واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: دندان تلویزیون
این روزها تلویزیون خشابش حسابی پر است و بیننده ها را به رگبار گرفته. همین که تلویزیون راروشن کنی جفت زانوهایت سست می شود، می نشینی تا نصف شب به تماشا. از گاو صندوق و سر آشپز و دل خستگان و کلید اسرار بگیر تا فیلم های سینمایی؛ امانت را می برند. قبلا شاید این حجم برنامه ها را در مناسبت ها و اعیاد ملی و مذهبی می دیدیم اما ظاهرا قرار است دیگر هر شبمان شب عید باشد و هر روزمان نوروز. تازه بعد از این که فیلم را دیدیم کاملا بی خیال کار نمی شویم. در کوچه و بازار پیدا ست که همه سریال دیشب را با دقت دیده اند. لحن صحبت و آهنگ کلام مردم، تکیه کلام ها و شوخی ها همه از تاثیر سریال های شب قبل خبر می کنند. حتی اگر فیلم را ندیده باشی همه حاضرند آن را مجانی از اول تا آخر تعریف کنند و این همبستگی ملی همه از کرامات موجودی به نام تلویزیون است. تلویزیونی که " نیل پستمن " در کتابش کلی بد و بیراه نثارش کرد و اسم کتاب را به کنایه گذاشت "زندگی در عیش مردن در خوشی".سینما علیه تلویزیونحتی سینما هم در مقابل برادر تنی اش تلویزیون مواضع خصمانه گرفت و برایش خط و نشان هایی کشید.تولید آثاری مثل "کویز شو"اثر رابرت ردفورد یکی از همین اعلام خطرهاست. رابرت رد فورد در "کویز شو" سنگ تمام می گذارد و مسابقات تلویزیونی را زیر سوال می برد. داستان کویز شو درباره ساختگی بودن مسابقات تلویزیونی در آمریکا است و یک رسوایی تاریخی که این مسابقات تلویزیونی به بار آوردند. نمونه سینمایی دیگر فیلم "نمایش ترومن" است که در آن به آثار ژانر "رئالیتی تی وی" در تلویزیون می پردازد. "رئالیتی تی وی" یک ژانر تلویزیونی است که در آن متنی وجود نداشته و در آن زندگی واقعی افرادی به نمایش در می آید. تعداد فیلم هایی که تلویزیون را فیلم کرده و به آن حمله کرده اند از تعداد انگشت های دست هم بیشتر است که این آثار یا به صورت مستقیم و یا در ضمن داستانی دیگر مانند فیلم مگنولیا- بینندگان تلویزیون را نهیب می زنند.تلویزیون دچار یک نقض غرض شد. در حالی که شبکه های ماهواره ای مخاطبان ایرانیش را بمباران می کردند رسانه ملی هم بر آن شد با افزایش تولیدات با این تهاجم فرهنگی مقابله کند اما در گود رقابت رسانه ای آن چه که اصل شد جذابیت و سرگرم سازی برنامه ها بود و فراموش شد که این خیل عظیم مخاطب را برای چه جذب کرده ایم؟! تمام این آثار روی یک نکته زوم می کنند که همان تاثیر تسخیر کننده تلویزیون بر روح و اندیشه انسان است. شاید در سال های پیش وقتی با این دست اثار مواجه می شدیم، غربی ها را در دل مذمت می کردیم اما این شب ها بینندگان ایرانی هم برنامه شان را با جدول پخش شبکه های تلویزیونی تنظیم می کنند.تلویزیون بی اغراق یکی از افراد خانواده ماست. در شرایطی که جمع شدن افراد خانواده بر سر سفره شام بهترین زمان برای تعامل بین افراد خانواده است تلویزیون هم در کنار سفره ما مثل یک خواهر یا اگر مایلید مثل یک برادرحضور می یابد و فرصت هم صحبتی را از اعضای خانواده می گیرد، در مهمانی ها هم تلویزیون میاندار و گرداننده مجلس است تا اثبات کند روابط انسانی در کنار تلویزیون محکوم به مرگ است.سرگرم سازی یا فرهنگ سازیعنوان این بخش هم خودش یک جور چالش به وجود آورده؛همین ماجرای سرگرم سازی و فرهنگ سازی.
با بالا رفتن حجم تولیدات رسانه ملی و تعدد شبکه های ملی و استانی، تلویزیون دچار یک نقض غرض شد. در حالی که شبکه های ماهواره ای مخاطبان ایرانیش را بمباران می کردند رسانه ملی هم بر آن شد با افزایش تولیدات با این تهاجم فرهنگی مقابله کند اما در گود رقابت رسانه ای آن چه که اصل شد جذابیت و سرگرم سازی برنامه ها بود و فراموش شد که این خیل عظیم مخاطب را برای چه جذب کرده ایم؟! نبود اهداف مدون و (عملی) باعث شد که برنامه سازان تنها در چارچوب خطوط قرمز و گاهی -با ترفندهایی- خارج از آن به تولید برنامه بپردازند وهنوز هم فرهنگ سازی فقط یک موضوع است برای سخنرانی مدیران رسانه ملی. خدایا به امید تویک تکیه کلام بین اهالی رسانه از نوع ملی اش وجود دارد که میگوید: آنتن هیچ وقت نباید خالی بماند. در مناسبت هایی مثل ایام سوگواری ماه محرم و یا اعیاد، شبکه ها و گروه های مختلف موظف به تولید برنامه هایی متناسب با این ایام هستند اما نبود نگاهی آینده نگر و نظم باعث می شود تا هر سال ایستگاه های تلویزیون ملی به پخش آثاری کم مایه و سطحی دست بزنند. قاعده است که وقتی یک سریال در رسانه ملی مجوز تولید می گیرد با هر موضوع و عنوانی که باشد می توان آن سریال را در هر مناسبتی با کمی تغییر و اصلاح روانه آنتن کرد. نسخه مجرب است؛ کافی است به بازیگرانتان لباس مشکی بپوشانید تا آن را برای پخش در ماه محرم آماده کنید حتی می توانید همان داستان را در کنار سفره هفت سین اجرا کنید تا صاحب یک سریال عیدانه باشید واگرهم برای ماه مبارک رمضان نیاز به یک سریال دارید روی سفره کمی نان و پنیر وزولبیا- بامیه بگذارید... و حالا در ایام محرم امسال خدا خودش به خیر کند.تلویزیون هیچ وقت نمی تواند کارکرد واقعی خودش را در ایران پیدا کند. چرا که بعضی اعتقاد دارند به خاطر مقبولیت و جذابیت این وسیله، به تنهایی گره بیکاری، اعتیاد و معضلات فرهنگی و اجتماعی و... با دندان تلویزیون باز می شود.چشم هایتان را ببندید تلویزیون یعنی همین که می بینید، خودش را تحمیل می کند اما قیافه اش کمی غلط انداز است. شاید به همین خاطر است که هیچ وقت نمی تواند کارکرد واقعی خودش را در ایران پیدا کند. چرا که بعضی اعتقاد دارند به خاطر مقبولیت و جذابیت این وسیله، به تنهایی گره بیکاری، اعتیاد و معضلات فرهنگی و اجتماعی و... با دندان تلویزیون باز می شود.به هر حال شب های بلند زمستانی فرصت خوبی است برای همنشینی با اهل خانواده و زنده کردن آداب و رسوم ملی و دینی ضمنا ایام محرم و صفر هم بهترین زمان برای مشارکت در برنامه های اجتماعی و مراسم مذهبی است. فرصت این شب ها برای خودسازی مغتنم است پس لطفا چشم هایتان را ببندید. لقمان یدالهی- تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 241]