تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 12 مهر 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):فضیلت خواندن نماز در اول وقت نسبت به تأ خیر انداختن آن، مثل فضیلت آخرت بر دنیاست....
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820298521




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

برداشت آب 5 برابر شده است


واضح آرشیو وب فارسی:جام نیوز:


گزارشی به بهانه روز جهانی آب؛
برداشت آب 5 برابر شده است
تعداد چاه‌های بهره‌برداری در کشور افزون‌بر 700 هزار حلقه و میزان برداشت سالانه از منابع آب زیرزمینی ازطریق چاه‌ها به حدود 49 میلیارد مترمکعب رسیده است. در طول چهار دهه گذشته، تعداد چاه‌ها 16 برابر و میزان برداشت پنج برابر شده است، چنین آمارهایی نشان از وضعیت آشفته منابع آبی ایران دارد.



  به گزارش سرویس اقتصادی جام نیوز،  در مورد وضعیت منابع آب در ایران باید گفت که ایران در منطقه کمربند خشک و بیابانی جهان قرار گرفته است و کویرهای مرکزی ایران جزو خشک‌ترین مناطق جهان به شمار می‌رود. دو رشته‌کوه البرز و زاگرس همانند دیواره‌ای مانع رسیدن ابرهای باران‌زا از شمال و غرب کشور می‌شوند و به همین دلیل نیز بخش اعظم کشور را مناطق خشک و نیمه‌خشک تشکیل می‌دهد.

گسترده‌ترین ناحیه اقلیمی، فراخشک بیابانی با پوشش 65 درصد و نیمه‌خشک مدیترانه‌ای با پوشش 25 درصد است. اقلیم نیمه‌مرطوب تا خیلی مرطوب تنها 10 درصد وسعت کشور آن هم در حوضه ساحلی دریای خزر را دربر می‌گیرد.

متوسط بارندگی در ایران حدود 244 میلی‌متر محاسبه شده که توزیع مکانی و زمانی بارش‌های جوی بسیار ناهمگن است. بیش از نیمی از بارش‌ها در 25 درصد از مساحت کشور رخ می‌دهد. در 28 درصد کشور بارندگی کمتر از 100 میلی‌متر، 47 درصد بین 100 تا 250 میلی‌متر، 16 درصد 250 تا 500 میلی‌متر و هشت درصد بین 500 تا 1000 میلی‌متر است و تنها یک درصد بارندگی بیش از 1000 میلی‌متر دارد. در یک جمع‌بندی کلی، 75 درصد کشور بارندگی کمتر از متوسط دارد.

تغییرهای جریان‌های سطحی در ایران
متوسط جریان سطحی کشور افزون‌بر 89 میلیارد مترمکعب (بجز جریان‌های سطحی ورودی به کشور) است که 54.7 درصد از آن در 26 درصد مساحت کشور جریان می‌یابد و بقیه یعنی 45.3 درصد در 74 درصد از مساحت کشور جاری می‌شود. در حوضه فلات مرکزی که بیش از نیمی از مساحت کشور را دربر می‌گیرد و پرجمعیت‌ترین نقاط ایران را شامل می‌شود، تنها 15.2 درصد از جریان‌های سطحی کشور جاری است.

روند تغییرهای بارش در کل کشور نزولی بوده و طی سال‌های 1347 تا 1369 کاهش متوسط سالانه 497 میلیون مترمکعب و پس از آن با شیب تندتر سالانه به‌طور متوسط 3421 میلیون مترمکعب کاهش بارش رخ داده است. همزمان با کاهش بارندگی‌ها، روان‌آب‌ها نیز کاهش قابل‌توجهی داشته که متاسفانه در طی شش سال اخیر نیز تقریباً تمام کشور با مشکل کاهش شدید روان‌آب روبرو بوده است؛ به‌طوری که از سال آبی 78-1377 به این سو، سالی با وضعیت بارندگی بالای نرمال (ترسالی) اتفاق نیفتاده است.

عوامل مهم کاهش روان‌آب‌های کشور
عوامل متعددی ازجمله کاهش میزان بارش طی سال‌های اخیر که عمدتاٌ ناشی از تغییرهای اقلیمی و افزایش دما و به تبع آن افزایش تبخیر شده است و همچنین تغییر در الگوی زمانی و مکانی بارش کشور، برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی که بعضاً موجب افزایش تغذیه واداری رودخانه‌ها می‌شود، دخل و تصرف در حوضه‌های آبریز کشور توسط عوامل انسانی و برداشت‌های بی رویه در سرشاخه‌ها می‌تواند از این عوامل باشند.

برداشت آب و سرانه تجدیدپذیر کشور
برداشت بی‌رویه آب از آب‌های زیرزمینی یکی از مسایل اساسی کشور در بخش آب به شمار می‌آید که در زمان حاضر مشکلات جدی را در کشور پدید آورده است. به همین دلیل نیز در بسیاری از نواحی کشور سطح سفره‌های آب زیرزمینی افت کرده است و با توجه به خشک‌سالی‌های اخیر، افزایش بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی تشدید شده و خسارت‌های غیر قابل جبرانی را بر منابع آبی زیرزمینی کشور وارد آورده است.

تعداد چاه‌های بهره‌برداری در کشور افزون‌بر 700 هزار حلقه و میزان برداشت سالانه از منابع آب زیرزمینی ازطریق چاه‌ها به حدود 49 میلیارد مترمکعب رسیده است. در طول چهار دهه گذشته، تعداد چاه‌ها 16 برابر و میزان برداشت پنج برابر شده است. از مجموع 609 محدوده مطالعاتی کشور، تعداد 317 محدوده که از مهم‌ترین آنها نیز محسوب می‌شوند، با افت مستمر سالانه سطح آب زیرزمینی و کسری مداوم حجم مخزن روبرو هستند و برای جلوگیری از بحرانی‌تر شدن وضعیت توسعه بهره‌برداری از منابع آب‌های زیرزمینی، این محدوده‌ها ممنوعه اعلام شده است. بخش عمده‌ای از مناطق آزاد، مناطق کویری، باتلاقی، شوره‌زارها، دریاها و دریاچه‌ها و ... هستند که بعضاٌ در این مناطق کیفیت آب‌های زیرزمینی بسار نامناسب است.

تاسف‌بارتر اینکه این مناطق آبادترین، پرجمعیت‌ترین و مهم‌ترین بخش‌های کشور را شامل می‌شود.
از سال‌های میانی دهه 40 به بعد، برداشت از منابع آب زیرزمینی افزایش یافته و به‌تدریج از سقف حجم آب تجدیدشونده بیشتر شده است که به برداشت اضافی از مخازن، افت سطح آب زیرزمینی و کاهش حجم مخازن منجر شده است، به‌طوری که این کاهش که به‌طور متوسط، سالانه به میزان یک‌دهم میلیارد مترمکعب در طول سال‌های منتهی به دهه 60 بوده، به رقم متوسط 5.4 میلیارد مترمکعب در سال‌های اخیر رسیده است.

منابع آب تجدیدشونده کشور با توجه به وضعیت بارندگی، پوشش گیاهی و سایر عوامل تاثیرگذار در حجم نزولات جوی، حدود 110 تا 120 میلیارد مترمکعب در سال است. درحالی که متوسط حجم کل آب سالانه کشور رقم ثابتی است، تقاضا برای آب به علت رشد جمعیت، توسعه کشاورزی، شهرنشینی و صنعت در خلال سال‌های اخیر، متوسط سرانه آب قابل تجدید کشور را تقلیل داده است به‌طوری که این رقم که در سال 1340 حدود 5500 مترمکعب بوده، در سال 1357 به حدود 3400 و در سال 1367 به حدود 2500 و در سال 1376 به حدود 2100 مترمکعب کاهش یافته است.

این میزان با توجه به روند افزایش جمعیت کشور در سال 1385 به حدود 1750 تنزل یافته است و در افق سال 1400 به حدود 1300 مترمکعب تنزل خواهد یافت. صرف‌نظر از تفاوت‌های آشکار منطقه‌ای در کشور و طیف گسترده مناطق خشک نظیر سواحل خلیج فارس و دریای عمان، نیمه شرقی کشور از خراسان تا سیستان و بلوچستان و نیز حوزه‌های مرکزی که میزان سرانه آب قابل تجدید در آنها از میزان متوسط کشور به‌مراتب پایین‌تر است، ارقام متوسط سرانه آب کشور در سال‌های آینده ورود ایران به مرحله تنش آبی و کم‌آبی را نشان می‌دهد.

در کنار کاهش کمیت منابع آب، انتشار انواع آلودگی‌ها ازجمله پساب‌های صنعتی، کشاورزی و شهری نیز از دیگر عوامل تهدیدکننده منابع محدود آب کشور محسوب می‌شوند. هر چند در خلال سال‌های گذشته به‌ویژه برنامه‌های سوم و چهارم توسعه اقدام‌های قابل قبولی برای تصفیه پساب‌های شهری و صنعتی صورت گرفته که مبین توجه دولت به حفاظت از کیفیت منابع آب است، اما با توجه به افزایش جمعیت کشور، گسترش شهرنشینی و توسعه فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی ضروری است تا اقدام‌ها از شتاب بیشتری برخوردار شوند.

همچنین معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به وضعیت منابع آبی جهان و ایران، گفت: صرف‌نظر از تفاوت‌های آشکار منطقه‌ای در کشور و طیف گسترده مناطق خشک نظیر سواحل خلیج فارس و دریای عمان، نیمه شرقی کشور از خراسان تا سیستان و بلوچستان و نیز حوزه‌های مرکزی که میزان سرانه آب قابل تجدید در آنها از میزان متوسط کشور به‌مراتب پایین‌تر است، ارقام متوسط سرانه آب کشور در سال‌های آینده ورود ایران به مرحله تنش آبی و کم‌آبی را نشان می‌دهد.

جهانگیر حبیبی ادامه داد: آب شیرین نه یک منبع جهانی، بلکه منبعی منطقه‌ای محسوب می‌شود. ماهیت منطقه‌ای منابع آب مانع از آن شده است تا جامعه جهانی بیانیه یا کنوانسیون خاصی را برای آن تصویب کند؛ بیانیه‌ای که به‌طور فزاینده عمق نگرانی‌های بشر را در این‌باره منعکس سازد. آب کالایی منحصر به‌فرد و ماده‌ای بسیار حیاتی است. محدودیت‌های این ماده حیاتی ظرفیت‌های سایر منابع حیاتی ازجمله غذا، انرژی، ذخایر ماهی و حیات وحش را تحت فشار قرار می‌دهد.

وی افزود: در شماری از حوضه‌های آبخیز جهان محدودیت‌های آب آشکار شده است. در برخی از کشورهای فقیر و ثروتمند جهان نیز سرانه استحصال آب به‌دلیل مسایل زیست‌محیطی، افزایش هزینه‌ها و کمیابی در حال کاهش است. توزیع جریان‌های آبی نیز در سطح جهان نامتعادل است و با توزیع جمعیت تناسب ندارد.

وی گفت: از مجموع کل آب‌های جهان، 97.5 درصد آن را آب شور دریاها و اقیانوس‌ها تشکیل می‌دهند که به‌دلیل شوری در عمل قابل استفاده نیستند. به این ترتیب از مجموع منابع آبی جهان، ذخایر آب شیرین تنها 2.5 درصد کل حجم ذخایر آب‌های سطح زمین را شامل می‌شود که بخش اعظم آن به‌صورت یخ در قطب‌های کره زمین و یخچال‌های طبیعی (1.725 درصد) و آب‌های زیرزمینی (0.775 درصد) است. میزان آب شیرین موجود در دریاچه‌ها و رودخانه‌ها نیز در حدود 0.025 درصد است. به این ترتیب، از مجموع آب‌های کره زمین بخش اندکی قابل استفاده بوده و درواقع حیات آدمی وابسته به همین مقدار اندک آب است./میزان/110
 



۰۴/۰۱/۱۳۹۴ - ۱۰:۳۰




این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام نیوز]
[مشاهده در: www.jamnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


اقتصادی

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن