محبوبترینها
از کجا بفهمیم قاشق چنگال اصل است | قاشق چنگال تقلبی نخرید!
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1799621719
مکتب اخلاقی سبک زندگی ما را مشخص می‌کند
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
نقش اخلاق در سبک زندگی اسلامی، ایرانی در گفت‌وگو با محمدرسول ایمانی خوشخو مکتب اخلاقی سبک زندگی ما را مشخص می‌کند در حدیثی از رسول خدا(ص) آمده است: «جعل‌الله سبحانه مکارم الاخلاق صله بینه و بین عباده فحسب احدکم ان یتمسک بخلق متصل بالله؛ خداوند سبحان فضائل اخلاقی را وسیله ارتباط میان خودش و بندگانش قرار داده، همین بس که هر یک از شما دست به اخلاقی بزند که او را به خدا مربوط سازد.» به تعبیر دیگر، خداوند بزرگ‌ترین معلم اخلاق و مربی نفوس انسانی و منبع تمام فضائل است و قرب و نزدیکی به خدا جز از طریق تخلق به اخلاق الهی امکان‌پذیر نیست.
بنابراین، هر فضیلت اخلاقی رابطه ای میان انسان و خدا ایجاد می کند و او را گام به گام به ذات مقدسش نزدیک تر می سازد. زندگی پیشوایان دینی نیز سرتاسر، بیانگر همین مساله است که آنها در همه جا به فضائل اخلاقی دعوت می کردند و خود، الگوی زنده و اسوه حسنه ای در این راه بودند. قرآن مجید هنگام بیان مقام والای پیامبر اسلام(ص) می فرماید: «تو اخلاق عظیم و برجسته ای داری» با توجه به اهمیت و جایگاه اخلاق در سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی به گفت وگو با حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدرسول ایمانی خوشخو، دبیر کارگروه اخلاق کاربردی در موسسه آموزشی ـ پژوهشی امام خمینی(ره) پرداخته ایم که اکنون پیش روی شماست.
اخلاق چه جایگاهی در سبک زندگی اسلامی دارد؟ اگر سبک زندگی را مجموعه ای از آداب، رسوم و رفتارهایی بدانیم که به زندگی یک فرد، شکل خاصی بخشیده و چارچوب مشخصی را برای زیستن و تعامل با دیگران فراهم می آورد، آن گاه التزام به اصول اخلاقی یا بی توجهی به آن در این میان نقش عمده ای ایفا می کند. موضوع اخلاق افعال، حالات و رفتارهای اختیاری انسان است و کار اخلاق، ارزشگذاری بر این رفتارها براساس ملاک هایی است که در فلسفه اخلاق به عنوان ارزش اخلاقی مطرح می شود. از این رو اگر یک فرد به مکتب اخلاقی خاصی پایبند باشد و نظام رفتاری خویش را براساس توصیه های اخلاقی آن مکتب تنظیم کند، قطعا سبک زندگی متفاوتی خواهد داشت. مکتب اخلاقی اسلام نیز به عنوان یکی از غنی ترین نظام های اخلاقی که علاوه بر شهودات وجدانی، از منبع وحی نیز برای تشخیص ارزش اخلاقی رفتارها کمک می گیرد، قادر است به سبک زندگی پیروان خود رنگ و شکل خاصی ببخشد. در منطق قرآن کریم، کسی که به خدا باور دارد و رفتار خود را بر اساس این باور و ملزومات آن تنظیم می کند، سبک و نحوه زندگی او صبغه و رنگ خدایی می گیرد. تعهد به اسلام و تعالیم متعالی آن باعث می شود انسان، رفتار فردی و اجتماعی خود را مطابق با آنچه خداوند خواسته، تنظیم کند و لذا چه در زندگی فردی و چه در تعامل با دیگران، بهترین شکل را برگزیند. سبک زندگی چنین انسانی متأثر از رفتارهایی است که تأمین کننده سعادت دنیوی و اخروی است یعنی هم طعم رضایت خاطر و حس معناداری را در این زندگی می چشد و هم مطمئن می شود این سبک زندگی، زمینه ساز سعادت وی در حیات ابدی خواهد بود. امروزه معضلات زیادی در خانواده و جامعه وجود دارد. چه میزان از این مشکلات مرتبط با اخلاق است؟ بخش عمده ای از منازعات اجتماعی ناشی از تقابل و تعارض خواسته ها و امیال است. از کوچک ترین جامعه انسانی یعنی نهاد خانواده گرفته تا جوامع بزرگ تر، آنچه همزیستی و زندگی مسالمت آمیز افراد با یکدیگر را به خطر می اندازد و در نهایت موجب ویرانی آن می شود، خود محوری و تلاش در جهت تحقق خواسته های شخصی است. در مقابل آنچه می تواند از این آفت جلوگیری کرده و بنای جوامع انسانی را استحکام بخشد، ایثار و خارج شدن از دایره تنگ خودبینی است. اگر از زاویه ای متفاوت به فضائل اخلاقی نگاه شود، در همه آنها نوعی رعایت غیر و فراموشی خود نهفته است و در مقابل در همه رذائل اخلاقی، نوعی خودمحوری و خودخواهی وجود دارد. حال اگر اخلاق به معنای واقعی خود در وجود یک فرد و اجزای یک جامعه نهادینه شود و عزم جدی در تخلق به اخلاق در یک جامعه پدید آید، بسیاری از معضلاتی که در نتیجه خودمحوری گریبانگیر جامعه شده، رخت برخواهد بست و انسان ها چه در خانواده و چه در جامعه، بهتر می توانند در کنار هم زندگی مسالمت آمیز داشته باشند و از کنار هم بودن لذت ببرند. برای رفع این معضلات باید چه کار کرد چه راه هایی پیشنهاد می کنید؟ اگر ریشه بسیاری از این معضلات را در پایبند نبودن به اخلاق بدانیم، راه چاره نیز نهادینه شدن بیشتر اخلاق خواهد بود. با این حال باید توجه داشت، ترویج اخلاق تنها به توصیه و موعظه، عملی نمی شود. معمولا تا صحبت از اخلاق می شود، موعظه و ارشاد زبانی به ذهن متبادر می شود، اما فاکتورهای زیادی وجود دارند که نهادینه شدن اخلاق و پایبندی افراد جامعه به اخلاق به آنها بستگی دارد. خداوند در قرآن کریم می فرماید: «برای دعوت و ارشاد مردم نه با زبان بلکه با عمل خود آنها را به خیر و صلاح دعوت کنید.» عمل و سبک زندگی کسانی که الگویی برای مردم هستند، مانند علما، هنرمندان و ورزشکاران می تواند در نهادینه کردن اخلاق و رفع بسیاری از معضلات فرهنگی جامعه مؤثر باشد
بدون شک نشان دادن راه درست و بازشناساندن رذیلت از فضیلت ـ که از طریق سخنرانی، خطابه، نشست های علمی و... محقق می شود ـ لازم است اما تمام آنها در حکم نسخه ای است که اگر روی میز گذاشته شود و داروهای آن استعمال نشود، هیچ گونه بهبودی به دنبال نخواهد داشت. خیلی از ما انسان ها خوب را از بد می شناسیم، اما انگیزه ای برای خوب بودن در خود احساس نمی کنیم. در این میان، عمل و سبک زندگی کسانی که الگویی برای مردم یا قشری از آنها هستند، مانند علما، هنرمندان و ورزشکاران می تواند در نهادینه کردن اخلاق و رفع بسیاری از معضلات فرهنگی جامعه مؤثر باشد. اخلاق در سبک زندگی غربی چه جایگاهی دارد؟ اخلاق مورد نظر غربی ها با اخلاق مورد نظر اسلام چه تفاوت ها و شباهت هایی دارد؟ تفاوت عمده مکاتب و نظام های اخلاقی ریشه در اصول و مبانی آنها در تعیین ارزش اخلاقی دارد. اخلاق رایج در غرب و بسیاری از جوامع کنونی، اخلاق سکولار است. اخلاق سکولار خود را نسبت به دین و آموزه های وحیانی، بی قید و شرط می داند و می کوشد اخلاق را بر مبانی اومانیستی استوار کند. در این اخلاق، آنچه حرف اول را می زند، نیازهای دنیوی انسان و کسب لذت حداکثری برای وی است و به طور کلی حیات اخروی انسان مغفول واقع می شود یا در ارزشگذاری لحاظ نمی شود، اما اخلاق اسلام اخلاقی دینی است. پیشفرض این نظام اخلاقی، پذیرش اصول ثابت برای ارزش اخلاقی است که با ذوق و سلیقه و قرارداد عموم تغییر نمی کند. از این رو در این مکتب اخلاقی دغدغه اصلی اندیشمندان و فلاسفه اخلاق، تلاش در جهت یافتن این اصول ثابت است، اما در کنار اجتهادات اخلاقی و استفاده از شهود وجدانی، از منبع وحی نیز کمک گرفته می شود چراکه باور بر این است که خداوند هر آنچه حرام و از آن نهی کرده، قبیح است و هرچه به آن امر کرده، فضیلت و حسن است. پذیرش این منبع لایزال برای فهم ارزش ها و تشخیص فضائل از رذایل، نقش مهمی برای برون رفت از معضلاتی است که انسان امروز در نتیجه بلاتکلیفی های اخلاقی، بدان دچار شده است. آنچه مردم به عنوان اخلاق می فهمند با اخلاق مورد نظر فلسفه که فلسفه اخلاق نامیده می شود، چه تفاوت ها و شباهت هایی دارد؟ این تفاوت را می توان به تفاوت بین دو شاخه از اخلاق یعنی اخلاق هنجاری و فرااخلاق ارجاع داد. عموم مردم از اخلاق فهم بسیطی دارند و فهم آنها از اخلاق به این محدود می شود که برخی امور را مانند دروغ، دشنام دادن و خلف وعده غیراخلاقی و بد می دانند و اموری مانند صدق و ترحم و نوعدوستی را اخلاقی و خوب می دانند، اما کمتر به این مساله می اندیشند که اساسا چه چیزی باعث شده، دروغ کار زشت و صداقت کار خوب باشد. این دغدغه عموما برای فلاسفه اخلاق مطرح می شود و در پی این دغدغه به دنبال یافتن مبانی ارزش اخلاقی و آنچه خوب را از بد جدا می کند برآمده اند و هر کدام برای خود فلسفه ای در اخلاق رقم زده اند. کتاب های زیادی در تاریخ اسلام و ایران درباره اخلاق و نصایح وجود دارد. این کتاب ها در سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی ما در طول تاریخ چقدر تأثیرگذار بوده است؟ قطعا نمی توان از وجود و نقش میراث اسلامی ما در حوزه اخلاق غفلت کرد؛ از کتاب هایی که در خصوص حکمت عملی نوشته شده، مانند اخلاق ناصری خواجه نصیر تا کتاب هایی همچون جامع ـ السعادات مرحوم نراقی تا کتاب چهل حدیث امام راحل(ره) که به عنوان دستورالعملی جامع، هدایتگر جویندگان کمال اخلاقی بوده، همگی در ترویج اخلاق نقش داشته اند، اما نهادینه شدن اخلاق و تأثیرگذاری آن در سبک زندگی افراد، محتاج اقدامات مضاعفی است. معمولا کتاب های اخلاقی موجود که بزرگان ما زحمت زیادی را در تألیف آنها متحمل شده اند، مورد مراجعه خواص و علما بوده و هست و به دلیل سبک علمی خاص و نگارش ثقیلشان کمتر مورد رجوع طبقات مختلف است. امروز نیاز داریم با ساده سازی مباحث پیچیده اخلاقی و تهیه جزواتی با استفاده از هر آنچه در ترغیب و ایجاد انگیزه در افراد مؤثر است؛ اعم از آیات، روایات، داستان های اخلاقی و تجربه های دینی و عرفانی، عموم مردم را به سمت مطالعه این کتب ترغیب کنیم و از ظرفیتی که در آثار مکتوب برای سوق دادن به اخلاق وجود دارد، نهایت استفاده را ببریم. سیدحسین امامی جام جم
پنج شنبه 5 شهریور 1394 ساعت 02:15
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]
-
گوناگون
پربازدیدترینها