محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1846312312
صمیمیت امام حسين(علیه السلام) با همسرش «رباب»
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
صمیمیت امام حسين(علیه السلام) با همسرش «رباب» به طور كلي، زنان از سوي دو گروه مورد تحقير قرار گرفتهاند؛ يكي كساني كه زن را تنها ابزار شهوتراني گرفته و فراتر از آن، براي وي ارزشي قايل نيستند و ديگر، كساني كه از سر تقدس، نزديك شدن به زن را، باعث پليدي خود شمرده، به همين دليل در پرهيز از زن، سخن فراوان گفتهاند. اين نگرش زاهدانه، ضربه سهمگيني بر موقعيت و حيثيت زن وارد كرده و او را در حوزه پليدي، وارد نموده و از اسباب پرورش بُعد حيواني انسان، تلقي كرده است. در اين ديدگاه، دوستي زن نه تنها نشانه كمال نيست، بلكه نشانه دوري از كمال است. چنين بينشي، در عالم انديشههاي گذشته بشر و حتي با نام دين، بيسابقه نيست، شايد بتوان گفت: نزديكترين مورد آن به ما، مسيحيت است. علاوه بر ابهاماتي كه از لحاظ نظري در ديدگاههاي مسيحيت، راجع به زن وجود دارد، در عمل نيز با نگاهي زاهدانه، زن را تحقير كردهاند. نظري به واكنش افراطي جهان غرب در حال حاضر ـ در برابر مسيحيت قرون وسطا ـ دامنه بعد عمليِ اين نگرش مسيحيت را نشان ميدهد. اسلام در اين باره نيز ديدگاهها و تجربههاي فراواني را عرضه ميكند. سيره رسول خدا(ص) و همين طور سيره امامامان معصوم(ع) بر اساس اعتدال و توازن، بنا شده و يك تجربهء عيني از نظام فكري و فقهي اسلام است كه بايد به دقت مورد بررسي قرار گيرد. پيامبر اكرم(ص) در برابر كساني كه دوستي زن را مانع كمال و ترقي انساني دانستهاند، محبت به زن را در كنار دوستي خود نسبت به نماز و عطر، قرار ميدهد. روشن است كه نگرش «پرهيز از زن» در واقع، چيزي جز تحقير زن نيست، آن هم نه در قالبي به ظاهر فاسد، بلكه در نگاهي زاهدانه، زن را بيشتر تحقير نموده، به انزوا ميكشاند، در حالي كه رسول خدا(ص) «عبادت» و «زن» را از امور «محبوب» خود ميداند و «عطر» را نيز. همان گونه كه عطر، دنياي اطراف را به مشام انسان، معطر و باصفا ميسازد و نماز، به زندگي، روح و جلا ميبخشد، زن نيز زندگي را به مذاق انسان شيرين و دلپذير ميسازد. اين سه، مرز دنيا و آخرت را به هم نزديكتر ميكنند، چرا كه در آخرت نيز اين سه، برگزيده عطاياي خداوندند. امام صادق(ع) ميفرمايد: «من اخلاق انبياء حب النساء»(1) دين از اخلاق انبيا بوده كه زن را دوست بدارند. اين سخن انسانهايي است كه عمري را با اخلاص تمام در راه خدا گام برداشته و بيشترين سختيهاي جسمي و روحي را متحمل شدهاند. آنان از پرهيزكارترين مردمان روزگار و بندههاي شايسته و برگزيده خداوند بودهاند. اگر «دوستي زنان» از اخلاق پرهيزگاران است، بايد دانست كه اين محبت، يك دوستي ارزشمند و اين محبوب يك موجود متعالي است. ناگفته نماند كه اين دوستي در چارچوب «شرع» معنا ميدهد، اما در مجموع، بيانگر يك نگرش والا است. اينك، به اصل موضوع ميپردازيم. امام حسين(ع) و رباب آن امام همام، به راستي سرور آزادگان است، كسي كه در اخلاص ديني او براي هيچ انسان آشنا به سيرهاش، ترديدي وجود ندارد، چه رسد به شيعيان آن گرامي كه قرنهاست به عشق او بر سر و صورت ميزنند و مفهوم حيات معقول را از حيات عينياش برگرفتهاند. سخن ما در بارهء «امام حسين(ع) و زن» است. ابتدا برخورد آن حضرت را با رباب، همسر بزرگوار و صبورش بيان ميكنيم و سپس در قسمت بعد برخوردش را با زني ديگر به نام «هوي» دنبال خواهيم كرد. رباب، دختر «امرءالقيس» و جزو يكي از قبايل شامي است. پدر در زمان خليفه دوم، اسلام آورده و در مدينه، سه فرزند خود را از فرط علاقه و ارادت به حضرت علي(ع) به عقد ازدواج اميرالمؤمنين(ع) و امام حسن(ع) و امام حسين(ع) درآورد.(2) رباب به عقد امام حسين(ع) درآمد و تا آخرين لحظات زندگي آن حضرت در كنار وي ميماند. در برخي از نقلها پدر او را انيف كلبي معرفي كردهاند(3)، اما نقل نخست، فراوان روايت شده است. علاوه بر اين، شايد مراد دسته دوم، رباب ديگري باشد كه دختر انيف و همسر زبير بنعوام و مادر مصعب بنزبير بوده است.(4) رباب دو فرزند از امام حسين(ع) داشت، يكي سكينه و ديگري عبداللّه. عبداللّه در روز عاشورا در حالي كه كودكي بيش نبود، در جلوي چشم پدر و مادرش به شهادت رسيد.(5) سكينه نيز، بعدها در شمار زنان بزرگ عالم اسلام درآمده، بويژه در ادب، شخصيت شناختهشدهاي يافت. رباب بر اساس شواهدي در كربلا حضور داشته است. اين مطلب را برخي از مورخان آوردهاند.(6) از اخبار محدودي كه در زمينه روابط امام حسين(ع) و همسرش رباب به دستمان رسيده، چنين برميآيد كه روابط آن دو بسيار صميمي بوده است، آن قدر كه هم امام(ع) و هم رباب از اظهار اين روابط صميمي ميانِ خود، خودداري نميكردهاند، همان گونه كه پيامبر(ص) نيز از نشان دادن صميميتي كه نسبت به برخي از همسران خود داشت، خودداري نميكرد. به دليل وجود همين شواهد است كه ابنكثير ميگويد: امام حسين(ع) همسرش رباب را بسيار دوست ميداشته و از روي علاقهمندي به وي، در بارهاش شعر ميگفت.(7) نسابه معروف «المجدي» نيز تأكيد دارد كه: امام حسين(ع) سكينه و مادرش رباب را دوست ميداشت(8). اين دوستي به دليل بزرگواري رباب بود، چنان كه از هشام كلبي، مورخ مشهور نقل شده كه: «من خيار النساء و افضلهنَّ(9)» رباب از بهترين زنان و از برترين آنها بود. در زمينه اين دوستي، دو بيت شعر از امام حسين(ع) در باره سكينه و رباب نقل شده، و در برخي از منابع، بيتي ديگر نيز به آن افزوده شده است. لَعَمْرُك اِنِّني لَاُحِبُّ دارا تَحُلُّ بها سكينةُ و الربابُ اُحبِّهما وَ اَبْدُلُ جُلَّ حالي وَ لَيْسَ لِلاَئمي فيها عِتابُ(10) «به جان تو سوگند! من خانهاي را دوست دارم كه سكينه و رباب در آن باشند. آنها را دوست دارم و تمامي داراييام را به پاي آنها ميريزم و هيچ كس نبايد در اين باره با من سخني بگويد.» در نقلي از سكينه آمده است كه امام حسن مجتبي(ع) در باره انتساب اين شعر به امام حسين(ع) تأملي كرد و گويا تعجب كرده بود سپس، امام بيتي ديگر بر آن افزود: وَ لَسْتُ لَهُمْ وَ اِنْ عَتَبُوا مُطيعا حَياتي اَوْ يُغَيِّبُني الترابُ(11) «حتي اگر كساني در اين باره به من اعتراض كنند، آنها را در زندگي و نز وقتي مرا در خاك پنهان ميكنند، پيروي نخواهم كرد.» اين شعر به طور مستقيم از طرف امام حسين(ع) نقل شده و تا آنجا كه ما ميدانيم هيچ كس آن را به عنوان زبان حال، ندانسته و نسبت آن را به امام تكذيب نكرده است. شعر مزبور، نشانگر ارتباط صميمي امام با همسرش رباب و فرزندش سكينه است. توجه داريم كه سرودن اين شعر، همراه با انتشار آن در ميان مردم بوده است، بدين جهت، اين شعر در بيشتر كتابهاي تاريخي آمده است. شعر ديگري نيز از امام حسين(ع) در باره رباب نقل شده است: اُحبُّ لِحُبِّهَآ جميعا وَ نَثْلَةَ كُلَّها و بَنيِ الرُّباب وَ اخْوالاً لَهَا مِن آلِ لامَ اُحِبُّهُم وَ طَرَّبَني جنابُ(12) «من به خاطر دوستي او زيد، نثل و تمام «بنور رباب» را دوست دارم. و همچنين داييهاي او را از خاندان [بني] لام، همه را دوست دارم و «جناب» را كه مرا به طرب آورده است». گويا اينها افراد وابسته به رباب هستند كه از آنان ياد شده است. رباب نيز علاقه وافري به امام حسين(ع) داشت. او در سفر كربلا همراه امام(ع) بود و پس از شهادت آن حضرت(ع) نيز وفادارياش را به زبان شعر، و نيز در عمل، نشان داد. دو مرثيه از رباب در دسترس، قرار دارد كه هر دو داراي معاني بسيار زيبا بوده و خلوص و ارادت رباب را نسبت به آن حضرت(ع) نشان ميدهد: اِنَّ الّذي كانَ نورا يُستَضضاءُ به بِكربلا قتيلُ جزاكَ غَيْرُ مدفونِ جَنَبِتَ خُسرانَ الموازين قد كنتَ لي حَبلاً صَعبا اَلُوذُبه و كنت تَصْحَبنا بالرَحم و الدين مَن لِلْيَتامي وَ مَنْ للسائلين و مَنْ يُغني و ياوي اِليْه كُلُّ مِسْكِينِ وَ للّهِ لاَابتَغي بَيْنَ الرّملِ و الطين(13) «آن پرتوي كه ديگران از درخشش آن بهره ميبردند، در كربلا كشته شده و غير مدفون رها شده است. اي فرزند پيامبر(ص)! خدا از طرف ما تو را پاداش نيكو داده و در وقت «ميزان» تو را از هر زياني به دور دارد. تو آن چنان كوه محكمي بوده كه من بدان پناه ميبردم و تو با رحمت و از سر دينداري با ما همنشيني داشتي. ديگر چه كسي براي يتيمان و فقيران، مانده؟ و چه كسي است كه مسكينان بدو پناه برده و او بينيازشان سازد؟ به خدا قسم! ديگر سايهاي بعد از تو بر سرم نخواهم پذيرفت تا در ميان خاك، پنهان شوم.» رباب در بيت سوم، ارتباط عميق خود را با امام حسين(ع) تصوير ميكند؛ امام چون كوهي است كه پناهگاه آرامبخش رباب بوده و آن حضرت نيز با كمال ملاطفت و از سر دينداري با وي برخورد داشته است. رباب در بيت آخر، عزم راسخ خود را در عدم ازدواج با ديگري تا پايان عمر بيان ميكند. شخصيت والاي رباب، باعث شد تا عدهاي از اشراف قريش، پس از شهادت امام، از وي خواستگاري كنند، امام به نوشته مورخان نپذيرت و گفت: من پس از آنكه رسول خدا پدرشوهرم بوده، شخص ديگري را به عنوان پدرشوهر نميپذيرم.(14) شعر ديگري از رباب در مرثيه اباعبداللّه(ع) روايت شده است. رباب، زماني كه در محفل ابنزياد، سر امام حسين(ع) را در دامن نهاده، بر آن بوسه ميزد، چنين سرود: وا حُسينَا فَلا نسيتُ حسينا اقصَدَتْهُ اُسِنَةُ الاعداء غادَروُهُ بِكربلاء صريعا لا سقي اللّهُ جانبي كربلاء(15) «من هرگز حسين را فراموش نخواهم كرد، حسيني كه نيزههاي دشمن او را هدف قرار دادند. او را در حالي كه در كربلا افتاده بود، كشتند؛ خداوند سرزمين كربلا را سيراب نكند. روشن است كه چنين شعري، در محفل زياد، كمال مظلوميت امام حسين(ع) را آشكار نموده، خاطره سخت شهادت را زنده كرده است. به نقل از سبط ابنجوزي و همان گونه كه از «ابناثير» نقل شده، اشراف قريش و نيز يزيد، خواستار رباب بودند اما شدت علاقه رباب به اباعبداللّه سبب شد كه نه تنها خواسته آنان را رد كند، بلكه از فرط غصه و گريه، بيش از يك سال زنده نماند، او در اين يك سال حتي زير سايه ننشست. ابناثير تصريح كرده كه همين امر، باعث رحلت او گرديد.(16) بر اساس برخي از نقلها، رباب يك سال نزد قبر امام حسين(ع) باقي مانده و بعد از آن به مدينه رفت. ابنكثير با نقل اين مطلب، شعري را نيز از زبان او آورده است: اِلي الحول ثمَ اَسْمُ السلامَ عليكما وَ مَنْ يَبْكِ حَوْلاً كَامِلاً فَقَد اعْتَذَر «تا يك سال، پس از آن بر شما درود ميفرستم و [وداع ميكنم] كسي كه يك سال كامل بگريد پس از آن معذور است.»(17) اين شعر ممكن است پس از يك سال گريه در مدينه سروده شده باشد، اما اقامت يكساله رباب بر سر قبر امام، نبايد درست باشد، بويژه كه سپاه ابنزياد، تمام اسرار را با اجبار به كوفه و پس از آن به شام فرستادند، بعضي از مورخان، تصريح كردهآند كه رباب به شام رفته است. اگر آنها به كربلا بازگشته باشند، ميتوان پذيرفت كه او پس از بازگشت، مدتي بر سر قبر آن حضرت، باقي مانده است، اما اين امر نيز چندان ثابت شده نيست، و گزارشي كه در آن، سفر رباب به شام ذكر شده است رفتن او را پس از آن به مدينه يادآور شده است.(18) ابناثير با نقل اين مطلب، اين نظر را كه رباب يك سال بر سر قبر امام مانده و بعد از آن به مدينه آمده، بر اثر غم و غصه در گذشته، نقل كرده است. بر اساس اخباري كه بيان شد، ميتوان شدت علاقه و پيوند ميان امام حسين(ع) و رباب را به دست آورد؛ پيوندي كه امام، آشكارا آن را بيان كرد و رباب نيز با شعر و عمل خود، آن را به اثبات رسانده است. پى نوشت ها:1ـ مكارمالاخلاق، ص197، بيروت. 2ـ الاغاني، ج16، ص140 ـ 141، قاهره، انسابالاشراف، ج1، ص195، انتشارات محمودي. 3ـ مجله تراثنا، ش10، 187، مؤسسه آلالبيت. 4ـ طبقات الكبري، ج3، ص100 و ج5، ص182، 186، بيروت. 5ـ الاغاني، 16، ص141 ـ جمهرة انساب العرب، ص457. 6ـ البداية و النهاية، ج8، ص212 ـ الكامل، ابناثير، ج4، ص88، بيروت. 7ـ البداية و النهاية، ج8، ص212. 8ـ المجدي، ص92، قم. 9ـ الاغاني، ج16، ص141. 10ـ مجله تراثنا، ش10، ص128 ـ الاغاني، ج16، ص136 ـ انساب الاشراف، ج1، ص195 ـ 196 ـ البدايه و النهايه، ج8، ص211 ـ المعارف، ص93، بيروت ـ الفصلو المهمة، ص183 ـ المجدي، ص92 ـ مقاتل الطالبين، ص94، بيروت ـ اعلام النساء المؤمنات. ص346. در برخي از نقلها به جاي «تحلّ بها»، «تكون بها» آمده و در روايتي ديگر به جاي آن «تُصيَّفُها». 11ـ الاغاني، ج16، ص140 ـ اعيان الشيعه، ج6، ص449 (طبع جديد) ـ تراثنا، ش10، ص128 ـ البدايه و النهاية، ص211، شرح الاخبار، الجزء الثالث عشر، ص14. در نقلي به جاي «مطيعا»، «مضيعا» آمده و برخي ديگر به جاي «يُغَيِّبُني»، «يعليني» ذكر شده است. 12ـ تاج العروس، ج1، ص263 ـ اعيان الشيعه، ج6، ص449. ابوالفرج از قول ابنعبده آورده است كه رباب، فرزند حارثه، فرزند اوس بنحارثه بنلامالطايي بوده است (مقاتل الطالبين، ص94). ظاهرا مقصود از آل لام، همين خانواده است. 13ـ الاغاني، ج16، ص142 ـ اعيان الشيعه، ج6، ص449 ـ اعلام النساء، ص439 ـ اعلام النساء المؤمنات، ص347 ـ منتهيالآمال، ج1، ص335 ـ ادبالطف، ج1، ص61، انتشارات دارالمرتضي. 14ـ الكامل، ج4، ص88 ـ الاغاني، ج16، 141 ـ اعيانالشيعه، ج6، ص449. 15ـ تذكرةالخواص، ص260، انتشارات نينوي الحديثة ـ ادب الطف ـ ج1، ص61، به نقل از: تاريخ القرماني، ص4 ـ منتهيالآمال، ج1، ص463 ـ اعيانالشيعه، ج6، ص449 ـ اعلام النساء المؤمنات، ص347. 16ـ تذكرة الخواص، ص265 ـ الكامل، ج4، ص88. 17ـ البداية و النهاية، ج8، ص212. 18ـ الكامل، ج4، ص88. منبع:پیام زن ش4
#دین و اندیشه#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]
-
دین و اندیشه
پربازدیدترینها