکند. (6) همدلی با مدرس راشد، چنان‏که گفته شد، در مدرسه شهید مطهری فعلی درس می‏گفت. مدرس نیز زمانی تولیت و تدریس و اداره امور این مدرسه را به‏حکم احمد شاه قاجار به عهده داشته است. علی مدرسی، نوه دختری مدرس می‏گوید: روزی در مدرسه سلطانی اصفهان راشد را ملاقات کردم. ایشان ضمن‏یادآوری خدمات علمی و سیاسی مدرس گفت: اگر شهرت جهانی و محبوبیت ملی و حبس و شهادت مدرس را خودم‏ندیده بودم، داستان زندانی شدن جدش موسی بن جعفر(علیه السلام) را باورنمی‏کردم، چه صرف‏نظر از مقام امامت، شهرت و هواخواهان مدرس،زیادتر از اهمیت ظاهری آن حضرت بود و دیدیم که چگونه رفتند وبردند و زندانی نمودند و کشتند و ما همه تماشا کردیم. (7) راشد از مال و منال دنیا یک خانه دویست‏متری داشت که خودش آن‏را ساخته بود و در تهیه خشت و گل با عمله و بنا همکاری کرده‏بود. زندگی شخصی و اعتقادات راشد راشد دوبار ازدواج کرد و از همسر اول خود یک دختر داشت. اوطرفدار عدالت اجتماعی بود و معتقد بود مجری دالت‏باید تعدیل‏ثروت را از خودش شروع کند. وقتی خبرنگاری از او پرسیده بود چه‏آرزویی دارید؟ راشد به یک نقطه دور دست نگاه کرده و نفس عمیقی‏کشیده بود و با لبخند خاصی گفته بود: از آرزوهایی که دارم این است: جامعه‏ای که من در آن زندگی‏می‏کنم امن و منظم باشد، مردم همه سالم و با نشاط باشند، سرافراز و نیرومند زندگی کنند، بیچاره و بیکاره نشوند، والامرا غرق در جواهر کنید و باقی مردم بیچاره باشند چه فایده‏ای‏دارد؟!. (8) پى نوشتها: 1. فضیلت‏های فراموش شده، ص‏133. 2. همان، ص‏143. 3. آینه دانشوران، ص‏67، ریحان یزدی، سیدعلیرضا، قم، کتابخانه‏عمومی آیه‏الله مرعشی، 1372. 4. روزنامه خراسان،19 خرداد 1331. 5. ترکمان، محمد: نقدی بر مصدق و نبرد قدرت به انضمام اسنادی‏درباره رابطه علما بادکتر مصدق، موسسه خدمات فرهنگی رسا، ص‏53. 6. آینه دانشوران، ص 68. 7. مدرسی، علی; مدرس شهید، نابغه ملی، ص‏367. 8. خواندنی‏ها، شماره‏73، سال‏13، مقاله علی‏اکبر صفی‏پور. منبع:سایت حوزهمعرفي سايت مرتبط با اين مقاله تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
#دین و اندیشه#





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 682]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


دین و اندیشه
پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن