واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: قسمت اول علل حمله اسراييل به لبنان و پيامدهاي آن
سياسي. فلسطين. اشغال. ۶۰
انعقاد پيمان مصر و اسراييل در سال ،۱۹۷۹تعادل نيروها را در صحنه روابط اعراب و اسراييل عميقا دگرگون كرد. هدف اسراييل از انتقاد پيمان كمپ ديويد و واگذاري صحراي سينا به مصر اين بود كه آن دولت را از معركه كشمكش خاورميانه خارج سازد.
خروج مصر از دايره منازعه اعراب و اسراييل از يك سو و همزمان با آن قطعي شدن تغيير موضع آن كشور از اردوگاه شوروي سابق به ايالات متحده آمريكا، خيال اسراييل را از سمت جنوب آسوده كرد و به آن كشور قدرت عظيمي بخشيد.
اين پيشامد دو مسئله مهم را مطرح ساخت:
اول: اينكه اسراييل چگونه از اين قدرت خود در برابر دشمنانش - سوريه، ساف و در حد كمتري اردن استفاده خواهد كرد.
دوم: اينكه دشمنان در رويارويي با يك اسراييل نيرومند تر چه واكنشي از خود نشان خواهند داد؟
اسراييل تحت رهبري نخست وزير آن كشور، مناخيم بگين ( ،(۱وزير دفاعش، آريل شارون ( ،(۲كوشيد از برتري نظامي خود بهره گيرد و به منظور تحمل موافقت نامههاي سازگار با خواستهاي خود به دشمنان، جنگي را در لبنان براه اندازد.
آنها از قدرت بلا استفاده اسراييل بهره گرفتند تا آنچه را كه همه جنگي اختياري ميشناختند، به منظور پيشبرد هدفهاي سياسي خاصي براه اندازد.
در طول منازعه اعراب و اسراييل، اين اولين جنگي بودكه اسراييل در نقش مهاجم ايفاي نقش ميكرد. اين جنگ اجباري و تحميلي يا جنگي كه آشكارا اجتناب ناپذير مينمود، تفاوت داشت. در واقع از ميان جنگها متعدد اسراييل ، جنگ لبنان از همه طولاني تر از كار در آمد و پس از جنگ استقلال (سال ۱۹۸۴ ) بيشترين تلفات را داشت. افزون بر اين باور با وجود قدرت نظامي عظيمي كه از سوي اسراييل به كار گرفته شد، نتايج نهايي جنگ بدتر از هيچ بود.
جنگ اسراييل عليه لبنان كه در واقع در چهارم ژوئن ۱۹۸۲به بمبارانهاي نيروي هوايي آغاز شد و پنجمين جنگ اعراب و اسراييل تعبير گرديد، اساسا با ساير برخوردهادي كه ظرف ۳۴سال گذشته به وقوع پيوسته تفاوت داشت. شايد بتوان ويژگيهاي اين جنگ را چنين خلاصه كرد:
-۱اولين جنگي بود كه در زمان صلح نسبي اعراب و اسراييل اتفاق ميافتد.
-۲جنگ در لبنان و تا اندازهاي براي لبنان صورت گرفت اما توسط اسراييل.
-۳روند صلح ميان مصر- اسراييل (كمپ ديويد) در بروز اين جنگ تاثير داشت.
-۴اين جنگ به طور غير منتظرهاي طولاني بود.
-۵ابعاد نظامي آن تحت الشعاع جنبههاي سياسياش قرا گرفت.
-۱مناخيم بگين: رهبر صهيونيست تروريست و رييس مزب فاشيست حيروت و جبهه ليكود. رهبر سابق سازمان تروريستي ايرگون و نخست وزير رژيم صهيونيستي از ژوئن .۱۹۷۷در برست ليتوفسك لهستات از يك پدر صهيونيستي كه توسط آلمانها كشته شد، در سال ۱۹۱۳بدنيا آمد. از دانشگاه ورشو فارغ التحصيل شد و در سال ۱۹۲۹به سازمان نظامي بيتار پيوست. در سال ،۱۹۴۸حيروت را تاسيس نمود و در پي تجاوز اسراييل به لبنان در سال ۱۹۸۲مجبور به كنارهگيري از مقام نخست وزيري شد.
-۲آريل شارون: نظامي برحسته صهيونيست و عضو كنست از جبهه فاشيست افراطي ليكود و مشاور نخست وزير اسراييل. در سال ۱۹۲۸بدنيا آمد. در فعاليتهاي گروه تروريستي هاگانا و جنگ ۱۹۴۸شركت جست و فرماندهي نيروي كماندويي ويژه عليه مقاومت فدائيان عرب را بر عهده گرفت. در سال ۱۹۷۷به عنوان وزير كشاورزي و مهاجرت در حكومت اول بگين منصوب شد. در ژوئن ۱۹۸۱به عنوان وطير دفاع انتخاب شد و طراح اصلي عمليات لبنان در تابستان ۱۹۸۲بود . در سال ۱۹۸۳به علت مسئوليت در كشتار در اردوگاههاي صبرا و شتيلا از وزارت دفاع كنارهگيري كرد.
زمينههاي حمله به لبنان :
شايد در اولين برداشت بتوان استدلال كرد كه ريشتههاي اين جنگ به تحكيم مواضع نيروهاي ساف (سازمان آزاديبخش فلسطين) در خاك لبنان بر ميگردد، تحكيم مواضع به دنبال ضعف حكومت مركزي لبنان صورت ميگرفت كه از سال ۱۹۷۵ درگير جنگ داخلي بود. ولي با كمي نگاه عميق به مسئله ميتوان زمينههاي تاريخي و مذهبي را نيز بر آن افزود. از نظر تاريخي، پيشگامان نخستين اهداف دوگانهاي را از حمله به مردم غير نظامي شمال و جنوب دنبال مي كردند. يكي از اين اهداف پراكنده كردن آوارگان فلسطيني و ديگر تيره ساختن روابط آنها- فلسطينيان- با مردم مناطقي بود كه اين آوارگان به آنجا پناهنده ميشدند.
پيشينيه ذهني اسراييل در حمله به لبنان اين بود كه ده روز پس از تاسيس دولت اسراييل در ماه مي،۱۹۴۸ديويد بن گورين ، رهبر و اولين نخست وزير اسراييل، سران ستاد ارتش خود را با برنامهاي آشنا كرد كه مطابق آن بايد دولتي مسيحي در شمال رود ليطاني به وجود ميآمد و اسراييل با آن اتحاديه اي تشكيل ميداد. نيز در نيمههاي دهه ۱۹۵۰برنامههايي در بالاترين سطح مورد مذاكره قرار گرفت تا لبنان تجزيه شود، كشوري مسيحي در آنجا شكل گيرد و نواحي جنوبي رود ليطاني به اسراييل ملحق گردد.
آنچه كه اين پيش زمينههاي تاريخي را تقويت ميكرد، ادعاي روحانيون و خاخامهاي يهودي بود مبني بر اينكه اين تجاوز با قوانين مذهبي سازگار است و مشاركت در جنگ از وظايف مذهبي است. و در اين ميان روحانيون جنگ طلب يهود، به پخش سندي در ميان سربازان اسراييلي دست ميزند كه در نقشه پيوست آن، براي شهرهاي لبنان نامهايي ادعايي بنا به تورات درج شده و توضيح داده شده بود كه بيشتر خاك لبنان به يهود تعلق داشته است. آنها همچنين با اشاره به روايت تورات درباره فتح سرزمين كنعان، تحليلي استراتژيك از جنگ لبنان عرضه كرده بودند و چنين عنوان ميكردند كه بودن ما در اينجا- لبنان- جنگ كردنمان، انجام دادن وظيفه مذهبي مان است. آنها همچنين جنگ لبنان را گامي بزرگ در تقديس نام پروردگار ميشمردند. لازم به تذكر است كه پس از جنگ ۱۹۶۷كه اسراييل توانست به اراضي بسياري دست يابد. مذهبييون در اسراييل به اين انديشه افتادند كه ميتوانند از طريق نظامي و ايجاد جنگ، ارض موعود خود را تحقق ببخشند. بنابراين از آن زمان به بعد اين قشر، مذهبيون افراطي - ميكرد:
-۱تلاش براي نابودي قوه سياسي- نظامي سازمان آزاديبخش فلسطين كه عمدتا در لبنان متمركز بود. اين هدف در صورت تحقق ميتوانست نقش عمدهاي را در پياده كردن ديگر مراحل موافقت نامه كمپ ديويد ايفا نمايد و همچنين باعث ايجاد يك منطقه حايل چهل تا پنجاه كيلومتري ميشد كه شهرهاي شمالي اسراييل را از تيررس توپخانه دور برد ساف دور ميساخت.
-۲بوجود آمدن دولتي دست نشانده و محافظه كار در لبنان براي استفادههاي سياسي و اقتصادي براي استفادههاي سياسي و اقتصادي از آن كشور.
-۳بيرون راندن نيروهاي نظامي سوريه از لبنان و منزوي ساختن سوريه.
-۴اميد به بهبود موقعيت ژنوپليتيكي اسراييل.
-۵اميد به موازنه قواي جديدي در خاورميانه.
-۶ايمن ساختن لبنان و در واقع اسراييل از آنچه كه تحت عنوان احتمال گسترش جريان اسلامخواهي به اين منطقه ناميده ميشد.
-۷دستيابي به رود ليطاني در جنوب لبنان. مسلم است كه اهميت آب در خاورميانه كمتر از نفت آب مواجه ميشد و يكي از راههاي رفع اين مشكل دستيابي به منافع آب موجود و دست نخورده خارجي بود.
-۸از ديگر اهداف اسراييل دستيابي به وحدت ملي در داخل بود. بگونه اينكه رژيم حاكم تصميم گرفته بود با نوعي شبه كودتاي نظامي عليه نظام سياسي گذشته، موقعيت خود را در افكار عمومي اسراييل تقويت كند و مردم را تحت لواي خود متحد سازد.
چهارشنبه 25 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 309]