واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
مقام امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف در سرداب مقدس سامرا نويسنده: علياصغر رضايي موقعيت تاريخي و جغرافيايي شهر سامراشهر سامرا، به سبب وجود مرقد مطهر امام هادي عليه السلام و امام عسكري عليه السلام ميان شيعيان جهان از جايگاه و اهميت ويژه اي برخوردار است. اين شهر، در 120 كيلومتري شمال بغداد قرار دارد و بر كرانه شرقي رود دجله، ميان راه بغداد ـ تكريت واقع شده است. يا قوت حموي ساختن اين شهر را به «سام بن نوح» نسبت ميدهد.پايتخت خلفاي عباسيدر سال 221 ق معتصم عباسي به دليل ترس از شورش سپاهيان و كنترل آنها، دستور احيا و تجديد بناي شهر سامرا را صادر نمود و خلافت را از بغداد به اين شهر منتقل كرد. تا سال 279 ق ـ يعني مدت 59 سال ـ مركز خلافت هشت نفر از خلفاي عباسي بود[1]. در اين سالها، سامرا همواره دستخوش درگيريهاي داخلي و جريانهاي سياسي بود و چيزي جز فساد و تخريب شهر در پي نداشت.[2]وجه نامگذاري (نامها)در متون تاريخي، اين شهر با نامهايي چون: سامره، سامراء، سامراه، سُرّمن رأي، سرور من رأي، ساء من رأي، عسكر، زوراء، تيرهان و ناحيه مقدسه ناميده شده است.[3]در عصر متوكل عباسي، وي براي اينكه امام هادي عليه السلام را كاملاً تحت مراقبت خود قرار دهد و بين امام و شيعيان جدايي بيندازد، در سال 243 ق امام را به اجبار از مدينه به سامرا آورد و مدت بيست سال و نه ماه تحت مراقبت و كنترل شديد قرار داد. سرانجام آن حضرت را روز چهارشنبه 26 جمادي الاخر سال 254 ق به شهادت رساند و امام، در خانه خود دفن شد. پس از آن بزرگوار، فرزندش امام حسن عسكري عجل الله تعالي فرجه الشريف هم تحت كنترل شديد قرار داشت. آن حضرت هم همانجا و در سن 28 سالگي به شهادت رسيد و در همان منزل دفن شد و امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف كه پنج سال داشت! پس از نماز بر پيكر پدر بزرگوار خود، از ديدگان افراد غايب شد.[4]در زمان حكومت حمدانيها و آل بويه، بارگاهي براي آن دو امام ساخته شد و در طول تاريخ بعضي از سلاطين و خلفا به توسعه آن بارگاه مقدس پرداختند.مقام امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف در سامرا (سرداب مقدس)امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف به مشيت الهي، بر همهجا احاطه دارند و در هر مكان ميتوان براي ظهور آن حضرت دعا و استغاثه كرد؛ اما بعضي مكانها از اهميت ويژهاي برخوردارند. يكي از اين مكانها، سرداب مقدس سامرا يا سرداب غيبت ميباشد. سرداب، همان زيرزميني است كه در مناطق گرمسيري، براي در امان بودن از گرماي تابستان، در خانهها ساخته ميشد. امام هادي عليه السلام وقتي وارد سامرا شد، براي آسايش اهل بيت خود و محافظت از گرما، چنين سردابي ساخت.و بعد از شهادت، به امام عسكري عليه السلام منتقل شد. سرداب مقدس، مكاني بود كه امام هادي و امام عسكري عليه السلام و امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف در آن، به راز و نياز با خدا مشغول ميشدند. اين سرداب، امروز در ضلع شمال غربي صحنهاي عسكريين عليهم السلام و در پانزدهمتري بقعه و حرم مطهر قرار دارد.[5]اين صحن، به طول شصت و عرض بيست متر و داراي ايوان و شبستان ميباشد. روي سرداب، مسجدي وجود دارد كه به مسجد صاحب مشهور است. بر فراز مقام غيبت يا سرداب، گنبدي كاشيكاري قرار دارد. بر مدخل ورودي سرداب، دري نصب شده كه به «باب الغيبة» معروف ميباشد و پشت آن، اتاق كوچكي به طول 2 متر عرض 5/1 متر وجود دارد كه به محل غيبت امام عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف مشهور است. چاهي معروف به «چاه غيبت» نيز در گوشه همين اتاق وجود دارد؛ ولي در متون معتبر شيعي، به چاه غيبت يا محل غيبت حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف اشاره نشده است و بزرگان شيعه نيز به انكار آن پرداختهاند. علت اين نامگذاري اين است كه چون عدهاي از زائران در داخل سرداب، از حوضي كه محل وضوي امام هادي و عسكري عليهم السلام بوده به عنوان تبرك خاك بر ميداشتند كم كم به چاه غيبت معروف شد. همين دستاويزي شد تا عدهاي از ناآگاهان داستانسراييهايي كنند و به شيعه نسبت دهند كه آنان معتقدند امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف پس از ورود به سرداب، در داخل چاه ناپديد شده است و تا روز ظهور، آنجا بهسر ميبرد.[6] در صورتي كه در منابع معتبر ما آمده است كه امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف در زمان غيبت، ميان مردم رفت و آمد دارد و مكان خاصي براي حضرت نامبرده نشده، و همه ساله در مراسم معنوي حج شركت ميكند.[7] هيچ يك از علماي شيعه معتقد نيستند امام تا هنگام ظهور، داخل سرداب است و از آنجا ظهور ميكند؛ بلكه در روايات ما آمده است امام عليه السلام از كعبه ظهور ميكند.[8]اهميت سرداب مقدس سامرا1. خداوند، در قرآن فرموده است:في بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فيها بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ [9]اين آيه، قويترين دليل بر بزرگداشت منازل و زيارتگاههاي ائمه ميباشد. اين سرداب مقدس هم از آنجا كه محل زندگي و دعا و مناجات سه نفر از امامان عليهم السلام بوده، داراي شرافت و قداست ويژهاي است؛ دعا و نماز در آن فضيلت دارد و باعث قرب انسان به خدا ميشود و دعا را به اجابت نزديك ميكند.2. امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف بر همه مكانها احاطه دارند؛ اما مكانهايي چون مسجد كوفه، مسجد سهله، مسجد جمكران، سرداب غيبت ... كه از مكانهاي اختصاصي آن حضرتند، همچنين سرداب مقدس از اهميت ويژهاي برخوردارند.3. عاشقان حضرت، از دور و نزديك به آن مكان تشرف يافته، آنجا ندبه و استغاثه دارند و ضمن عبادت و دعا و راز و نياز با خداوند، براي ظهور ايشان دعا ميكنند. از انفاس قدسيه حضرت بهرهمند ميشوند و چه بسا حاجتهاي گوناگون و مهم آنان برآورده ميشود؛ لذا از اين جهت هم داراي اهميت است؛ پس شناخت آن مكان و شيوه تعظيم و تكريم و اعمال آن، از اهميت ويژهاي برخوردار ميباشد.[10]زير نويس ها [1]. آن هشت نفر عبارتند از: معتصم، واثق، متوكل، منتصر، مستعين، معتز، مهتدي و معتمد. پس از معتمد، معتضد عباسي در سال 279 ق مركز خلافت را دوباره به بغداد منتقل كرد.[2]. جمعي از نويسندگان، تاريخ عصر غيبت، ص 51 ـ 52.[3]. حموي، ياقوت، معجم البلدان، مجلد 3 (ج 5 و 6)، ص 11 ـ 13.[4]. جمعي از نويسندگان، تاريخ عصر غيبت.[5]. متأسفانه مزدوران امريكايي و صهيونيستي دشمنان قسمخورده اسلام و اهلبيت عليهم السلام در سوم اسفند ماه سال 1384 با بمبگذاري در حرم مطهر امامان عسكري7 و انفجار آن مكان مقدس و تخريب قسمتي از بارگاه ملكوتي آن دو امام بزرگوار و نيز در 23 خرداد 86 نيز در يك حمله تروريستي و بمبگذاري در حرم امامان عسكريين عليهم السلام كه باعث تخريب منارهها و قسمتي از سرداب مقدس شد، بار ديگر بغض و كينه خود را به نمايش گذاشتند؛ و اين نشانگر آن است كه ترس و وحشتي كه ظالمان، از زمان عباسيان و از سال 255 هـ ق از دوازدهمين امام شيعيان داشتند، هنوز هم ادامه دارد.[6]. سير اعلام النبلاء، ج 13، ص 120 ـ 121؛ تاريخ ابن خلدون، ج 1، ص 381، فصل 27.[7]. اصول كافي، ج 1، ص 337؛ كمال الدين، ج 2، ص 440.[8]. معجم الاحاديث الامام المهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف ، ج 3، ص 23، ح 578؛ كمال الدين، ج 16، ص 331؛ اعلام الوري، ج 2، ص 292.[9]. نور، 36.[10]. موسوي، اصفهاني، مكيال المكارم، ج 2، ص 314.منبع: امان زمان
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 490]