محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798071044
رعایت اعتدال در همنشینی انسان و حیوان
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
تجاوز به حریم حیوانات (مگر به اجبار و اضطرار) بشدت در اسلام نهی شده است رعایت اعتدال در همنشینی انسان و حیوان حیوانات از موجوداتی هستند که در منابع دینی درباره رعایت حقوق آنان تاکیدات بسیار زیادی شده است. این نکته در اوج تمدن اسلامی نیز مورد توجه دینمداران بود. در برخی منابع آمده است محتسب که وظیفه نظم بخشیدن به امور شهروندان را داشت، علاوه بر این که از اقدامات مجرمانه در محیط شهری خودداری می‌کرد، مانع آزار و اذیت حیوانات از سوی شهروندان می‌شد.
در سفرنامه های خارجی نمونه های فراوانی از اظهار نظر جهانگردان غربی در مورد رعایت حق و حقوق حیوانات در شهرهای اسلامی شده است. این در حالی بود که در اروپای قرون وسطی کشتار حیوانات در معابر و خیابان ها کاری عادی شمرده می شد. در شرایط کنونی با تغییر فرهنگ و سبک زندگی حمایت از حیوانات و جلوگیری از کشتن آنان به عنوان یک رویه شناخته می شود. گروهی در ایران به تاسی از فرهنگ غربی به نگهداری حیوانات اعم از سگ و گربه و پرندگان روی آورده اند. حتی گزارش ها حاکی از این است که برخی افراد ابایی از نگهداری برخی حیوانات وحشی در خانه های خود ندارند. در کنار این، برخی رسانه های غربی انتقاداتی را نسبت به رعایت نکردن حقوق حیوانات در کشورهای اسلامی مطرح می کنند. این در حالی است که در اسلام سفارش اکید به حسن رفتار با حیوانات شده است. آقای دکتر حسن غوث، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند معتقد است در منابع اسلامی درباره همنشینی انسان و حیوان مباحث زیادی مطرح شده که علاوه بر مراعات حق و حقوق حیوانات، رعایت اعتدال و موازین شرعی نیز مورد تاکید قرار گرفته است. آنچه پیش روی شماست مشروح گفت وگو با ایشان است.
نحوه تعامل انسان و حیوان براساس منابع دینی چگونه است؟ همان اندازه که اسلام به حفظ کرامت انسان توجه دارد به همان میزان هم احترام به حیوانات و داشتن رفتار مناسب با آنها نیز توصیه شده است. در قرآن تمثیلاتی در مورد حیوانات وجود دارد که هدف از آن پند و هشدار دادن به جامعه انسانی است. جمله معروفی از حضرت علی(ع) نقش شده مبنی بر این که من یک دانه جو را به اجبار از دهان مورچه نمی گیرم. در منابع ادبی ما اشاره های زیبایی در مورد برخی حکایات قرآنی وجود دارد ازجمله شعر معروفی که پسر نوح با بدان بنشست خاندان نبوتش گم شد سگ اصحاب کهف روزی چند پی نیکان گرفت و مردم شد. برخی از انسان ها بواسطه رعایت نکردن موازین الهی در دام هلاکت افتادند، اما همراهی برخی از حیوانات با انسان تا آنجا پیش می رود که سرگذشت آنها از باب پندآموزی به صورت ضرب المثل در می آید. این شعر معروف میازار موری که دانه کش است که جان دارد و جان شیرین خوش است نیز یکی از نمونه هایی است که نشان می دهد در گذشته محبت به حیوانات در بین ایرانیان اهمیت فراوان داشته است. در فرهنگ غربی همنشینی و خوگرفتن با حیوانات وجود دارد و حتی بعضی اوقات حیوانات جای فرزندان را نیز گرفته است. در برخی خانواده های ایرانی نیز این همنشینی با الگوگیری از غربیان دیده می شود. در منابع دینی تعامل انسان و حیوان از چه حد و اندازه ای برخوردار است؟ در فقه احکام خاصی درباره حیوانات وجود دارد. این نشان می دهد در برخی از مراحل زندگی همراهی هایی میان انسان و حیوان بوده است. نکته اصلی حفظ اعتدال در روابط میان آدم و حیوان است. خانه با باغ وحش نباید اشتباه گرفته شود و میزان همنشینی انسان ها با حیوانات نیز در منابع دینی مشخص شده است. از گذشته تا به امروز در بسیاری از خانه ها سگ و گربه و حیوانات خانگی نگهداری می شده است، اما در اسلام حد نزدیکی و همنشینی انسان و حیوان مشخص شده است. سگ جزو نجاسات است و از تماس با آن باید خودداری کرد،اما استفاده از سگ نگهبان با رعایت شرایط منع نشده است. چه جنبه هایی از رعایت حقوق حیوانات و آزار نکردن آنها در منابع دینی مورد توجه قرار گرفته است؟ وجود احکام متعدد که در مورد حیوانات در کتب فقهی آمده نشان دهنده اهمیت موضوع است. به عنوان نمونه در پایان کتاب النکاح در فقه جایی به نام نفقات داریم که در کنار نفقه زوجه و اقارب، به نفقه حیوان نیز اشاره شده است. به این معنا که هر کس در صورت نگهداری از حیوانات موظف است هزینه های جاری آنها را تامین کند و اگر به این وظیفه عمل نکرد، از طریق دادگاه می توان فرد را ملزم به پرداخت این هزینه ها کرد. به عبارت فقهی حیواناتی که در خانه نگهداری می شوند واجب النفقه هستند. مشابه چنین احکامی در منابع فقه برخی کشورهای غربی وجود دارد، اما در چنین جوامعی، قوانین موجود در این باره کاملا مصرح است و حالت رسمی دارد، اما در کشور ما اعلام این احکام صراحت لازم را ندارد. چرا؟ کشورهای غربی مسلمان نیستند، اما در برخی از مراحل زندگی بخوبی برخی احکام اسلامی را اجرا می کنند و وقتی صورت قانونی پیدا کرد، بسیاری خود را ملزم به رعایت آن می کنند. متاسفانه گاهی شاهدیم با وجود حکم صریحی که درباره رفتار شایسته با حیوانات در منابع دینی و قرآنی آمده، برخی برای رعایت آن، الزام چندانی در خود نمی بینند. در کنار این مساله باز هم درکتاب طهارت که بابی در ابواب فقه است رعایت مسائل بهداشتی بعد از همنشینی میان انسان و حیوان نیز مورد توجه قرار گرفته شده است. هر کدام از حیوانات هم احکام خاصی دارد که به آن باید توجه کرد. انسان باید از همنشینی مستقیم با سگ و نیم خورده او پرهیز کند چون حفظ سلامت انسان در این زمینه اهمیت فراوانی دارد. در کنار توجه اسلام به رعایت جان و تغذیه و محل آسایش حیوانات اهلی خانگی آیا در مورد حیوانات وحشی هم توصیه هایی شده است؟ حیواناتی که در محیط زیست زندگی می کنند به زنجیره حیات کمک می کنند و آنها را نباید بی دلیل کشت. ما حق نداریم حیواناتی را که در حیات وحش وجود دارند مورد آزار و اذیت قرار دهیم. دلیلی ندارد انسان حیواناتی را که در محیط پیرامونی ما زندگی می کنند و زیست جداگانه ای دارند از چرخه محیطی خود خارج کند و برای نگهداری آنها را در قفسی بگذارد. وجود هر کدام از این حیوانات برای محیط زیست اهمیت دارد و باعث برقراری نظم در چرخه زندگی است. هر جنبنده ای که حیات دارد و به شرایط زیستی خود خو کرده است، باید از مواهب طبیعت استفاده کند. هر کدام از حیوانات هم در پهنه و عرصه ای از جغرافیای محیطی که متناسب با شرایط زندگی آنان هست زندگی می کنند. وقتی انسان ها، حیوانات را از محیط زندگی خود خارج می کنند و در جایی که مناسب وضعیت و شرایط طبیعی آنان نیست اسیر می کنند، زندگی حیوانات را به مخاطره می اندازند. شکارهای بی رویه ای که وجود دارد هم از دیگر لطماتی است که انسان ها به شرایط محیطی و جغرافیایی وارد می کنند. گونه های جانوری با این شکارهای بی رویه در معرض تهدید قرار می گیرند و موجبات انقراض برخی گونه های جانوری را فراهم می کنند. شکار حیوانات هم شرایط خاص خود را دارد و بیشتر از نیازهای غذایی شکار کردن در اسلام نهی شده است. دینمداری ما علاوه بر این که به رعایت احکام و دستورات مذهبی بستگی دارد با نوع تعامل مناسب ما با محیط پیرامونی و مخلوقات الهی نیز ارتباط دارد. تجاوز به حریم حیوانات مگر به اجبار و اضطرار بشدت در اسلام نهی شده است. احسان و نیکی به حیوانات راه های مختلفی دارد و حتی می تواند شامل کنار گذاشتن نیم خورده غذایی ما گوشه پنجره خانه و آپارتمان باشد. غوث : همان اندازه که اسلام به حفظ کرامت انسان توجه دارد به همان میزان هم احترام به حیوانات و داشتن رفتار مناسب با آنها نیز توصیه شده است برخی افراد در جامعه گمان می کنند نگهداری از سگ در منزل یا سگ گردانی در کوچه و خیابان ها که از نشانه های تقلید از زندگی غربی است، از نشانه های رعایت حقوق حیوانات است، اما همین افراد ممکن است اسلحه دست بگیرند و برای شکار حیوانات روانه کوه و بیابان شوند. به نظر شما این دوگانگی از کجا نشات می گیرد؟ این ناشی از رعایت نکردن اعتدال است. این نوع رفتارها براساس یک تقلید ناشیانه از زندگی غربی است. ما هم تقلید عاقلانه داریم و هم جاهلانه. برخی ناخواسته و به خاطر فقر فرهنگی بخشی از ظواهر فرهنگی غرب را الگوی خود قرار دادند و سعی می کنند سبک زندگی خود را با معیارهای اروپاییان تغییر دهند. برخی از این آدم ها چنان شیفته همنشینی با حیوانات می شوند که از فرزندآوری هم خودداری کرده و زندگیشان را با حیوانات تقسیم می کنند و بین چنین افرادی هم کسانی یافت می شوند به خاطر کشته شدن بی دلیل یک حیوان که آن هم البته کاری مذموم است، هیاهو و جاروجنجال راه می اندازند، اما همین افراد به کشتار و نسل کشی هایی که در منطقه رخ می دهد بی اعتنایی نشان می دهند. این نشان از بی اعتدالی و نداشتن رویه مناسب در سبک زندگی این افراد است. متاسفانه افراط و تفریط ها زندگی برخی از ما را دربرگرفته و این ناشی از ضعف اعتقادات دینی و کمرنگ شدن ارزش های انسانی است. اعتدال در ارتباط با حیوانات اگر انسان ها در برخورد با حیوانات ضمن رعایت اعتدال همه موارد جنبه های شرعی را مراعات کنند، محیط پیرامونی برای یک زندگی بی دغدغه آماده تر می شود. حیوانات عاطفه را درک می کنند و محبت را با محبت جواب می دهند. انسان با هر پرنده ای انس بگیرد آن پرنده از انسان جدا نخواهد شد. به نظر می رسد روابط انسان با حیوان براساس یک همنشینی محبت آمیز مطابق با معیارهای عقلی است. اگر کسی با حیوانات برخورد ملاطفت آمیزی داشته باشد در روابط و تعاملات اجتماعی خود با دیگران نیز همین رویه را در پیش می گیرد. منطقی نیست انسان ارتباط خود با حیوانات را قطع بکند،ولی همان طور که در منابع دینی آمده است، این روابط باید از یک حد اعتدال برخوردار باشد و جوانب شرعی نیز رعایت شود. فتاح غلامی اندیشه
یکشنبه 11 مرداد 1394 ساعت 01:15
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]
-
گوناگون
پربازدیدترینها