تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
کدام رنگ کاغذ دیواری مناسب فضای شماست؟
چه چیزهایی دیگر در دکوراسیون مد نیست؟!
بررسی قیمت تیرچه + قیمت تیرچه کرومیت + قیمت یونولیت
خرید و قیمت ورق در مشاوران آهن + [مشاوره رایگان]
تی‌وی وال: ایده‌ای نوین برای دکوراسیون داخلی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1812933842
پيامبر اعظم (ص) و جهاني سازي اسلام
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
پيامبر اعظم (ص) و جهاني سازي اسلام نويسنده:حامد گيلانيمنبع:روزنامه قدس اشاره: پيامبر اكرم(ص) شخصيتي بسيار ارزنده و جهاني دارد كه در زمان و مكان نمي گنجد و به نسل و نژاد خاصي تعلق ندارد. جهاني بودن شخصيت آن حضرت در ابعاد گوناگوني متجلي است. قرآن كريم نيز كه به عنوان سندي زنده، گوياي عظمت و بزرگي پيامبر رحمت و نور مي باشد، ضمن قصص پيامبران بيان مي كند،رسالت پيامبر اكرم (ص) يك رسالت جهاني است، يعني نوعي قانون به شمار مي آيد كه براي همه جامعه جهاني بشر تجويز شده است و اسلام نيز طرحي كلي، جامع، همه جانبه معتدل و متعادل است كه روح تمام تعليمات موقت و محدود ديگر كتابهاي آسماني را كه شامل مبارزه با انواع انحرافها و بازگشت به تعادل است، در بردارد.پيامبر گرامي خدا (ص) پيام قرآني خود را كه همان وحي الهي است با ويژگي ابديت براي تمام بشريت اعلام كرده است و آيات مزبور بر فراگير و جهانشمول بودن نظام حقوقي اسلامي و اين كه رسالت پيامبر اكرم(ص) جهاني و براي تمام انسانهاست، دلالت دارند.در سيره و سنت پيامبر(ص) كه در منابع تاريخي نقل شده است نيز نشانه هايي از نگاه جهاني آن حضرت مشهود است كه ارسال نامه از سوي ايشان به سران قدرتهاي بزرگ جهاني و دعوت آنها به اسلام با اين انگيزه مي باشد.افزون بر اين همه، لازمه اعتقاد به خاتميت دين اسلام، جهاني بودن اين دين است؛ زيرا اگر قرار باشد از اين پس هيچ پيامبري مبعوث نشود، دين اسلام بايد قابليت پاسخگويي به نيازهاي همه انسانها را در همه زمانها و همه مكانها داشته باشد؛ يعني بايد دين اسلام هم از نظر زماني و هم از نظر مكاني فراگستر و جهاني باشد تا نياز هميشگي بشر به هدايت آسماني را برآورده سازد. براي بررسي بهتر اين موضوع و شناخت ابعاد حركت و رسالت جهاني پيامبر اعظم(ص)، گفتگويي را با دكتر محمد بيستوني انجام داده ايم.دكتر محمد بيستوني داراي مدرك كارشناسي ارشد الهيات و معارف اسلامي و دكتراي جامعه شناسي است كه هم اينك رياست مؤسسه قرآني «تفسير جوان» را بر عهده دارد.از اين محقق و پژوهشگر، آثار متعددي چون تفسير جوان 27 جلدي (در پنج مجلد)، تفسير بيان 30 جلدي، قرآن شناسي جوان، راز خوشبختي از ديدگاه قرآن، روش انس با قرآن، تفسير گرافيكي قرآن كريم، قرآن شناسي جوان، حقوق زن از ديدگاه قرآن و روايات، توسل و شفاعت از ديدگاه قرآن، معادشناسي از ديدگاه قرآن كريم، سيماي مهدي (عج) در قرآن و روايات، «خبر بزرگ» و بيش از 10 اثر ديگر به رشته تحرير درآمده است. جهاني بودن دعوت اسلام، مسأله اي است كه در آيات متعددي از قرآن، مورد تأكيد قرار گرفته است. اگر موافقيد، گفتگويمان را با بررسي اجمالي بعضي از اين آيات نوراني، آغاز كنيم.بررسيهاي تاريخي نشان مي دهند كه پيامبر اعظم(ص) از همان روزهاي نخستين رسالت خود، بر جهان شمولي اسلام تأكيد داشته و اين تأكيد به خصوص با تلاوت آياتي كه از ناحيه خداوند تبارك و تعالي به ايشان مي رسيد، تجلي بيشتري مي يافت. يكي از همين آيات فرخنده، آيه 158 سوره اعراف است كه خداوند، خطاب به رسول ا...(ص) مي فرمايد: «اي پيامبر به مردم بگو كه من فرستاده خدا به سوي همه شما هستم.» بديهي است كه اين آيه و به خصوص وجود واژه «جميعاً» در آن، تأكيدي است بر اين كه بناي هدايت پيامبر(ص)، يك هدايت جهاني است و صرفاً به اقوام ايشان و يا اهالي قريش و حتي به مردم مكه هم محدود نمي شود. در آيه 28 سوره سبا نيز همين مفهوم البته با يك عبارت ديگري مورد تصريح قرار دارد. خداوند در اين آيه با خطاب قرار دادن پيامبر گراميش مي فرمايد: « و ماارسلناك الا كافة للناس؛ يعني اي پيامبر، تو را جز به سوي همه مردم نفرستاديم.» در اين آيه نيز لفظ «كافة» كاملاً بر اين مطلب صراحت دارد كه همه مردم جهان، مورد خطاب و هدف پيامبر اعظم(ص) قرار دارند. از سوي ديگر، آيه 19 سوره مباركه انعام را هم مي توان دليل ديگري بر جهاني بودن دعوت رسول ا...(ص) دانست: «اين قرآن به من وحي شده تا شما و همه كساني را كه تا ابد، قرآن به آنها مي رسد و پيامم را مي شنوند، انذار و هدايت كنم.» اين آيه گواه آن است كه اگر چه ممكن است پيامبر اكرم(ص)، در آغاز رسالت خود نتوانند دين خدا را جهاني كنند، ولي اين مسأله به عنوان يك ايده آل و هدف غايي در رأس برنامه هاي ايشان قرار داشته و مورد تأكيد آن بزرگوار بوده است. در سر داشتن چنين هدف بزرگي ميسر نيست مگر آنكه بتوان از همان ابتدا، ظرفيت جهاني اين مكتب آسماني را مورد پذيرش قرار داد.بعضي آيات مربوط به جهاني شدن اسلام، در مكه نازل شده اند. يعني در شرايطي كه پيروان اسلام، در اقليت بسيار شديدي قرار داشتند. آيا اين مسأله را نيز از همين زاويه تحليل مي كنيد؟بله كاملاً. بايد توجه داشت كه پيامبر خدا(ص)، جهاني بودن رسالت خود را نه در اوج قدرت و سيطره اسلام، بلكه از نخستين روزهايي فرمود كه بعثت خود را آغاز كرد. يعني درست در شرايطي كه شايد كمتر كسي احتمال مي داد پيامبر(ص) حتي بر مكه مسلط شود، تا چه رسد به جزيرة العرب يا قسمتهاي مهمي از دنيا. از سوي ديگر، اين آيات پاسخي به ادعاي باطل كساني است كه فكر مي كنند پيامبر(ص)، نخست مدعي رسالت بر مكه بود و هنگامي كه آيينش بالا گرفت، به فكر تسلط بر حجاز افتاد و سپس در فكر كشورهاي ديگر فرو رفت و به سلاطين دنيا نامه نوشت و جهاني بودن دينش را اعلام كرد !پاسخ همه اين شبهات را مي توان در معنا و تفاسير آياتي همچون آيه 7 سوره شورا و يا آيه 92 سوره انعام پيدا كرد؛ يعني آياتي كه هم در مكه نازل شده اند و هم به طور مستقيم بر اين مطلب دلالت دارند كه رسول خدا(ص) از آغاز كار، دعوت جهاني خود را اعلام كرده اند.آياتي را كه اشاره كرديد، هر دو از عبارت مشترك «لتنذر ام القري و من حولها...» برخوردارند. با توجه بر اينكه واژه «ام القري» معمولاً به مكه معظمه اطلاق مي شود، آيا اين تعبير، با جهاني بودن اسلام تضاد ندارد؟خير. خطاب اين آيات را نه تنها نمي توان صرفاً انذار مردم مكه و اطراف آن دانست، بلكه دقيقاً مي توان از آنها به عنوان دليلي بر جهاني بودن دعوت قرآن استفاده كرد. روايات اسلامي تصريح مي كند كه همه زمين، نخست زير آب غرق بود و خشكسالي ها به تدريج سر از آب بيرون آوردند. علم امروز نيز اين معني را پذيرفته است. طبق اين روايات نخستين نقطه اي كه از زير آب سر برآورد، كعبه بود و سپس خشكي هاي زمين از كنار آن گسترش يافت كه از آن به عنوان «دحوالارض» (گسترش زمين) ياد شده است. با توجه به اين تاريخچه، روشن مي شود كه «مكه معظمه»، اصل و اساس و آغاز همه آباديهاي روي زمين است و دقيقاًُ از اين روست كه به آن، «ام القري» يعني مادر و اصل همه آباديها گفته اند. بنابراين هر گاه گفته شود «ام القري و من حولها»، پيداست كه تمام مردم روي زمين را شامل مي شود. يعني اگر جهان را يك دايره فرض كنيم، خداوند مي فرمايد، اين قرآن را بر پيامبر(ص) وحي كرديم تا مركز اين دايره يعني مكه و اطراف آن را كه شامل تمام جهان مي شود، انذار كرده و به سوي آيين حق، دعوت نمايد.موضوع ديگري كه مي تواند در تكميل بحث جهاني سازي اسلام مورد توجه قرار گيرد، تدريجي بودن نزول قرآن و يا به عبارت ديگر، توجه قرآن به نيازهاي تدريجي مردم در طول تاريخ است. چگونه مي توان از اين واقعيت براي اثبات شعاير جهاني اسلام بهره گرفت؟تدريجي بودن نزول قرآن يا همان فاصله 23 ساله نزول اين كتاب آسماني، از چند زاويه قابل بررسي است. اين اقدام يا متناسب با نيازها و شرايط جامعه و مردم صورت مي گرفت يا به تناسب پيشرفتهاي اسلام بود و يا علاوه بر اين دلايل، خداوند متعال با نگاه به نيازهاي ابدي و هميشگي مردم، نسخه هاي شفابخشي را از قرآن اعطا مي فرمود. همچنان كه در آيه هاي 82 اسراء، 57 يونس و 44 فصلت، بصراحت تصريح شده كه اين كتاب براي شفاي بيماريهاي فردي، اجتماعي، مادي و معنوي شماست. لغت «شفا» در هر يك از اين سه آيه، لغت عام است و به هيچ موضوع مشخصي، تخصيص نيافته است. اين مطلب حاكي از آن است كه دين مبين اسلام، اين ظرفيت را دارد كه همه نيازهاي بشر را در طول قرون و اعصار جوابگو باشد. عام بودن اين لغت، باز دلالت بر اين دارد كه صرفاً نيازهاي روحي و معنوي مردم مورد توجه قرآن قرار ندارد، بلكه اين حقيقت آسماني قادر است نيازهاي مادي مردم را هم پاسخگو باشد. سالهاي آغازين تشكيل حكومت اسلامي توسط پيامبر(ص) گواه اين ادعاست كه اسلام بسياري از نيازهاي روحي، جسمي و مادي افراد را هم پاسخگو بود. براي مثال، در تاريخ آورده اند كه در همان سالها، پزشكي نزد رسول ا... شكايت كرد كه من مدتي در شهر شما هستم و هيچ بيماري به من مراجعه نمي كند. حضرت در پاسخ فرمودند: از آنجايي كه مردم به نسخه هاي ارائه شده از سوي اسلام و قرآن عمل مي كنند، طبيعتاً بسياري از بيماريها به سراغشان نمي آيد. همه اين مسايل نشان مي دهد كه شريعت پوياي اسلام، از جهات گوناگون ظرفيت جهاني شدن را دارد. يعني صرف نظر از هر گونه تعصب و يا ديدگاه خاص ديني، مي توان ادعا كرد كه همه نيازهاي بشر در دين ما مورد توجه قرار گرفته است. آيات نهم تا دوازدهم سوره مباركه نوح، به همين مسأله اشاراتي دارد. اين تأكيدها اگر چه در قرآن يعني در كتاب آسماني مسلمانان مورد اشاره قرار مي گيرد، ولي واضح است كه اين پاسخگويي مربوط به تقاضاي هر كس و در هر كجاي عالم است. دليل اين سخن، اشاره خداوند در آيه 185 سوره بقره است كه قرآن را «هدي للناس» خوانده و يا آيات شريفه متعددي كه مردم را با عبارت «يا ايها الناس» مورد خطاب قرار داده است. همه اين دلايل، گواه آن است كه مخاطبان دين ما، يك گروه خاص نيستند. زيرا واژه «ناس» يك لفظ عام است و همه افراد را در تمام عالم در برمي گيرد.نگاه خاص خداوند به پيامبر اعظم(ص) و تفاوتهاي ايشان نسبت به ساير انبياي الهي كه بارها مورد تأكيد قرآن قرار گرفته چه دليل و نشاني از جهاني بودن دعوت اين پيامبر دارد؟واضح است كه خداوند متعال، توجه ويژه و نگاههاي جالبي به شخصيت و منش رسول اكرم(ص) داشته اند. نگاههايي كه در قرآن كريم مي توان به آنها دست يافت، ولي در اين ميان به نظر مي رسد كه اطلاق واژه هايي چون «خاتم المرسلين» يا «خاتم النبيين» به پيامبر اعظم(ص)، مي تواند بهترين پاسخ براي پرسش شما، يعني اثبات جهاني بودن دعوت حضرت قرار گيرد. اين واژه ها در حقيقت گواه آنند كه هر آنچه را كه بشر بدان نيازمند بوده، توسط حضرت ختمي مرتبت(ص) ارائه شده و چيز ديگري باقي نيست كه بشر نيازمند به آن باشد و خداوند متعال از طريق اين پيامبر خاتم(ص)، نازل نكرده باشد. رسالت پيامبر بزرگوار(ص) نسبت به ساير انبياي الهي را در حقيقت مي توان به مانند يك دوره تربيتي و آموزشي كامل دانست. دوره اي كه بخش اول آن توسط يك پيامبر ارائه شده، بخش دوم آن را پيامبر ديگري تكميل كرد و رفت و اين روند آموزشي را خداوند متعال، با بعثت پيامبر اكرم(ص) تكميل نمود. به عبارت ديگر، آنچه بشريت تا ابد به آنها محتاج است، مطالب و موضوعاتي است كه در قرآن كريم و پس از آن در سخنان، سيره و تقرير و قول پيامبر(ص) و معصومين(ع)، وجود دارد. بنابراين، مهمترين ويژگي اي كه پيامبر ما نسبت به ساير انبياي عظام دارد، اين است كه پس از ايشان، نيازي به ارائه كتاب جديد، طرح و يا برنامه جديدي وجود نداشت. بخصوص آن كه در دين اسلام و در همين كتاب آسماني، ظرفيتهايي قرار داده شده كه بشريت مي تواند با استفاده از علم و دانش و پژوهشي كه مي كند، ابعاد مختلف ترقي علمي را طي كرده و نيازهاي خود را در هر عصر و زمان برگيرد. اعجاز صوتي و موسيقي قرآن، اعجاز علمي و حتي اعجاز هنري قرآن، هنوز هم مورد موشكافي قرار نگرفته اند. خوشبختانه هر روز كه مي گذرد، اعجاز و عظمت قرآن، بيشتر از گذشته آشكار مي گردد.از آيه شريفه «هوالذي ارسل رسوله بالهدي و دين الحق ليظهره علي الدين كله...» (33 توبه)، استفاده مي شود كه اسلام بر ديگر اديان غلبه خواهد كرد. سؤالي كه وجود دارد اين است كه آيا اين غلبه، يك غلبه نظامي و سياسي است، غلبه منطق و استدلال است و يا غلبه محتوايي؟به يك معنا، مي توان گفت كه به تناسب مكان و موقعيت، تمامي اين گزينه ها مي تواند مورد توجه قرار گيرد. يعني اگر اسلام را در موقعيت نظامي و دفاعي قرار دهند، از اين اهرم استفاده خواهد شد. در جايي كه به منطق و استدلال نياز باشد، يعني در جايي كه اين وسيله كارساز است، از آن استفاده مي شود. البته طبيعي است كه شرايط فعلي اسلام، شرايطي نيست كه غلبه دين اسلام، از طريق قدرت نظامي تعريف شود. اسلام ديني است كه در فطرت همه مردم جاي دارد. بنابراين با روشنگري، با استدلال و با غلبه فكري و فرهنگي مي توان حقانيت اين دين را به جهانيان ثابت كرد. پس در ميان گزينه هايي كه مورد اشاره قرار داديد، گزينه سوم يعني غلبه محتوايي، مهمترين موضوعي است كه پيوسته در گسترش اسلام مورد توجه قرار داشته و دارد. زيرا اسلام به لحاظ محتوايي جاذبه هاي فراوان دارد و دل و جان انسان را آرامش مي بخشد و رضايت دروني او را تأمين مي كند. مجموعه عقايد، احكام و اخلاق آن، از هماهنگي و انسجام و جامعيت و جاذبه برخوردار است كه با آمدنش، هر جاذبه ديگري به حاشيه مي رود، به عبارت ديگر، اسلام ديني است كه به نيازهاي فطري و اساسي انسان تكيه دارد. ديني فرامليتي و فرامنطقه اي است. از اين رو دير يا زود تعاليم اسلام و ارزشهاي آن، خواسته يا ناخواسته، اعلام شده يا نشده مورد قبول همه انسانها واقع خواهد شد.و حرف پاياني؟علاوه بر همه استدلالهايي كه ارائه شد، خود وجود مقدس رسول ا... (ص)، هم يك رحمت جهاني است. شخصيتي است كه رحمت او بر همه جهانيان، از جهاني بودن دين و دعوتش حكايت دارد. در آيه 107 سوره مباركه انبيا مي خوانيم كه: «و ما ارسلناك الا رحمة للعالمين؛ ما تو را جز براي رحمت جهانيان نفرستاديم.» اين آيه نشان مي دهد كه عموم مردم دنيا اعم از مؤمن و كافر، همه مرهون رحمت پيامبر(ص) هستند. زيرا او، نشر آييني را برعهده گرفته كه سبب نجات همگان است، حال اگر گروهي از آن استفاده كردند و گروهي نكردند، اين مربوط به خود آنهاست و تأثيري بر عمومي بودن «رحمت» نمي گذارد.به تعبير ديگر، رحمت بودن وجود پيامبر(ص)، براي همه جهانيان، جنبه مقتضي و فاعليت فاعل دارد و مسلماً فعليت نتيجه، آنچنان به قابليت قابل نيز بستگي دارد. تعبير به «عالمين» (جهانيان) آنچنان مفهوم وسيعي دارد كه تمام انسانها را در تمام اعصار و قرون شامل مي شود و لذا اين آيه را، اشاره اي بر خاتميت پيامبر اسلام(ص) هم مي دانند، زيرا وجود آن حضرت براي همه انسانهاي آينده، تا پايان جهان مايه رحمت و خير و بركت است.
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 513]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها