شيوه رفتاري و مديريتي شهيد پاك نژاد

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

شيوه رفتاري و مديريتي شهيد پاك نژاد گفتگو با حجت الاسلام سيدمحمد علي صدرالسادات درآمد حجت الاسلام سيد محمد علي صدر السادات، معاون پژوهش و ارتباطات فرهنگي بنياد شهيد يزد، در اين گفتگو به خوبي از روايت شيوه رفتاري و مديريتي شهيد دكتر سيدرضا پاك نژاد سخن گفته است. وي در اين مصاحبه، هم چنين از برخوردهاي شهيد با دگرانديشان و اهل اديان ديگر مصداقهايي عيني آورده و در نهايت نيز با توجه به مسئوليتي كه در بنياد شهيد يزد برعهده دارد، قول مهيا كردن منزل آن شهيد عزيز را به عنوان موزه اي براي پاسداشت ياد و نگهداري آثارش داده است. در خصوص شهيد پاك نژاد مطالب و گفت وگوهاي متعددي تهيه شده است.غالب اين گفت وگوها در خصوص وجهه اجتماعي و اخلاقي ايشان بوده و اشاراتي هم در‌آنها به نوع برخورد شهيد، با سؤالات ديني- بويژه در نزد جوانان- شده است. گفته مي شود دكتر پاك نژاد در موضوعات و مسائل ديني بسيار باز و بدون چارچوب بحث مي كردند. حتي اين خصوصيت تا به جايي پيش مي رود كه در رويارويي با اديان ديگر با سعه صدر و رويي گشاده برخورد مي كردند كه از قرار منجر به جذب تني چند از آنان با خلوص بيشتر يا حتي گرايش شان به اسلام شده است. با توجه به زماني كه دكتر پاك نژاد در آن حضور داشته اند كه در امر شناخت گرايشهاي ضد اسلامي نيز به وضوح فعاليت مي كردند و با توجه به برخوردهاي فراديني ايشان به عنوان فردي كه نگرش ديني بازي را در رويه خود به كار گرفته است، شيوه و موقعيت زماني شهيد پاك نژاد را چگونه تحليل مي كنيد؟ قبل از هر چيز بايد از شما و دوستان دست اندركار مجله شاهد ياران، كه در نوع خود كم نظير است، تشكر كنم. اين مجله براي كساني كه در پي يافتن حقايقي از زندگي شهدا و بزرگان ما هستند راهگشا است و مي تواند مبناي بسيار خوبي باشد. انشاءالله دراين مسير همواره موفق باشيد و لحظه به لحظه براستعداد و ظرفيت و راهنمايي اي كه از سوي باري تعالي دريافت خواهيد كرد افزوده شود. اما پاسخ به سؤال شما نيازمند يك مقدمه است و آن اينكه خداوند متعال براي هدايت بشر در هر عصرو زماني، كساني را براي ديگران به عنوان حجت قرار مي دهد. چنانكه مي دانيد، روز قيامت كسي نمي تواند عليه خداوند اقامه دعوا كند، چرا كه خداوند تمام راههايي را كه بشر بتواند بهانه بياورد- در اين دنيا- بسته است. يكي از آن راهها، اين است كه خداوند هم براي هر عصر و زمان و دوره اي و هم براي ملتي ،كساني را قرار مي دهد كه رفتار و منش ايشان، الگويي خواهد شد براي تشخيص راه راست از ناراست. مي توانم بگويم، يكي از مصاديق بارز اين حجت الهي وجود شهيد پاك نژاد، در دوران خود و در ادامه و در زمان حال بوده است. علت چنين بياني نيز آن است كه ايشان آنچه را به كار بسته بودند،براين اصل استوار بوده است كه ايشان بنده خداوند هستند و بايد ديگران را به سوي خداوند هدايت كنند. بنابراين محور اصلي كار شهيد پاك نژاد «هدايت ديگران به سوي خدا» بوده است. و لذا اصل كاملاً طبيعي است كه شهيد پاك نژاد، كنار هر قوم و دسته اي كه قرار بگيرند همواره راه و مسيرهدايت را مي پيمايند. حتي مي بينيم كه در اين مسير چه زحمات و دشواريهايي را متحمل مي شوند به خصوص كه درزمان ايشان حكومت طاغوت با تمام قوا خود مبلغ بهائيت بود، اما در عين حال شهيد پاك نژاد با تمام نيرو با سياستهايي كه خاص خودشان بوده است و پشتيباني هاي شهيد آيت الله صدوقي، كارهاي خود را به سرانجام مي رساند، بي آنكه برايش تفاوت كند كه با بهائي مواجه است يا مسيحي، كليمي و... چرا كه اصل بر محور هدايت بنا شده است. چنانكه مطلع هستيد در اين رفتار تأثير گذار و مثبت، موفقيتهاي بسياري كسب مي كنند. بنابراين مردان خدا هر جا و در هر موقعيتي كه باشند، واسطه بين خداوند و خلق خدا هستند و همين موجب مي شود با هر كسي كه در خصوص ايشان صحبت مي كنيد، خاطره و يادي خوش از ايشان بيان مي كنند و كلام آنها با اين حسرت همراه است كه اي كاش ايشان هنوز در بين ما بودند يا اينكه ديگران ايشان را الگو قرار مي دادند، در رفتار و كردار و دستگيري از مستمندان و هدايت ديگران. نكته بسيار مهم و قابل توجه در اين خصوص، شيوه شهيد پاك نژاد بوده است. ايشان در انجمني كه در مقابل ترويج بهائيت تاسيس مي شود، چنان مديريت مي كنند كه جوانان حاضر در انجمن شيوه گفتگو را پيش مي گيرند و از برخوردهاي قهرآميز پرهيز مي كنند. اين روش مديريتي شهيد پاك نژاد را چگونه تحليل مي كنيد و نمونه آن را در حال حاضر چطور به ارزيابي مي نشينيد؟ نكته بسيار ظريفي است و در پاسخ به آن بايد به اين نكته مهم اشاره كنم كه شهيد پاك نژاد نسبت به راهي كه در آن قدم گذاشتند، كاملاً مطمئن بودند؛ اطميناني كه به دليل تبحر در امور علمي، ديني و دانشگاهي در ايشان پديد آمده بود. بنابراين اطمينان و تبحر ذكر شده ايشان با اتكا به شناخت، مديريت و روش مناسب با موقعيتهاي مختلف را نيز كشف و به كار مي بستند، به عنوان مثال چنانكه شما هم اشاره كرديد، ايشان با شناخت نسبت به روحيه جوان، خواسته ها و شتاب جوان، راهي مناسب براي مديريت ايشان را به كار مي گيرند تا به دور از هرگونه برخورد قهرآميز مسير مبارزه را در پيش گيرند. جواناني كه همچنان در جامعه ما باعث خير و بركت هستند. به ياد دارم، در يكي از جلسات، جواني از دكتر پاك نژاد سؤال كرده بود كه درقبال پدرش كه نماز نمي خواند چه بايد بكند. ببينيد، تأثير رفتار و منش دكتر تا چه حد قوي و خاص بوده است كه جوان راه حل هدايت پدر را از ايشان جويا مي شود. در حقيقت، اين جوانان ضمن هدايت پذيري در پي هدايت كردن بر مي آيند و اين همان روشي است كه اسلام بطور مستقيم به آن اشاره دارد و شهيد پاك نژاد در ترويج آن بسيار موفق بودند. اما در خصوص بخش دوم سؤال بايد بگويم، متأسفانه يكي از مشكلات ما اين است كه نتوانستيم مديران و شاگرداني تربيت كنيم كه مسئوليت پذيري ايشان هم چون بزرگان مان باشد. از بزرگاني چون شهيد بهشتي، شهداي محراب، شهيد رجايي گرفته تا شهيد پاك نژاد و ديگران. آيا مي توانيد كساني را پيدا كنيد كه حتي بوي آنها را بدهند؟ چه رسد به ادامه راهشان. در حاليكه جامعه جوان ما نياز بسيار فراواني به چنين اشخاصي دارد. از نظرمن اين غفلتي بوده كه اتفاق افتاده است و همين نيز مسئوليتهاي شما و همكارانتان را كه به اين بزرگان نزديك شده و زندگيشان را مورد مطالعه قرار داده ايد، سنگين تر مي كند. در واقع شما بايد اين حقيقت را به جامعه امروز بگوييد و عقبه اي را كه داشته است، معرفي و زنده نگاه داريد. متأسفانه به دليل شرايطي كه اوايل انقلاب پيش آمد، عمر كساني چون شهيد پاك نژاد بسيار كوتاه شد و دشمن ما را از بركت حضور ايشان و بزرگان بسياري محروم كرد. من، مطمئن هستم كه اگر ايشان مجالي بيشتر به دست مي آورند، يقيناً كساني را تربيت مي كردند كه مسير روشن آنها ادامه پيدا كند. مسيري كه شهداي بزرگ ما پيمودند و بايد زنده بماند و راهشان ادامه يابد. من اميدوارم كه خداوند به بزرگان ما توفيق دهد تا در اين خصوص چاره اي بجويند. نقل خاطرات و يادگارها، مي تواند تا حدود زيادي معرف يك شخصيت و زمانه ايشان باشد. اما با اين وجود تحليل آن شرايط مي تواند روشنگر موضوعات پيراموني و توضيح عمل كردها شود. از اين رو مي خواهم از شما سؤال كنم وقتي به خاطرات و زمانه شهيد پاك نژاد رجوع كنيم، اين مطالب آكنده از نكات اخلاقي و اجتماعي است، نكاتي كه بنا به تعاريف آكادميك از يك فرد، شخصيتي اجتماعي، علمي و محبوب مي سازد. اما بنابر همين تعاريف آكادميك، نمي توان به شخصيت دكتر پاك نژاد عنوان مبارز داد. چه چيزي فراي اين تعاريف از شخصيت شهيد پاك نژاد در اذهان جامعه، يك مبارز مي سازد؟ از نظر خصوصيت شخصيتي، شهيد پاك نژاد فردي كاملاً مذهبي بود به اين مفهوم كه اگر سعي مي كردند هر كاري را كه مي خواهند انجام دهند، به عنوان وظيفه الهي براي خود دست آويزها و حجت هاي شرعي كافي داشته باشد. نكته بسيار مهم در خصوص ايشان آن است كه با وجود عالم بودن، تحصيل كرده بودن و نزديكي كامل به مباني اسلامي، خود را كاملاً در اختيار روحانيت قرار مي دهند. در حقيقت، ايشان با تمام وجود، خود را در اختيار شهيد آيت الله صدوقي قرار داده بودند؛ درست هم سان با رابطه اي كه شهيد صدوقي با امام داشتند. چون يكي از مصاديق بارز شخصيتي شهيد آيت الله صدوقي نيز اخلاص كامل ايشان در خدمت به امام بود. همين حالت را شهيد پاك نژاد نسبت به شهيد آيت الله صدوقي داشتند و نمي توان هيچ كس ديگري را نزديكتر از شهيد پاك نژاد به شهيد آيت الله صدوقي ترسيم كرد واين كاملاً مبتني بر آموزه هاي اسلام است.يعني همواره انسان يا خود بايد در مقام و درجه اي باشد كه مسئوليت كارهاي خويش را بپذيرد يا در سايه كسي باشد كه مسئوليت كارهاي او را مي پذيرد. دوران شهيد پاك نژاد هم دوران مبارزه براي تدين بود يعني ترويج اصول ديني و فرامين ديني دقيقاً به مفهوم مبارزه تعبير و تفسير مي شد؛ درست مصداق بيان شهيد مدرس كه فرمودند: «ديانت ما عين سياست ما وسياست ما عين ديانت ماست» عملكرد مذهبي در آن دوران نيز به مفهوم مبارزه سياسي بود. شما خوب مي دانيد كه وقتي دكتر پاك نژاد به شهادت مي رسند، شهيد صدوقي مي فرمايند: «من بازوي راستم را از دست دادم.» و در همان بستر مي بينيم كه پس از شهادت آيت الله صدوقي، امام مي فرمايند: «شهيد صدوقي يكي از ستونهاي انقلاب بود.» اين رابطه و منش در زماني كه به آن اشاره شد، با توجه به نوع فعاليتهاي شهيد پاك نژاد به مفهوم مطلق مبارزه بود. موضوعي كه قصد دارم مطرح كنم، به نوعي به موضوعات داخلي بنياد مي پردازد. در حقيقت، يكي از وظايف ما زنده نگاه داشتن ياد شهيدان و بطور خاص اسطوره هايي چون شهيد پاك نژاد است. آيا از نظر شما بنياد توانسته است به اين مطلوب نزديك شود و آيا در اين مسير نواقصي را مي بينيد؟ به موضوع بسيار مهمي اشاره كرديد كه جاي بحث بسيار دارد. بطور كلي يكي از وظايف ما ترويج فرهنگ ايثار و شهادت است. يعني بنياد شهيد، موظف به رواج دادن فرهنگ ايثار و شهادت در جامعه است؛ به خصوص بين كساني كه نسل دوم و سوم انقلاب معرفي مي شوند. گام اول در اين مسير، آن است كه بنياد و كسانيكه افتخار حضور و فعاليت در‌آن را دارند، شهدا را بشناسند تا بتوانند در مسير معرفي و شناساندن به اجتماع حركت كنند. نمي توان قبل از شناخت دست به معرفي و شناساندن زد. البته اينجا نه جاي مناسبي است و نه زمان مناسب براي پرداختن به اين موضوع كه خود ما تا چه حد با فرهنگ شهادت و ايثار آشنا هستيم. اما من در تمام جلسات و نشستها به اين موضوع اشاره كرده ام كه آگاهي و شناخت بايد از درون بنياد آغاز شود. ما نبايد با ديد وظيفه اي حركت كنيم تا به اين مطلوب دست يابيم. حضرت امام و مقام معظم رهبري همواره فرموده و سفارش كرده اند كه نگذاريد جوانان ما، ملت ما و جامعه ما از وصاياي شهدا جدا شوند. بنابراين اولين كاري كه بايد صورت بگيرد حفظ اسناد است، حفظ وصايا، دست نوشته ها و اسناد صوتي و تصويري است. بنياد شهيد، در اقدام بسيار مهمي مركزي را براي اين منظور با بهترين و مجهزترين ابزار در نظر گرفته است اما متأسفانه هنوز در اين مسير تمركزي كه لازم است پديد نيامده است. دوستان ما در سپاه، بنياد حفظ آثار و نشر ارزشهاي دفاع مقدس، برخي مكانهاي ديگر، جهاد سازندگي و حتي بعضي پايگاهها خود را صاحب اين اسناد مي دانند و اين تمركز در حفظ و نگهداري از آثار را از بين مي برد. اين پراكندگي، عملاً موجب از بين رفتن آثار مي شود و لذا من از تمام اين دوستان و حتي از خانواده هاي محترم شهدا تقاضا مي كنم تا با ارائه اين اسناد و وصايا، بنياد را در حفظ و انتشار اين اسناد ياري كنند تا ان شاءالله بتوانيم آنچنانكه بايد به اين وظيفه مقدس جامه عمل بپوشانيم. بتوانيم فرهنگ ايثار و شهادت را چنانكه شايسته جامعه اسلاميمان است حفظ و ترويج كنيم. همه ما به ياد داريم آن مجروحي كه در جنگ لبانش را تشنگي خشك كرده بود، آب را به همرزم خود مي داد. يا زرمنده اي كه ماسك شيميايي را از صورت خود برمي داشت و به ديگري مي داد. دقيقاً اين فرهنگ بايد ترويج شود، اين ايثارها بايد حفظ شود تا ديگر مشكلات ما نيزحل شود. تشخيص امام در اين خصوص كاملاً صحيح و هوشمندانه بود كه با حفظ اين آثار، جامعه همواره در مسير اسلامي باقي مي ماند. بنابراين من اميدوارم خداوند توفيق دهد تا اين بنياد شريف بتواند- آنچنان كه وظيفه اش حكم مي كند- به اين امر بپردازد وديگر دوستان هم ما را ياري كنند تا مبادا اين ميراث گرانبها را از دست بدهيم كه در اين صورت شناسنامه خود، هويت خود و تاريخ خود را از دست داده ايم. در مدتي كه در يزد ميهمان شما بودم، گذرم به خانه شهيد پاك نژاد افتاد كه متأسفانه در حال فرو ريختن بود. اين سؤال برايم پيش آمد كه چرا بنياد شهيد استان يزد درصدد ترسيم و حفظ خانه ايشان برنيامده است يا به عنوان مثال اين خانه كه موقعيت خوبي هم دارد، به عنوان موزه شهدا يا حداقل موزه آثار شهيد پاك نژاد معرفي نمي شود تا مورد بازديد عموم قرار گيرد؟ البته نه اينكه اقدامي صورت نگرفته باشد، اما شايد آنگونه كه بايسته و شايسته است نبوده باشد. خود من در ملاقات هايي كه با برادر شهيد داشتم، در اين خصوص صحبتهايي كرده و به راه حلهايي هم رسيده ايم، اما از آنجا كه اقدامات بنياد بايد به گونه اي باشد كه از هر گونه شبهه شرعي به دور باشد لازم است اقدامات سنجيده تر و محكمتري انجام شود تا ان شاءالله بتوانيم ضمن بازسازي، منزل شهيد را همراه با مراسم مناسبي براي مردم يزد افتتاح كنيم تا گامي براي زنده نگاه داشتن ياد و خاطره اين انسان والامقام باشد. سخن آخر گفتني ها گفته شد و من از وقتي كه در اختيارم گذاشتيد بسيار سپاسگزارم و از شما هم كه دوري راه را به تن خريديد و من شاهد بودم كه با چه تلاشي، سعي در جمع آوري مطالب داشتيد و همين طور از دوستانتان در تهران كه اين مجموعه زيبا را تهيه مي كنند، تشكر مي كنم و ان شاءالله اجرتان را همين شهدا خواهند داد. منبع:ماهنامه شاهد یاران، شماره 46

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 379]