تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816740340
عطسه وآثار تربيتي وبهداشتي آن
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
عطسه وآثار تربيتي وبهداشتي آن نويسنده:محمد جواد مروجي طبسي محدثان بزرگ شيعه درکتاب هاي خود، بخشي را به عنوان کتاب «العشره» اختصاص داده اند. آنان دراين بخش به مباحث اخلاقي- اجتماعي از قبيل: حسن معاشرت با يکديگر، استحباب سلام گفتن، احترام افراد بزرگسال وسالخورده رعايت حق همسايگان وده ها بحث ديگر ازجمله عطسه وآثار تربيتي، اجتماعي وبهداشتي آن اشاره کرده اند. برخي ديگر، از نگاه ديگري به بحث عطسه پرداخته ودر کتاب هاي فقهي خود روايات آن را آورده اند؛ مثلاً کليني به 27 روايت درکتاب شريف کافي ويا ميرزاي نوري به 32 روايت اشاره کرده اند. واين نيست، مگر به سبب اهميت دادن معصومان (ع) به اين مبحث اخلاقي- اجتماعي، طرح اين روايات، نشان آن است که امامان، هم به اين ادب اجتماعي پاي بند بودند وهم فرهنگ سازي مي کردند وديگران را به رعايت آداب آن تشويق وترغيب مي کردند. دراهميت اين ادب اجتماعي همين بس که پيامبر اسلام(ص) کودکي را که پس از عطسه «حمد خدا» راگفته بود، به شدت مورد عنايت قرار داد او را تشويق کرد وبه او فرمود: «بارک الله فيک». اکنون ما بر آنيم تا دوستان خواننده را با گوشه هايي از آداب اسلامي عطسه آشنا کنيم وروايات مربوط به آن را در اختيار علاقه مندان قرار دهيم. حکمت عطسه اين روشن است که در دنيا هيچ چيز بدون حکمت نيست؛ چرا که خداوند آنچه را آفريده واستحکام بخشيده، براساس حکمت است؛ اگر چه ما ريشه وعلت آن را ندانيم، وعطسه که يکي از آن ها است وبه يقين حکمت هاي فراواني دارد که شايد نتوان به همه آنها رسيد، اما در روايات واحاديث اسلامي به برخي از آن ها اشاره شده که تقديم حضور مي داريم: 1. ياد آور نعمت هاي پروردگار طبق روايات وارد شده، گاهي بشر از نعمت هاي الهي غافل مي گردد وسپاسگزاري را فراموش مي کند، اينجاست که خداوند متعال، عطسه را بر انسان مسلط مي کند تا بنده اش را به ياد نعمت هاي فراموش شده بيندازد وآنان، خدا را حمد و ستايش کنند. درحديث وارد شده است که : عطسه از سوي پروردگاراست و آن را در بنده ايجاد مي کند که وي نعمت ها را به ياد آورد وخدا را ستايش کند.(1) همچنين درحديث آمده است که : خدا براي بندگانش نعمت هايي را در سلامتي بدن واعضاء وجوارحشان قرار داده که گاهي بنده فراموش مي کند که خداي را بر آن نعمت ها سپاسگزاري کند واگر چنين شود، خداوند به باد دستور مي دهد که دربدن وي جريان پيدا کند وآن گاه از بيني اش بيرون رود تا بنده خدا، خداي را بر آن نعمت ها حمد و ثنا گويد، وهمان حمد وشکر نعمت هاي فراموش شده است.(2) اداي حق معصومان (ع) در روايات واحاديث اسلامي به اداي حق رسول الله واهل بيت گرامي اش نيز اشاره شده که انسان مي بايد پس ازعطسه، به حمد وثناي الهي پردازد وبر محمد وآل محمد درود بفرستد واين، حقي است که پيامبر (ص) بر امت اسلامي نيز بايد اين حق را کاملاً رعايت کنند. ابن ابي عمير، از برخي يارانش نقل کرده است که شخصي نزد حضرت امام باقر (ع) عطسه کرد و پس از عطسه گفت: «الحمدالله ». آن حضرت برايش دعا نکرد وفرمود: حق ما را کم گذاشت وادا نکرد. سپس فرمود: هر يک از شما عطسه کرد، بگويد: الحمدلله رب العالمين وصلي الله علي محمد و اهل بيته». پس آن مرد فرمايش امام محمد باقر (ع) را بر زبان آورد، آن گاه امام برايش دعا کرد.(3) آداب عطسه بي ترديد در ديدگاه اسلامي هر يک از اعمال، آداب ويژه اي دارد که رعايت آن بر هر فرد مسلمان لازم است وعطسه، يکي از آن هاست وبايد عطسه کننده کيفيت آن را بداند، تا خلاف آداب کاري انجام نداده باشد؛ مثلاًً عطسه کردن نبايد به صورت زشت و باصداي بلند و يا به طرف ديگران باشد، که هم موجب بي حرمتي است وهم باعث انتقال بيماري به ديگري مي شود. چگونگي عطسه پيامبر(ص) بهترين فردي که مي تواند اين درس اخلاق را به همگان بياموزد، پيامبر ومعصومان هستند. اين پيامبرعظيم الشأن است که هر گاه مي خواست عطسه کند، آرام عطسه مي کرد وصورت خود را با دستمال ويا شبيه آن مي پوشاند. شهيد (اول يا ثاني) درکتاب نفيس خود نوشته است: «حفظ صوته و ستر وجهه بمنديل ونحوه».(4) ابوبکر حضرمي مي گويد: از امام صادق پرسيدم: منظوراين آيه شريفه (ان انکر الاصوات لصوت الحمير) (5) چيست؟ امام فرمود: مراد، عطسه زشت است.(6) ستايش خداوند پيش ازاين گفته شد که چون عطسه حکمت هاي شناخته وناشناخته اي دارد واز سوي ديگر، فوايدي بي شمار در بردارد؛ از اين رو براساس روايات بايد پس از عطسه، خداوند را حمد وستايش کنيم. امام صادق (ع) ضمن حديثي فرمود: «فاذا عطس عاطس في النادي فليسمع جلسائه الحمد لله...؛(7) هر گاه يکي از شما درانجمني عطسه کرد، پس حمد و ستايش خدا را به گوش ديگران برساند». صلوات فرستادن از ديگر آداب عطسه، اين است که پس از عطسه، بر «محمد وآل محمد» درود و صلوات فرستاده شود. طبرسي درمشکاه الانوار مي نويسد: مردي درنزد امام صادق (ع) عطسه کرد وگفت: «الحمد الله السلام علي رسول الله». امام صادق (ع) فرمود: اين حق خدا وپيامبرش بود که ادا کردي! حق ما چه شد؟ گويا حضرت مي خواست با اين جمله به وي بفهماند که مي بايد مي گفتي: والسلام علي رسول الله وعلي اله الطيبين. همچنين ازامام صادق (ع) نقل کرديم که آن حضرت اين ادب اسلامي را به فردي حاضر در مجلس خويش که عطسه کرده و پس ازآن چيزي نگفته بود، چنين آموزش داد وفرمود که بگويد: «الحمدالله رب العاليمن و صلي الله علي محمد واهل بيته.» (8) درمکارم الاخلاق ازاهل بيت (ع) نقل شده است : سزاوار است که انسان اگر عطسه کرد، دست را روي بيني اش گذارد وبگويد: «الحمد الله رب العالمين وصلي الله علي محمد وآله الطاهرين».(9) دعا براي عطسه کننده يکي ديگر ازمظاهر بسيار خوب اسلامي که پيامبر ومعصومان (ع) بر آن تکيه ي فراواني داشتند، تسميت يا تشميت عاطس است؛ به اين معني که براي عطسه کننده دعا کنند وجمله معروف «يرحمک الله يا رحمک الله» را به او بگويند. در روايات يان کار خداپسندانه رابه عنوان حقي از حقوق مسلمانان تلقي کرده اند وحتي اگر صداي عطسه را از راه دور شنيدند، بايد برايش دعا کنند. جراح مدائني از امام صادق (ع) نقل کرده است: «مسلمان بر برادرش اين حق را دارد که هر گاه او را ديد، بر او سلام کند واگر بيمار شد، عيادتش بنمايد واگرعطسه کرد، به او بگويد: يرحمک الله...» (10) اسحاق بن يزيد ومعمربن أبي بنابي زياد وابن رئاب گويند: نزد امام صادق (ع) نشسته بوديم که يکي از حضار عطسه کرد .هيچ يکي از حاضران چيزي نگفت. امام فرمود: «سبحان الله! چرا برايش دعا نکرديد(مگر نمي دانيد) که حق مسلمان بر مسلمان، آن است که اگر بيمار شد عيادتش کند واگر از او درخواست کرد، پاسخش دهد واگر از دنيا رفت، به تشييع جنازه اش برود و اگر عطسه کرد، برايش دعا کند!؟».(11) امام صادق (ع) از پيامبر (ص) روايت کرده: «اذا عطس الرجال فسمتوه ولو کان من وراء جزيره(12)؛ اگر شخصي عطسه کرد، برايش دعا کنيد؛ اگر چه از پس جزيره اي باشد.» طبرسي درمکارم الاخلاق از امير مؤمنان (ع) روايت کرد که رسول خدا (ص) فرمود: «ان احدکم ليدع تسميت اخيه ان عطس، فيطالبه يوم القيامه فيقضي له عليه؛ هر يک از شما که دعا براي برادرش را به هنگام عطسه کردن او را رها کند، اگر روز قيامت آن را مطالبه کند، براي او حقش گرفته خواهد شد».(13) دعاي متقابل درهيچ دين وآيين مرامي نمي بينيد که همانند دين اسلام، اين همه سفارش به دعا براي هم کيش خود کرده باشد وبه هر بهانه اي ازمسلمانان خواسته باشد که براي يکديگر دعا وطلب آمرزش کنند. درمواردي که سفارش به دعاي متقابل شده است واز جمله آن ها، دعاي پس ازعطسه است . شنوندگان وظيفه دارند تا بلند براي فرد عطسه کننده دعا کنند واين دعا را به گوش او برسانند واو نيز وظيفه دارد که براي آنها دعاي متقابل کند. سعد بن ابي خلف گويد: «کان ابو جعفر(ع) اذا عطس فقيل له: يرحمک الله. قال: يغفرالله لکم ويرحمکم. واذا عطس عنده انسان قالک يرحمک الله عزو جل (14)؛ سيره وروش امام محمد باقر(ع) اين بود که هر گاه عطسه مي کرد وبه او گفته مي شد: يرحمک الله، حضرت در پاسخ مي فرمود: يغفرالله لکم ويرحمکم . واگر کسي نزد آن حضرت عطسه مي کرد، امام مي فرمود: يرحمک الله عزو جل». پي نوشت ها : 1-مجمع البحرين، ص308. 2-همان، ص 309؛ مستدرک الوسائل، ج8، ص384. 3-همان، ص655. 4-منيه المريد، ص253. 5-لقمان/19. 6-کافي، ج2، ص656. 7-الجعفريات، ص167. 8-مجمع البحرين، ص655. 9-مکارم الاخلاق، ص355. 10-کافي، ج2، ص653. 11-همان. 12-همان. 13-مستدرک الوسائل، ج8، ص381. 14-کافي، ج1، ص655. منبع:نشريه فرهنگ کوثر، شماره83. ادامه دارد .... ae
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 477]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها