واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: تجديد چاپ "حيات فكري و سياسي امامان شيعه" اثر جعفريان
كتاب > چاپمجدد - همشهريآنلاين:
كتاب "حيات فكري و سياسي امامان شيعه" از جمله كتابهاي قابل اعتنا درباره زندگي و سيره امامان معصوم(ع) است كه با بازنگري رسول جعفريان اين بار از سوي انتشارات علم روانه بازار كتاب شده است.
به گزارش همشهريآنلاين حجتالاسلام رسول جعفريان كتاب را سالهاي قبل تاليف كرده بود،اما در اين چاپ سعي كرده با برخي بازنگريهاي و نگاه ويژه تري به زندگي و سيره امامان معصوم داشته باشد و البته كار را در هياتي پاكيزهتر و خوش دست تر انتشار دهد.
آقاي جعفريان در مقدمه كتاب از علاقهمندي خود به تاريخ اسلام سخن گفته و نوشته است:علائق تاريخي بنده در سال 61 از تاريخ اسلام آغاز شد، به تاريخ تشيع رسيد، سپس به صفويه و آنگاه به تاريخ معاصر
همزمان در بازگشتي، تاريخ سياسي اسلام را بازنويسي كردم، تاريخ تشيع را گسترش دادم، و به تحقيقات خود در تاريخ صفويه ادامه دادم.
در اين ميان، سالها بود كه زندگي امامان (ع) را دست نزده بودم. امسال، از مرداد ماه، بيشتر با اصرار آقا مهدي علمي مشغول كار روي كتاب امامان شدم. بر اساس گرايشي كه آن زمان انتخاب كرده بودم، بيشتر فكري و سياسي بحث كرده و نوشته بودم. اصل را هم بر اختصار گذاشته بودم. حالا سالها از آن روزها گذشته بود. با اين حال، علاقه مند بودم بدون تغيير بنيادي، برخي از منابع تاريخي كهن را دوباره مراجعه كنم. اين كار را در باره برخي از امامان كردم، اما محتواي زندگينامه برخي ديگر را تغيير جدي ندادم. آنها را هم كه تغيير دادم، بيشتر مواد و تحليلهايي را اضافه كردم. اكنون بيشتر تاكيد بر اين دارم كه ما بايد زندگي ائمه (ع) را بيش از بيش به صورت اخلاقي بنگريم و آنچه به لحاظ سياسي به دست مي آيد، در چهارچوب فقه و نظام حقوقي اسلام ارزيابي كنيم.
more مجله زندگينامه و آشنايي با اهل بيت در همشهري آنلاين
جعفريان در ادامه اين نوشته آورده است:در باره مسائل فكري هم، بيشتر به دانش كلام تكيه كنيم و آنچه را كه در صافي هاي فكري و عقلي ريخته و تحقيق شده پذيرفته ايم، به عنوان معيار قرار دهيم. به هر حال، مطالعه آن بي فايدت نخواهد بود. مطمئن هستم كه كارهاي بهتري هست، اما اطمينان مي دهم كه هنوز مباني سنجشي درستي در ارزيابي تاريخ اسلام نداريم و بيشتر سليقه اي و به تناسب اوقات و احوال به آن مسائل نگاه مي كنيم.
به نوشته آقاي جعفريان استناد به منابع كهن شرط اول او در تدوين اين اثر بوده است، اگرچه به نظر ميرسد گاه براي رسيدن به آنها از آثار متاخر هم استفاده كرده باشد. او تلاش كرده نگاه شيعي معتدل و اصولي را مبنا قرار دهد و به همين دليل از غلو روي گردان بودهاست. نكتهاي كه در چند سال اخير انتقاد از غلو را از جمله دغدغههاي اين انديشمند و مورخ قرار داده است. او زندگي امامان را در وجه زندگي سياسي و ابعاد فكري ديده و نوشته در حالي كه امامت حقيقت الهي ديگري هم هست كه نمي توان با نگاه تاريخي توجيه كرد. آن بحث كلامي است.
به اعتقاد آقاي جعفريان تفسيري كه شيعيان از دين اسلام ميپذيرند بر اساس آموزههاي قرآني و نبوي است؛ آموزههايي كه از ظاهر قرآن و حديث بر ميگيرند. تفاوت آنان با ديگران در اين است كه اگر اختلافي در روايت يا درايت آنچه در دو منبع پيش گفته پيش آيد، سخن امامان را حجت ميدانند. اين روشي است كه اهل سنت هم مشابه آن را دارند، جز آن كه آنان شماري از صحابه و تابعين و علماي بعدي را برگزيده و از طريق آنان، آموزههاي ديني را فراگرفته و تفسير آنان را حجت ميشمرند.
بقيه ديدگاههاي آقاي جعفريان در مقدمه كتاب را با قلم خودش بخوانيد:
استناد شيعيان در اين باره آن است كه امام علي (ع) به امر الهي و توسط رسول (ص) به امامت منسوب گشته و اين امامت نه امامت سياسي صرف، بلكه در درجه اول امامت در دين است. امامان بعدي هم يك به يك از سوي امامان قبلي تعيين و معرفي شدهاند.
علاوه بر اين شخصيت علمي و اخلاقي امامان هم گوياي آن است كه لازم است تا دين از طريق آنان به دست آيد. دانش امام علي (ع) و امامان بعدي قابل مقايسه با ديگر صحابه و تابعين نيست. بنابرين شيعيان، علاوه بر نص، به دانش و شخصيت برجسته امامان نيز استناد كرده و آنان را در مقام امامت و رهبري پذيرفتهاند.
جايگاه ديني و علمي امامان سبب شده است تا از همان روزهاي نخست، ارادت خاصي در ميان شعيان نسبت به آن بزرگواران پديد آيد و همين امر سبب شود تا افزون بر ثبت احاديث آنان، زندگينامه ايشان را نيز بنگارند و از روش زندگي آنان نيز درس بگيرند و با بزرگداشت ايشان روي پيروي از آنان تاكيد كنند.
ثبت زندگينامه آن بزرگواران كار آساني نبوده و به خصوص در باره اماماني كه در تقيه بودهاند، كار دشوارتر بوده است. به همين دليل گاه، حتي در تعيين روز ولادت و وفات آن بزرگواران نيز اختلاف نظرهايي به چشم ميخورد.
در زمينه زندگينامه نويسي، از همان عصر نخست تا روزگار ما تلاشهايي صورت گرفته كه بسياري از آنها ستودني است، اما طبيعي است كه زندگي نامه امامان يك زندگينامه عادي نيست، بلكه تفسير حيات فكري و ديني آنها نيز هست، و از اين جهت، كاري است كه ميتواند و بايد مكرر و متناسب با اوضاع و احوال فكري و اخلاقي و نثر ادبي هر زمان انجام گيرد. همچنين در روزگاران جديد، روشهاي پژوهش هم تفاوت كرده و به همين دليل، ميتوان اميد داشت كه در سايه اين روشها، تازههاي بيشتري از زندگي آن بزرگواران به دست آيد.
آنچه پيش روي شماست تلاشي است كه نويسنده در حد بضاعت خود انجام داده و تلاش كرده است تا حاصل كنكاشهاي خود را در اختيار علاقهمندان قرار دهد. استفاده از مآخذ كهن، رعايت اختصار دو ويژگي كلي در نگارش است.
تأكيد بر زندگي سياسي نه به هدف ارائه نوعي فقه سياسي بلكه براي آشنايي با مواضع سياسي آن بزرگواران و تأكيد بر زندگي فكري، براي آشنايي با مباني فكري امامان مورد توجه قرار گرفته است. تا آنجا كه ممكن بوده نگاهي اخلاقي هم به زندگي حضرات معصومين(ع) شده است.
پنجشنبه|ا|11|ا|اسفند|ا|1390
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 324]