واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
نگاهی به مسابقه ماز شبکه دو؛ رقابت در دل طبیعت تهران- ایرنا- ماز نمونه متفاوتی از یک مسابقه ایرانی است که هم در فرم و شکل اجرایی و هم درمضمون و محتوای مفهومی خود تصویر جدیدی از یک رقابت تلویزیونی را ارائه می هد.
به گزارش روز شنبه ایرنا، گرفتار شدن در دام تکرار و یا فقدان جذابیت های دراماتیکی واقعیتی است که علاوه بر مجموعه های نمایشی هم اکنون در برخی مسابقات تلویزیونی نیز مشاهده می شود.
به عنوان مثال بسیاری از آنها برگرفته از الگو ونمونه های غربی است یا علی رغم هیجان و التهاب صوری که درآنها وجود دارد اما کشش و جاذبه درونی نداشته یا مثلا اینکه مسابقات ما هویت و ساختار بومی نداشته واکثرآنها فرم وشمایل شبیه به هم دارد.
براین اساس هنگامی که تمامی این نقدها درذهن فرد باشد و به دنبال یک مسابقه متفاوت بگردد بدون شک ˈمسابقه مازˈ تا حد زیادی می تواند پاسخ مناسبی به آن باشد.نمونه متفاوتی ازیک مسابقه ایرانی که هم در فرم ، شکل اجرایی و هم در مضمون و محتوای مفهومی خود تصویر جدیدی از یک مسابقه تلویزیونی را ارائه می هد.
اگرچه این رقابت هم واجد کاستی ها و نقاط ضعفی است اما جسارت سازندگان و طراحانش برای تجربه یک مسابقه متفاوت که با شاخصه ها و عناصر فرهنگ بومی خودی همخوانی بیشتری دارد قابل تامل وتقدیر است.
ماز تلاش کرده تا هویت و مرکز ثقل خود را بیش ازهر چیز برمبنای محتوی مسابقه و پیام های انسانی/ اجتماعی برساخته آن قرار دهد و بیش از آنکه بر رقابتی محض بنا شود به رفاقتی دلنشین تکیه کند.
از آنجا که شبکه دو، شبکه خانواده ، کودک و نوجوان است این مسابقه نیز شرکت کنندگان خود را از میان نوجوانان وجوانان انتخاب کرده که شرکت کنندگان دریک مسابقه دونفره، دوست وآشنایی هم هستند حتی خواهران دو قلوهم دراین مسابقه شرکت کردند یا مثلا خواهرزاده و دایی که به هر صورت محرمیتی بین آنها برقرار باشد.
به عبارت دیگرشرکت کنندگان بیش از اینکه رقیب هم باشند، رفیق همند و به عنوان دو دوست وآشنای قبلی دراین مسابقه حضور پیدا می کنند.
یکی ازویژگی های مهم مسابقه مازاین است که شرکت کننده محور یا مهمان محوربوده ومجری ندارد؛ مجری بدون حضور فیزیکی درابتدای برنامه با شرکت کنندگان گفت وگو کرده یا به شکل متن گفتار در طول برنامه جملاتی را می گوید.
مهمترین نقش مجری درمسابقه ماز گزارش این رقابت است. در واقع شاهد یک مسابقه ای هستیم که مثل رقابت های ورزشی گزارشگر دارد. به عبارت دیگر ماز فاقد مجری و داری گزارشگر بوده وماهیتی گزارشی دارد؛ این شیوه یک وجه دراماتیکی به مسابقه داده و آن را از حالت رقابت درلحظه به روایتی ممتد بدل می کند ومهمترازاینکه سویه مستند گونه به آن می بخشد که در نوع خود تازه وجدید است؛ ضمن اینکه رقابت فقط با حضورشرکت کنندگان برگزار شده و تماشاگری ندارد.
امتیاز بزرگ مسابقه ماز این است که درفضای باز و دردل طبیعتی زیبا برگزار می شود؛ همانطور که سریال های تلویزیونی ما با این نقد مواجه هستند که همیشه قصه و لوکیشنی آپارتمانی دارند مسابقات ما نیزغالبا استودیویی بوده ودرفضای بسته برگزار می شود.
خوشبختانه ماز فضای غیراستودیویی داشته و در محیطی سر باز وطبیعتی زیبا با دارودرخت و گل و سبزه همراه بوده واصلا المانها وعناصر طبیعت دراینجا بخشی ازماهیت ومواد مسابقه است.
لوکیشنی که هیجان کاذب رنگ بندی ها ودکوراسیون استودیویی را نداشته و برای مخاطب حسی از آرامش و لطافت را به ارمغان می آورد؛ این مسابقه با یک رقابت ورزشی ساده مثل طناب کشی آغاز شده و برنده بازی به عنوان نخستین شرکت کننده وارد ماز می شود، این شرکت کننده سه منطقه تله، ماز و برکه را پشت سر گذاشته و وارد مرحله نهایی می شود.
گذر ازهر کدام از این مراحل سه گانه در واقع عبور از دل موقعیت های مختلف طبیعی است که از رهگذر آن برخی مفاهیم مرتبط با محیط زیست و رمز و راز نگهداری و صیانت از آن نیز از این طریق به مخاطب منتقل می شود.
واقعیت این است که یک مسابقه تلویزیونی یک رقابت صرف به منظور ایجاد سرگرمی نیست و نباید باشد؛ این آیتم تلویزیونی واجد ظرفیت های زیادی برای فرهنگ سازی و آموزش مهارت های زندگی درزمینه های مختلف است که هنوز از این پتانسیل تاثیرگذار استفاده بهینه ای نشده است.
ماز تلاش کرده تا درپس سرگرمی و رقابتی که خلق می کند گوشه چشمی به این آموزش ها نیز داشته که اتفاقا تاثیرآن از حیث روانشناسی تربیتی به عنوان یک روش غیرمستقیم به خوبی جواب داده ومانع بازدارندگی پایینی دارد؛ ضمن اینکه زبان انتقال مفاهیم در این مسابقه زبانی ساده و قابل فهمی است که مخاطب را از حیث روانی – عاطفی آزار نمی دهد.
فارغ ازمتفاوت بودن مفاد مسابقه و جنس رقابت درماز وحتی ساختار وروایتش باید به لوکیشن و طراحی صحنه این مسابقه توجه داشت.
اکثرمسابقات تلویزیونی ما پرازرنگ آمیزی ها و زرق و برق های چشمگیر در طراحی صحنه هستند یا مراحل مسابقه ایجاب می کند از یک سری دکوربندی ها یا ابزار و وسایلی بهره بگیرند تا برنامه جذاب تر شود به ویژه اینکه استودیویی بودن اکثر مسابقات به این رویکرد بیشتر دامن می زند اما در مازهمه وجوه زیبایی شناسی صحنه و دکور برگرفته از زیبایی طبیعت است و لذا واجد یک زیبایی طبیعی است که از هرگوجه هیجان و التهاب کاذب بدور بوده و چشم و ذهن مخاطب را اذیت نمی کند.
ظاهرا لوکیشن برنامه درمنطقه ای زیبا در طبیعت دماوند است که هوشمندی سازندگان برنامه را در گنجاندن مسابقه در چنین لوکیشنی می دهد.
درهم تنیدگی مراحل مسابقه با طبیعت و لزوم زیست درآن به گونه ای است که تناسب منطقی بین آن دو برقرار می کند لذا طبیعت در اینجا امری زائد بر مسابقه نیست که اساسا بخشی از مسابقه و ذات و ماهیت آن است.
ˈمازˈ ازحیث مفهمومی نیز نسبت منطقی با ماهیت مسابقه دارد؛ ماز یعنی راه پر پیچ و خمی که برای رسیدن به مقصد باید طی شود واین معنا با ماهیت و ساختار مسابقه و مراحل آن انطباق دارد.
ماز خود زندگیست اینکه زندگی نیز چون ماز رقابتی است که برای رسیدن به قله های موفقیت باید طی شود یک رقابتی که اگرچه دشواراست اما شیرین است وتجربه آن آدمی را به کمال و رشد می رساند؛ ماز را می توان الگوی مناسبی برای تولیدات مسابقات تلویزیونی دانست که بومی و ایرانی هم است.
فراهنگ(5)**9187**
انتهای پیام /*
Contact the editor:
[email protected]
23/01/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]