محبوبترینها
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798241434
برنامه ششم، خونی تازه در رگ‌های«سند چشم‌انداز ایران 1404»
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
بررسی مدل توسعه ایران، در آستانه دهه دوم اجرای سند چشم‌انداز 20 ساله کشور برنامه ششم، خونی تازه در رگ‌های«سند چشم‌انداز ایران 1404» 10 سال پس از آغاز اجرای سند چشم‌انداز 20 ساله کشور، رهبر معظم انقلاب با ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه، نگاه‌ها را متوجه برنامه‌ریزی کشور برای ادامه مسیر توسعه کردند و همین امر باعث شد تا دیگر بار اهداف سند چشم‌انداز و برنامه‌های توسعه مورد توجه قرار گیرد.
سند چشم انداز توسعه که به تعبیری، پس از قانون اساسی، مهم ترین سند و چشم انداز توسعه کشور تا سال 1404 محسوب می شود، مصداق برنامه ریزی بلندمدت برای تحقق توسعه همه جانبه در ایران است که براساس آن، برنامه های میان مدت توسعه طراحی و به اجرا گذاشته می شود. ویژگی مهم برنامه های بلندمدت توسعه، هدفگذاری کیفی و پرهیز از تقلیل سند به کمی گرایی است، حال آن که در برنامه های میان مدت پنج ساله، اهداف کمی و کیفی در کنار هم مورد توجه سیاستگذاران قرار می گیرد. در سطح سوم نیز برنامه های کوتاه مدت یک ساله، جهتگیری لازم را برای مراقبت از حرکت قطار توسعه در ریل اهداف بلندمدت و میان مدت به عمل آورده و اهداف کیفی اسناد فرادستی را به اهدافی کمی و قابل سنجش تبدیل می کند. هرم سیاستگذاری برنامه های توسعه با در نظر گرفتن هرم سیاستگذاری توسعه در ایران که با تفاوتی اندک در دیگر کشورها نیز پیاده می شود، می توان دریافت برنامه های بلندمدت که در عالی ترین سطح نظام تصمیم گیری، طراحی و ابلاغ می شود، نقشه راهی برای برنامه ریزی در سطوح بعدی محسوب شده و اگر سیاستگذاران در هر بخش، از اهداف کلان توسعه کشور غافل شوند، نمی توانند در طراحی یا اجرای دیگر برنامه ریزی های معطوف به توسعه کشور موفق عمل کنند. روشن است که این سیاستگذاری بلندمدت، ابعاد اثرگذاری گسترده ای دارد که متوقف به محورهای کیفی مورد اشاره در برنامه ابلاغی نیست و مثلا اگر در برنامه ریزی بلندمدت اهدافی اقتصادی مورد توجه قرار گرفته، این جهتگیری اقتصادی، تاثیرات آشکار سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خواهد داشت که نمی توان نسبت به آن غافل بود.
در همین راستا رهبر معظم انقلاب طی سخنانی در ششم شهریور 1390، در تبیین اهمیت سند چشم انداز توسعه 20 ساله می فرمایند: «این چشم انداز هدفگذاری شده است، یک سند بالادستی است؛ باید ما این را حتما رعایت کنیم. بدون جهاد اقتصادی، به چشم انداز نخواهیم رسید. در چشم انداز، قدرت اول اقتصادی منطقه هم مطرح شده. در این میدان ـ که میدان مسابقه است ـ اگر چنانچه عقب ماندیم، ضربه خواهیم خورد. ... مساله چشم و همچشمی مطرح نیست؛ مساله این است که در این چالش عمومی و میدان تحرکات عمومی دولت ها در این برهه از زمان، اگر کسی عقب ماند، پامال خواهد شد. پیشرفت اقتصادی ما و رسیدن به اهداف چشم انداز، به دلیل این است که اگر چنانچه به آنجا نرسیدیم، ملت ما و کشور ما دچار ضربات سختی خواهد شد؛ احیانا ضربات مهلکی به ما وارد خواهد آمد. باید به آنجا برسیم؛ این نیاز ماست. با شعاری که ما داریم می دهیم، با اهداف انقلاب اسلامی، جز این چاره ای وجود ندارد. حقیقت این است که نظام اسلامی، امروز نظام استکبار و سلطه و الحاد را به چالش گرفته؛ این یک حرکتی است که آغاز شده. شکست خوردن در این میدان، خسارت هایش غیرقابل توصیف است و مخصوص به ملت ما هم نخواهد شد؛ لذا باید در این میدان قطعا پیروز شد. این پیروزی با این ابزار ممکن نیست؛ ابزارهای گوناگون دیگری هم لازم است؛ از جمله اینها، پیشرفت اقتصادی است.» سند چشم انداز 20 ساله که هدفگذاری توسعه کشور تا سال 1404 را نشانه رفته، آسیای جنوب غربی را منطقه جغرافیایی مشخص شده برای رقابت کشورمان در امر توسعه در نظر گرفته و با واقع نگری، تلاش کرده است تا اهدافی قابل تحقق را برای سال های 1384 تا 1404 در نظر بگیرد؛ اهدافی که می توان آنها را در هشت شاخص مهم صورت بندی و آن را مبنای برنامه ریزی ها در سطوح بعدی قلمداد کرد. این اهداف که هم فضای فرهنگی و اجتماعی کشور طی 20 سال را ترسیم کرده و هم شاخص های سیاسی، دیپلماتیک و اقتصادی را؛ نمونه ای از یک برنامه ریزی بلندمدت به عنوان تجربه ای برای برنامه ریزی های طولانی مدت تر در آینده است. زیرا اگر این تجربه 20 ساله به اهداف خود برسد، بی تردید می توان برای برنامه ریزی های 50 یا حتی صد ساله مقدمه چینی کرد.
مهم ترین ویژگی های ایران 1404 در سند چشم انداز توسعه براساس این محورها، برنامه های میان مدت توسعه باید جهتگیری کشور در توسعه همه جانبه را عهده دار شود. تاکنون برنامه های چهارم و پنجم با این امید که بتواند اهداف سند چشم انداز 1404 را محقق کند، تدوین و به اجرا گذاشته شده است، اما به نظر می رسد تاثیرپذیری برنامه های پنجساله از تغییرات سیاسی در دولت ها باعث شده است تا آنچه به عنوان «اشتراک افق سیاستگذاران» مطرح می شود، حاصل نشده و در نتیجه بخشی از اهداف برنامه ها که البته اهداف سند چشم انداز هم بوده است، معطل بماند. برای رفع این نقیصه برخی پیشنهاد کرده اند که برنامه های میان مدت توسعه از پنج به چهار سال کاهش یافته و منطبق با عمر دولت ها شود تا تغییرات ناشی از انتخابات، نتواند برنامه های میان مدت را ناکام بگذارد.
با این همه اکنون در حالی عمر اجرای سند چشم انداز به نیمه رسیده که انتظار می رود دو برنامه ششم و هفتم توسعه که قرار است آخرین برنامه ها برای رسیدن به اهداف سند چشم انداز باشد، با دقت، موضوع توسعه کشور براساس برنامه ریزی کلان 20 ساله را در نظر داشته باشد. در همین راستا رهبر انقلاب چندی قبل در دیدار نمایندگان مجلس درباره اهمیت پرداختن به برنامه ششم توسعه فرمودند: «برنامه ششم با دقت مورد توجه قرار بگیرد. سال آخر مسئولیت، معمولا در بخشی از اوقات خود دچار آفت بی حوصلگی است ـ مخصوص شما هم نیست؛ دولت هم همین جور است ـ آن آخر کار، یک حالت بی حوصلگی بهشان دست می دهد؛ این آفت، دامان برنامه ششم را نگیرد. برنامه ششم مهم است؛ شما در برنامه ششم دارید برای پنج سال آینده کشور، قانون وضع می کنید، آن وقت ممکن است شما نماینده مجلس باشید، ممکن است نباشید، اما قانونتان هست؛ دولت ها موظفند از آن قانون تبعیت کنند، مردم متاثر از آن قانونند. این قانون ـ قانون برنامه ششم ـ را با این نگاه تدوین کنید؛ در همه بخش ها: بخش های اقتصادی، بخش های فرهنگی، بخش های خدماتی، بهداشتی و درمانی، بخش های دفاعی و امنیتی، و امثال اینها. دچار بی حوصلگی نشوید در تدوین قانون برنامه ششم.» رهبر فرزانه انقلاب طی سخنانی در آذر 1382 در جمع دانشجویان می فرمایند: «برنامه چشم انداز 20 ساله، به فضل پروردگار سند حرکت برنامه ریزی شده دولت و مجلس شورای اسلامی و ملت ایران است. من می خواهم به شما جوانان بگویم که شما در تحقق این چشم انداز می توانید نقش های بسیار کارآمدی را ایفا کنید... ما باید به سمت این برنامه پیش برویم. چشم انداز بالای قله است، جاده آسفالته نیست که انسان پایش را روی گاز بگذارد و به آنجا برسد؛ نه. حرکت کردن، عزم داشتن، فشار به خود آوردن و جریان سریع و سالم خون و تغذیه آن در رگ های این کالبد بزرگ، که اسمش ملت ایران است، و حرکت به سمت قله را لازم دارد. وقتی آنجا رسیدیم، دیگر بالای قله ایم. رسیدن به بالای قله برای یک ملت هم شرف و آبروست، هم مصونیت و امنیت. آن وقت دیگر هیچ کس نمی تواند به ملت ایران تعرض و گستاخی کند و جلو منافعش را بگیرد. » اگر اهداف برنامه ششم توسعه بویژه در حوزه رشد 8 درصدی اقتصاد یا دست یافتن به رتبه اول علم و فناوری یا تدوین راهبردی برای مبارزه با فساد و مواردی از این دست بخوبی اجرایی شود، می توان امیدوار بود که این برنامه بستری را برای برنامه هفتم آماده کند که طی آن امکان حرکتی فراتر از هدفگذاری برنامه ششم، در راستای اهداف سند چشم انداز ممکن شود. در حال حاضر سیاست های ابلاغی رهبر انقلاب در ارتباط با برنامه ششم توسعه منطبق با جهتگیری سند چشم انداز است و اگر همین خط سیاستی در تصویب قانون برنامه ششم به طور کامل اجرا شود، آن وقت می توان امیدوار به تحقق ویژگی های ایران 1404 بود. با وجود این به نظر می رسد مجموعه ای از محدودیت های ساختاری، فرهنگی و بین المللی، اجرای برنامه های توسعه و سند چشم انداز را تهدید می کند. تصریح رهبر انقلاب بر ضرورت اجرای اقتصاد مقاومتی، نشاندهنده آسیب شناسی دقیق ایشان از بحران های پیش روی توسعه ایران است، زیرا می توان مهم ترین موانع توسعه کشور را در چهار حوزه «ضعف مدیریتی»، «وابستگی به نفت»، «فرهنگ مصرف زده» و «فشارهای سیاسی ـ اقتصادی بین المللی» خلاصه کرد. روشن است که اقتصاد مقاومتی می تواند زمینه ای برای درمان همه این دردها به شمار آمده و هم فرهنگ کشور را به سوی فرهنگی حامی تولید ـ و نه دلالی و سوداگری ـ هدایت کرده و هم زمینه ساز خنثی شدن فشارهای خارجی، ضعف های مدیریتی و نیز آلودگی به بیماری اقتصاد نفتی باشد. مهم ترین موانع پیش روی توسعه ایران بنابراین بیهوده نیست اگر بگوییم که روح حاکم بر سند چشم انداز توسعه، «اقتصاد مقاومتی» مبتنی بر اراده مردم بوده و در همین راستا رهبر انقلاب طی بیاناتی در مهرماه 1390 می فرمایند: «هر جایی که مسئولان کشور توانایی های مردم را شناختند و به کار گرفتند، ما موفق شدیم. هر جایی که ناکامی هست، به دلیل این است که ما نتوانستیم حضور مردم را در آن عرصه تأمین کنیم. ما مسائل حل نشده کم نداریم. در همه مسائل گوناگون کشور، مسئولان باید بتوانند با مهارت، با دقت، با ابتکار، راه هایی را برای حضور مردم پیدا کنند تا هر جوانی، هر پیری، هر مردی، هر زنی که بخواهد در این کار بزرگ شرکت کند، راه برایش باز باشد. در زمینه های گوناگون هم می شود، در اقتصاد هم می شود. اقتصاد کشور، تولید کشور می تواند به وسیله همت مردم، با پول مردم، با ابتکارهای مردم، با انگیزه های مردم، چند برابر شکوفایی پیدا کند. سیاست های اصل۴۴ را که ما تدوین کردیم، براساس همین نکته بود. برای آینده کشور، هدف هایی مشخص شده است. ما این دهه را «دهه پیشرفت و عدالت» نامیدیم؛ ما سیاست های اصل ۴۴ را تدوین کردیم؛ ما چشم انداز 20 ساله را تدوین کردیم؛ سیاست های برنامه های پنج ساله را تدوین کردیم و می کنیم. همه این سیاستگذاری ها براساس واقع بینی است. این جور نیست که یک عده ای نشسته باشند و با توهمات خودشان سیاست پنجساله یا چشم انداز 20 ساله بنویسند؛ نه، این با واقعیت ها تطبیق می کند؛ متکی به واقعیت های کشور است.» همین نگاه کلان وقتی به برنامه های میان مدت و کوتاه مدت توسعه می رسد، می تواند خود را در قالب گام های اجرایی قابل سنجش بروز دهد. رهبر معظم انقلاب در کنار قوانین سنواتی بودجه به مثابه برنامه های کوتاه مدت توسعه که از سوی دولت به مجلس تقدیم می شود، با نامگذاری هر سال با محوریت یک شعار راهبردی، به کمک برنامه های کوتاه مدت آمده اند تا مسیر تحقق اهداف سند چشم انداز هموارتر شود. با وجود این به نظر می رسد همان موانع چهارگانه، در کنار برخی حاشیه سازی های سیاسی، بخشی نگری ها، ضعف خودباوری، اشتباه در تحلیل چرایی و پیامدهای فشارهای بین المللی، پوپولیسم نفتی و شعارگرایی، کافی نبودن تلاش ها برای مقابله با فساد، ترویج روحیه فردگرایی منفی، بی اعتمادی به تولید داخلی و... زمینه ای را فراهم کرده تا اهداف کلان توسعه نتواند آن طور که باید در برنامه ریزی های کوتاه مدت خود را به نمایش بگذارد یا در روند اجرایی دچار مشکل شود. با وجود این بدنه اجتماعی جوان کشورمان ظرفیت بالایی برای عبور از مدل های ناصحیح توسعه داشته و به پشتوانه همین ظرفیت بالاست که می توان امیدوار بود ایران قدرت عبور از موانع پیش روی نهضت توسعه خواهی را داشته باشد. گروه سـیاسی مصطفی انتظاری هروی
یکشنبه 14 تیر 1394 ساعت 01:45
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 81]
-
سیاسی
پربازدیدترینها