محبوبترینها
از کجا بفهمیم قاشق چنگال اصل است | قاشق چنگال تقلبی نخرید!
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798974111
مشیّت خدا ،جبر و اختیار
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: مشیت خداوندآیا اسلام یک دین جبری است؟
«اروپائی ها اغلب وقتی درباره اسلام اظهار نظر می کنند اسلام را العیاذ بالله یک دین جبری معرفی می کنند؛ یعنی دینی که برای بشر هیچ گونه اختیار و اراده ای قائل نیست . ولی واضح است که این یک تهمت به قرآن است. » استاد خود می گوید: « من در کتاب کوچک انسان و سرنوشت این مسأله را تا اندازه ای بحث کرده ام . » در ادامه می فرماید: « قرآن به شکلی عموم مشیت الهی و عموم قضا و قدر را قائل است که هیچ گونه منافاتی بین آن و اختیار و اراده بشر نیست. می گوید: ذلک بما قدمت أیدیکم ، نمی گوید این به موجب اعمال شماست که بگوییم ما اختیار داشتیم یا نداشتیم ؛ می گوید : به موجب کارهایی که به دست خودتان یعنی به اراده و اختیار خودتان بدون هیچ اجباری انجام دادید.» ( آشنایی با قرآن، ج 3، ص 12) آیا خواست بشر با خواست خدا منافات دارد ؟ مگر نه این است که هر چه خدا بخواهد همان می شود ؟ مگر نه این است که عزت و ذلت انسان ها به دست اوست؟ خود قرآن می فرماید: « وَتُعِزُّ مَن تَشَاء وَتُذِلُّ مَن تَشَاء بِیَدِكَ الْخَیْرُ » (آل عمران آیه 26) ؛ هر کس را که بخواهی عزت می دهی و هر کس را که بخواهی ذلت می دهی. پس خواست انسان چه می شود ؟ اینک پاسخ استاد: همه چیز به مشیت خداست ، عزت به هر کس بدهد خدا می دهد ، ذلت به هر کس بدهد خدا می دهد اما خیال نکنید کار خدا بر اساس گزاف و گتره است... همه چیز به دست خداست اما با حساب . کار خدا از روی حساب است ... آیه می گوید : ما نگاه می کنیم به اوضاع و احوال روحی .و معنوی و اخلاقی و اجتماعی مردم ... تا وقتی که خوبند، به آنها عزت می دهیم. وقتی که خودشان را تغییر دادند، ما هم آنچه را که به آنها دادیم تغییر میدهیم. «لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ» (رعد آیه 11 ) ؛ خدا عوض نمی کند اوضاع و احوال مردمی را تا آنکه آن مردم خودشان به دست خودشان اوضاغ خودشان را تغییر دهند.» (همان، ص125و 126) متدولوژی قرآن« در خود قرآن کریم آیه ای هست که در واقع متد قرآن شناسی را به ما معرفی می کند. آیه هفتم سوره آل عمران است؛ می فرماید: «هُوَ الَّذِیَ أَنزَلَ عَلَیْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُّحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ»؛ اوست که این کتاب را بر تو نازل کرد بعضی از آیه ها محکماتند ، این آیه ، ها ام الکتابند ، و بعضی آیه ها متشابهاتند. همه چیز به مشیت خداست ولی مشیت خدا بر نظام تعلق گرفته است یعنی مشیت الهی است که این حساب ها و نظام ها را در عالم بوجود آورده. برای هر مقصدی راه معینی قرار داده که بدون رفتن آن راه محال است انسان به آن مقصد برسد. این است معنی امرٌ بین الامرین. آیات قرآن را به آیات محکم و متشابه تقسیم می کند. بعد آیات محکم را اُم الکتاب می نامد. به این اعتبار که اینها توضیح دهنده و تفسیر کننده آیات دیگر است. آیات متشابه یعنی آیاتی که [در آنها] حقیقتی به یک صورت کلی بیان شده است که این حقیقت را به شکل های مختلف می شود تفسیر کرد . تا ما چگونه تفسیر کنیم. این چگونگی را با آیات مادر باید به دست آورد.» (همان، ص131و132 ) اینکه آیات متشابه باید با آیات محکم تفسیر شود ؛ متد قرآن است. نظر مذاهب اسلامی درباره مشیت خدا« جبری مذهب ها یا به اصطلاح کلامی اشاعره که فرقه ای از اهل تسنن بودند... در عالم هیچ چیز را شرط هیچ چیز نمی دانستند و از این مسأله که همه چیز به مشیت خداست این طور می خواستند نتیجه گیری کنندکه اگر قومی در دنیا سعادت پیدا کند هیچ شرطی ندارد خدا خواسته است و اگر قومی در دنیا بدبخت شد نیز باید بگوییم خدا خواسته است... یک گروه دیگر دیدند این حرف خیلی حرف نادرستی است. چگونه می شود گفت در عالم هیچ چیزی شرط هیچ چیزی نیست؟ ... بعد این دسته اندکی از آن طرف افتادند، گفتند: برخی امور به مشیت خداست و برخی دیگر به مشیت خدا نیست، واقع می شود بدون اینکه به مشیت خدا باشد... اما اگر ما درست با منطق قرآن آشنا بشویم، می بینیم که هم باید معتقد بشویم که همه چیز به مشیت خداست و هم باید معتقد بشویم که کار دنیا و آخرت بی حساب نیست...
توضیح اینکه همه چیز به مشیت خداست ولی مشیت خدا بر نظام تعلق گرفته است یعنی مشیت الهی است که این حساب ها و نظام ها را در عالم بوجود آورده. برای هر مقصدی راه معینی قرار داده که بدون رفتن آن راه محال است انسان به آن مقصد برسد. این است معنی امرٌ بین الامرین. منطقی که می گفت در عالم هیچ چیزی شرط هیچ چیزی نیست همان منطق جبر است. آن منطق که می گفت بعضی چیزها به مشیت خداست و بعضی به مشیت خدا نیست منطق تفویض است... و این منطق که هم قبول می کند همه چیز به مشیت خداست و هم قبول می کند که در عالم هر چیزی شرایطی دارد همان، منطق امر بین الامرین است.» (همان، ص133تاص135 ) نظر سوم درباره مشیت الهی همان نظر امامان شیعه است که اشکالات دو نظر قبلی را ندارد و بین خواست خدا و خواست بشر به خوبی جمع کرده است. ما نگاه می کنیم به اوضاع و احوال روحی .و معنوی و اخلاقی و اجتماعی مردم ... تا وقتی که خوبند، به آنها عزت می دهیم. وقتی که خودشان را تفییر دادند، ما هم آنچه را که به آنها داریم تغییر میدهیم. اثر خاص هر گناهشهید سؤالی را طرح می کند : « آیا همین قدر که انسان گناهی مرتکب شد، خدا هر نعمتی را که شد از او می گیرد یا هر گناهی با یک نعمت خاصی ارتباط دارد؟ » استاد می گویند:« دومی درست است.» اما دلیل های استاد: اولین دلیل:« در دعای کمیل این طور می خوانیم: اللهم اغفرلی الذنوب التی تنزل النقم... گناهان را دسته دسته می کند: خدایا آن گناهانی را که نقمت را بر بنده نازل می کند ببخش! ... معلوم می شود هر دسته ای از گناهان یک خاصیت مخصوص به خود دارد.»دلیل دیگر استاد آیه 117 سوره هود است: «آیه عجیبی است: «و ما کان ربُّک لیُهلک القُری بظلمٍ و أهلُها مصلُحون» پروردگار تو هرگز چنین نیست که مردمی را به موجب ظلمی هلاک کند در حالی که آنها مصلح و اصلاح کننده اند . اینکه هم ظالمند و هم اصلاح کننده یعنی چه؟ ... ظلمشان در حق الله است ، اصلاحشان در حق الناس . بنابراین قرآن می گوید که اگر مردمی عدالت در میانشان برقرار باشد اما مشرک باشند در این دنیا خدا آنها را معذّب نمی کند. پس معلوم می شود هر گناهی یک خاصیتی دارد. اما دلیل سوم استاد، حدیث نبوی است: پیغمبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلّم فرمود: اَلمُلکُ یَبقی مع الکُفر و لا یَبقی مع الظُلم. یک ملک، یک دولت، یک نظام با کفر قابل بقاست ولی با ظلم قابل بقا نیست. هم کفر گناه است هم ظلم، اما هر گناهی در یک جهت تأثیر دارد. تأثیر کفر در اینکه نظام یک زندگی را از هم بپاشد به اندازه ظلم نیست. پس اگر دو جمعیت یکی مسلمان ولی در میانشان ظلم باشد و جمعیت دیگر کافر اما نسبت به خودشان عدالت و انصاف داشته باشند، از نظر اُخروی آن مسلمان ها مسلماً بهتر خواهند بود. [ اما از نظر دنیوی دسته دوم باقی می ماند.] »نوشته سید روح الله علوی - گروه دین و اندیشه تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 366]
-
گوناگون
پربازدیدترینها