تور لحظه آخری
امروز : شنبه ، 8 اردیبهشت 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):هر كس كاغذى را كه روى آن بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم نوشته شده است از روى زمين برد...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

بلومبارد

تبلیغات متنی

تریدینگ ویو

خرید اکانت اسپاتیفای

کاشت ابرو

لمینت دندان

ونداد کولر

لیست قیمت گوشی شیائومی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

دانلود سریال سووشون

دانلود فیلم

ناب مووی

تعمیر گیربکس اتوماتیک

دیزل ژنراتور موتور سازان

سرور اختصاصی ایران

سایت ایمالز

تور دبی

سایبان ماشین

جملات زیبا

دزدگیر منزل

ماربل شیت

تشریفات روناک

آموزش آرایشگری رایگان

طراحی سایت تهران سایت

آموزشگاه زبان

اجاره سند در شیراز

ترازوی آزمایشگاهی

رنگ استخری

فروش اقساطی کوییک

راهبند تبریز

ترازوی آزمایشگاهی

قطعات لیفتراک

وکیل تبریز

خرید اجاق گاز رومیزی

آموزش ارز دیجیتال در تهران

شاپیفای چیست

فروش اقساطی ایران خودرو

واردات از چین

قیمت نردبان تاشو

وکیل کرج

تعمیرات مک بوک

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

سیسمونی نوزاد

پراپ تریدینگ معتبر ایرانی

نهال گردو

صنعت نواز

پیچ و مهره

خرید اکانت اسپاتیفای

صنعت نواز

لوله پلی اتیلن

کرم ضد آفتاب لاکچری کوین SPF50

دانلود آهنگ

طراحی کاتالوگ فوری

واردات از چین

اجاره کولر

دفتر شکرگزاری

تسکین فوری درد بواسیر

دانلود کتاب صوتی

تعمیرات مک بوک

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1798210516




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

-خلیج فارس؛ نامی به قدمت تاریخ


واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:

خلیج فارس؛ شاهراه حیاتی منطقه خلیج فارس؛ نامی به قدمت تاریخ خلیج‌فارس همواره در طول تاریخ بخشی از خاک ایران محسوب می‌شده است و در بسیاری از منابع تاریخی، جغرافیایی، سیاسی و حقوقی در دوره‌های مختلف برای آن نام‌هایی چون خلیج‌فارس، خلیج عجم، دریای فارس یا بحر فارس به‌کار برده می‌شده است.
 

این آبراهه یکی از مهم ترین مسیرهای تجاری در دنیای قدیم و جدید بود و رابطه تنگاتنگی با موقعیت فرهنگی و تمدنی ایران دارد. کتیبه ها و سنگ نوشته ها زایش خلیج فارس گویا به دوره سوم زمین شناسی برمی گردد. در آثار باقیمانده آسوری از این دریا با عنوان نارمرتو (narmarrata) به معنای آبراه تلخ یاد می شود. هنگامی که آریایی ها در ایران ساکن شدند، هر قومی در جایی مسکن گزید. قوم پارس در منطقه خلیج فارس ساکن شد و نام خود را به آن دریا داد. قبل از آنها این دریا، دریای تلخ نام داشت. اولین قوم خارجی که با ایرانی ها ارتباط برقرار کردند، یونانی ها بودند و آنها نیز نام خلیج فارس را به رسمیت شناختند. خلیج فارس نامی نیست که ایرانیان بر این آبراهه نهاده باشند، بلکه از زمان های دور که میان ایران و دیگر کشورهای همجوار مراوده های سیاسی و تجاری برقرار بود همسایگان سرزمین پارس یا کشورهایی که رابطه های تنگاتنگی داشتند این نام را بر این منطقه نهادند. در منابع کهن یونانی و رومی در قرن های هفتم و هشتم پیش از میلاد بسیاری از مورخان از جمله آناکسی ماندر، هکاتوس، هردوت، اراتوستن، هیپارک، استرابو، بطلمیوس و... از نام خلیج فارس استفاده کرده اند. در منابع جغرافیایی و تاریخی اسلامی بویژه در نوشته های جهانگردان و مورخانی مثل محمدبن موسی الخوارزمی، ابوزید بلخی، ابن رسته، ابن فقیه، قدامه، ابن فضلان، ابن خرداد به، مسعودی، اصطخری، ابن حوقل، مقدسی، ناصرخسرو و... نیز دریایی که در جنوب ایران واقع شده است به نام های خلیج فارس، خلیج پارس، دریای فارس، بحرالفارس، سینوس پرسیکوش و ماره پرسیکوس نامیده شده است. در منابع ایرانی نیز خلیج فارس جایگاه اصلی واقعی خود را دارد و هیچ گاه به نامی غیر از فارس خوانده نمی شده است. چنانچه در برخی اسناد مکتوب و کتیبه های موجود آمده: زمانی که داریوش یکم پادشاه هخامنشی در مصر به سال 518 تا 515 قبل از میلاد در تدارک حفر کانال سوئز برآمد و در مورد این اقدام در سنگ نوشته ای گزارش کار خود را ارائه داد به وجود دریایی که در کنار پارس قرار دارد اشاره کرده است. باز هم به گواهی این کتیبه های ایرانیان روزگار هخامنشیان این دریا را با نام «پارسا درایا» می خواندند. در کتیبه دیگری که از داریوش هخامنشی از تنگه هرمز به دست آمده عبارت پارس رود به چشم می خورد که بر دریای جنوب ایران اطلاق می شده است. منابع یونانی در میان اقوام دیگر یونانیان اولی قومی بودند که مورخان و جغرافی نگاران آن چون هرودوت، کتزیاس، گزنفون و استرابن به نام پارس اشاره کردند. در این منابع نام این خلیج با عناوینی چون پارسه یا پرسای آمده است. در نقشه های باستانی تهیه شده از سوی این جغرافیدانان نیز به تصریح از عنوان دریای پارس استفاده شده است از جمله بطلمیوس جغرافی نگار مشهور در کتابی که تحت عنوان جغرافیای عالم به زبان لاتین نوشته و در این کتاب نقشه هایی برای معرفی بیشتر خوانندگان با جغرافیای آن روز کشیده نام خلیج فارس با اسم پرسیکوس سینوس آمده است. منابع اسلامی و عربی «حدودالعالم» از مولفی ناشناخته در قرن چهارم هجری قدیمی ترین کتاب جغرافیایی است که بعد از ورود اسلام به ایران نگاشته شده است. در بخشی از این کتاب نیز به جغرافیای خلیج فارس اشاره شده است: خلیج پارس از حد پارس برگیرد، با پهنای اندک تا به حدود سند. در آثار مربوط به دوره اسلامی و آثار نویسندگان عربی نیز می توان بیش از 30 کتاب جغرافیایی، تاریخی، ادبی یا کتاب های تفسیر اصول اخلاقی و حقوقی از دانشمندان مسلمان و عرب زبان را مورد شناسایی قرار داد که برای توصیف این منطقه از خلیج فارس استفاده کرده اند. از جمله این کتاب ها می توان به البلدان، تاریخ یعقوبی، المغاری، فتوح الشام، فتح العجم نوشته محمد بن عمر(سال 70 هجری قمری)، تاریخ مقیمی، تاریخ الرسل و الملوک (محمد بن جدید طبری)، تاریخ بلعمی، ابن خردازبه، ابن فقیه همدانی، استخری، مسعودی، مقدسی، ابن حقول، قزوینی، طاهر مروزی، ناصرخسرو، شمس الدین دمشقی، قدامه ابن جعفر، ابن یعقوب، ابن رسته، شهریار رامهرمزی، ابن بلخی، ادریسی، بکران خراسانی، یاقوت حمودی، ابوالفداء، نوبری، جووینی، حاجی خلیفه (چلبی) و جورجی زیدان اشاره کرد که همگی به اتفاق از نام خلیج فارس و عناوین مترادف با آن در کتاب هایشان از سال 207 هجری قمری به بعد برای توصیف این منطقه استفاده کرده اند. گذشته از متقدمان نامبرده می توان از نویسندگان عرب متأخر نیز نام برد که در آثار خود از نام خلیج فارس بدون کم و کاست یاد کرده اند. به گفته جرجی زیدان، تاریخدان عرب، «بحر فارس» محدود به آب هایی می شود که دنیای عرب را دور می زند. جرجی زیدان می گوید: « همه دریاهایی که سرزمین های عرب از مصب آب دجله گرفته تا ایله را احاطه می کند، به عنوان دریای فارس تعبیر می شده و از آن جمله است آنچه را که ما امروز از آن به خلیج فارس و دریای عرب و خلیج عدن و دریای سرخ و خلیج عقبه تعبیر می کنیم.» محمد عبدالکریم صبحی نیز در کتاب «علم الخرائط» در نقشه هایی که با ترجمه عربی نقل کرده است، دریای جنوب ایران را «الخلیج الفارسی» و «بحر فارس» نامیده است. نقشه های فراوانی که از این قرون در دست است، علاوه بر تأکید و تائید نام خلیج فارس، دگرگونی یاد شده در تغییر نام بحر فارسی و دگرگونی در دایره شمول این نام ها را ترسیم می کنند. آغاز فتنه اصطلاح مجعول «خلیج عربی» برای نخستین بار از طرف یکی از نمایندگان سیاسی انگلیس در خلیج فارس به نام سر چارلز بلگریو عنوان شده و در واقع او بوده که در راستای سیاست های فتنه انگیزانه و توسعه طلبانه انگلیس، به قصد تفرقه بین ایران و کشورهای عرب و بهره برداری از این تفرقه، این فتنه را بنیان نهاد. سر چارلز بلگریو که بیش از 30 سال نماینده سیاسی و کارگزار دولت انگلیس در خلیج فارس بوده است، بعد از مراجعت به انگلستان سال 1966 کتابی درباره سواحل جنوبی خلیج فارس منتشر کرد و در آن برای اولین بار نوشت که عرب ها ترجیح می دهند خلیج فارس را «خلیج عربی» بنامند. این نماینده قطعا قبل از انتشار کتاب و مراجعت به انگلستان در تماس با مقامات امارات جنوبی خلیج فارس این فکر را به آنها القا کرده و تصادفی نیست که بلافاصله پس از انتشار کتاب سر چارلز بلگریو که نام قبلی سواحل جنوبی خلیج فارس یعنی ساحل دزدان را روی کتاب خود نهاده، اصطلاح الخلیج العربی در مطبوعات کشورهای عربی رواج پیدا کند و در مکاتبات رسمی به زبان انگلیسی نیز اصطلاح «آرابیان گلف» جایگزین اصطلاح معمول و رایج قدیمی «پرشین گلف» می شود. شهاب سلیمی / جام جم


 


دوشنبه 7 اردیبهشت 1394 ساعت 04:20





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 121]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن