واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: قاضي لجباز را بركنار كن؛حكومت اسلامي جاي قاضي ناعادل نيست از نامههاي علي(ع) به كارگزارانش –14
اختلافات كوچك و بزرگ بين مردم يك مملكت هميشه پيش ميآيد؛ براي همين است كه جوامع بشري هميشه به قاضي و داور نياز دارند؛ براي همين است كه جايگاه قاضي مهم است، براي همين است كه اگر قاضي فاسد باشد، دنيا دوست باشد، امنيت جامعه بر هم ميريزد؛ دزدها و خلافكارها احساس امنيت ميكنند و مردم ضعيف احساس ناامني، براي همين است كه در حكومت علوي هر كسي نبايد در جايگاه قضاوت بنشيند.
حكم اشتباه يك قاضي، تنها يك طرف دعوا را نااميد و متضرر نمي كند؛ بلكه يك جامعه را به انحطاط مي كشاند، جايگاه قضاوت جايگاهي نيست كه هر كس شايسته نشستن بر آن باشد؛ براي همين است كه امير مؤمنان در نامه خود به مالك اشتر بخشي از حرف هاي خود را به نحوه انتخاب يك قاضي اختصاص مي دهد و به مالك هشدار مي دهد مبادا آدم لجباز، طمعكار يا ساده انديش را در مقام قضاوت قرار دهد و بر امور مردم حاكم كند.
در نگاه حضرت علي(ع)قضاوت جايگاهي است كه به امنيت جامعه وصل است و هر خطايي در اين جايگاه امنيت جامعه را بر هم مي ريزد. قاضي حكومت علوي حق ندارد مبناي تصميم گيري خود را منافع گروه ها و دسته ها و دوستان و آشنايان و اقوام خود قرار دهد، يا اينكه زود از رسيدگي به مشكل و اختلاف مردم خسته شود و يك حكم دم دستي براي از سر باز كردن پرونده اي كه مسئول رسيدگي به آن است، صادر كند.
قاضي بايد صبور باشد و خوش خلق
در متن نامه امير المؤمنين به مالك اشتر آمده است: «... و براي داوري ميان مردم از رعيت خود آن را گزين كه نزد تو برترين است. آنكه كارها بر او دشوار نگردد و ستيز خصمان وي را به لجاجت نكشاند و در خطا پايدار نبود و چون حق را شناخت در بازگشت بدان در نماند و نفس او به طمع ننگرد و تا رسيدن به حق به اندك شناخت بسنده نكند و در شبهات درنگش از همه بيش باشد و حجت را بيش از همه به كار برد و از آمد و شد صاحبان دعوي كمتر به ستوه آيد و در آشكار گشتن كارها شكيباتر بود و چون حكم روشن باشد در داوري قاطع تر. آنكس كه ستايش فراوان وي را به خودبيني نكشاند و خوش آمدگويي او را بر نيانگيزاند و اينان اندكند»*
اين نامه را حضرت امير زماني به مالك اشتر مي نويسد كه او را براي اداره امور مردم مصر به آنجا مي فرستاده است، به او توصيه مي كند كه مبادا كسي را به مقام قاضي بگذارد كه لجباز باشد و از رفت و آمد طرفين دعوا خسته شود؛ يا اينكه ساده انديش باشد و فريب خورد و يا بدتر از همه طمع كار باشد و دنيا دوستي او را از قضاوت عادلانه دور كند؛ حقيقت اين است كه در حكومت علوي، كارگزار حكومت بايد مانند اميرش به دنبال عدالت باشد؛ در حكومت علوي هيچ حاكمي حق ندارد قضات فاسد و بي اخلاق را بر سرنوشت مردم حاكم كند؛ در حكومت علوي جايي براي قاضي لجباز دنيادوست نيست.
*نهج البلاغه، ترجمه سيد جعفر شهيدي، چاپ بيست و يكم، تهران، 1380؛ صفحه 332
مهدي جليلي- جام جم آنلاين
دوشنبه 25 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 107]