واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
برخي مشكلات شايع روده اي (3) بيماري سلياك (آنتروپاتي حساس به گلوتن يا اسپروي غير گرمسيري) گلوتن پروتئين ويژه اي است كه در گندم وجود داشته و موجب شد كه خمير حاصل از اختلاط آرد گندم و آب ، چسبندگي لازم را براي تهيه نان داشته باشد . آرد گندم نه تنها براي توليد نان استفاده مي شود ، بلكه به خاطر ايجاد حالت غليظي در تهيه بسياري از سوپ ها و غذاهاي آبكي نيز مورد استفاده قرار مي گيرد . علاوه بر گندم ، جو و جوچاودار نيز در مقادير كمتري گلوتن دارند. از آنجا كه در خون مبتلايان به بيماري سلياك ، بر عليه پروتئئين موجود در غلات مورد اشاره (يعني همان گلوتن) آنتي بادي ساخته مي شود ، اين افراد به محض خوردن مواد حاوي گلوتن عوارض ناشي از بيماري را نشان مي دهند . مصرف حتي چند بار گلوتن منجر به صدمه به روده كوچك (آتروفي و پخ شدن پرزهاي روده) شده و در نتيجه سبب كاهش سطح جذب و كمبود سلولي دي ساكاريدازها و پپتيدازها در سلول هاي روده و در نتيجه كاهش حامل هاي انتقال مواد مغذي مي گردد. از آنجا كه ناراحتي روده سبب ايجاد اسهال مي شود، براي درمان پزشكي لازم است فورا مايعات و الكتروليت جايگزين گردد و مكمل ويتامين و مواد معدني از قبيل كلسيم و ويتامين D تجزيه شود. علاوه بر ناراحتي شديد روده ، ضمنا بيماري ، اثرات خارج روده اي نيز ايجاد مي كند كه عبارتند از : كم خوني كاهش استخوان ضعف ماهيچه اي پلي نوروپاتي اختلالات آندوكريني هيپر كراتوزيس فوليكولي درمان تغذيه اي حذف منابع گلوتن (گندم ، جو، و جو دوسر)از رژيم دقيق خواندن بر چسب مواد غذايي از نظر تركيبات حاوي گلوتن پنهان جايگزين كردن ذرت ، سيب زميني ، برنج ، سويا ، حبوبات ، نشاسته كاساوا و مواد مشابه به جاي گندم مواد غذايي مجاز: شير ، خامه ، بستني ، سر شير ، ماست ساده ، پنير ، پنير خامه اي ، پنير فراينده شده و غذاهاي حاوي پنير فراينده شده. نان و محصولات پخته حاوي آرد ، نشاسته و سبوس ذرت ، آرد حبوبات (لوبيا ، نخود و نخود بوداده ، عدس) ، آرد ارزن ، آرد و نشاسته سيب زميني ، آرد و سبوس برنج ، آرد سويا . گوشت ، ماهي و ماكيان تازه . تخم مرغ . عدس ، نخودچي و نخود ، لوبياها ، مغز دانه ها دانه هاي گياهان مختلف. ميوه ها و سبزيجات اعم از تازه ، يخ زده ، كنسروي و آب آنها . كره، مارگارين ، روغن سبزيجات ، خامه ، سس هاي سالاد خانگي تهيه شده با تركيبات مجاز ، بستني ، شربت ، دسرهاي ژلاتيني ، كيك ها ، كلوچه ها و نان هاي روغني تهيه شده با تركيبات مجاز. چاي ، قهوه فوري يا معمولي يا بدون كافئين ، كاكائو ، نوشابه هاي غير الكلي ، نوشيدني هاي سويا و برنج. عسل ، مربا ، ژله ، مارمالاد ، شربت ذرت ، شربت افرا ، ملاس ، شكر و پودر شكر (قهوه اي و سفيد). ترشي ها، چاشني ها ، انواع زيتون ، سس كچاپ ، خردل ، خمير گوجه فرنگي ، وانيل و ادويه ها و گياهان خالص ، فلفل سياه خالص ، سركه ها (سيب يا انواع سركه سفيد يا قرمز) ، سس سوياي قاقد گلوتن ، جوش شيرين ، مخمر ، آسپارتام (شيرين كننده كم كالري) و نارگيل. مواد غذايي مورد شك و ترديد: نوشيدني هاي كارخانه اي حاوي شير ، ماست طعم دار ، ماست يخ زده ، خامه ترش ، سس هاي پنير و پنيرهاي كم چرب . گوشت هاي فراينده شده صنعتي مثل همبرگر ، سس هاي ساندويچ و گوشت ، كوفته گوشت ، كلوچه هاي گوشتي ، حجم دهنده هاي محصولات گوشتي ، جانشين هاي تخم مرغ و تخم مرغ هاي خشك شده. كنسروهاي انواع لوبيا ، مغز دانه هاي خشك و بوداده بسته بندي شده. سيب زميني هاي سرخ شده صنعتي و انواعي كه در رستوران تهيه مي شوند. سوپ هاي كنسروي و خشك آماده . سس هاي سالاد و بعضي از مايونز ها . فرني و پودينگ هاي مختلف . چاي فوري ، چاي هاي گياهي و طعم دار ، قهوه طعم دار ، جانشين هاي قهوه ، نوشيدني هاي با طعم ميوه ، نوشيدني هاي شكلاتي ، مخلوط هاي شكلات ، آبنبات ها ، آدامس و كرم ، بيكينگ پودر. مواد غذايي غير مجاز: نان محصولات پخته حاوي گندم ، گندم سياه ، جو ، جو دوسر ، جوانه گندم ، سبوس گندم ، نشاسته گندم ، سبوس جو دو سر ، بلغور ، سمولينا (آرد گندم سخت ويژه ماكاروني) ، ماكاروني تهيه شده از گندم ، نشاسته گندم و تركيبات غير مجاز ديگر . غذاهاي وارداتي كه ممكن است حاوي تركيبات غير مجاز مثل نشاسته گندم باشند (و حتي گاها برچسب فاقد گلوتن هم روي آنها خورده ، ولي مقدار كمي گلوتن در آنها وجود دارد) ، چيپس هاي سيب زميني با طعم هاي مختلف و پيتزا. سوسيس و كالباس (مقداري آرد در تهيه آنها استفاده مي شود). انواع گوشت ، ماكيان و ماهي كنسروي . سوپ هاي تهيه شده با تركيبات غير مجاز . بستني تهيه شده با تركيبات غير مجاز . سس ها و سس هاي گوشت تهيه شده با تركيبات غير مجاز و پروتئين گياهي هيدروليز شده . اسپروي گرمسيري پاتوفيزيولوژي اسپروي حاره اي يك سندرم اسهالي است كه در بسياري از نواحي گرمسيري رخ مي دهد . معلوم شده كه اين اسهال از نوع عفوني است و ارگانيسم روده اي ايجاد كننده بيماري ممكن است از يك ناحيه گرمسيري به ناحيه ديگر تفاوت داشته باشد . در اين بيماري نيز همانند بيماري سلياك ، پرزهاي روده كوتاه مي شوند ؛ اما تغييرات سطح سلولي كمتر حاد هستند. مخاط معده ممكن است آتروفي و ملتهب شود. از طرفي همراه با آن ترش اسيد كلريد ريك و فاكتور داخلي نيز كاهش مي يابد . علايم شامل : اسهال ، بي اشتهايي ، انبساط روده به همراه علايم ناشي از كمبودهاي تغذيه اي مانند شب كوري ، گلوسيت ، استئوماتيت ، شيلوزيس ، رنگ پريدگي و ادم هستند. كم خوني ممكن است ناشي از كمبود آهن ، اسيد فوليك و ويتامين B12 باشد . درمان تغذيه اي درمان شامل اصلاح وضعيت مايعات، الكتروليت و مواد مغذي بدن است . اسپروي حاره اي معمولا فورا به آنتي بيوتيك هاي گسترده طيف و درمان با فولات پاسخ مي دهد . علاوه بر مواد مغذي مورد نياز ديگر ، فولات روزانه به مقدار 5 ميلي گرم به طور خوراكي همراه با ويتامين B12 داخل عضلاني (1000 ميلي گرم در ماه) تا وقتي كه علايم بهبود يابند ، تجويز مي شود. از نظر پزشكي نيز تلاش براي بهبود كم خوني موجود مهم است . كمبود تغذيه اي در اين بيماري ممكن است حساسيت به عوامل عفوني را افزايش دهد و شرايط را بدتر كند. منبع:دنياي تغذيه ،شماره ي 92 /ج
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 600]