واضح آرشیو وب فارسی:فارس: مشاهیر فلسفه اسلامی/16
«بابا افضل»، شاعری با افکار فلسفی
خواجه نصیرالدین طوسی در کتاب سیر و سلوک میگوید که «بابا افضل» در انواع حکمت، خصوصاً در ریاضی مهارت داشت و به واسطه سابقه دوستی، نزد پدرش ریاضی را آموخت.
به گزارش خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، محمد بن حسین کاشانی در قریه مرق کاشان، در سال 582 یا 592 هجری متولد شد به احتمال قوی به قول شهید مطهری وفات او در سال 610 یا 666 هجری است. وی با اینکه خدمت بزرگی به فلسفه و حکمت کرد، اطلاع دقیقی از زندگی او در دست نیست، جز آنکه در مرق زیست و در همانجا فوت شد. از علی قلی داغستانی، ملقب به واله نقل شده که بابا افضل دایی خواجه نصیر بود، ولی این قول با اینکه بین متأخرین شهرت دارد ثابت نشده است. خود خواجه در کتاب سیر و سلوک میگوید: بابا افضل در انواع حکمت، خصوصا در ریاضی مهارت داشت و به واسطه سابقه دوستی، نزد پدرش ریاضی را آموخت. رباعی زیر منسوب به خواجه نصیر در مدح باباافضل است: گر عرض دهد سپهر اعلا / فضل فضلا و فضل افضل از هر ملکی به جای تسبیح/ آواز آید که افضل افضل *تألیفات در ساده نویسی، کمتر کسی بجز ناصرخسرو، به پای او میرسد. آثار او عبارتاند از: مدارج الکمال، ره بخام نامه، عرض نامه، ساز و پیرایه شاهان، چهار عنوان، انتخاب کیمیای سعادت، منهاج المبین، جاودان نامه و ... *اشعار باباافضل گرچه اشعار وی زیاد نیست ولی ملاحت و زیبایی اشعار آمیخته با افکار فلسفی او موجب شد تا «هرمن آته» او را یکی از ارکان سه گانه شعر فارسی، نظیر خیام و ابوسعید ابی الخیر بداند. *افکار باباافضل مجموعه آثار وی بیشتر به زبان فارسی و در نهایت زیبایی و لطافت است که به عنوان نمونه پارههایی از آن ذکر میشود: روشن است که مردم را دانش که مایه پرورش جان است طلبیدن مهم تر است و جستن مایه پرورش تن که خواسته است، از آنکه زندگی تن، دایم با وی نماند و بمیرد،که زیستن به طبع تن نیست و حالی است غریب در او و حال غریب بر چیز نپاید و زندگی جان باطل نشود،از آنکه طبع جان است و چون مردهای به طبع، بدو زنده باشد پس او که به طبع زنده است کی بمیرد. عقل عملی و نظری: مردم در پایه عقل عملی بر دو مرتبهاند: اول مرتبه اهل حرفت و حاذقان در صنعت و پیشهوران و استادان ماهر، دوم مرتبه زهاد و اهل تعبد و مشتاقان سرای آخرت. همچنین مردم در پایه عقل نظری بر دو مرتبهاند: اول مرتبه علمای علوم ریاضیاند و آن طایفهای که به شنیدهها خرسند نشوند و از دایره تقلید بیرون آیند دوم مرتبه منزل اقصی و نهایت همه جستوجوی است و آن عمل و خلق و علم است که انبیا (ع) را بوده است. به نظر باباافضل نفس جامع بین وحدت و کثرت است و برزخ بین وجوب و امکان و این رأی با وجود اختلاف مذاهب، نظر اصحاب صدور است. انتهای پیام/ک
93/09/11 - 10:08
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]