واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ > سینما - مروری بر پرونده ناتمام «به رنگ ارغوان» ابراهیم حاتمیکیا و اظهارات ضد و نقیض درباره این فیلم مسعود کرمی: شاید ابراهیم حاتمیکیا هیچوقت تصورش را هم نمیکرد که در دنیای خارج از فیلمهایش روزی مجبور شود مثل حاج کاظم «آژانس شیشهای» که با منطق دل پا به میدان گذاشته بود و در مقابل سلحشور که با سلاح عقل آمده بود، رودررو شود. اما پایان کار حاتمیکیا در دنیای واقعی مانند قهرمان قصهاش رقم نخورد؛ حاج کاظم در نهایت توانست بر منطق سلحشور غلبه کند و عباس را از مهلکه بهدر ببرد ولی حاتمیکیا آخر کار مجبور شد منطق سخت روزگار را بپذیرد و پا روی دلش بگذارد تا آن زمانی فرابرسد که به دل بیش از عقل بها دهند. برداشت اول؛ «حاتمیکیا»ی دلزده ماجرای اکران «به رنگ ارغوان» این روزها نقل محافل سینمایی شده و با گذشت پنج سال از توقیف فیلم همچنان داغ و جنجالبرانگیز است. البته این خبر تازهای نیست چرا که طبق سنت نانوشته این سالها با نزدیک شدن جشنواره فجر بحث بر سر سرنوشت فیلم بالا میگیرد و تهیهکننده فیلم از مسئولان وزارت ارشاد و اطلاعات میخواهد تکلیف نمایش آن را روشن کنند اما دریغ از دریافت پاسخی و صریح و روشن. امسال ابراهیم حاتمیکیا و حمید فرخنژاد به کمک سیدجمال ساداتیان (تهیهکننده) آمدهاند تا شاید بتوانند مسئولان را برای نمایش فیلم مجاب کنند. حاتمیکیا اولین بار در همایش «سی سال سینمای بعد از انقلاب» در جمع دانشجویان دانشگاه شریف با اشاره به فیلم توقیف شدهاش گفت «سرنوشت فیلم «بهرنگ ارغوان» به تصمیم وزارت اطلاعات بستگی دارد. آنها فیلم را پیش خودشان نگه داشتهاند، اما فکر میکنم با سپری شدن پنج سال، از التهاب فیلم کم شده و زمان آن رسیده دوستان وزارت اطلاعات مجوز بدهند تا «بهرنگ ارغوان» را در جشنواره فجر شرکت دهیم» حاتمیکیا چند روز بعد در مصاحبه با شبکه خبر رسماً از مسئولان خواست زمینه نمایش فیلم را فراهم کنند. از طرف دیگر حمید فرخنژاد که به این راحتیها به مصاحبه تن نمیدهد سکوت این سالهایش را شکست و گفت «من در سختترین شرایط در ارتفاعات فیروزکوه و با هزار و یک امید کار کردم و مثل بعضیها تن به سادگی ندادم و نرفتم فیلمهای سطحی بازی کنم، چرا با حاتمیکیا اینگونه رفتار میشود؟ برای کدام مدیر فرهنگی مملکت افتخار است که حاتمیکیا دیگر فیلمهای دلخواه خود را نسازد و فیلمهایی تهیه کند که در سطح او نیست. این برای کدام مدیر افتخار است که بگوید من «حاتمیکیا»یی ساختم که بیرنگ و بو شده است!» او حتی در برنامه تلویزیونی «دو قدم مانده به صبح» گفت که عدم نمایش «به رنگ ارغوان» حاتمیکیا را دلزده و دلشکسته کرده. برداشت دوم؛ از ارتفاعات فیرزکوه تا دبیرخانه شورای عالی امنیت ملیوقتی ابراهیم حاتمیکیا در روزهای سرد بهمن هفتاد و نه با نایلونی حاوی نگاتیوهای تکه و پاره فیلم «موج مرده» از در سینما استقلال بیرون آمد و با بغض گفت که دیگر فیلم جنگی نخواهد ساخت هیچکس فکرش را نمیکرد ماجرای توقیف فیلم محبوبترین فیلمساز سینمای جنگ، پایان خوشی نداشته باشد. «موج مرده» با آنکه بعد کلی کش و قوس به نمایش درآمد اما از زیر قیچی سانسور جان سالم به در نبرد و در نهایت حاتمیکیا در کمال نارضایتی به اکران فیلم سانسور شده رضایت داد. حاتمیکیا نمیدانست که این آخرین برخورد با او و فیلمهایش نخواهد نبود. روزهای آغازین بیست و سومین جشنواره فیلم فجر ساعتهای سرنوشتسازی برای آخرین اثر ابراهیم حاتمیکیا بود. «به رنگ ارغوان» پروانه نمایش گرفت و راهی بخش مسابقه جشنواره فجر شد. اما در یکی از شبهای پیش از افتتاح جشنواره حاتمیکیا به دفتر بالاترین مقام امنیتی کشور فراخوانده شد. او کمی بعدتر در نامهای به میزبان آن شب تلخ نوشت: «شما در آن دعوت با سلام آغاز کردید. حافظ گشودید و این بیت آمد؛ «ما نگوییم بد و میل به ناحق نکنیم» و با غم و شکوه آغاز کردید. هر جا با عقل و استدلال امنیتی سخن گفتید، نفهمیدم. ولی هر جا با دل سخن گفتید با جان دل گرفتم. دانستم که به نمایندگی از شاکیان دلشکسته «یاران سایه سبز» سخن میگویید. شهادت میدهم که اجازه دادید که «به رنگ ارغوان» علیرغم میل باطنیتان به نمایش درآید بیآنکه ثانیهای حذف شود و من قادر بودم جلسه را با همین توافق ترک کنم و فیلم در جشنواره شرکت کند، ولی من برنخواستم. چرا که با دلم آمده بودم و دل هنوز آرام نبود». علی یونسی هم در پاسخ به نامه سرگشاده حاتمیکیا از اقدام شجاعانه او تقدیر کرد و نوشت اطمینان دارم که کارگردان «به رنگ ارغوان» در پی تقویت پایههای اقتدار دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی بوده است. آرزو دارم فضای مطلوب شما برای نمایش فیلم هر چه زودتر فراهم شود، در این راستا آماده همکاری هستم». اما کار با این نامههای سرگشاده ختم به خیر نشد. کارگردان کوتاه آمد اما تهیهکننده حاضر نشد فیلمی را که دویست میلیون تومان برایش هزینه کرده بود به این آسانیها رها کند. جلسات ادامه داشت و حتی کار به نامهنگاری وزیر اطلاعات و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام کشید و یونسی طی نامهای به هاشمی رفسنجانی چهار ایراد اصلی فیلم را به اطلاع او رساند. «به رنگ ارغوان» از جاهای عجیبتری هم سر درآورد؛ دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی. حسن روحانی فیلم را دید و نمایش آن را در جشنواره فجر را بلااشکال خواند و گفت اگر حک و اصلاحی هم باید بشود بماند برای بعد از جشنواره. اما نظر وزیر اطلاعات انجام اصلاحات کامل پیش از نمایش بود. در نهایت حاتمیکیا اجازه نداد «به رنگ ارغوان» به سرنوشت «موج مرده» دچار شود. فیلم فقط طی دو نوبت برای مسئولان رده بالای امنیتی نمایش داده شده و بعد هم برای خواباندن قائله نگاتیوهایش با رضایت تهیهکننده در اختیار وزارت اطلاعات قرار گرفت. برداشت آخر؛ بیرنگ ارغوان امسال بحث اکران «به رنگ ارغوان» طبق روال پنج سال گذشته دنبال میشد و انتظار میرفت با اعلام اسامی فیلمهای شرکتکننده در جشنواره سر و ته ماجرا بیاید اما تیتر اول روزنامه «فرهنگ آشتی» زخم کهنه را تازه کرد؛ مصاحبه با حجتالاسلام علی یونسی وزیر اطلاعات دولت خاتمی. یونسی در جواب خبرنگار روزنامه درباره توقیف به رنگ ارغوان گفت: «این فیلم توقیف نشد بلکه وزارت اطلاعات با همکاری تهیه کننده فیلم را خریداری کرد. آنچه که در فیلم به نمایش گذاشته شده بود با واقعیتهای آن زمان وزارت اطلاعات تفاوت داشت. به فرض اگر ماجرایی که در فیلم روایت میشد در هر زمان دیگری صحت داشت مطلقاً در دوره ما اینگونه نبود. سیاست اصلی وزارت اطلاعات در زمان ما سیاست نرمافزاری و مردمی بود و این با آنچه که در فیلم سینمایی «به رنگ ارغوان» نمایش داده میشد تفاوت فاحشی داشت». ادعای خرید فیلم و اظهارنظر یونسی درباره اینکه اگر وزیر شود باز هم به فیلم اجازه اکران نخواهد داد. واکنش صریح سیدجمال ساداتیان را در پی داشت. ساداتیان با رد ادعای خرید فیلم توسط وزارت اطلاعات سند مالکیت فیلم را در اختیار خبرگزاریها قرار داد و در جواب یونسی گفت ««به رنگ ارغوان» مجوز فیلمنامه، مجوز ساخت و مجوز نمایش دارد. هیچوقت حرفی از توقیف فیلم نبوده و فقط بحث بر سر اصلاحات بوده و حتی خود آقای یونسی هم در هیچ کدام از جلسات نگفتند که فیلم اجازه نمایش ندارد. حاتمیکیا آن موقع تغییرات را قبول نکرد و گفت همینطوری فیلم را پخش کنید. بعداً حاتمیکیا از من پرسید نظر تو چیست؟ من گفتم قابل مذاکره است اما چون ایشان (یونسی) ارجاع دادند به بعد از انتخابات ریاستجمهوری و دولت هم عوض شد و وزیر اطلاعات هم همینطور، باب مذاکرات بسته شد. بعد هم با فرض اینکه به آقای حاتمیکیا آن چهار مورد را فرمودند، خب، آن چهار مورد را میتوانیم با هم بنشینیم صحبت کنیم. حالا یا آنها ما را قانع میکنند یا ما آنها را». سرنوشت «به رنگ ارغوان» همچنان در هالهای از ابهام به سر میبرد و محسنی اژهای وزیر اطلاعات دولت احمدی نژاد تا به حال اظهارنظری درباره فیلم نکرده. ظاهراً او هم مانند همتای سابقش تمایل ندارد در ماههای پایانی عمر وزارتخانهاش با یک جنجال رسانهای دست و پنجه نرم کند، بنابراین راه «سکوت» را انتخاب کرده؛ و در این ماجرا «گوشت قربانی» به رنگ ارغوان است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 352]