تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1815401349
وقف نامه مدرسه و مسجد دروازه دولت
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
وقف نامه مدرسه و مسجد دروازه دولت نويسنده: علي اکبر خان محمدي مقدمه در مجموعه نسخ خطي مؤسسه پژوهش و مطالعات فرهنگي بنياد مستضعفان و جانبازان، کتابچه وقفنامهاي به شماره 1378 ثبت شده که در اينجا معرفي ميگردد. اين وقفنامه، متعلق به مدرسه و مسجدي در نزديکي دروازه دولت(خيابان سعدي فعلي) است و طي آن واقف مبلغ ششهزار تومان را در مدت دوازده سال براي بازسازي مدرسهاي که در اصل توسط پدر واقف ساخته شده و رو به ويراني بوده است اختصاص داده و علاوه بر توسعه فضاي مدرسه و مسجد، مبلغ نه هزار تومان نيز براي خريد املاک و وقف آنها بر مدرسه تعيين کرده است.تاريخ وقفنامه چنانکه در پايان سه سجلي که در حاشيه دو صفحه اول نسخه آمده، ربيعالاول 1272 است. مُهر واقف و دو تن از مجتهدين مؤيد وقفنامه، در پايين همه برگها تکرار شده است.واقف، جهان خانم ملقب به مهد عليا از نوادههاي دختري فتحعليشاه، يعني دختر اعتضادالدوله امير محمد قاسمخان قاجار قوانلو بود. او زني سياست پيشه بود محمد شاه به تحريک حاجي ميرزا آقاسي وي را به علت دخالتهاي متعدد در امور سياسي شوهرش، توبيخ نمود و دستخط تنبيه برايش صادر کرد. اما با درگذشت محمدشاه و فرار و تحصن حاج ميرزا آقاسي، قدرت عملاً به دست مهد عليا و طرفدارانش افتاد و اين زن مدت چهل روز تا رسيدن فرزندش ناصرالدينشاه به پايتخت، امور حکومت را به دست داشت. اسنادي از اوايل سلطنت ناصرالدينشاه در دست است که در آنها هم اثر مُهر شاه جوان وهم مادرش، مهد عليا، بهچشم ميخورد ونشان ميدهد که تا مدتها بعد نيز مهدعليا در امور مربوط به سلطنت اشتراک داشته است.مقدمه وقف نامهمقدمه وقفنامه که ميتواند از نمونههاي خوب نثر دوره قاجار باشد، چنين است:«الحمدللّه ربّ العالمين والصّلوة والسّلام علي خير خلقه محمّد و عترته الطيّبين والطّاهرين؛ اما بعد، چون رأي مبارک نواب علّيه عاليه مهد عليا، دامت جلالتها و شوکتها، بر آن محکم و ثابت شد که در ضمن خيرات کثيره که منظور داشتند مدرسهاي نيز که بر مسجدي مشتمل باشد بنا فرمايند که در او طلاّب ساکن باشند و در اين عبّاد معتکف. و از جمله خيرات اميرالامراء العظام الکبار، ذي المجد والشوکة والاقتدار، مرحوم مغفور مبرور قاسمخان والد ماجد نواب علّيه عاليه، أعلي اللّه قدره في الجنان، مدرسهاي نيز که بر مسجدي مشتمل است باقي است و متصل به دريچه اندراني [کذا] سلطاني دارالخلافه، قرب به دروازه بيرون شهر مشهور به دروازه دولت واقع است. و چند دکّه دکان نيز به جهت روشنايي مسجد و چراغ طلاّب وقف فرموده بودند. لکن به جهت حوادثي که در مدّتي طويل بر بناي آن مدرسه و مسجد وارد آمده بود، بنيانش روي به انهدام نموده بود و چنان مينمود که از جهت کوچکي و خرابي و سستي اساس و بنيان از حيّز انتفاع بيرون باشد. لهذا رأي نواب علّيه عاليه قرار گرفت که بنيان همان مسجد و مدرسه را محکم و فضايش را وسيعتر و بنيانش را رفيعتر و موقوفاتش را فزونتر فرمايند؛ و زميني متصل به مدرسه خريده، مسجد و حجرات مدرسه را مطلوبتر و مرغوبتر و محکمتر بسازند. و از جهت آنکه اين عزم به حزم مقرونتر باشد و به تعويق نيفتد به صيغه نذر شرعي بر خود واجب فرمودند که درمدت دوازدهسال مبلغ شش هزارتومان صرف بناي مسجد و مدرسه و مايتعلق بها من الحوض والمطبخ و المبال و غيرها من الضروريات مصروف دارند و مبلغ نه هزارتومان به خريدن موقوفات مبذول فرمايند. به اين نحو که هر قدر از اين مبلغ که در اين مدت موجود شود مختار باشند که جمله را صرف اتمام بناي مدرسه و مطبخ و مبال داخل مدرسه و مطبخ و مبالي که در خارج قريب به مدرسه به جهت وسعت و بعضي جهات ديگر در صيغه نذر منظور داشتهاند که ساخته شود بفرمايند يا آنکه قدري از آن مبلغ موجود را در اتمام بناي مدرسه و متعلّقات مذکوره مصروف دارند وقدري ديگر را درخريدن موقوفات مبذول فرمايند، خواه ازقبيل املاک باشد، يا آنکه ازلوازم طلاّب وحجرات مانند فرش ومس و غيرهما...»بعد از آن به بيان شرايط وقف ميپردازد، از آن جمله تعيين متولي موقوفات که عبارت باشد از عليقلي ميرزا و بعد از او به فرزند ارشدش الي آخر. در عين اينکه حدود وظايف واختيارات متولي را نيز جزء به جزء بيان ميکند. سپس به تعيين ناظر مدرسه، تعيين کتابدار، شرايط مترتب بر طلاب مدرسه، تعيين امام جماعت مسجد و مدرسه و در نهايت تفصيل مصارف مقرر براي درآمد موقوفات مدرسه ميپردازد. در پايان نيز فهرست تفصيلي کتب موقوفه به مدرسه را ذکر کرده که پارهاي خطي و تعدادي چاپ سنگي است. اين کتابها برحسب موضوع فهرست شدهاند و عناوين موضوعي آنها علاوه بر فقه و اصول و صرف و نحو، حکمت، نجوم، رياضي، تفسير تاريخ و طب را نيز در بر ميگيرد. مدرسه داراي يک نقشه اطلس و از وسايل نجومي، يک دستگاه کره برنجي و يک دستگاه اصطرلاب ميباشد.متن دستخط واقف، مهد عليا، که به خط شکسته نستعليق خوش با مرکب مشکي و قلم آهني نوشته شده، چنين است:«جناب مجتهد الرّباني حاجي ملا ميرزامحمّد را زحمت ميدهم. شما وکيل هستيد که از قرارداد فيمابين کتابچه صيغه وقف و نذر شرعي جاري نماييد. ربيعالاول سنه 1272.»سجع مُهر:(شه جم نگين را مهين مادرم 1264)در همين صفحه، زير دستخط مزبور رقم مجتهد مورد خطاب، يعني حاج ملاّ ميرزامحمّد، آمده است:«بسماللّه تعالي. حسب الفرمايش سرکار نواب علّيه عاليه مهد عليا، دامت شوکتها، صيغه وقف مدرسه و مسجد جديدالبناي سرکار ايشان از قرار مسطور در اين کتابچه، قرارا و شرايطا بالتمام به نحوي که تا آخر ذکر شده است، واقع و جاري شد. خداوند از ايشان قبول فرمايد. في 15 شهر ربيعالاول 1272».سجع مهر:(انا العبد المذنب ميرزا محمد)و نيز در صفحه مقابل صفحه اول يادداشت يکي ديگر از علماي عصر به عنوان شاهد به عربي آمده که متن آن چنين است.وقع تجديد عقد الوقف المرقوم علي الشّروط والقيود والمفصّلة المشروحة في هذه الاوراق الخمسة بعد تحقق القبص والتخلية و تصرّف الموقوف عليهم في خامس ربيعالثاني من اثنين و سبعين بعد الألف و مأتين 1272 من الهجرة النبويّة. حرزه(الواثـق باللّه العلي عبـده علينقي).نسخه شناسي وقف نامهاين کتابچه داراي کاغذ فرنگي آهاردار مايل به حنائي است. تعداد اوراق آن 21 برگ است، ليکن تا برگ 13 بيشتر نوشته نشده و باقيمانده آن سفيد است. اوراق آن به جز ورقهاي اول و آخر که اثر آبديدگي مختصري در لبههايش مشهود است، نسبتا سالم است.نسخه به خط نستعليق متوسط، در اندازه نزديک به خفي، 23 سطري، با قلم آهني و مرکب مشکي قاتم و اندازه دور سطور 5/ 7ضربدر16 سانتيمتر است. نسخه، فاقد تزئين ويژه و يادداشتهاي اضافي سواي سجلات است. کاتب نيز در پايان شناسانده نشده است.جلد نسخه، چرم ساغري به رنگ قهوهاي روشن، ساده، آستر از همان چرم به رنگ سبز تيره که دنباله آن به روي جلد کشيده شده و حاشيهها را تقويت کرده است. قطع آن وزيري کوچک(14ضربدر5 /22 سانتيمتر) ميباشد.منبع:ميراث جاويدانمعرفي سايت مرتبط با اين مقاله تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 7635]
-
گوناگون
پربازدیدترینها