واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش مي دهدقلعه باشقورتاران ميراثي فراموش شده
قلعه سنگي باشقورتاران كبودراهنگ از مكانهاي تاريخي دوره مياني اسلامي است كه به ميراثي فراموش شده تبديل شده است.
به گزارش خبرگزاري فارس از كبودراهنگ، قلعه سنگي باشقورتاران در فاصله 1.5 كيلومتري ضلع جنوبي روستاي باشقورتاران در بخش شيرينسو از توابع شهرستان كبودراهنگ است كه بر فراز كوهي قرار گرفته است كه پس از طي مسيري مالرو و در بخشهايي با شيب تندي كه دارد امكان دسترسي به قلعه را دشوار كرده است.
از فراز اين قلعه ميتوان گسترده وسيعي از درهها، دشتها و ارتفاعات پيراموني منطقه را زير پوشش ديدهباني قرار داد.
اين محوطه تاريخي در دوره مياني اسلامي از مهمترين استقرارهاي فرهنگي منطقه به شمار ميآمد كه بر اساس دادههاي باستانشناسان به عنوان حلقه ارتباطي با حوزههاي فرهنگي دشت همدان و زنجان ايفاي نقش كرده است.
نحوه برپايي و شكلگيري آن در ارتفاع، بيانگر اهميت سوقالجيشي و استراتژيك آن در تبادلات فرهنگي، اقتصادي و سياسي منطقه است.
اين قلعه با حصارهاي دفاعي و مستحكم همانند قلعههاي نظامي و دفاعي است كه متناسب با بستر صخرهاي آن شكل و فرم يافته است.
حصارقلعه به صورت ديواره سنگي قطور و برجكهاي ديدهباني با مصالح سنگ لاشه و ملاط ساروج در بيشتر قسمتهاي آن هنوز برجا مانده و در برخي بخشها به مرور زمان فرو ريخته است.
قطر ديوارههاي حصارقلعه دو متر و ارتفاع بر جا مانده آن به چهار متر ميرسد.
مدير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كبودراهنگ در اين خصوص در گفتوگو با فارس اظهار داشت: در فرايند كاوشهاي باستانشناسي در سال 1391 در اين قلعه تاريخي به سرپرستي اسماعيل رحماني كارشناس باستانشناسي اداره كل ميراث فرهنگي استان و ساير اعضاي هيئت كاوش، كاوشهاي بيشتري در فضاي داخلي قلعه متمركز شد كه نتايج پرباري حاصل و طي اين كاوش 6 فضاي سكونتي شناسايي شد.
مهدي غلامي افزود: در فضاي شماره يك كه فضايي نيمه تخممرغي شكل در قسمت شرقي قلعه است از سه جهت به ديوارههاي سنگي حصارقلعه منتهي ميشود كه سازه سنگي با پلان نيمه بيضوي و سقف گنبدي شكل با ملاط نازك ساروجي در بخش دروني و بيروني پوشش يافته كه كاربري آن به صورت محلي براي ذخيره آب بوده است.
وي ادامه داد: فضاي 2، 3 و 5 اين قلعه باستاني در برگيرنده سه فضاي مستطيلي با ديوارههاي سنگي و درگاههايي است كه به يكديگر مرتبط ميشوند.
مدير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كبودراهنگ ابراز داشت: اين فضاها از طرف جنوب و شمال با ديواره سنگي حصار محصور شده كه در مدت زمان تغييراتي در ساختار و نوع كاربري هاي موجود ايجاد كرده است
وي خاطرنشان كرد: ايجاد ديوارههاي خشتي بر روي ساختار سنگي، مسدود كردن برخي درگاهها و احداث تنورها و اجاقها بيانگر اين تحولات است كه از ساروج علاوه بر كاربرد با مصالح سنگي در ساخت بناها به عنوان پوشش نازك ساروج در كف بناها و ديوارهها در اكثر بناهاي داخلي ديده ميشود.
وي گفت: فضاي شماره 4 اين قلعه نيز بيانگر يك صحن مركزي است كه مهمترين عنصر ساختاري در آن راه پلهاي سنگي است كه در دو جهت شرقي و شمالي احداث شده است.
غلامي افزود: فضاي شماره 6 به عنوان آخرين فضاي شناسايي شده به دليل كاربرد مصالح عمده آجري با پي سنگي از ساير بخشهاي كاوش شده متمايز شده است كه رؤيت نيمستونهاي تزئيني با مصالح عمده آجري با پوشش گچي در گوشههاي بنا بر اهميت ويژه اين بخش افزوده است.
وي ابراز داشت: اين گوشه به احتمال زياد يك تالار گنبدي شكل پذيرايي بوده است كه در طي كاوش از دل خروارها آوار بيرون آورده شده است.
مدير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كبودراهنگ با بيان اينكه اين اثر تاريخي در 18 بهمن ماه 1389 به شماره 30019 به ثبت رسيده است، گفت: اين قلعه شبيه به قلعههاي دفاعي دوره اسماعيليه از جمله قلعه استوناوند لمبسر و الموت است كه به احتمال زياد پايه اول آن در دوره ساساني ساخته شده كه بعدها در دوره اسلامي به ويژه در قرون مياني اسلامي مورد استفاده مجدد قرار گرفته است.
وي ابراز داشت: سفالهاي موجود در محل بيشتر مربوط به دوره سلجوقي تا ايلخاني است و اين امر بيانگر استقرارهاي مستمر در اين زمان بوده است.
مدير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كبودراهنگ تصريح كرد: ادامه فرايند كاوشهاي باستانشناسي در سالهاي آينده در اين قلعه تاريخي حقايقي فراواني از تاريخ و فرهنگ اين خطه را براي همگان نمايان خواهد ساخت.
===========
سيد ميثم جعفري
===========
انتهاي پيام/89027/
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]