تور لحظه آخری
امروز : دوشنبه ، 17 دی 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص): اى مردم! جز اين نيست كه خداست و شيطان، حق است و باطل، هدايت است و ضلالت، رشد ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای اداری

اقامت یونان

خرید غذای گربه

رزرو هتل خارجی

تولید کننده تخت زیبایی

مشاوره تخصصی تولید محتوا

سی پی کالاف

دوره باریستا فنی حرفه ای

چاکرا

استند تسلیت

تور بالی نوروز 1404

سوالات لو رفته آیین نامه اصلی

کلینیک دندانپزشکی سعادت آباد

پی ال سی زیمنس

دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک

تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی

تعمیر سرووموتور

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1851148535




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

در ادبیات فارسی پنبه روییده


واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:

در ادبیات فارسی پنبه روییده سعدی، فردوسی، نظامی، ناصرخسرو و بقیه نام‌آوران پهنه ادب فارسی هرجا ضرورتی بوده نقبی به پنبه زده‌اند تا نتیجه‌ای بگیرند و حکمتی خلق کنند.
 

حکیم نظامی می گوید «ز پنبه شد بناگوشت کفن پوش / هنوز این پنبه بیرون ناری از گوش» و ناصرخسرو می سراید که «شوپنبه جهل برکش از گوش / بشنو سخنی به طعم شکر». سخن این دو شاعر حالا یک ضرب المثل پرکاربرد فارسی است، این که گاهی با لحن تهدید یا با نیت نصیحت به هم می گوییم این پنبه را از گوشت بیرون کن یعنی حرف درست را بشنو و بپذیر. شعرای ایران زمین با پنبه، بازی ها کرده اند و مردم نیز این رشته های ظریف را در ادبیات خود جا داده اند تا ما مردم قرن بیست و یکم که میراث دار این پیشینه هستیم همچنان از لطافت رشته های پنبه برای ظریف کردن سخنمان استفاده کنیم. ما گاهی به بعضی ها می گوییم پهلوان پنبه که منظورمان پهلوان پوشالی است، همانی که دهخدا، معین و عمید در لغتنامه هایشان به آن می گویند پهلوان دروغین، یلی که اندامی درشت، شانه های پهن و بازوان ستبر دارد ولی ترسو و کم زور است. پشت اصطلاح پهلوان پنبه یک پیشینه جالب وجود دارد و آن به زمانی نامعلوم در تاریخ برمی گردد که در برخی اعیاد و جشن ها مردی نحیف و لاغر اندام همه بدنش را با پنبه می پوشانده تا پهلوانی قوی و هیکل دار به نظر بیاید و در میانه میدان با کسی که نقش حلاج را بازی می کرده حرکاتی موزون انجام می داده که بتدریج و برای خنده حضار آن حلاج با کمان پنبه زنی اش پنبه های آویخته به بدن پهلوان پنبه را می ریخته تا زمانی که او کاملا از پنبه پاک و هیکل نحیفش ظاهر شود. ریشه ضرب المثل ما ایرانی ها که می گوییم «پنبه اش را زدند» هم در همین مراسم است، ضرب المثلی که کنایه ای است از فاش کردن اسرار کسی و فهماندن این نکته به مردم که شخص مورد نظر آنی نبوده که به نظر می رسیده است. این ضرب المثل اما با ضرب المثل «رشته ها را پنبه کردن» تفاوت معنایی دارد، چون رشته کسی را پنبه کردن کنایه ای است از خنثی کردن کوشش های کسی یا بی اثر کردن زحماتش. اما شاید یکی از پرکاربردترین ضرب المثل های ما فارسی زبان ها این باشد: «شتردر خواب بیند پنبه دانه /گهی لف لف خورد گه دانه دانه». دهخدا در لغتنامه اش می نویسد لف لف خوردن یعنی با همه دهان یا به اصطلاح دولپی خوردن و اشاره این بیت شعر به آدم هایی است که خیال پردازند و همیشه غرق در رویا، آن هم در حالی که بلندهمت نیستند و تلاشی نمی کنند. پس در ادبیات عامه این افراد به شتری تشبیه می شوند که عاشق دانه پنبه است ولی چون دستش به آن نمی رسد در رویاهایش گاه پنبه دانه را دانه دانه می خورد و گاه دولپی. حالا بگوییم از ضرب المثل «با پنبه سر بریدن» که این روزها و حتی قبل تر از روزگار ما نیز عادت بسیاری از مردمان بوده و هست. دهخدا می نویسد با پنبه سر بریدن یعنی با نرمی و تدبیر باعث آزار کسی شدن و دیگران نیز می گویند سربریدن با پنبه اشاره به سیاستی دارد که می گوید مدارا کن و منتظر فرصت تلافی کردن بمان و با بعد با زیرکی به او صدمه بزن، یعنی به نرمی و لطافت رشته های ظریف پنبه تا قربانی از آن بویی نبرد. اما یکی از پرکاربردترین ضرب المثل های ما که می گوید «چند مرده حلاجی» گرچه مستقیم نامی از پنبه نمی برد اما حلاجی که همان پنبه زنی است یادآور این محصول سفید و لطیف است. «چند مرده حلاج بودن» کنایه از انجام کاری است که در حد توان چند مرد است، بنابراین وقتی کسی شروع به لاف زدن یا خودستایی می کند ما از باب تعریض و کنایه به او می گوییم باید دید چند مرده حلاجی، یعنی باید دید تا چه اندازه موفق خواهی بود. اما حلاجی که در این ضرب المثل استفاده شده آن پنبه زن کوچه و بازار نیست، بلکه اشاره به منصور حلاج دارد که پنبه زنی شغل پدرش در خوزستان بوده است. منصور، عارف قرن سوم هجری است که به علت جمله معروف انا الحقش به کفر متهم شد و عاقبت بر سر دار رفت، آن هم به طرزی فجیع که در تاریخ بیهقی با جزئیات بیان شده و قطع شدن دو دست منصور، سپس تلاش او برای مالیدن خون دست قطع شده به چهره اش برای این که دشمنان فکر نکنند زردی رخش از ترس است، سپس از کاسه درآوردن دو چشمش، بریدن زبانش، سپس گردن زدنش و در نهایت سوزاندن جسدش و به آب دادن خاکسترش را در روایتی تاثیرگذار نقل می کند. حالا مرگ منصور حلاج که تا آخرین لحظه زندگی بر اعتقادش ایستاد و پا سست نکرد برای ما ضرب المثلی شده از یک پنبه زن زاده تا به کسانی که ادعایی دارند بگوییم باید دید که چقدر تاب و توان تحمل و پایداری داری. جامعه مریم خباز



 


دوشنبه 22 تیر 1394 ساعت 05:20





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


فرهنگ و هنر

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن