واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > آمریکا - جیمز ترائوب: در ماه مارس جو بایدن معاون اول رئیسجمهوری ایالات متحده پس از سفر پرحاشیه به اسرائیل به عمان سفر کرد . بایدن در مدت زمان اقامت در عمان با فعالان سیاسی و گروههای آزاد اجتماعی دیدار کرد. روز پس از این دید و بازدیدها ، اردن تایمز در سرمقاله خود بایدن را به باد انتقاد گرفت. در این سرمقاله بایدن به دخالت در امور داخلی و دیدار با گروههای حاشیهای متهم شد که از سرمایههای خارجی بدون برخورداری از مقبولیت داخلی استفاده میکنند. این روزها زمان خوبی برای نهادهای اجتماعی نیست که سودای استقلال از دولت را در سر دارند. در چند سال گذشته درست در روزهایی که نهادهای اجتماعی به دنبال تست کردن آزادیهای مدنی و محدودیتهای خود بودهاند ، دولتمردان عرب مسیر را بیش از پیش در برابر آنها سنگلاخ کردهاند. قوانین جدیدی به تصویب رسیده است که بر اساس آن ، ان جی اوها باید در وزارتخانههای دولتی ثبت شوند. البته درخواست برای به رسمت شناختن ان جی او هم به راحتی رد میشود . با ان جی اوهایی که در ساختار دولتی ثبت نام نکرده و آغاز به کار کنند نیز مانند مجرمان برخورد خواهد شد . قانون دولتی اردن که در سال 2008 به تصویب رسید و سال گذشته نیز مکملهایی به ان اضافه شد، به وزاتخانه توسعه اجتماعی اجازه میدهد که به هر دلیلی با درخواست تشکیل ان جی او مخالفت کند . در مصر نیز قانونهایی جدید به تصویب میرسد که بر اساس آن انواع ان جی او ها تحت سیطره دولت قرار میگیرند . مخالفت و حساسیت اعراب به بحث حقوق بشر و دموکراسی دقیقا همان مشکلاتی را برای باراک اوباما دست و پا کرده است که برای جورج بوش به وجود آورده بود . جورج بوش دور دوم ریاست جمهوری خود را با شعار دموکراتیزه کردن خاورمیانه و جهان عرب اغاز کرد . محوری که بوش ان را اولویت چهار سال دوم حضور در قدرت خواند . قرار بود عراق آزاد تبدیل به الگویی برای منطقه شود و البته دیکتاتورهای عرب را به حاشیه براند . در عوض جنگ داخلی در عراق و نتیجه نه چندان خوشایند آن تنها و تنها به تقویت تکصدایی در منطقه انجامید . باراک اوباما در سخنرانی در قاهره ترجیح داد از استراتژی جورج بوش فاصله بگیرد و نه تنها کشور خاصی را به واسطه حقوق بشر به باد انتقاد نگرفت بلکه چندان هم به واژگانی مانند دموکراسی تکیه نکرد . در همین سخنرانی بود که باراک اندک اشارهای به حکومتداری یک طرفه حسنی مبارک بر مصر از سال 1981 تاکنون نکرد . سیاست اوباما اغازی دوباره بود و نه نمک پاشیدن بر زخم های پیشین. باراک به گفتن همین جملات اکتفا کرد که هر قومی چیزی را طلب میکند. همه اما به دنبال در اختیار داشتن فرصتی برای واگویی آنچه که در ذهن دارند هستند. کاخ سفید پس از سخرانی باراک اوباما در قاهره به دنبال جامه عمل پوشاندن به سخنان باراک اوباما بود . یک مقام شورای امنیت ملی نیز برای رسیدگی به تبعات این سخنرانی و محقق کردن مفاد ان منصوب شد . بر این اساس معلوم شد که باراک اوباما تنها و تنها به دبنال بر زبان اوردن سخنان زیبا در قاهره نبوده است بلکه او به دنبال تعریف فصلی جدید در خاورمیانه است ، فصلی که بر اساس آن از احترام متقابل ، منافع متقابل و البته مسئولیت پذیری متقابل خبر باشد . در همین راستا تلاشهایی نیز انجام گرفت: ارائه طرحی برای صلح خاورمیانه ، مذاکره با ایران ، تمایل به بررسی گزارش های حقوق بشر از داخل امریکا و البته ارتباط گیری با جامعه مدنی. باراک اوباما در یک سال گذشته بارها و بارها تاکید کرد که تنها دولتها نیستند که باید با هم مذاکره کنند بلکه گفتگو میان دولتها و ملتها نیز باید جای خود را در روابط اعراب با ایالات متحده باز کند . در این میان پرسشهایی کاملا به جا و البته ابتدایی به ذهن متبادر میشود: در شرایطی که باور احترام متقابل دولتها با زیر سوال رفتن بدوی ترین حقوق انسانی نظیر آزادی بیان تداخل پیدا میکند، تکلیف چیست؟ آیا واشنگتن باید در هر شرایطی به رژیمهای حتی دیکتاتوری احترام بگذارد و انها را به هر قیمتی بپذیرد و یا باید به خواست مردم برای رسیدن به آزادی نیز بها دهد؟ اما در مواجهه با کشورهایی مانند مصر ایجاد این توازن کار چندان اسانی نیست . واشنگتن و قاهره موجی از همکاریهای اقتصادی و سیاسی را به نام خود سند زدهاند . قاره حتی چشم دیدن 250 میلیون دلاری را که سالانه در اخیتار نهادهای مدنی مستقل از دولت از جانب امریکا قرار میگرفت نداشت و دقیقا به همین دلیل سال گذشته باراک اوباما موافقت خود را با اعطای این کمک مالی به نهادهایی که در ساختار داخلی دولت ثبت نام کردهاند ، اعلام کرد . اکنون بسیاری در مصر اعتقاد دارند که دولت ایالات متحده بیش از انکه به رقابتی کردن فضای انتخابانی در مصر بیندیشد به قدرت و بها دادن به رژیم فعلی در قاهره فکر میکند . در میان نخبگان این باور هم وجود دارد که باراک اوباما اندک علاقهای به انتقاد از کشورهای عربی با ذکر نام ندارد. اسکات کارپنتر که در دولت جورج بوش پستی در کابینه به خود اختصاص داده بود اعتقاد دارد که سخن گفتن از دموکراسی در عالم خیال بدون قید نام افراد و رژیمهایی که ان را نقض میکنند در واقع برخورداری از لذت خوب سخن گفتن اما بازخورد ،ندیدن است . این حس خوب اما چندان به درازا نخواهد کشید چرا که به زودی اعتبار شما توسط خاورمیانه نشین هایی که به ایالات متحده بدبین هستند ، زیر سوال خواهد رفت . البته دولت جورج بوش در این مسیر به خوبی محدودیتها را درک کرد . در سال 2005 میلادی بود که جورج بوش و وزیر امور خارجه وقت هیلاری کلینتون ، دولت حسنی مبارک را برای برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه تحت فشار قرار دادند . اما زمانی که رهبران اخوان المسلمین از حضور در این انتخابات منع شدند و یا به شکل مرموزی کشته شدند ، کاخ سفید نیز در عکس العمل بعدی ناکام ماند . تمامی سخنان باراک اوباما پس از سخنرانی در قاهره در باب احترام متقابل و آغازی جدید میتواند تنها و تنها ترفندی باشد برای فاصلهگیری از استراتژیهای بوش و البته درگیر شدن با مساله تعامل که دولت جورج بوش هرگز به ان در مواجهه با جهان عرب تن نداد . اما در این میان دلیلی هم وجود ندارد که گمان کنیم حسنی مبارک یا پادشاه اردن میتوانند به زبانی غیر از زبان تهدید نیز روی آورند . انتخابات 2011 در مصر نزدیک است و تاریخ مصرف حکومتداری مبارک هم مدتهاست که منقضی شده است . مارینا اتاوی از ناظران صلح بین الملل در این خصوص میگوید: مصر در حال حرکت به سمت مجموعه ای از انتخاب هایی است که چندان جدی گرفته نمیشوند و البته از کاخ سفید هم تنها و تنها صدای سکوت به گوش میرسد . در چنین شرایطی سکوت کاخ سفید زیان بار است . در خاورمیانه نباید دنبال پاسخهای آسان بود . حتی اگر باراک موفق شود صلح میان فلسطین و اسرائیل را هم محقق کند باز هم دیکتاتوری اعراب به بمب ساعتی میماند . ایالات متحده باید بتواند چه در خفا و چه در ملاعام ، فضا را برای حضور ان جی او ها و احزاب سیاسی مهیا کند . گاهی اوقات باید حداقل به انجام کارهای خوب تظاهر کرد حتی اگر این تلاشها به نتیجهای نرسد . فارین پالیسی دوازدهم می / ترجمه : سارا معصومی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 474]